| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ಅಸಾಧಾರಣಾದಿವಣ್ಣನಾ
Asādhāraṇādivaṇṇanā
೩೩೮. ಪುರಿಮ ಪಞ್ಹನ್ತಿ ‘‘ಕತಿ ಛೇದನಕಾನೀ’’ತಿಆದಿಪಞ್ಹಾನಂ ಪುರೇ ವುತ್ತಂ ಪಞ್ಹಂ। ತತ್ಥಾತಿ ‘‘ವೀಸಂ ದ್ವೇ ಸತಾನೀ’’ತಿಆದಿಪಾಠೇ। ‘‘ದ್ವೇಅನಿಯತೇಹೀ’’ತಿ ಪದಸ್ಸ ಅಸಮಾಹಾರದಿಗುವಾಕ್ಯಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ದ್ವೀಹಿ ಅನಿಯತೇಹೀ’’ತಿ। ‘‘ಸದ್ಧಿ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಸಹಾದಿಯೋಗೇ ಕರಣವಚನನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ।
338.Purima pañhanti ‘‘kati chedanakānī’’tiādipañhānaṃ pure vuttaṃ pañhaṃ. Tatthāti ‘‘vīsaṃ dve satānī’’tiādipāṭhe. ‘‘Dveaniyatehī’’ti padassa asamāhāradiguvākyaṃ dassento āha ‘‘dvīhi aniyatehī’’ti. ‘‘Saddhi’’nti iminā sahādiyoge karaṇavacananti dasseti.
ಗಾಥಾಯಂ ‘‘ಧೋವನಞ್ಚ ಸಿಕ್ಖಾಪದ’’ನ್ತಿಆದಿನಾ ಯೋಜನಾ ಕಾತಬ್ಬಾ। ದ್ವೇ ಲೋಮಾತಿ ದ್ವೇ ಏಳಕಲೋಮಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಿ।
Gāthāyaṃ ‘‘dhovanañca sikkhāpada’’ntiādinā yojanā kātabbā. Dve lomāti dve eḷakalomasikkhāpadāni.
‘‘ಸಕಲೋ’’ತಿಆದಿಕಾಯ ಅಡ್ಢತೇಯ್ಯಗಾಥಾಯ ಯೋಜನಾ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾವ।
‘‘Sakalo’’tiādikāya aḍḍhateyyagāthāya yojanā suviññeyyāva.
ಸಙ್ಘಮ್ಹಾ ದಸ ನಿಸ್ಸರೇತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ಸಙ್ಘಮ್ಹಾ ನಿಸ್ಸಾರೀಯತೀ’’ತಿ (ಪಾಚಿ॰ ೬೮೦, ೭೩೦) ಏವಂ ವುತ್ತಾ ದಸಾತಿ ಯೋಜನಾನಯಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಸಙ್ಘಮ್ಹಾ ನಿಸ್ಸಾರೀಯತೀ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನಿವಿಭಙ್ಗೇ। ತಥಾತಿ ಯಥಾ ಖುದ್ದಕಾ, ತಥಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಇತೀತಿ ಏವಂ।
Saṅghamhādasa nissareti ettha ‘‘saṅghamhā nissārīyatī’’ti (pāci. 680, 730) evaṃ vuttā dasāti yojanānayaṃ dassento āha ‘‘saṅghamhā nissārīyatī’’tiādi. Tatthāti bhikkhunivibhaṅge. Tathāti yathā khuddakā, tathāti attho. Itīti evaṃ.
ತೇಸನ್ತಿ ಪಾರಾಜಿಕಾನಂ। ಕಣ್ಹಸಪ್ಪಾದಯೋ ದುರಾಸದಾ ವಿಯ ದುರಾಸದಾ ಹೋನ್ತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ‘‘ದುರೂಪಗಮನಾತಿ ಇಮಿನಾ ಸದಧಾತುಯಾ ಗತ್ಯತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ದುರಾಸಜ್ಜನಾತಿ ದುಕ್ಖೇನ ಆಸಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ, ಆಸಜ್ಜಿತುಂ ನ ಸುಕರಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಮೂಪಮಾತಿ ಸಮಉಪಮಾ। ಸಮೂಪಮಾಕಾರಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಯಥಾ’’ತಿಆದಿ।
Tesanti pārājikānaṃ. Kaṇhasappādayo durāsadā viya durāsadā hontīti yojanā. ‘‘Durūpagamanāti iminā sadadhātuyā gatyatthaṃ dasseti. Durāsajjanāti dukkhena āsajjitabbā, āsajjituṃ na sukarāti attho. Samūpamāti samaupamā. Samūpamākāraṃ dassento āha ‘‘yathā’’tiādi.
ಸಾಧಾರಣನ್ತಿ ಅಟ್ಠಹಿ ಪಾರಾಜಿಕೇಹಿ ಸಾಧಾರಣಂ। ಏಕೇಕಸ್ಸ ಪಾರಾಜಿಕಸ್ಸಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅವಿರೂಳ್ಹೀ ಭವನ್ತಿ ತೇತಿ ಏತ್ಥ ಉಪಮಾನೋಪಮೇಯ್ಯಾನಂ ಪಾಕಟಭಾವಂ ಕತ್ವಾ ಯೋಜನಾನಯಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಯಥಾ ಏತೇ’’ತಿಆದಿ। ಅವಿರೂಳ್ಹಿಧಮ್ಮಾತಿ ಅವಿರೂಳ್ಹೀಸಭಾವಾ। ಪಕತಿಸೀಲಭಾವೇನಾತಿ ಪಕತಿಯಾ ಸೀಲವನ್ತಭಾವೇನ, ‘‘ಪಕತಿಸೀಲಾಭಾವೇನಾ’’ತಿಪಿ ಪಾಠೋ, ಪಕತಿಸೀಲಸ್ಸ ಅಭಾವೇನ, ಅಭಾವಹೇತೂತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏತ್ತಾವತಾತಿ ಏತ್ತಕೇನ ‘‘ಅಟ್ಠೇವ ಪಾರಾಜಿಕಾ’’ತಿಆದಿವಚನಮತ್ತೇನ, ದಸ್ಸಿತಂ ಹೋತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ವಿಭತ್ತಿಯೋತಿ ಪಾರಾಜಿಕಾದಿವಸೇನ ವಿಭಜಿತಬ್ಬಾತಿ ವಿಭತ್ತಿಯೋತಿ। ತತ್ಥಾತಿ ‘‘ತೇವೀಸತಿ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ’’ತಿಆದಿಪಾಠೇ । ಸಬ್ಬಸಙ್ಗಾಹಿಕವಚನನ್ತಿ ಸಬ್ಬೇಸಂ ತಿಣ್ಣಂ ಸಮಥಾನಂ, ಸಬ್ಬಾಸಂ ವಾ ಆಪತ್ತೀನಂ ಸಮಥಾನಂ ಸಙ್ಗಾಹಿಕವಚನಂ। ‘‘ದ್ವೀಹಿ ಸಮಥೇಹೀ’’ತಿ ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೇನ ಚ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣೇನ ಚಾತಿ ದ್ವೀಹಿ ಸಮಥೇಹಿ।
Sādhāraṇanti aṭṭhahi pārājikehi sādhāraṇaṃ. Ekekassa pārājikassāti sambandho. Avirūḷhī bhavanti teti ettha upamānopameyyānaṃ pākaṭabhāvaṃ katvā yojanānayaṃ dassento āha ‘‘yathā ete’’tiādi. Avirūḷhidhammāti avirūḷhīsabhāvā. Pakatisīlabhāvenāti pakatiyā sīlavantabhāvena, ‘‘pakatisīlābhāvenā’’tipi pāṭho, pakatisīlassa abhāvena, abhāvahetūti attho. Ettāvatāti ettakena ‘‘aṭṭheva pārājikā’’tiādivacanamattena, dassitaṃ hotīti sambandho. Vibhattiyoti pārājikādivasena vibhajitabbāti vibhattiyoti. Tatthāti ‘‘tevīsati saṅghādisesā’’tiādipāṭhe . Sabbasaṅgāhikavacananti sabbesaṃ tiṇṇaṃ samathānaṃ, sabbāsaṃ vā āpattīnaṃ samathānaṃ saṅgāhikavacanaṃ. ‘‘Dvīhi samathehī’’ti sammukhāvinayena ca paṭiññātakaraṇena cāti dvīhi samathehi.
ಏತನ್ತಿ ‘‘ದ್ವೇ ಉಪೋಸಥಾ ದ್ವೇ ಪವಾರಣಾ’’ತಿ ವಚನಂ। ವಿಭಜನಾನೀತಿ ವಿಭಜಿತಬ್ಬಾನಂ ವಿಭಜನಕಿರಿಯಾಯ ಅವಿನಾಭಾವತೋ ಭಾವವಸೇನ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಮಾ ವಿಭಜಿತಬ್ಬಾತಿ ವಿಭತ್ತಿಯೋತಿ ವಚನತ್ಥೋ ಕಾತಬ್ಬೋ। ಅಪರಾಪಿ ಇಮಾ ವಿಭತ್ತಿಯೋ ಹೋನ್ತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತಸ್ಸ ‘‘ವಿಭತ್ತಿಮತ್ತದಸ್ಸನೇನೇವ ಚೇತಂ ವುತ್ತಂ, ನ ಸಮಥೇಹಿ ವೂಪಸಮನವಸೇನಾ’’ತಿ ವಚನಸ್ಸ ಅತ್ಥನಯತೋ ಅಞ್ಞಂ ಅತ್ಥನಯಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಅಥವಾ’’ತಿಆದಿ, ‘‘ಇಮಾಪಿ ವಿಭತ್ತಿಯೋ’’ತಿ ಪದಂ ‘‘ನಿಸ್ಸಾಯಾ’’ತಿ ಪದೇ ಅವುತ್ತಕಮ್ಮಂ । ನಿಸ್ಸಾಯ ಆಪಜ್ಜನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತಾತಿ ಆಪತ್ತಿಯೋ। ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರೇಹೇವಾತಿ ತೀಹಿ ಸಮಥೇಹೀತಿ ವುತ್ತಪಕಾರೇಹೇವ। ತಂಮೂಲಿಕಾನನ್ತಿ ತೇ ಏವ ಉಪೋಸಥಾದಯೋ ಮೂಲಮೇತಾಸನ್ತಿ ತಂಮೂಲಿಕಾ, ತಾಸಂ। ಇಮಿನಾ ಕಾರಿಯೂಪಚಾರೇನ ವುತ್ತನಯಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ತಾ ವಿಭತ್ತಿಯೋತಿ ಉಪೋಸಥಾದಿವಿಭತ್ತಿಯೋ।
Etanti ‘‘dve uposathā dve pavāraṇā’’ti vacanaṃ. Vibhajanānīti vibhajitabbānaṃ vibhajanakiriyāya avinābhāvato bhāvavasena vuttaṃ, tasmā vibhajitabbāti vibhattiyoti vacanattho kātabbo. Aparāpi imā vibhattiyo hontīti yojanā. Heṭṭhā vuttassa ‘‘vibhattimattadassaneneva cetaṃ vuttaṃ, na samathehi vūpasamanavasenā’’ti vacanassa atthanayato aññaṃ atthanayaṃ dassento āha ‘‘athavā’’tiādi, ‘‘imāpi vibhattiyo’’ti padaṃ ‘‘nissāyā’’ti pade avuttakammaṃ . Nissāya āpajjantīti sambandho. Tāti āpattiyo. Vuttappakārehevāti tīhi samathehīti vuttapakāreheva. Taṃmūlikānanti te eva uposathādayo mūlametāsanti taṃmūlikā, tāsaṃ. Iminā kāriyūpacārena vuttanayaṃ dasseti. Tā vibhattiyoti uposathādivibhattiyo.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi / ೪. ಅಸಾಧಾರಣಾದಿ • 4. Asādhāraṇādi
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ಅಸಾಧಾರಣಾದಿವಣ್ಣನಾ • Asādhāraṇādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಅಸಾಧಾರಣಾದಿವಣ್ಣನಾ • Asādhāraṇādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಅಸಾಧಾರಣಾದಿವಣ್ಣನಾ • Asādhāraṇādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಸತ್ತನಗರೇಸು ಪಞ್ಞತ್ತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
