| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
3. ආසංසසුත්‌තං
3. Āsaṃsasuttaṃ
13. ‘‘තයොමෙ , භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලා සන්‌තො සංවිජ්‌ජමානා ලොකස්‌මිං. කතමෙ තයො? නිරාසො, ආසංසො, විගතාසො. කතමො ච, භික්‌ඛවෙ පුග්‌ගලො නිරාසො? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, එකච්‌චො පුග්‌ගලො නීචෙ කුලෙ පච්‌චාජාතො හොති, චණ්‌ඩාලකුලෙ වා වෙනකුලෙ 1 වා නෙසාදකුලෙ වා රථකාරකුලෙ වා පුක්‌කුසකුලෙ වා දලිද්‌දෙ අප්‌පන්‌නපානභොජනෙ කසිරවුත්‌තිකෙ, යත්‌ථ කසිරෙන ඝාසච්‌ඡාදො ලබ්‌භති. සො ච හොති දුබ්‌බණ්‌ණො දුද්‌දසිකො ඔකොටිමකො බව්‌හාබාධො 2 කාණො වා කුණී වා ඛඤ්‌ජො වා පක්‌ඛහතො වා, න ලාභී අන්‌නස්‌ස පානස්‌ස වත්‌ථස්‌ස යානස්‌ස මාලාගන්‌ධවිලෙපනස්‌ස සෙය්‍යාවසථපදීපෙය්‍යස්‌ස. සො සුණාති – ‘ඉත්‌ථන්‌නාමො කිර ඛත්‌තියො ඛත්‌තියෙහි ඛත්‌තියාභිසෙකෙන අභිසිත්‌තො’ති. තස්‌ස න එවං හොති – ‘කුදාස්‌සු නාම මම්‌පි ඛත්‌තියා ඛත්‌තියාභිසෙකෙන අභිසිඤ්‌චිස්‌සන්‌තී’ති! අයං වුච්‌චති, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො නිරාසො.
13. ‘‘Tayome , bhikkhave, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame tayo? Nirāso, āsaṃso, vigatāso. Katamo ca, bhikkhave puggalo nirāso? Idha, bhikkhave, ekacco puggalo nīce kule paccājāto hoti, caṇḍālakule vā venakule 3 vā nesādakule vā rathakārakule vā pukkusakule vā dalidde appannapānabhojane kasiravuttike, yattha kasirena ghāsacchādo labbhati. So ca hoti dubbaṇṇo duddasiko okoṭimako bavhābādho 4 kāṇo vā kuṇī vā khañjo vā pakkhahato vā, na lābhī annassa pānassa vatthassa yānassa mālāgandhavilepanassa seyyāvasathapadīpeyyassa. So suṇāti – ‘itthannāmo kira khattiyo khattiyehi khattiyābhisekena abhisitto’ti. Tassa na evaṃ hoti – ‘kudāssu nāma mampi khattiyā khattiyābhisekena abhisiñcissantī’ti! Ayaṃ vuccati, bhikkhave, puggalo nirāso.
‘‘කතමො ච, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො ආසංසො? ඉධ , භික්‌ඛවෙ, රඤ්‌ඤො ඛත්‌තියස්‌ස මුද්‌ධාවසිත්‌තස්‌ස ජෙට්‌ඨො පුත්‌තො හොති ආභිසෙකො අනභිසිත්‌තො අචලප්‌පත්‌තො 5. සො සුණාති – ‘ඉත්‌ථන්‌නාමො කිර ඛත්‌තියො ඛත්‌තියෙහි ඛත්‌තියාභිසෙකෙන අභිසිත්‌තො’ති. තස්‌ස එවං හොති – ‘කුදාස්‌සු නාම මම්‌පි ඛත්‌තියා ඛත්‌තියාභිසෙකෙන අභිසිඤ්‌චිස්‌සන්‌තී’ති! අයං වුච්‌චති, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො ආසංසො.
‘‘Katamo ca, bhikkhave, puggalo āsaṃso? Idha , bhikkhave, rañño khattiyassa muddhāvasittassa jeṭṭho putto hoti ābhiseko anabhisitto acalappatto 6. So suṇāti – ‘itthannāmo kira khattiyo khattiyehi khattiyābhisekena abhisitto’ti. Tassa evaṃ hoti – ‘kudāssu nāma mampi khattiyā khattiyābhisekena abhisiñcissantī’ti! Ayaṃ vuccati, bhikkhave, puggalo āsaṃso.
‘‘කතමො ච, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො විගතාසො? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, රාජා හොති ඛත්‌තියො මුද්‌ධාවසිත්‌තො. සො සුණාති – ‘ඉත්‌ථන්‌නාමො කිර ඛත්‌තියො ඛත්‌තියෙහි ඛත්‌තියාභිසෙකෙන අභිසිත්‌තො’ති. තස්‌ස න එවං හොති – ‘කුදාස්‌සු නාම මම්‌පි ඛත්‌තියා ඛත්‌තියාභිසෙකෙන අභිසිඤ්‌චිස්‌සන්‌තී’ති! තං කිස්‌ස හෙතු? යා හිස්‌ස, භික්‌ඛවෙ, පුබ්‌බෙ අනභිසිත්‌තස්‌ස අභිසෙකාසා සා 7 පටිප්‌පස්‌සද්‌ධා. අයං වුච්‌චති, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො විගතාසො. ඉමෙ ඛො, භික්‌ඛවෙ, තයො පුග්‌ගලා සන්‌තො සංවිජ්‌ජමානා ලොකස්‌මිං.
‘‘Katamo ca, bhikkhave, puggalo vigatāso? Idha, bhikkhave, rājā hoti khattiyo muddhāvasitto. So suṇāti – ‘itthannāmo kira khattiyo khattiyehi khattiyābhisekena abhisitto’ti. Tassa na evaṃ hoti – ‘kudāssu nāma mampi khattiyā khattiyābhisekena abhisiñcissantī’ti! Taṃ kissa hetu? Yā hissa, bhikkhave, pubbe anabhisittassa abhisekāsā sā 8 paṭippassaddhā. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, puggalo vigatāso. Ime kho, bhikkhave, tayo puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ.
‘‘එවමෙවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, තයො පුග්‌ගලා සන්‌තො සංවිජ්‌ජමානා භික්‌ඛූසු. කතමෙ තයො? නිරාසො, ආසංසො, විගතාසො. කතමො ච, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො නිරාසො? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, එකච්‌චො පුග්‌ගලො දුස්‌සීලො හොති පාපධම්‌මො අසුචි සඞ්‌කස්‌සරසමාචාරො පටිච්‌ඡන්‌නකම්‌මන්‌තො අස්‌සමණො සමණපටිඤ්‌ඤො අබ්‍රහ්‌මචාරී බ්‍රහ්‌මචාරිපටිඤ්‌ඤො අන්‌තොපූති අවස්‌සුතො කසම්‌බුජාතො. සො සුණාති – ‘ඉත්‌ථන්‌නාමො කිර භික්‌ඛු ආසවානං ඛයා අනාසවං චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං දිට්‌ඨෙව ධම්‌මෙ සයං අභිඤ්‌ඤා සච්‌ඡිකත්‌වා උපසම්‌පජ්‌ජ විහරතී’ති. තස්‌ස න එවං හොති – ‘කුදාස්‌සු නාම අහම්‌පි ආසවානං ඛයා අනාසවං චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං දිට්‌ඨෙව ධම්‌මෙ සයං අභිඤ්‌ඤා සච්‌ඡිකත්‌වා උපසම්‌පජ්‌ජ විහරිස්‌සාමී’ති! අයං වුච්‌චති, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො නිරාසො.
‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, tayo puggalā santo saṃvijjamānā bhikkhūsu. Katame tayo? Nirāso, āsaṃso, vigatāso. Katamo ca, bhikkhave, puggalo nirāso? Idha, bhikkhave, ekacco puggalo dussīlo hoti pāpadhammo asuci saṅkassarasamācāro paṭicchannakammanto assamaṇo samaṇapaṭiñño abrahmacārī brahmacāripaṭiñño antopūti avassuto kasambujāto. So suṇāti – ‘itthannāmo kira bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’ti. Tassa na evaṃ hoti – ‘kudāssu nāma ahampi āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissāmī’ti! Ayaṃ vuccati, bhikkhave, puggalo nirāso.
‘‘කතමො ච, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො ආසංසො? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සීලවා හොති කල්‍යාණධම්‌මො. සො සුණාති ආසවානං ඛයා අනාසවං චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං දිට්‌ඨෙව ධම්‌මෙ සයං අභිඤ්‌ඤා සච්‌ඡිකත්‌වා උපසම්‌පජ්‌ජ විහරතී’ති. තස්‌ස එවං හොති – ‘කුදාස්‌සු නාම අහම්‌පි ආසවානං ඛයා අනාසවං චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං දිට්‌ඨෙව ධම්‌මෙ සයං අභිඤ්‌ඤා සච්‌ඡිකත්‌වා උපසම්‌පජ්‌ජ විහරිස්‌සාමී’ති! අයං වුච්‌චති, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො ආසංසො.
‘‘Katamo ca, bhikkhave, puggalo āsaṃso? Idha, bhikkhave, bhikkhu sīlavā hoti kalyāṇadhammo. So suṇāti āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’ti. Tassa evaṃ hoti – ‘kudāssu nāma ahampi āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissāmī’ti! Ayaṃ vuccati, bhikkhave, puggalo āsaṃso.
‘‘කතමො ච, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො විගතාසො? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු අරහං හොති ඛීණාසවො. සො සුණාති – ‘ඉත්‌ථන්‌නාමො කිර භික්‌ඛු ආසවානං ඛයා අනාසවං චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං දිට්‌ඨෙව ධම්‌මෙ සයං අභිඤ්‌ඤා සච්‌ඡිකත්‌වා උපසම්‌පජ්‌ජ විහරතී’ති. තස්‌ස න එවං හොති – ‘කුදාස්‌සු නාම අහම්‌පි ආසවානං ඛයා…පෙ.… සච්‌ඡිකත්‌වා උපසම්‌පජ්‌ජ විහරිස්‌සාමී’ති! තං කිස්‌ස හෙතු? යා හිස්‌ස, භික්‌ඛවෙ, පුබ්‌බෙ අවිමුත්‌තස්‌ස විමුත්‌තාසා සා පටිප්‌පස්‌සද්‌ධා. අයං වුච්‌චති, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො විගතාසො. ඉමෙ ඛො, භික්‌ඛවෙ, තයො පුග්‌ගලා සන්‌තො සංවිජ්‌ජමානා භික්‌ඛූසූ’’ති. තතියං.
‘‘Katamo ca, bhikkhave, puggalo vigatāso? Idha, bhikkhave, bhikkhu arahaṃ hoti khīṇāsavo. So suṇāti – ‘itthannāmo kira bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’ti. Tassa na evaṃ hoti – ‘kudāssu nāma ahampi āsavānaṃ khayā…pe… sacchikatvā upasampajja viharissāmī’ti! Taṃ kissa hetu? Yā hissa, bhikkhave, pubbe avimuttassa vimuttāsā sā paṭippassaddhā. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, puggalo vigatāso. Ime kho, bhikkhave, tayo puggalā santo saṃvijjamānā bhikkhūsū’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 3. ආසංසසුත්‌තවණ්‌ණනා • 3. Āsaṃsasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 3. ආසංසසුත්‌තවණ්‌ණනා • 3. Āsaṃsasuttavaṇṇanā
