Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
၄. အရိယရူပကထာဝဏ္ဏနာ
4. Ariyarūpakathāvaṇṇanā
၆၉၈-၆၉၉. ဣဒာနိ အရိယရူပကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ သမ္မာဝာစာကမ္မန္တာ ရူပံ, တဉ္စ ခော ‘‘သဗ္ဗံ ရူပံ စတ္တာရိ စ မဟာဘူတာနိ စတုန္နဉ္စ မဟာဘူတာနံ ဥပာဒာယရူပ’’န္တိ (မ. နိ. ၃.၆၇) ဝစနတော ဥပာဒာယရူပန္တိ ယေသံ လဒ္ဓိ, သေယ္ယထာပိ ဥတ္တရာပထကာနံ; တေ သန္ဓာယ အရိယရူပံ မဟာဘူတာနံ ဥပာဒာယာတိ ပုစ္ဆာ သကဝာဒိသ္သ။ တတ္ထ အရိယာနံ ရူပံ, အရိယံ ဝာ ရူပန္တိ အရိယရူပံ။ အာမန္တာတိ လဒ္ဓိယံ ဌတ္ဝာ ပဋိညာ ဣတရသ္သ။ ကုသလန္တိ ပုဋ္ဌော လဒ္ဓိဝသေနေဝ ပဋိဇာနာတိ။ အနာသဝပုစ္ဆာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ ယံ ကိဉ္စိ ရူပန္တိ သုတ္တံ ဌပေတ္ဝာ ဘူတာနိ သေသရူပသ္သ ဥပာဒာဘာဝံ ဒီပေတိ, န သမ္မာဝာစာကမ္မန္တာနံ။ တေသဉ္ဟိ ရူပမတ္တညေဝ အသိဒ္ဓံ, ကုတော ဥပာဒာရူပတာ; တသ္မာ အသာဓကန္တိ။
698-699. Idāni ariyarūpakathā nāma hoti. Tattha sammāvācākammantā rūpaṃ, tañca kho ‘‘sabbaṃ rūpaṃ cattāri ca mahābhūtāni catunnañca mahābhūtānaṃ upādāyarūpa’’nti (ma. ni. 3.67) vacanato upādāyarūpanti yesaṃ laddhi, seyyathāpi uttarāpathakānaṃ; te sandhāya ariyarūpaṃ mahābhūtānaṃ upādāyāti pucchā sakavādissa. Tattha ariyānaṃ rūpaṃ, ariyaṃ vā rūpanti ariyarūpaṃ. Āmantāti laddhiyaṃ ṭhatvā paṭiññā itarassa. Kusalanti puṭṭho laddhivaseneva paṭijānāti. Anāsavapucchādīsupi eseva nayo. Yaṃ kiñci rūpanti suttaṃ ṭhapetvā bhūtāni sesarūpassa upādābhāvaṃ dīpeti, na sammāvācākammantānaṃ. Tesañhi rūpamattaññeva asiddhaṃ, kuto upādārūpatā; tasmā asādhakanti.
အရိယရူပကထာဝဏ္ဏနာ။
Ariyarūpakathāvaṇṇanā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ကထာဝတ္ထုပာဠိ • Kathāvatthupāḷi / (၁၃၉) ၄. အရိယရူပကထာ • (139) 4. Ariyarūpakathā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ၄. အရိယရူပကထာဝဏ္ဏနာ • 4. Ariyarūpakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ၄. အရိယရူပကထာဝဏ္ဏနာ • 4. Ariyarūpakathāvaṇṇanā