Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੯. ਅਰਿਯਸਾવਕਸੁਤ੍ਤਂ
9. Ariyasāvakasuttaṃ
੪੯. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਨ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੁਤવਤੋ ਅਰਿਯਸਾવਕਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਕਿਂ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਸੁਪ੍ਪਾਦਾ ਕਿਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ? (ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਹੋਤਿ,) 1 ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਨਾਮਰੂਪਂ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਸਲ਼ਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ વੇਦਨਾ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਤਣ੍ਹਾ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਉਪਾਦਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਭવੋ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਜਾਤਿ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਜਰਾਮਰਣਂ ਹੋਤੀ’’’ਤਿ?
49. Sāvatthiyaṃ viharati…pe… ‘‘na , bhikkhave, sutavato ariyasāvakassa evaṃ hoti – ‘kiṃ nu kho kismiṃ sati kiṃ hoti, kissuppādā kiṃ uppajjati? (Kismiṃ sati saṅkhārā honti, kismiṃ sati viññāṇaṃ hoti,) 2 kismiṃ sati nāmarūpaṃ hoti, kismiṃ sati saḷāyatanaṃ hoti, kismiṃ sati phasso hoti, kismiṃ sati vedanā hoti, kismiṃ sati taṇhā hoti, kismiṃ sati upādānaṃ hoti, kismiṃ sati bhavo hoti, kismiṃ sati jāti hoti, kismiṃ sati jarāmaraṇaṃ hotī’’’ti?
‘‘ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੁਤવਤੋ ਅਰਿਯਸਾવਕਸ੍ਸ ਅਪਰਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਞਾਣਮੇવੇਤ੍ਥ ਹੋਤਿ – ‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਇਦਂ ਹੋਤਿ, ਇਮਸ੍ਸੁਪ੍ਪਾਦਾ ਇਦਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ। (ਅવਿਜ੍ਜਾਯ ਸਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ; ਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ ਸਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਹੋਤਿ;) 3 વਿਞ੍ਞਾਣੇ ਸਤਿ ਨਾਮਰੂਪਂ ਹੋਤਿ; ਨਾਮਰੂਪੇ ਸਤਿ ਸਲ਼ਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ ; ਸਲ਼ਾਯਤਨੇ ਸਤਿ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ; ਫਸ੍ਸੇ ਸਤਿ વੇਦਨਾ ਹੋਤਿ; વੇਦਨਾਯ ਸਤਿ ਤਣ੍ਹਾ ਹੋਤਿ; ਤਣ੍ਹਾਯ ਸਤਿ ਉਪਾਦਾਨਂ ਹੋਤਿ; ਉਪਾਦਾਨੇ ਸਤਿ ਭવੋ ਹੋਤਿ; ਭવੇ ਸਤਿ ਜਾਤਿ ਹੋਤਿ; ਜਾਤਿਯਾ ਸਤਿ ਜਰਾਮਰਣਂ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਂ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਏવਮਯਂ ਲੋਕੋ ਸਮੁਦਯਤੀ’’’ਤਿ।
‘‘Atha kho, bhikkhave, sutavato ariyasāvakassa aparappaccayā ñāṇamevettha hoti – ‘imasmiṃ sati idaṃ hoti, imassuppādā idaṃ uppajjati. (Avijjāya sati saṅkhārā honti; saṅkhāresu sati viññāṇaṃ hoti;) 4 viññāṇe sati nāmarūpaṃ hoti; nāmarūpe sati saḷāyatanaṃ hoti ; saḷāyatane sati phasso hoti; phasse sati vedanā hoti; vedanāya sati taṇhā hoti; taṇhāya sati upādānaṃ hoti; upādāne sati bhavo hoti; bhave sati jāti hoti; jātiyā sati jarāmaraṇaṃ hotī’ti. So evaṃ pajānāti – ‘evamayaṃ loko samudayatī’’’ti.
‘‘ਨ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੁਤવਤੋ ਅਰਿਯਸਾવਕਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਕਿਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਸ ਨਿਰੋਧਾ ਕਿਂ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ? (ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਨ ਹੋਤਿ,) 5 ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਨਾਮਰੂਪਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਸਲ਼ਾਯਤਨਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਫਸ੍ਸੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ વੇਦਨਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਤਣ੍ਹਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਉਪਾਦਾਨਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਭવੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਜਾਤਿ ਨ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਜਰਾਮਰਣਂ ਨ ਹੋਤੀ’’’ਤਿ?
‘‘Na , bhikkhave, sutavato ariyasāvakassa evaṃ hoti – ‘kiṃ nu kho kismiṃ asati kiṃ na hoti, kissa nirodhā kiṃ nirujjhati? (Kismiṃ asati saṅkhārā na honti, kismiṃ asati viññāṇaṃ na hoti,) 6 kismiṃ asati nāmarūpaṃ na hoti, kismiṃ asati saḷāyatanaṃ na hoti, kismiṃ asati phasso na hoti, kismiṃ asati vedanā na hoti, kismiṃ asati taṇhā na hoti, kismiṃ asati upādānaṃ na hoti, kismiṃ asati bhavo na hoti, kismiṃ asati jāti na hoti, kismiṃ asati jarāmaraṇaṃ na hotī’’’ti?
‘‘ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੁਤવਤੋ ਅਰਿਯਸਾવਕਸ੍ਸ ਅਪਰਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਞਾਣਮੇવੇਤ੍ਥ ਹੋਤਿ – ‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਇਦਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਇਮਸ੍ਸ ਨਿਰੋਧਾ ਇਦਂ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ। (ਅવਿਜ੍ਜਾਯ ਅਸਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ; ਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ ਅਸਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਨ ਹੋਤਿ;) 7 વਿਞ੍ਞਾਣੇ ਅਸਤਿ ਨਾਮਰੂਪਂ ਨ ਹੋਤਿ; ਨਾਮਰੂਪੇ ਅਸਤਿ ਸਲ਼ਾਯਤਨਂ ਨ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਭવੋ ਨ ਹੋਤਿ… ਜਾਤਿ ਨ ਹੋਤਿ… ਜਾਤਿਯਾ ਅਸਤਿ ਜਰਾਮਰਣਂ ਨ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਂ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਏવਮਯਂ ਲੋਕੋ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤੀ’’’ਤਿ।
‘‘Atha kho, bhikkhave, sutavato ariyasāvakassa aparappaccayā ñāṇamevettha hoti – ‘imasmiṃ asati idaṃ na hoti, imassa nirodhā idaṃ nirujjhati. (Avijjāya asati saṅkhārā na honti; saṅkhāresu asati viññāṇaṃ na hoti;) 8 viññāṇe asati nāmarūpaṃ na hoti; nāmarūpe asati saḷāyatanaṃ na hoti…pe… bhavo na hoti… jāti na hoti… jātiyā asati jarāmaraṇaṃ na hotī’ti. So evaṃ pajānāti – ‘evamayaṃ loko nirujjhatī’’’ti.
‘‘ਯਤੋ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਦਿਟ੍ਠਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਇਤਿਪਿ…ਪੇ॰… ਅਮਤਦ੍વਾਰਂ ਆਹਚ੍ਚ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਇਤਿਪੀ’’ਤਿ। ਨવਮਂ।
‘‘Yato kho, bhikkhave, ariyasāvako evaṃ lokassa samudayañca atthaṅgamañca yathābhūtaṃ pajānāti, ayaṃ vuccati, bhikkhave, ariyasāvako diṭṭhisampanno itipi…pe… amatadvāraṃ āhacca tiṭṭhati itipī’’ti. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੯. ਅਰਿਯਸਾવਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 9. Ariyasāvakasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੯. ਅਰਿਯਸਾવਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 9. Ariyasāvakasuttavaṇṇanā