| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਦ੍વੇਮਾਤਿਕਾਪਾਲ਼ਿ • Dvemātikāpāḷi |
ਅਸਾਧਾਰਣਪਾਰਾਜਿਕਂ
Asādhāraṇapārājikaṃ
੫. ਉਬ੍ਭਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲਿਕਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
5. Ubbhajāṇumaṇḍalikāsikkhāpadavaṇṇanā
ਅਸਾਧਾਰਣੇਸੁ ਪਨ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਤਾવ ਪਾਰਾਜਿਕਾਨਂ ਪਠਮੇ ਅવਸ੍ਸੁਤਾਤਿ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗੇਨ ਤਿਨ੍ਤਾ, ਕਿਲਿਨ੍ਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਦੁਤਿਯਪਦੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸਾਤਿ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤੁਂ વਿਞ੍ਞੁਸ੍ਸ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਕਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ। ਅਧਕ੍ਖਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਕ੍ਖਕਾਨਂ ਅਧੋ। ਉਬ੍ਭਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲਨ੍ਤਿ ਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲਾਨਂ ਉਪਰਿ, ਏਤ੍ਥ ਚ ਉਬ੍ਭਕਪ੍ਪਰਮ੍ਪਿ ਉਬ੍ਭਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲੇਨੇવ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ। ਆਮਸਨਨ੍ਤਿ ਆਮਜ੍ਜਨਂ ਫੁਟ੍ਠੋਕਾਸਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥੇવ ਸਙ੍ਘਟ੍ਟਨਂ। ਪਰਾਮਸਨਨ੍ਤਿ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਸਞ੍ਚਰਣਂ। ਗਹਣਨ੍ਤਿ ਗਹਿਤਮਤ੍ਤਂ। ਛੁਪਨਨ੍ਤਿ ਅਸਙ੍ਘਟ੍ਟੇਤ੍વਾ ਫੁਟ੍ਠਮਤ੍ਤਂ। ਪਟਿਪੀਲ਼ਨਨ੍ਤਿ ਅਙ੍ਗੇ ਗਹੇਤ੍વਾ ਨਿਪ੍ਪੀਲ਼ਨਂ। ਸਾਦਿਯੇਯ੍ਯਾਤਿ ਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਅਤ੍ਤਨੋ ਯਥਾਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇ ਕਾਯੇ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਏਤਂ ਆਮਸਨਾਦਿਂ ਸਾਦਿਯਤਿ, ਸਯਂ વਾ ਪਨ ਤੇਨ ਕਾਯੇਨ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਕਾਯਪ੍ਪਦੇਸਂ ਸਾਦਯਮਾਨਾ ਛੁਪਤਿ, ਅਯਂ ਉਬ੍ਭਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲਿਕਾ ਨਾਮ ਪਾਰਾਜਿਕਾਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪੋ।
Asādhāraṇesu pana catunnaṃ tāva pārājikānaṃ paṭhame avassutāti kāyasaṃsaggarāgena tintā, kilinnāti attho. Dutiyapadepi eseva nayo. Purisapuggalassāti kāyasaṃsaggaṃ samāpajjituṃ viññussa manussajātikassa purisasaṅkhātassa puggalassa. Adhakkhakanti attano akkhakānaṃ adho. Ubbhajāṇumaṇḍalanti jāṇumaṇḍalānaṃ upari, ettha ca ubbhakapparampi ubbhajāṇumaṇḍaleneva saṅgahitaṃ. Āmasananti āmajjanaṃ phuṭṭhokāsaṃ anatikkamitvā tattheva saṅghaṭṭanaṃ. Parāmasananti ito cito ca sañcaraṇaṃ. Gahaṇanti gahitamattaṃ. Chupananti asaṅghaṭṭetvā phuṭṭhamattaṃ. Paṭipīḷananti aṅge gahetvā nippīḷanaṃ. Sādiyeyyāti yā bhikkhunī attano yathāparicchinne kāye purisassa etaṃ āmasanādiṃ sādiyati, sayaṃ vā pana tena kāyena purisassa yaṃkiñci kāyappadesaṃ sādayamānā chupati, ayaṃ ubbhajāṇumaṇḍalikā nāma pārājikāti ayamettha saṅkhepo.
‘‘ਨਿਦਾਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ વਤ੍ਥੁ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਕੇ (ਕਙ੍ਖਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕવਣ੍ਣਨਾ) ਤੇਨ વਿਤ੍ਥਾਰવਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਯਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਾਨੇવ ਅਸਾਧਾਰਣਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਨ੍ਤਿਂ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ વਤ੍વਾ ਸਾਧਾਰਣਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਤਿ વਾ ਅਸਾਧਾਰਣਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਤਿ વਾ ਨ વਕ੍ਖਾਮ, ਆਣਤ੍ਤਿਯਂ ਯਤ੍ਥ ਆਣਤ੍ਤਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅવਤ੍વਾ ਯਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥੇવ વਕ੍ਖਾਮ, વਿਪਤ੍ਤਿવਿਚਾਰਣਾ વੁਤ੍ਤਾਯੇવ।
‘‘Nidānaṃ puggalaṃ vatthu’’ntiādike (kaṅkhā. aṭṭha. paṭhamapārājikavaṇṇanā) tena vitthāravinicchaye yasmā sabbāneva asādhāraṇapaññattiyo honti, tasmā ito paṭṭhāya santiṃ anupaññattiṃ vatvā sādhāraṇapaññattīti vā asādhāraṇapaññattīti vā na vakkhāma, āṇattiyaṃ yattha āṇatti natthi, tattha kiñci avatvā yattha atthi, tattheva vakkhāma, vipattivicāraṇā vuttāyeva.
ਅવਸੇਸਂ ਪਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਯਿਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਇਦਂ ਤਾવ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ ਸੁਨ੍ਦਰੀਨਨ੍ਦਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨવਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ, ਏਕਤੋਅવਸ੍ਸੁਤੇ ਯਥਾਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇਨ ਕਾਯੇਨ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਕਾਯਂ, ਉਭਤੋਅવਸ੍ਸੁਤੇਪਿ ਕਾਯੇਨ ਕਾਯਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧਂ, ਯਥਾਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਕਾਯਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧੇਨ વਾ ਅવਸੇਸਕਾਯੇਨ વਾ ਤਸ੍ਸ ਕਾਯਂ ਆਮਸਨ੍ਤਿਯਾ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ, ਯਕ੍ਖਪੇਤਪਣ੍ਡਕਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਮਨੁਸ੍ਸવਿਗ੍ਗਹਾਨਂ ਉਭਤੋਅવਸ੍ਸੁਤੇ ਯਥਾਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇਨ ਕਾਯੇਨ ਕਾਯਂ ਆਮਸਨ੍ਤਿਯਾਪਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ, ਸਚੇ ਪਨ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਪਾਰਾਜਿਕਕ੍ਖੇਤ੍ਤੇਪਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਮੇવ। ਅવਸੇਸੇ ਪਨ ਕਾਯਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧੇਨ ਕਾਯਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧਾਦਿਭੇਦੇ, ਮੇਥੁਨਰਾਗਗੇਹਸਿਤਪੇਮੇਸੁ ਚ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ, ਅਸ੍ਸਤਿਯਾ, ਅਜਾਨਨ੍ਤਿਯਾ, ਅਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿਯਾ , ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾਦੀਨਞ੍ਚ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦੀਨਿ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੇ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ।
Avasesaṃ pana sabbattha vattabbaṃ, tayidaṃ vuccati, idaṃ tāva sikkhāpadaṃ sāvatthiyaṃ sundarīnandaṃ ārabbha kāyasaṃsaggaṃ samāpajjanavatthusmiṃ paññattaṃ, ekatoavassute yathāparicchinnena kāyena purisassa kāyaṃ, ubhatoavassutepi kāyena kāyappaṭibaddhaṃ, yathāparicchinnakāyappaṭibaddhena vā avasesakāyena vā tassa kāyaṃ āmasantiyā thullaccayaṃ, yakkhapetapaṇḍakatiracchānagatamanussaviggahānaṃ ubhatoavassute yathāparicchinnena kāyena kāyaṃ āmasantiyāpi thullaccayaṃ, sace pana purisassa kāyasaṃsaggarāgo natthi, pārājikakkhettepi thullaccayameva. Avasese pana kāyappaṭibaddhena kāyappaṭibaddhādibhede, methunarāgagehasitapemesu ca sabbattha dukkaṭaṃ. Asañcicca, assatiyā, ajānantiyā, asādiyantiyā , ummattikādīnañca anāpatti. Aṅgāni samuṭṭhānādīni ca bhikkhupātimokkhe kāyasaṃsagge vuttanayeneva veditabbānīti.
ਉਬ੍ਭਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲਿਕਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Ubbhajāṇumaṇḍalikāsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
੬. વਜ੍ਜਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਿਕਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
6. Vajjappaṭicchādikāsikkhāpadavaṇṇanā
ਦੁਤਿਯੇ ਗਣਸ੍ਸਾਤਿ ਅਞ੍ਞਾਸਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ। ਠਿਤਾਤਿ ਸਲਿਙ੍ਗੇ ਠਿਤਾ। ਚੁਤਾਤਿ ਕਾਲਙ੍ਕਤਾ। ਨਾਸਿਤਾਤਿ ਲਿਙ੍ਗਨਾਸਨਾਯ ਸਯਂ વਾ ਨਟ੍ਠਾ, ਅਞ੍ਞੇਹਿ વਾ ਨਾਸਿਤਾ। ਅવਸ੍ਸਟਾਤਿ ਤਿਤ੍ਥਾਯਤਨਂ ਸਙ੍ਕਨ੍ਤਾ। ਪੁਬ੍ਬੇવਾਹਂ ਅਯ੍ਯੇ ਅਞ੍ਞਾਸਿਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਤਸ੍ਸਾ વਚਨਕਾਲਦਸ੍ਸਨਂ, ਸਲਿਙ੍ਗੇ ਠਿਤਾਯ ਪਨ ਪਾਰਾਜਿਕਭਾવਂ ਞਤ੍વਾ ‘‘ਨ ਦਾਨਿ ਨਂ ਕਸ੍ਸਚਿ ਆਰੋਚੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਧੁਰੇ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇਯੇવ ਅਯਂ વਜ੍ਜਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਿਕਾ ਨਾਮ ਪਾਰਾਜਿਕਾ ਹੋਤੀਤਿ।
Dutiye gaṇassāti aññāsaṃ bhikkhunīnaṃ. Ṭhitāti saliṅge ṭhitā. Cutāti kālaṅkatā. Nāsitāti liṅganāsanāya sayaṃ vā naṭṭhā, aññehi vā nāsitā. Avassaṭāti titthāyatanaṃ saṅkantā. Pubbevāhaṃ ayye aññāsinti idaṃ tassā vacanakāladassanaṃ, saliṅge ṭhitāya pana pārājikabhāvaṃ ñatvā ‘‘na dāni naṃ kassaci ārocessāmī’’ti dhure nikkhittamatteyeva ayaṃ vajjappaṭicchādikā nāma pārājikā hotīti.
ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ ਥੁਲ੍ਲਨਨ੍ਦਂ ਆਰਬ੍ਭ ਨੇવਅਤ੍ਤਨਾਪਟਿਚੋਦਨਾ ਨਗਣਸ੍ਸ ਆਰੋਚਨવਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ, ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਸਪ੍ਪਾਣਕવਗ੍ਗਮ੍ਹਿ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਪਤ੍ਤਿਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਤ੍ਰ ਹਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ, ਇਧ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਅਯਮੇવ વਿਸੇਸੋ, ਸੇਸਂ ਤਾਦਿਸਮੇવਾਤਿ।
Sāvatthiyaṃ thullanandaṃ ārabbha nevaattanāpaṭicodanā nagaṇassa ārocanavatthusmiṃ paññattaṃ, sesamettha sappāṇakavaggamhi duṭṭhullāpattippaṭicchādanasikkhāpade vuttanayeneva veditabbaṃ. Tatra hi pācittiyaṃ, idha pārājikanti ayameva viseso, sesaṃ tādisamevāti.
વਜ੍ਜਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਿਕਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Vajjappaṭicchādikāsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
੭. ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨੁવਤ੍ਤਿਕਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
7. Ukkhittānuvattikāsikkhāpadavaṇṇanā
ਤਤਿਯੇ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨਾਦੀਸੁ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ। ਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਭੂਤੇਨ વਤ੍ਥੁਨਾ। વਿਨਯੇਨਾਤਿ ਚੋਦੇਤ੍વਾ ਸਾਰੇਤ੍વਾ। ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨੇਨਾਤਿ ਇਧਾਪਿ ਚੋਦੇਤ੍વਾ ਸਾਰੇਤ੍વਾ ਕਰਣਮੇવ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ ਨਾਮ। ਅਨਾਦਰਨ੍ਤਿ ਯੇਨ ਸਙ੍ਘੇਨ ਉਕ੍ਖੇਪਨਿਯਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ વਾ, ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਗਣੇ વਾ ਏਕਪੁਗ੍ਗਲੇ વਾ ਤਸ੍ਮਿਂ વਾ ਕਮ੍ਮੇ ਆਦਰવਿਰਹਿਤਂ, ਸਮ੍ਮਾવਤ੍ਤਨਾਯ ਅવਤ੍ਤਮਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਪ੍ਪਟਿਕਾਰਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕਾਰਰਹਿਤਂ, ਅਨੋਸਾਰਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਕਤਸਹਾਯਨ੍ਤਿ ਏਕਕਮ੍ਮਾਦਿਕੇ ਸਂવਾਸੇ ਸਹ ਅਯਨਭਾવੇਨ ਸਮਾਨਸਂવਾਸਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਹਾਯਾ ਨਾਮ, ਯਸ੍ਸ ਪਨ ਸੋ ਸਂવਾਸੋ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਤ੍ਥਿ ਨ ਤੇਨ ਤੇ ਸਹਾਯਾ ਕਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ , ਇਤਿ ਸੋ ਅਕਤਸਹਾਯੋ ਨਾਮ, ਤਂ ਅਕਤਸਹਾਯਂ, ਸਮਾਨਸਂવਾਸਕਭਾવਂ ਅਨੁਪਗਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਮਨੁવਤ੍ਤੇਯ੍ਯਾਤਿ ਤਂ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਕਂ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਕਭਾવੇਯੇવ ਠਿਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਯਂਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਸੋ ਹੋਤਿ, ਤਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਗਹਣਭਾવੇਨ ਅਨੁવਤ੍ਤੇਯ੍ਯ। ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿ ਸਙ੍ਘਭੇਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਦੀਸੁ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ વਿਸੁਂ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਚ વੁਚ੍ਚਮਾਨਾ ਤਂ વਤ੍ਥੁਂ ਅਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨ੍ਤੀ ਸਮਨੁਭਾਸਨਕਮ੍ਮਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨੁવਤ੍ਤਿਕਾ ਨਾਮ ਪਾਰਾਜਿਕਾ ਹੋਤੀਤਿ।
Tatiye ukkhittanti āpattiyā adassanādīsu ukkhittaṃ. Dhammenāti bhūtena vatthunā. Vinayenāti codetvā sāretvā. Satthusāsanenāti idhāpi codetvā sāretvā karaṇameva satthusāsanaṃ nāma. Anādaranti yena saṅghena ukkhepaniyakammaṃ kataṃ, tasmiṃ vā, tattha pariyāpannagaṇe vā ekapuggale vā tasmiṃ vā kamme ādaravirahitaṃ, sammāvattanāya avattamānanti attho. Appaṭikāranti paṭikārarahitaṃ, anosāritanti attho. Akatasahāyanti ekakammādike saṃvāse saha ayanabhāvena samānasaṃvāsakā bhikkhū sahāyā nāma, yassa pana so saṃvāso tehi saddhiṃ natthi na tena te sahāyā katā honti , iti so akatasahāyo nāma, taṃ akatasahāyaṃ, samānasaṃvāsakabhāvaṃ anupagatanti attho. Tamanuvatteyyāti taṃ ukkhittakaṃ ukkhittakabhāveyeva ṭhitaṃ bhikkhuṃ yā bhikkhunī yaṃdiṭṭhiko so hoti, tāya diṭṭhiyā gahaṇabhāvena anuvatteyya. Sā bhikkhunī bhikkhunīhi saṅghabhedasikkhāpadādīsu vuttanayena visuṃ saṅghamajjhe ca vuccamānā taṃ vatthuṃ appaṭinissajjantī samanubhāsanakammapariyosāne ukkhittānuvattikā nāma pārājikā hotīti.
ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ ਥੁਲ੍ਲਨਨ੍ਦਂ ਆਰਬ੍ਭ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨੁવਤ੍ਤਨવਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ, ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਦ੍વੀਹਿ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਹਿ ਦ੍વੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਾ, ‘‘ਯਸ੍ਸਾ ਨਕ੍ਖਮਤਿ, ਸਾ ਭਾਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਯ੍ਯ-ਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤਾਯ ਤਤਿਯਕਮ੍ਮવਾਚਾਯ ਪਾਰਾਜਿਕਂ, ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮੇ ਤਿਕਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਸੇਸਂ ਸਙ੍ਘਭੇਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਦੀਸੁ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
Sāvatthiyaṃ thullanandaṃ ārabbha ukkhittānuvattanavatthusmiṃ paññattaṃ, ñattiyā dukkaṭaṃ, dvīhi kammavācāhi dve thullaccayā, ‘‘yassā nakkhamati, sā bhāseyyā’’ti evaṃ yya-kārappattāya tatiyakammavācāya pārājikaṃ, adhammakamme tikadukkaṭaṃ, sesaṃ saṅghabhedasikkhāpadādīsu vuttanayeneva veditabbaṃ.
ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨੁવਤ੍ਤਿਕਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Ukkhittānuvattikāsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
੮. ਅਟ੍ਠવਤ੍ਥੁਕਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
8. Aṭṭhavatthukāsikkhāpadavaṇṇanā
ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਅવਸ੍ਸੁਤਾਤਿ ਲੋਕਸ੍ਸਾਦਮਿਤ੍ਤਸਨ੍ਥવવਸੇਨ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗੇਨ ਤਿਨ੍ਤਾ। ਅਯਮੇવ ਹਿ ਅਤ੍ਥੋ ਸੀਹਲ਼ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ વੁਤ੍ਤੋ, ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯਂ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੬੭੫) ਪਨਸ੍ਸ વਿਚਾਰਣਾ ਕਤਾ, ਦੁਤਿਯਪਦੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਗ੍ਗਹਣਂ વਾਤਿਆਦੀਸੁ ਪਨ ਯਂ ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲੇਨ ਹਤ੍ਥੇ ਗਹਣਂ ਕਤਂ, ਤਂ ‘‘ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਗ੍ਗਹਣ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਏਸੇવ ਨਯੋ ਸਙ੍ਘਾਟਿਕਣ੍ਣਗ੍ਗਹਣੇਪਿ। ਹਤ੍ਥਗ੍ਗਹਣਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਪਾਰਾਜਿਕਕ੍ਖੇਤ੍ਤਭੂਤਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗਸ੍ਸ ਗਹਣਂ ਹਤ੍ਥਗ੍ਗਹਣਂ, ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਨਿવਤ੍ਥਸ੍ਸ વਾ ਪਾਰੁਤਸ੍ਸ વਾ ਗਹਣਂ ਸਙ੍ਘਾਟਿਕਣ੍ਣਗ੍ਗਹਣਂ। ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ વਾਤਿਆਦੀਸੁ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਟਿਸੇવਨਤ੍ਥਾਯ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ વਾ, ਤਤ੍ਥ ਠਿਤਾ ਸਲ੍ਲਪੇਯ੍ਯ વਾ, ਪੁਰਿਸੇਨ વਾ ‘‘ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮਂ ਠਾਨਂ ਆਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ ਤਂ ਸਙ੍ਕੇਤਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸ વਾ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਅਬ੍ਭਾਗਮਨਂ ਸਾਦਿਯੇਯ੍ਯ, ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ વਾ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ ਓਕਾਸਂ ਪવਿਸੇਯ੍ਯ, ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਠਤ੍વਾ ਕਾਯਂ ਉਪਸਂਹਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਏવਮਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਪਾਰਾਜਿਕਾਤਿ ਯਥਾ ਪੁਰਿਮਾਯੋ, ਏવਂ ਅਯਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਏਤਸ੍ਸ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਟਿਸੇવਨਤ੍ਥਾਯ ਏਤਾਨਿ ਅਟ੍ਠ વਤ੍ਥੂਨਿ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ વਾ ਉਪ੍ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ વਾ ਪੂਰੇਤ੍વਾ ਅਟ੍ਠવਤ੍ਥੁਕਾ ਨਾਮ ਪਾਰਾਜਿਕਾ ਹੋਤੀਤਿ।
Catutthe avassutāti lokassādamittasanthavavasena kāyasaṃsaggarāgena tintā. Ayameva hi attho sīhaḷamātikāṭṭhakathāyaṃ vutto, samantapāsādikāyaṃ (pāci. aṭṭha. 675) panassa vicāraṇā katā, dutiyapadepi eseva nayo. Purisapuggalassa hatthaggahaṇaṃ vātiādīsu pana yaṃ purisapuggalena hatthe gahaṇaṃ kataṃ, taṃ ‘‘purisapuggalassa hatthaggahaṇa’’nti vuttaṃ, eseva nayo saṅghāṭikaṇṇaggahaṇepi. Hatthaggahaṇanti ettha ca yassa kassaci apārājikakkhettabhūtassa aṅgassa gahaṇaṃ hatthaggahaṇaṃ, yassa kassaci nivatthassa vā pārutassa vā gahaṇaṃ saṅghāṭikaṇṇaggahaṇaṃ. Santiṭṭheyya vātiādīsu kāyasaṃsaggasaṅkhātassa asaddhammassa paṭisevanatthāya purisassa hatthapāse santiṭṭheyya vā, tattha ṭhitā sallapeyya vā, purisena vā ‘‘itthannāmaṃ ṭhānaṃ āgacchā’’ti vuttā taṃ saṅketaṃ gaccheyya, tassa vā purisassa abbhāgamanaṃ sādiyeyya, yena kenaci vā paṭicchannaṃ okāsaṃ paviseyya, purisassa hatthapāse ṭhatvā kāyaṃ upasaṃhareyyāti evamattho daṭṭhabbo. Ayampi pārājikāti yathā purimāyo, evaṃ ayampi bhikkhunī etassa kāyasaṃsaggasaṅkhātassa asaddhammassa paṭisevanatthāya etāni aṭṭha vatthūni paṭipāṭiyā vā uppaṭipāṭiyā vā pūretvā aṭṭhavatthukā nāma pārājikā hotīti.
ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ ਛਬ੍ਬਗ੍ਗਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਆਰਬ੍ਭ ਅਟ੍ਠਮਂ વਤ੍ਥੁਂ ਪਰਿਪੂਰਣવਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ, ਸਙ੍ਕੇਤਗਮਨੇ ਪਦੇ ਪਦੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਪਾਸਂ ਓਕ੍ਕਨ੍ਤਮਤ੍ਤੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ, ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਅਬ੍ਭਾਗਮਨਸਾਦਯਮਾਨੇਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਹਤ੍ਥਪਾਸੋਕ੍ਕਮਨੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ, ਸੇਸੇਸੁ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਮੇવ, ਅਟ੍ਠਮੇ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੇ ਪਾਰਾਜਿਕਂ। ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਪਨ વਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਸਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਮ੍ਪਿ વੀਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਤਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਦੇਸੇਤ੍વਾ ਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਅਪਿਚੇਤ੍ਥ ਗਣਨੂਪਿਕਾ ਆਪਤ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ, ‘‘ਇਦਾਨਿ ਨਾਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਹਿ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਂ ਕਤ੍વਾ ਦੇਸਿਤਾ ਗਣਨੂਪਿਕਾ, ਦੇਸਿਤਗਣਨਂ ਉਪੇਤਿ, ਪਾਰਾਜਿਕਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗਂ ਨ ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਯਾ ਏਕਂ ਆਪਨ੍ਨਾ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਂ ਕਤ੍વਾ ਦੇਸੇਤ੍વਾ ਪੁਨ ਕਿਲੇਸવਸੇਨ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਪੁਨਪਿ ਦੇਸੇਤਿ, ਏવਂ ਅਟ੍ਠਮਂ ਪਰਿਪੂਰੇਨ੍ਤੀਪਿ ਪਾਰਾਜਿਕਾ ਨ ਹੋਤਿ। ਯਾ ਪਨ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ‘‘ਪੁਨਪਿ ਅਞ੍ਞਂ વਤ੍ਥੁਂ ਆਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਉਸ੍ਸਾਹਾવ ਦੇਸੇਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਅਗਣਨੂਪਿਕਾ, ਦੇਸਿਤਾਪਿ ਅਦੇਸਿਤਾ ਹੋਤਿ, ਪਾਰਾਜਿਕਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗਂ ਹੋਤਿ। ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ, ਅਸ੍ਸਤਿਯਾ, ਅਜਾਨਨ੍ਤਿਯਾ ਅਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿਯਾ, ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾਦੀਨਞ੍ਚ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗੋ, ਸਉਸ੍ਸਾਹਤਾ, ਅਟ੍ਠਮਸ੍ਸ વਤ੍ਥੁਸ੍ਸ ਪੂਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ। ਸਮਨੁਭਾਸਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ, ਕਿਰਿਯਾਕਿਰਿਯਂ, ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਂ, ਸਚਿਤ੍ਤਕਂ, ਲੋਕવਜ੍ਜਂ, ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ, વਚੀਕਮ੍ਮਂ, ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਂ, ਦ੍વਿવੇਦਨਨ੍ਤਿ।
Sāvatthiyaṃ chabbaggiyā bhikkhuniyo ārabbha aṭṭhamaṃ vatthuṃ paripūraṇavatthusmiṃ paññattaṃ, saṅketagamane pade pade dukkaṭaṃ, purisassa hatthapāsaṃ okkantamatte thullaccayaṃ, purisassa abbhāgamanasādayamānepi dukkaṭaṃ. Hatthapāsokkamane thullaccayaṃ, sesesu ekekasmiṃ thullaccayameva, aṭṭhame paripuṇṇe pārājikaṃ. Ekekasmiṃ pana vatthusmiṃ satakkhattumpi vītikkante tā āpattiyo desetvā muccati, apicettha gaṇanūpikā āpatti veditabbā, ‘‘idāni nāpajjissāmī’’ti hi dhuranikkhepaṃ katvā desitā gaṇanūpikā, desitagaṇanaṃ upeti, pārājikassa aṅgaṃ na hoti. Tasmā yā ekaṃ āpannā dhuranikkhepaṃ katvā desetvā puna kilesavasena āpajjati, punapi deseti, evaṃ aṭṭhamaṃ paripūrentīpi pārājikā na hoti. Yā pana āpajjitvā ‘‘punapi aññaṃ vatthuṃ āpajjissāmī’’ti saussāhāva deseti, tassā sā āpatti agaṇanūpikā, desitāpi adesitā hoti, pārājikassa aṅgaṃ hoti. Asañcicca, assatiyā, ajānantiyā asādiyantiyā, ummattikādīnañca anāpatti. Kāyasaṃsaggarāgo, saussāhatā, aṭṭhamassa vatthussa pūraṇanti imānettha tīṇi aṅgāni. Samanubhāsanasamuṭṭhānaṃ, kiriyākiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, akusalacittaṃ, dvivedananti.
ਅਟ੍ਠવਤ੍ਥੁਕਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Aṭṭhavatthukāsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
ਉਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ ਖੋ ਅਯ੍ਯਾਯੋ ਅਟ੍ਠ ਪਾਰਾਜਿਕਾ ਧਮ੍ਮਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਰਬ੍ਭ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾ ਸਾਧਾਰਣਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ, ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋਤਿ ਏવਂ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸਮਗ੍ਗੇਨ ਅਟ੍ਠ ਪਾਰਾਜਿਕਾ ਧਮ੍ਮਾ ਉਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾਤਿ ਏવਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ, ਸੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੁਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖવਣ੍ਣਨਾਯਂ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવਾਤਿ।
Uddiṭṭhā kho ayyāyo aṭṭha pārājikā dhammāti bhikkhū ārabbha paññattā sādhāraṇā cattāro, ime cattāroti evaṃ pātimokkhuddesamaggena aṭṭha pārājikā dhammā uddiṭṭhāti evamettha attho veditabbo, sesaṃ bhikkhupātimokkhavaṇṇanāyaṃ vuttanayamevāti.
ਕਙ੍ਖਾવਿਤਰਣਿਯਾ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖવਣ੍ਣਨਾਯ
Kaṅkhāvitaraṇiyā pātimokkhavaṇṇanāya
ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੇ
Bhikkhunipātimokkhe
ਪਾਰਾਜਿਕવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Pārājikavaṇṇanā niṭṭhitā.
