Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
အသာဓာရဏာဒိဝဏ္ဏနာ
Asādhāraṇādivaṇṇanā
၃၃၈. ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တစုဒ္ဒသပရမာနေဝ အန္တရပဉ္ဟေ နိဋ္ဌပေတ္ဝာ ပုရိမပဉ္ဟံ ဝိသ္သဇ္ဇေန္တော။ ဓောဝနဉ္စ ပဋိဂ္ဂဟောတိ ဂာထာ အဋ္ဌကထာစရိယာနံ။ ဒ္ဝေ လောမာနိ ဧဠကလောမတိယောဇနပရမာနိ။
338. Pubbe vuttacuddasaparamāneva antarapañhe niṭṭhapetvā purimapañhaṃ vissajjento. Dhovanañca paṭiggahoti gāthā aṭṭhakathācariyānaṃ. Dve lomāni eḷakalomatiyojanaparamāni.
ဒ္ဝေဝီသတိ ခုဒ္ဒကာတိ –
Dvevīsati khuddakāti –
‘‘သကလော ဘိက္ခုနိဝဂ္ဂော၊ ပရမ္ပရဉ္စ ဘောဇနံ။
‘‘Sakalo bhikkhunivaggo, paramparañca bhojanaṃ;
အနတိရိတ္တံ အဘိဟဋံ၊ ပဏီတဉ္စ အစေလကံ။
Anatirittaṃ abhihaṭaṃ, paṇītañca acelakaṃ;
ဇာနံ ဒုဋ္ဌုလ္လဆာဒနံ။
Jānaṃ duṭṭhullachādanaṃ.
‘‘ဦနံ မာတုဂာမေန သဒ္ဓိံ၊ ယာ စ အနိက္ခန္တရာဇကေ။
‘‘Ūnaṃ mātugāmena saddhiṃ, yā ca anikkhantarājake;
သန္တံ ဘိက္ခုံ အနာပုစ္ဆာ၊ ဝိကာလေ ဂာမပ္ပဝေသနံ။
Santaṃ bhikkhuṃ anāpucchā, vikāle gāmappavesanaṃ.
‘‘နိသီဒနေ စ ယာ သိက္ခာ၊ ဝသ္သိကာယ စ သာဋိကာ။
‘‘Nisīdane ca yā sikkhā, vassikāya ca sāṭikā;
ဒ္ဝာဝီသတိ ဣမာ သိက္ခာ၊ ခုဒ္ဒကေသု ပကာသိတာ’’တိ။ –
Dvāvīsati imā sikkhā, khuddakesu pakāsitā’’ti. –
ပာဌော ။ ‘‘ကုလေသု စာရိတ္တာပတ္တီ’’တိ ပာဌော န ဂဟေတဗ္ဗော သာဓာရဏတ္တာ တသ္သ သိက္ခာပဒသ္သ။ ဆစတ္တာရီသာ စိမေတိ ဆစတ္တာရီသ ဣမေ။ ‘‘ပာရာဇိကာနိ သင္ဃာဒိသေသော’’တိ ဧဝံ ဝုတ္တသိက္ခာပဒေ ဧဝ ဝိဘဇိတ္ဝာ ဝုတ္တတ္တာ ဝိဘတ္တိယော နာမ။ သာဓာရဏန္တိ အဋ္ဌန္နမ္ပိ သာဓာရဏံ။ ပာရာဇိကဘူတာ ဝိဘတ္တိယော ပာရာဇိကဝိဘတ္တိယော။ သာဓာရဏေ သတ္တဝဇ္ဇော သင္ဃာဒိသေသော။ အညတရသ္မိံ ဂဏ္ဌိပဒေ ‘‘အထ ဝာ ‘ဒ္ဝေ ဥပောသထာ ဒ္ဝေ ပဝာရဏာ စတ္တာရိ ကမ္မာနိ ပဉ္စေဝ ဥဒ္ဒေသာ စတုရော ဘဝန္တိ, နညထာ’တိ ပာဠိံ ဥဒ္ဓရန္တိ။ တတ္ထ ‘စတ္တာရိ ကမ္မာနီ’တိ ဝိသေသာဘာဝာ ဥဒ္ဓရိတပောတ္ထကမေဝ သုန္ဒရံ, ပုဗ္ဗေပိ ဝိဘတ္တိမတ္တဒသ္သနဝသေနေဝ စေတံ ဝုတ္တံ။ ‘န သမထေဟိ ဝူပသမနဝသေနာ’တိ ဝတ္ဝာ စတ္တာရိ ကမ္မဝိဘဇနေ ‘သမထေဟိ ဝူပသမ္မတီ’တိ န ဝိသေသိတံ ဥပောသထပ္ပဝာရဏာနံယေဝ ဝိဘာဂတ္တာ။ ကသ္မာ? ဧတ္ထာပိ ‘ဥပောသထပ္ပဝာရဏာနံယေဝ ဝိသေသေတ္ဝာ နယံ ဒေထာ’တိ ဝုတ္တတ္တာ, အဓမ္မေန ဝဂ္ဂာဒိကမ္မေန အာပတ္တိယောပိ ဝူပသမ္မန္တီတိ အာပဇ္ဇနတောတိ ဝေဒိတဗ္ဗ’’န္တိ ဝုတ္တံ, ဝိစာရေတဗ္ဗံ။ ဒ္ဝီဟိ စတူဟိ တီဟိ ကိစ္စံ ဧကေနာတိ ဒ္ဝီဟိ ဝိဝာဒာဓိကရဏံ, စတူဟိ အနုဝာဒာဓိကရဏံ, တီဟိ အာပတ္တာဓိကရဏံ, ဧကေန ကိစ္စာဓိကရဏံ သမ္မတီတိ အတ္ထော။
Pāṭho . ‘‘Kulesu cārittāpattī’’ti pāṭho na gahetabbo sādhāraṇattā tassa sikkhāpadassa. Chacattārīsā cimeti chacattārīsa ime. ‘‘Pārājikāni saṅghādiseso’’ti evaṃ vuttasikkhāpade eva vibhajitvā vuttattā vibhattiyo nāma. Sādhāraṇanti aṭṭhannampi sādhāraṇaṃ. Pārājikabhūtā vibhattiyo pārājikavibhattiyo. Sādhāraṇe sattavajjo saṅghādiseso. Aññatarasmiṃ gaṇṭhipade ‘‘atha vā ‘dve uposathā dve pavāraṇā cattāri kammāni pañceva uddesā caturo bhavanti, naññathā’ti pāḷiṃ uddharanti. Tattha ‘cattāri kammānī’ti visesābhāvā uddharitapotthakameva sundaraṃ, pubbepi vibhattimattadassanavaseneva cetaṃ vuttaṃ. ‘Na samathehi vūpasamanavasenā’ti vatvā cattāri kammavibhajane ‘samathehi vūpasammatī’ti na visesitaṃ uposathappavāraṇānaṃyeva vibhāgattā. Kasmā? Etthāpi ‘uposathappavāraṇānaṃyeva visesetvā nayaṃ dethā’ti vuttattā, adhammena vaggādikammena āpattiyopi vūpasammantīti āpajjanatoti veditabba’’nti vuttaṃ, vicāretabbaṃ. Dvīhi catūhi tīhi kiccaṃ ekenāti dvīhi vivādādhikaraṇaṃ, catūhi anuvādādhikaraṇaṃ, tīhi āpattādhikaraṇaṃ, ekena kiccādhikaraṇaṃ sammatīti attho.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / ပရိဝာရပာဠိ • Parivārapāḷi / ၄. အသာဓာရဏာဒိ • 4. Asādhāraṇādi
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ပရိဝာရ-အဋ္ဌကထာ • Parivāra-aṭṭhakathā / အသာဓာရဏာဒိဝဏ္ဏနာ • Asādhāraṇādivaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / အသာဓာရဏာဒိဝဏ္ဏနာ • Asādhāraṇādivaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / သတ္တနဂရေသု ပညတ္တသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / အသာဓာရဏာဒိဝဏ္ဏနာ • Asādhāraṇādivaṇṇanā