Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
൪. അരിയരൂപകഥാവണ്ണനാ
4. Ariyarūpakathāvaṇṇanā
൬൯൮-൬൯൯. ഇദാനി അരിയരൂപകഥാ നാമ ഹോതി. തത്ഥ സമ്മാവാചാകമ്മന്താ രൂപം, തഞ്ച ഖോ ‘‘സബ്ബം രൂപം ചത്താരി ച മഹാഭൂതാനി ചതുന്നഞ്ച മഹാഭൂതാനം ഉപാദായരൂപ’’ന്തി (മ॰ നി॰ ൩.൬൭) വചനതോ ഉപാദായരൂപന്തി യേസം ലദ്ധി, സേയ്യഥാപി ഉത്തരാപഥകാനം; തേ സന്ധായ അരിയരൂപം മഹാഭൂതാനം ഉപാദായാതി പുച്ഛാ സകവാദിസ്സ. തത്ഥ അരിയാനം രൂപം, അരിയം വാ രൂപന്തി അരിയരൂപം. ആമന്താതി ലദ്ധിയം ഠത്വാ പടിഞ്ഞാ ഇതരസ്സ. കുസലന്തി പുട്ഠോ ലദ്ധിവസേനേവ പടിജാനാതി. അനാസവപുച്ഛാദീസുപി ഏസേവ നയോ. യം കിഞ്ചി രൂപന്തി സുത്തം ഠപേത്വാ ഭൂതാനി സേസരൂപസ്സ ഉപാദാഭാവം ദീപേതി, ന സമ്മാവാചാകമ്മന്താനം. തേസഞ്ഹി രൂപമത്തഞ്ഞേവ അസിദ്ധം, കുതോ ഉപാദാരൂപതാ; തസ്മാ അസാധകന്തി.
698-699. Idāni ariyarūpakathā nāma hoti. Tattha sammāvācākammantā rūpaṃ, tañca kho ‘‘sabbaṃ rūpaṃ cattāri ca mahābhūtāni catunnañca mahābhūtānaṃ upādāyarūpa’’nti (ma. ni. 3.67) vacanato upādāyarūpanti yesaṃ laddhi, seyyathāpi uttarāpathakānaṃ; te sandhāya ariyarūpaṃ mahābhūtānaṃ upādāyāti pucchā sakavādissa. Tattha ariyānaṃ rūpaṃ, ariyaṃ vā rūpanti ariyarūpaṃ. Āmantāti laddhiyaṃ ṭhatvā paṭiññā itarassa. Kusalanti puṭṭho laddhivaseneva paṭijānāti. Anāsavapucchādīsupi eseva nayo. Yaṃ kiñci rūpanti suttaṃ ṭhapetvā bhūtāni sesarūpassa upādābhāvaṃ dīpeti, na sammāvācākammantānaṃ. Tesañhi rūpamattaññeva asiddhaṃ, kuto upādārūpatā; tasmā asādhakanti.
അരിയരൂപകഥാവണ്ണനാ.
Ariyarūpakathāvaṇṇanā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / കഥാവത്ഥുപാളി • Kathāvatthupāḷi / (൧൩൯) ൪. അരിയരൂപകഥാ • (139) 4. Ariyarūpakathā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ൪. അരിയരൂപകഥാവണ്ണനാ • 4. Ariyarūpakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ൪. അരിയരൂപകഥാവണ്ണനാ • 4. Ariyarūpakathāvaṇṇanā