| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā |
ಅಸಾಧಾರಣಾದಿವಣ್ಣನಾ
Asādhāraṇādivaṇṇanā
೩೩೮. ಇದಾನಿ ‘‘ಸಾಧಾರಣಂ ಅಸಾಧಾರಣ’’ನ್ತಿ ಇಮಂ ಪುರಿಮಪಞ್ಹಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇನ್ತೋ ‘‘ವೀಸಂ ದ್ವೇ ಸತಾನೀ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ಅಸಾಧಾರಣೇಸು ಛ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾತಿ ವಿಸ್ಸಟ್ಠಿ, ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗೋ, ದುಟ್ಠುಲ್ಲಂ, ಅತ್ತಕಾಮ, ಕುಟಿ, ವಿಹಾರೋತಿ। ದ್ವೇ ಅನಿಯತೇಹಿ ಅಟ್ಠಾತಿ ದ್ವೀಹಿ ಅನಿಯತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಅಟ್ಠ ಇಮೇ।
338. Idāni ‘‘sādhāraṇaṃ asādhāraṇa’’nti imaṃ purimapañhaṃ vissajjento ‘‘vīsaṃ dve satānī’’tiādimāha. Tattha bhikkhunīhi asādhāraṇesu cha saṅghādisesāti vissaṭṭhi, kāyasaṃsaggo, duṭṭhullaṃ, attakāma, kuṭi, vihāroti. Dve aniyatehi aṭṭhāti dvīhi aniyatehi saddhiṃ aṭṭha ime.
ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾನಿ ದ್ವಾದಸಾತಿ –
Nissaggiyāni dvādasāti –
ಧೋವನಞ್ಚ ಪಟಿಗ್ಗಹೋ, ಕೋಸೇಯ್ಯಸುದ್ಧದ್ವೇಭಾಗಾ।
Dhovanañca paṭiggaho, koseyyasuddhadvebhāgā;
ಛಬ್ಬಸ್ಸಾನಿ ನಿಸೀದನಂ, ದ್ವೇ ಲೋಮಾ ಪಠಮೋ ಪತ್ತೋ।
Chabbassāni nisīdanaṃ, dve lomā paṭhamo patto;
ವಸ್ಸಿಕಾ ಆರಞ್ಞಕೇನ ಚಾತಿ – ಇಮೇ ದ್ವಾದಸ॥
Vassikā āraññakena cāti – ime dvādasa.
ದ್ವೇವೀಸತಿ ಖುದ್ದಕಾತಿ –
Dvevīsati khuddakāti –
ಸಕಲೋ ಭಿಕ್ಖುನೀವಗ್ಗೋ, ಪರಮ್ಪರಞ್ಚ ಭೋಜನಂ।
Sakalo bhikkhunīvaggo, paramparañca bhojanaṃ;
ಅನತಿರಿತ್ತಂ ಅಭಿಹಟಂ, ಪಣೀತಞ್ಚ ಅಚೇಲಕಂ।
Anatirittaṃ abhihaṭaṃ, paṇītañca acelakaṃ;
ಊನಂ ದುಟ್ಠುಲ್ಲಛಾದನಂ॥
Ūnaṃ duṭṭhullachādanaṃ.
ಮಾತುಗಾಮೇನ ಸದ್ಧಿಞ್ಚ, ಯಾ ಚ ಅನಿಕ್ಖನ್ತರಾಜಕೇ।
Mātugāmena saddhiñca, yā ca anikkhantarājake;
ಸನ್ತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅನಾಪುಚ್ಛಾ, ವಿಕಾಲೇ ಗಾಮಪ್ಪವೇಸನಾ॥
Santaṃ bhikkhuṃ anāpucchā, vikāle gāmappavesanā.
ನಿಸೀದನೇ ಚ ಯಾ ಸಿಕ್ಖಾ, ವಸ್ಸಿಕಾ ಯಾ ಚ ಸಾಟಿಕಾ।
Nisīdane ca yā sikkhā, vassikā yā ca sāṭikā;
ದ್ವಾವೀಸತಿ ಇಮಾ ಸಿಕ್ಖಾ, ಖುದ್ದಕೇಸು ಪಕಾಸಿತಾತಿ॥
Dvāvīsati imā sikkhā, khuddakesu pakāsitāti.
ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಅಸಾಧಾರಣೇಸುಪಿ ಸಙ್ಘಮ್ಹಾ ದಸ ನಿಸ್ಸರೇತಿ ‘‘ಸಙ್ಘಮ್ಹಾ ನಿಸ್ಸಾರೀಯತೀ’’ತಿ ಏವಂ ವಿಭಙ್ಗೇ ವುತ್ತಾ, ಮಾತಿಕಾಯಂ ಪನ ‘‘ನಿಸ್ಸಾರಣೀಯಂ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸ’’ನ್ತಿ ಏವಂ ಆಗತಾ ದಸ। ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾನಿ ದ್ವಾದಸಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನಿವಿಭಙ್ಗೇ ವಿಭತ್ತಾನಿ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾನೇವ। ಖುದ್ದಕಾಪಿ ತತ್ಥ ವಿಭತ್ತಖುದ್ದಕಾ ಏವ। ತಥಾ ಚತ್ತಾರೋ ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಾ, ಇತಿ ಸತಞ್ಚೇವ ತಿಂಸಞ್ಚ ಸಿಕ್ಖಾ ವಿಭಙ್ಗೇ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಅಸಾಧಾರಣಾ। ಸೇಸಂ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸಾಧಾರಣಾಸಾಧಾರಣವಿಸ್ಸಜ್ಜನೇ ಉತ್ತಾನಮೇವ।
Bhikkhūhi asādhāraṇesupi saṅghamhā dasa nissareti ‘‘saṅghamhā nissārīyatī’’ti evaṃ vibhaṅge vuttā, mātikāyaṃ pana ‘‘nissāraṇīyaṃ saṅghādisesa’’nti evaṃ āgatā dasa. Nissaggiyāni dvādasāti bhikkhunivibhaṅge vibhattāni nissaggiyāneva. Khuddakāpi tattha vibhattakhuddakā eva. Tathā cattāro pāṭidesanīyā, iti satañceva tiṃsañca sikkhā vibhaṅge bhikkhunīnaṃ bhikkhūhi asādhāraṇā. Sesaṃ imasmiṃ sādhāraṇāsādhāraṇavissajjane uttānameva.
ಇದಾನಿ ವಿಪತ್ತಿಯೋ ಚ ‘‘ಯೇಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮನ್ತೀ’’ತಿ ಇದಂ ಪಞ್ಹಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇನ್ತೋ ಅಟ್ಠೇವ ಪಾರಾಜಿಕಾತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ದುರಾಸದಾತಿ ಇಮಿನಾ ತೇಸಂ ಸಪ್ಪಟಿಭಯತಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಕಣ್ಹಸಪ್ಪಾದಯೋ ವಿಯ ಹಿ ಏತೇ ದುರಾಸದಾ ದುರೂಪಗಮನಾ ದುರಾಸಜ್ಜನಾ, ಆಪಜ್ಜಿಯಮಾನಾ ಮೂಲಚ್ಛೇದಾಯ ಸಂವತ್ತನ್ತಿ। ತಾಲವತ್ಥುಸಮೂಪಮಾತಿ ಸಬ್ಬಂ ತಾಲಂ ಉದ್ಧರಿತ್ವಾ ತಾಲಸ್ಸ ವತ್ಥುಮತ್ತಕರಣೇನ ಸಮೂಪಮಾ। ಯಥಾ ವತ್ಥುಮತ್ತಕತೋ ತಾಲೋ ನ ಪುನ ಪಾಕತಿಕೋ ಹೋತಿ, ಏವಂ ನ ಪುನ ಪಾಕತಿಕಾ ಹೋನ್ತಿ।
Idāni vipattiyo ca ‘‘yehi samathehi sammantī’’ti idaṃ pañhaṃ vissajjento aṭṭheva pārājikātiādimāha. Tattha durāsadāti iminā tesaṃ sappaṭibhayataṃ dasseti. Kaṇhasappādayo viya hi ete durāsadā durūpagamanā durāsajjanā, āpajjiyamānā mūlacchedāya saṃvattanti. Tālavatthusamūpamāti sabbaṃ tālaṃ uddharitvā tālassa vatthumattakaraṇena samūpamā. Yathā vatthumattakato tālo na puna pākatiko hoti, evaṃ na puna pākatikā honti.
ಏವಂ ಸಾಧಾರಣಂ ಉಪಮಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಪುನ ಏಕೇಕಸ್ಸ ವುತ್ತಂ ಉಪಮಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಪಣ್ಡುಪಲಾಸೋತಿಆದಿಮಾಹ। ಅವಿರುಳ್ಹೀ ಭವನ್ತಿ ತೇತಿ ಯಥಾ ಏತೇ ಪಣ್ಡುಪಲಾಸಾದಯೋ ಪುನಹರಿತಾದಿಭಾವೇನ ಅವಿರುಳ್ಹಿಧಮ್ಮಾ ಹೋನ್ತಿ; ಏವಂ ಪಾರಾಜಿಕಾಪಿ ಪುನ ಪಕತಿಸೀಲಾಭಾವೇನ ಅವಿರುಳ್ಹಿಧಮ್ಮಾ ಹೋನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏತ್ತಾವತಾ ‘‘ವಿಪತ್ತಿಯೋ ಚ ಯೇಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮನ್ತೀ’’ತಿ ಏತ್ಥ ಇಮಾ ತಾವ ಅಟ್ಠ ಪಾರಾಜಿಕವಿಪತ್ತಿಯೋ ಕೇಹಿಚಿ ಸಮಥೇಹಿ ನ ಸಮ್ಮನ್ತೀತಿ ಏವಂ ದಸ್ಸಿತಂ ಹೋತಿ। ಯಾ ಪನ ವಿಪತ್ತಿಯೋ ಸಮ್ಮನ್ತಿ, ತಾ ದಸ್ಸೇತುಂ ತೇವೀಸತಿ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ತೀಹಿ ಸಮಥೇಹೀತಿ ಸಬ್ಬಸಙ್ಗಾಹಿಕವಚನಮೇತಂ। ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ ಹಿ ದ್ವೀಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮನ್ತಿ, ನ ತಿಣವತ್ಥಾರಕೇನ। ಸೇಸಾ ತೀಹಿಪಿ ಸಮ್ಮನ್ತಿ।
Evaṃ sādhāraṇaṃ upamaṃ dassetvā puna ekekassa vuttaṃ upamaṃ dassento paṇḍupalāsotiādimāha. Aviruḷhī bhavanti teti yathā ete paṇḍupalāsādayo punaharitādibhāvena aviruḷhidhammā honti; evaṃ pārājikāpi puna pakatisīlābhāvena aviruḷhidhammā hontīti attho. Ettāvatā ‘‘vipattiyo ca yehi samathehi sammantī’’ti ettha imā tāva aṭṭha pārājikavipattiyo kehici samathehi na sammantīti evaṃ dassitaṃ hoti. Yā pana vipattiyo sammanti, tā dassetuṃ tevīsati saṅghādisesātiādi vuttaṃ. Tattha tīhi samathehīti sabbasaṅgāhikavacanametaṃ. Saṅghādisesā hi dvīhi samathehi sammanti, na tiṇavatthārakena. Sesā tīhipi sammanti.
ದ್ವೇ ಉಪೋಸಥಾ ದ್ವೇ ಪವಾರಣಾತಿ ಇದಂ ಭಿಕ್ಖೂನಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖುನೀನಞ್ಚ ವಸೇನ ವುತ್ತಂ। ವಿಭತ್ತಿಮತ್ತದಸ್ಸನೇನೇವ ಚೇತಂ ವುತ್ತಂ, ನ ಸಮಥೇಹಿ ವೂಪಸಮನವಸೇನ। ಭಿಕ್ಖುಉಪೋಸಥೋ, ಭಿಕ್ಖುನಿಉಪೋಸಥೋ, ಭಿಕ್ಖುಪವಾರಣಾ, ಭಿಕ್ಖುನಿಪವಾರಣಾತಿ ಇಮಾಪಿ ಹಿ ಚತಸ್ಸೋ ವಿಭತ್ತಿಯೋ ; ವಿಭಜನಾನೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಚತ್ತಾರಿ ಕಮ್ಮಾನೀತಿ ಅಧಮ್ಮೇನವಗ್ಗಾದೀನಿ ಉಪೋಸಥಕಮ್ಮಾನಿ। ಪಞ್ಚೇವ ಉದ್ದೇಸಾ ಚತುರೋ ಭವನ್ತಿ ಅನಞ್ಞಥಾತಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪಞ್ಚ ಉದ್ದೇಸಾ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ಚತುರೋ ಭವನ್ತಿ, ಅಞ್ಞಥಾ ನ ಭವನ್ತಿ; ಇಮಾ ಅಪರಾಪಿ ವಿಭತ್ತಿಯೋ। ಆಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧಾ ಚ ಭವನ್ತಿ ಸತ್ತ, ಅಧಿಕರಣಾನಿ ಚತ್ತಾರೀತಿ ಇಮಾ ಪನ ವಿಭತ್ತಿಯೋ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸತ್ತಹಿ ಸಮಥೇಹೀತಿಆದಿಮಾಹ। ಅಥ ವಾ ‘‘ದ್ವೇ ಉಪೋಸಥಾ ದ್ವೇ ಪವಾರಣಾ ಚತ್ತಾರಿ ಕಮ್ಮಾನಿ ಪಞ್ಚೇವ ಉದ್ದೇಸಾ ಚತುರೋ ಭವನ್ತಿ, ಅನಞ್ಞಥಾ’’ತಿ ಇಮಾಪಿ ಚತಸ್ಸೋ ವಿಭತ್ತಿಯೋ ನಿಸ್ಸಾಯ ‘‘ನಸ್ಸನ್ತೇತೇ ವಿನಸ್ಸನ್ತೇತೇ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಯಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ, ತಾ ಯಸ್ಮಾ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರೇಹೇವ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ತಂಮೂಲಕಾನಂ ಆಪತ್ತೀನಂ ಸಮಥದಸ್ಸನತ್ಥಮ್ಪಿ ತಾ ವಿಭತ್ತಿಯೋ ವುತ್ತಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಕಿಚ್ಚಂ ಏಕೇನಾತಿ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಂ ಏಕೇನ ಸಮಥೇನ ಸಮ್ಮತಿ।
Dve uposathā dve pavāraṇāti idaṃ bhikkhūnañca bhikkhunīnañca vasena vuttaṃ. Vibhattimattadassaneneva cetaṃ vuttaṃ, na samathehi vūpasamanavasena. Bhikkhuuposatho, bhikkhuniuposatho, bhikkhupavāraṇā, bhikkhunipavāraṇāti imāpi hi catasso vibhattiyo ; vibhajanānīti attho. Cattāri kammānīti adhammenavaggādīni uposathakammāni. Pañceva uddesā caturo bhavanti anaññathāti bhikkhūnaṃ pañca uddesā bhikkhunīnaṃ caturo bhavanti, aññathā na bhavanti; imā aparāpi vibhattiyo. Āpattikkhandhā ca bhavanti satta, adhikaraṇāni cattārīti imā pana vibhattiyo samathehi sammanti, tasmā sattahi samathehītiādimāha. Atha vā ‘‘dve uposathā dve pavāraṇā cattāri kammāni pañceva uddesā caturo bhavanti, anaññathā’’ti imāpi catasso vibhattiyo nissāya ‘‘nassantete vinassantete’’tiādinā nayena yā āpattiyo āpajjanti, tā yasmā vuttappakāreheva samathehi sammanti, tasmā taṃmūlakānaṃ āpattīnaṃ samathadassanatthampi tā vibhattiyo vuttāti veditabbā. Kiccaṃ ekenāti kiccādhikaraṇaṃ ekena samathena sammati.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi / ೪. ಅಸಾಧಾರಣಾದಿ • 4. Asādhāraṇādi
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಅಸಾಧಾರಣಾದಿವಣ್ಣನಾ • Asādhāraṇādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಅಸಾಧಾರಣಾದಿವಣ್ಣನಾ • Asādhāraṇādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಸತ್ತನಗರೇಸು ಪಞ್ಞತ್ತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ಅಸಾಧಾರಣಾದಿವಣ್ಣನಾ • Asādhāraṇādivaṇṇanā
