Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi |
අසාධාරණාදිවණ්ණනා
Asādhāraṇādivaṇṇanā
338. පුරිම පඤ්හන්ති ‘‘කති ඡෙදනකානී’’තිආදිපඤ්හානං පුරෙ වුත්තං පඤ්හං. තත්ථාති ‘‘වීසං ද්වෙ සතානී’’තිආදිපාඨෙ. ‘‘ද්වෙඅනියතෙහී’’ති පදස්ස අසමාහාරදිගුවාක්යං දස්සෙන්තො ආහ ‘‘ද්වීහි අනියතෙහී’’ති. ‘‘සද්ධි’’න්ති ඉමිනා සහාදියොගෙ කරණවචනන්ති දස්සෙති.
338.Purima pañhanti ‘‘kati chedanakānī’’tiādipañhānaṃ pure vuttaṃ pañhaṃ. Tatthāti ‘‘vīsaṃ dve satānī’’tiādipāṭhe. ‘‘Dveaniyatehī’’ti padassa asamāhāradiguvākyaṃ dassento āha ‘‘dvīhi aniyatehī’’ti. ‘‘Saddhi’’nti iminā sahādiyoge karaṇavacananti dasseti.
ගාථායං ‘‘ධොවනඤ්ච සික්ඛාපද’’න්තිආදිනා යොජනා කාතබ්බා. ද්වෙ ලොමාති ද්වෙ එළකලොමසික්ඛාපදානි.
Gāthāyaṃ ‘‘dhovanañca sikkhāpada’’ntiādinā yojanā kātabbā. Dve lomāti dve eḷakalomasikkhāpadāni.
‘‘සකලො’’තිආදිකාය අඩ්ඪතෙය්යගාථාය යොජනා සුවිඤ්ඤෙය්යාව.
‘‘Sakalo’’tiādikāya aḍḍhateyyagāthāya yojanā suviññeyyāva.
සඞ්ඝම්හා දස නිස්සරෙති එත්ථ ‘‘සඞ්ඝම්හා නිස්සාරීයතී’’ති (පාචි. 680, 730) එවං වුත්තා දසාති යොජනානයං දස්සෙන්තො ආහ ‘‘සඞ්ඝම්හා නිස්සාරීයතී’’තිආදි. තත්ථාති භික්ඛුනිවිභඞ්ගෙ. තථාති යථා ඛුද්දකා, තථාති අත්ථො. ඉතීති එවං.
Saṅghamhādasa nissareti ettha ‘‘saṅghamhā nissārīyatī’’ti (pāci. 680, 730) evaṃ vuttā dasāti yojanānayaṃ dassento āha ‘‘saṅghamhā nissārīyatī’’tiādi. Tatthāti bhikkhunivibhaṅge. Tathāti yathā khuddakā, tathāti attho. Itīti evaṃ.
තෙසන්ති පාරාජිකානං. කණ්හසප්පාදයො දුරාසදා විය දුරාසදා හොන්තීති යොජනා. ‘‘දුරූපගමනාති ඉමිනා සදධාතුයා ගත්යත්ථං දස්සෙති. දුරාසජ්ජනාති දුක්ඛෙන ආසජ්ජිතබ්බා, ආසජ්ජිතුං න සුකරාති අත්ථො. සමූපමාති සමඋපමා. සමූපමාකාරං දස්සෙන්තො ආහ ‘‘යථා’’තිආදි.
Tesanti pārājikānaṃ. Kaṇhasappādayo durāsadā viya durāsadā hontīti yojanā. ‘‘Durūpagamanāti iminā sadadhātuyā gatyatthaṃ dasseti. Durāsajjanāti dukkhena āsajjitabbā, āsajjituṃ na sukarāti attho. Samūpamāti samaupamā. Samūpamākāraṃ dassento āha ‘‘yathā’’tiādi.
සාධාරණන්ති අට්ඨහි පාරාජිකෙහි සාධාරණං. එකෙකස්ස පාරාජිකස්සාති සම්බන්ධො. අවිරූළ්හී භවන්ති තෙති එත්ථ උපමානොපමෙය්යානං පාකටභාවං කත්වා යොජනානයං දස්සෙන්තො ආහ ‘‘යථා එතෙ’’තිආදි. අවිරූළ්හිධම්මාති අවිරූළ්හීසභාවා. පකතිසීලභාවෙනාති පකතියා සීලවන්තභාවෙන, ‘‘පකතිසීලාභාවෙනා’’තිපි පාඨො, පකතිසීලස්ස අභාවෙන, අභාවහෙතූති අත්ථො. එත්තාවතාති එත්තකෙන ‘‘අට්ඨෙව පාරාජිකා’’තිආදිවචනමත්තෙන, දස්සිතං හොතීති සම්බන්ධො. විභත්තියොති පාරාජිකාදිවසෙන විභජිතබ්බාති විභත්තියොති. තත්ථාති ‘‘තෙවීසති සඞ්ඝාදිසෙසා’’තිආදිපාඨෙ . සබ්බසඞ්ගාහිකවචනන්ති සබ්බෙසං තිණ්ණං සමථානං, සබ්බාසං වා ආපත්තීනං සමථානං සඞ්ගාහිකවචනං. ‘‘ද්වීහි සමථෙහී’’ති සම්මුඛාවිනයෙන ච පටිඤ්ඤාතකරණෙන චාති ද්වීහි සමථෙහි.
Sādhāraṇanti aṭṭhahi pārājikehi sādhāraṇaṃ. Ekekassa pārājikassāti sambandho. Avirūḷhī bhavanti teti ettha upamānopameyyānaṃ pākaṭabhāvaṃ katvā yojanānayaṃ dassento āha ‘‘yathā ete’’tiādi. Avirūḷhidhammāti avirūḷhīsabhāvā. Pakatisīlabhāvenāti pakatiyā sīlavantabhāvena, ‘‘pakatisīlābhāvenā’’tipi pāṭho, pakatisīlassa abhāvena, abhāvahetūti attho. Ettāvatāti ettakena ‘‘aṭṭheva pārājikā’’tiādivacanamattena, dassitaṃ hotīti sambandho. Vibhattiyoti pārājikādivasena vibhajitabbāti vibhattiyoti. Tatthāti ‘‘tevīsati saṅghādisesā’’tiādipāṭhe . Sabbasaṅgāhikavacananti sabbesaṃ tiṇṇaṃ samathānaṃ, sabbāsaṃ vā āpattīnaṃ samathānaṃ saṅgāhikavacanaṃ. ‘‘Dvīhi samathehī’’ti sammukhāvinayena ca paṭiññātakaraṇena cāti dvīhi samathehi.
එතන්ති ‘‘ද්වෙ උපොසථා ද්වෙ පවාරණා’’ති වචනං. විභජනානීති විභජිතබ්බානං විභජනකිරියාය අවිනාභාවතො භාවවසෙන වුත්තං, තස්මා විභජිතබ්බාති විභත්තියොති වචනත්ථො කාතබ්බො. අපරාපි ඉමා විභත්තියො හොන්තීති යොජනා. හෙට්ඨා වුත්තස්ස ‘‘විභත්තිමත්තදස්සනෙනෙව චෙතං වුත්තං, න සමථෙහි වූපසමනවසෙනා’’ති වචනස්ස අත්ථනයතො අඤ්ඤං අත්ථනයං දස්සෙන්තො ආහ ‘‘අථවා’’තිආදි, ‘‘ඉමාපි විභත්තියො’’ති පදං ‘‘නිස්සායා’’ති පදෙ අවුත්තකම්මං . නිස්සාය ආපජ්ජන්තීති සම්බන්ධො. තාති ආපත්තියො. වුත්තප්පකාරෙහෙවාති තීහි සමථෙහීති වුත්තපකාරෙහෙව. තංමූලිකානන්ති තෙ එව උපොසථාදයො මූලමෙතාසන්ති තංමූලිකා, තාසං. ඉමිනා කාරියූපචාරෙන වුත්තනයං දස්සෙති. තා විභත්තියොති උපොසථාදිවිභත්තියො.
Etanti ‘‘dve uposathā dve pavāraṇā’’ti vacanaṃ. Vibhajanānīti vibhajitabbānaṃ vibhajanakiriyāya avinābhāvato bhāvavasena vuttaṃ, tasmā vibhajitabbāti vibhattiyoti vacanattho kātabbo. Aparāpi imā vibhattiyo hontīti yojanā. Heṭṭhā vuttassa ‘‘vibhattimattadassaneneva cetaṃ vuttaṃ, na samathehi vūpasamanavasenā’’ti vacanassa atthanayato aññaṃ atthanayaṃ dassento āha ‘‘athavā’’tiādi, ‘‘imāpi vibhattiyo’’ti padaṃ ‘‘nissāyā’’ti pade avuttakammaṃ . Nissāya āpajjantīti sambandho. Tāti āpattiyo. Vuttappakārehevāti tīhi samathehīti vuttapakāreheva. Taṃmūlikānanti te eva uposathādayo mūlametāsanti taṃmūlikā, tāsaṃ. Iminā kāriyūpacārena vuttanayaṃ dasseti. Tā vibhattiyoti uposathādivibhattiyo.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / පරිවාරපාළි • Parivārapāḷi / 4. අසාධාරණාදි • 4. Asādhāraṇādi
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / පරිවාර-අට්ඨකථා • Parivāra-aṭṭhakathā / අසාධාරණාදිවණ්ණනා • Asādhāraṇādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / අසාධාරණාදිවණ්ණනා • Asādhāraṇādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / අසාධාරණාදිවණ්ණනා • Asādhāraṇādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / සත්තනගරෙසු පඤ්ඤත්තසික්ඛාපදවණ්ණනා • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā