Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
३. ततियपण्णासकं
3. Tatiyapaṇṇāsakaṃ
(११) १. आसादुप्पजहवग्गवण्णना
(11) 1. Āsāduppajahavaggavaṇṇanā
११९. ततियस्स पण्णासकस्स पठमे आसाति तण्हा। दुप्पजहाति दुच्चजा दुन्नीहरा। लाभासाय दुप्पजहभावेन सत्ता दसपि वस्सानि वीसतिपि सट्ठिपि वस्सानि ‘‘अज्ज लभिस्साम, स्वे लभिस्सामा’’ति राजानं उपट्ठहन्ति, कसिकम्मादीनि करोन्ति, उभतोब्यूळ्हं सङ्गामं पक्खन्दन्ति, अजपथसङ्कुपथादयो पटिपज्जन्ति, नावाय महासमुद्दं पविसन्ति। जीवितासाय दुप्पजहत्ता सम्पत्ते मरणकालेपि वस्ससतजीविं अत्तानं मञ्ञन्ति। सो कम्मकम्मनिमित्तादीनि पस्सन्तोपि ‘‘दानं देहि पूजं, करोही’’ति अनुकम्पकेहि वुच्चमानो ‘‘नाहं मरिस्सामि, जीविस्सामि’’च्चेव आसाय कस्सचि वचनं न गण्हाति।
119. Tatiyassa paṇṇāsakassa paṭhame āsāti taṇhā. Duppajahāti duccajā dunnīharā. Lābhāsāya duppajahabhāvena sattā dasapi vassāni vīsatipi saṭṭhipi vassāni ‘‘ajja labhissāma, sve labhissāmā’’ti rājānaṃ upaṭṭhahanti, kasikammādīni karonti, ubhatobyūḷhaṃ saṅgāmaṃ pakkhandanti, ajapathasaṅkupathādayo paṭipajjanti, nāvāya mahāsamuddaṃ pavisanti. Jīvitāsāya duppajahattā sampatte maraṇakālepi vassasatajīviṃ attānaṃ maññanti. So kammakammanimittādīni passantopi ‘‘dānaṃ dehi pūjaṃ, karohī’’ti anukampakehi vuccamāno ‘‘nāhaṃ marissāmi, jīvissāmi’’cceva āsāya kassaci vacanaṃ na gaṇhāti.
१२०. दुतिये पुब्बकारीति पठमं उपकारस्स कारको। कतञ्ञूकतवेदीति तेन कतं ञत्वा पच्छा कारको। तेसु पुब्बकारी ‘‘इणं देमी’’ति सञ्ञं करोति, पच्छा कारको ‘‘इणं जीरापेमी’’ति सञ्ञं करोति।
120. Dutiye pubbakārīti paṭhamaṃ upakārassa kārako. Kataññūkatavedīti tena kataṃ ñatvā pacchā kārako. Tesu pubbakārī ‘‘iṇaṃ demī’’ti saññaṃ karoti, pacchā kārako ‘‘iṇaṃ jīrāpemī’’ti saññaṃ karoti.
१२१. ततिये तित्तो च तप्पेता चाति पच्चेकबुद्धो च तथागतसावको च खीणासवो तित्तो नाम, तथागतो अरहं सम्मासम्बुद्धो तित्तो च तप्पेता च।
121. Tatiye titto ca tappetā cāti paccekabuddho ca tathāgatasāvako ca khīṇāsavo titto nāma, tathāgato arahaṃ sammāsambuddho titto ca tappetā ca.
१२२. चतुत्थे दुत्तप्पयाति दायकेन दुत्तप्पया तप्पेतुं न सुकरा। निक्खिपतीति निदहति न परिभुञ्जति। विस्सज्जेतीति परेसं देति।
122. Catutthe duttappayāti dāyakena duttappayā tappetuṃ na sukarā. Nikkhipatīti nidahati na paribhuñjati. Vissajjetīti paresaṃ deti.
१२३. पञ्चमे न विस्सज्जेतीति सब्बंयेव परेसं न देति, अत्तनो पन यापनमत्तं गहेत्वा अवसेसं देति।
123. Pañcame na vissajjetīti sabbaṃyeva paresaṃ na deti, attano pana yāpanamattaṃ gahetvā avasesaṃ deti.
१२४. छट्ठे सुभनिमित्तन्ति इट्ठारम्मणं।
124. Chaṭṭhe subhanimittanti iṭṭhārammaṇaṃ.
१२५. सत्तमे पटिघनिमित्तन्ति अनिट्ठनिमित्तं।
125. Sattame paṭighanimittanti aniṭṭhanimittaṃ.
१२६. अट्ठमे परतो च घोसोति परस्स सन्तिका अस्सद्धम्मसवनं।
126. Aṭṭhame parato ca ghosoti parassa santikā assaddhammasavanaṃ.
१२७. नवमे परतो च घोसोति परस्स सन्तिका सद्धम्मसवनं। सेसं सब्बत्थ उत्तानत्थमेवाति।
127. Navame parato ca ghosoti parassa santikā saddhammasavanaṃ. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
आसादुप्पजहवग्गो पठमो।
Āsāduppajahavaggo paṭhamo.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / (११) १. आसादुप्पजहवग्गो • (11) 1. Āsāduppajahavaggo
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / (११) १. आसादुप्पजहवग्गवण्णना • (11) 1. Āsāduppajahavaggavaṇṇanā