Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
ಅಸಾಧಾರಣಾದಿವಣ್ಣನಾ
Asādhāraṇādivaṇṇanā
೩೩೮. ಪುಬ್ಬೇ ವುತ್ತಚುದ್ದಸಪರಮಾನೇವ ಅನ್ತರಪಞ್ಹೇ ನಿಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ಪುರಿಮಪಞ್ಹಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇನ್ತೋ। ಧೋವನಞ್ಚ ಪಟಿಗ್ಗಹೋತಿ ಗಾಥಾ ಅಟ್ಠಕಥಾಚರಿಯಾನಂ। ದ್ವೇ ಲೋಮಾನಿ ಏಳಕಲೋಮತಿಯೋಜನಪರಮಾನಿ।
338. Pubbe vuttacuddasaparamāneva antarapañhe niṭṭhapetvā purimapañhaṃ vissajjento. Dhovanañca paṭiggahoti gāthā aṭṭhakathācariyānaṃ. Dve lomāni eḷakalomatiyojanaparamāni.
ದ್ವೇವೀಸತಿ ಖುದ್ದಕಾತಿ –
Dvevīsati khuddakāti –
‘‘ಸಕಲೋ ಭಿಕ್ಖುನಿವಗ್ಗೋ, ಪರಮ್ಪರಞ್ಚ ಭೋಜನಂ।
‘‘Sakalo bhikkhunivaggo, paramparañca bhojanaṃ;
ಅನತಿರಿತ್ತಂ ಅಭಿಹಟಂ, ಪಣೀತಞ್ಚ ಅಚೇಲಕಂ।
Anatirittaṃ abhihaṭaṃ, paṇītañca acelakaṃ;
ಜಾನಂ ದುಟ್ಠುಲ್ಲಛಾದನಂ॥
Jānaṃ duṭṭhullachādanaṃ.
‘‘ಊನಂ ಮಾತುಗಾಮೇನ ಸದ್ಧಿಂ, ಯಾ ಚ ಅನಿಕ್ಖನ್ತರಾಜಕೇ।
‘‘Ūnaṃ mātugāmena saddhiṃ, yā ca anikkhantarājake;
ಸನ್ತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅನಾಪುಚ್ಛಾ, ವಿಕಾಲೇ ಗಾಮಪ್ಪವೇಸನಂ॥
Santaṃ bhikkhuṃ anāpucchā, vikāle gāmappavesanaṃ.
‘‘ನಿಸೀದನೇ ಚ ಯಾ ಸಿಕ್ಖಾ, ವಸ್ಸಿಕಾಯ ಚ ಸಾಟಿಕಾ।
‘‘Nisīdane ca yā sikkhā, vassikāya ca sāṭikā;
ದ್ವಾವೀಸತಿ ಇಮಾ ಸಿಕ್ಖಾ, ಖುದ್ದಕೇಸು ಪಕಾಸಿತಾ’’ತಿ॥ –
Dvāvīsati imā sikkhā, khuddakesu pakāsitā’’ti. –
ಪಾಠೋ । ‘‘ಕುಲೇಸು ಚಾರಿತ್ತಾಪತ್ತೀ’’ತಿ ಪಾಠೋ ನ ಗಹೇತಬ್ಬೋ ಸಾಧಾರಣತ್ತಾ ತಸ್ಸ ಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ। ಛಚತ್ತಾರೀಸಾ ಚಿಮೇತಿ ಛಚತ್ತಾರೀಸ ಇಮೇ। ‘‘ಪಾರಾಜಿಕಾನಿ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ’’ತಿ ಏವಂ ವುತ್ತಸಿಕ್ಖಾಪದೇ ಏವ ವಿಭಜಿತ್ವಾ ವುತ್ತತ್ತಾ ವಿಭತ್ತಿಯೋ ನಾಮ। ಸಾಧಾರಣನ್ತಿ ಅಟ್ಠನ್ನಮ್ಪಿ ಸಾಧಾರಣಂ। ಪಾರಾಜಿಕಭೂತಾ ವಿಭತ್ತಿಯೋ ಪಾರಾಜಿಕವಿಭತ್ತಿಯೋ। ಸಾಧಾರಣೇ ಸತ್ತವಜ್ಜೋ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ। ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ಗಣ್ಠಿಪದೇ ‘‘ಅಥ ವಾ ‘ದ್ವೇ ಉಪೋಸಥಾ ದ್ವೇ ಪವಾರಣಾ ಚತ್ತಾರಿ ಕಮ್ಮಾನಿ ಪಞ್ಚೇವ ಉದ್ದೇಸಾ ಚತುರೋ ಭವನ್ತಿ, ನಞ್ಞಥಾ’ತಿ ಪಾಳಿಂ ಉದ್ಧರನ್ತಿ। ತತ್ಥ ‘ಚತ್ತಾರಿ ಕಮ್ಮಾನೀ’ತಿ ವಿಸೇಸಾಭಾವಾ ಉದ್ಧರಿತಪೋತ್ಥಕಮೇವ ಸುನ್ದರಂ, ಪುಬ್ಬೇಪಿ ವಿಭತ್ತಿಮತ್ತದಸ್ಸನವಸೇನೇವ ಚೇತಂ ವುತ್ತಂ। ‘ನ ಸಮಥೇಹಿ ವೂಪಸಮನವಸೇನಾ’ತಿ ವತ್ವಾ ಚತ್ತಾರಿ ಕಮ್ಮವಿಭಜನೇ ‘ಸಮಥೇಹಿ ವೂಪಸಮ್ಮತೀ’ತಿ ನ ವಿಸೇಸಿತಂ ಉಪೋಸಥಪ್ಪವಾರಣಾನಂಯೇವ ವಿಭಾಗತ್ತಾ। ಕಸ್ಮಾ? ಏತ್ಥಾಪಿ ‘ಉಪೋಸಥಪ್ಪವಾರಣಾನಂಯೇವ ವಿಸೇಸೇತ್ವಾ ನಯಂ ದೇಥಾ’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ, ಅಧಮ್ಮೇನ ವಗ್ಗಾದಿಕಮ್ಮೇನ ಆಪತ್ತಿಯೋಪಿ ವೂಪಸಮ್ಮನ್ತೀತಿ ಆಪಜ್ಜನತೋತಿ ವೇದಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ, ವಿಚಾರೇತಬ್ಬಂ। ದ್ವೀಹಿ ಚತೂಹಿ ತೀಹಿ ಕಿಚ್ಚಂ ಏಕೇನಾತಿ ದ್ವೀಹಿ ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ, ಚತೂಹಿ ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಂ, ತೀಹಿ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ, ಏಕೇನ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಂ ಸಮ್ಮತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
Pāṭho . ‘‘Kulesu cārittāpattī’’ti pāṭho na gahetabbo sādhāraṇattā tassa sikkhāpadassa. Chacattārīsā cimeti chacattārīsa ime. ‘‘Pārājikāni saṅghādiseso’’ti evaṃ vuttasikkhāpade eva vibhajitvā vuttattā vibhattiyo nāma. Sādhāraṇanti aṭṭhannampi sādhāraṇaṃ. Pārājikabhūtā vibhattiyo pārājikavibhattiyo. Sādhāraṇe sattavajjo saṅghādiseso. Aññatarasmiṃ gaṇṭhipade ‘‘atha vā ‘dve uposathā dve pavāraṇā cattāri kammāni pañceva uddesā caturo bhavanti, naññathā’ti pāḷiṃ uddharanti. Tattha ‘cattāri kammānī’ti visesābhāvā uddharitapotthakameva sundaraṃ, pubbepi vibhattimattadassanavaseneva cetaṃ vuttaṃ. ‘Na samathehi vūpasamanavasenā’ti vatvā cattāri kammavibhajane ‘samathehi vūpasammatī’ti na visesitaṃ uposathappavāraṇānaṃyeva vibhāgattā. Kasmā? Etthāpi ‘uposathappavāraṇānaṃyeva visesetvā nayaṃ dethā’ti vuttattā, adhammena vaggādikammena āpattiyopi vūpasammantīti āpajjanatoti veditabba’’nti vuttaṃ, vicāretabbaṃ. Dvīhi catūhi tīhi kiccaṃ ekenāti dvīhi vivādādhikaraṇaṃ, catūhi anuvādādhikaraṇaṃ, tīhi āpattādhikaraṇaṃ, ekena kiccādhikaraṇaṃ sammatīti attho.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi / ೪. ಅಸಾಧಾರಣಾದಿ • 4. Asādhāraṇādi
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ಅಸಾಧಾರಣಾದಿವಣ್ಣನಾ • Asādhāraṇādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಅಸಾಧಾರಣಾದಿವಣ್ಣನಾ • Asādhāraṇādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಸತ್ತನಗರೇಸು ಪಞ್ಞತ್ತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ಅಸಾಧಾರಣಾದಿವಣ್ಣನಾ • Asādhāraṇādivaṇṇanā