| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
៣. អាសំសសុត្តវណ្ណនា
3. Āsaṃsasuttavaṇṇanā
១៣. តតិយេ សន្តោតិ អត្ថិ ឧបលព្ភន្តិ។ សំវិជ្ជមានាតិ តស្សេវ វេវចនំ។ លោកស្មិន្តិ សត្តលោកេ។ និរាសោតិ អនាសោ អបត្ថនោ។ អាសំសោតិ អាសំសមានោ បត្ថយមានោ។ វិគតាសោតិ អបគតាសោ។ ចណ្ឌាលកុលេតិ ចណ្ឌាលានំ កុលេ។ វេនកុលេតិ វិលីវការកុលេ។ នេសាទកុលេតិ មិគលុទ្ទកានំ កុលេ។ រថការកុលេតិ ចម្មការកុលេ។ បុក្កុសកុលេតិ បុប្ផច្ឆឌ្ឌកកុលេ។
13. Tatiye santoti atthi upalabbhanti. Saṃvijjamānāti tasseva vevacanaṃ. Lokasminti sattaloke. Nirāsoti anāso apatthano. Āsaṃsoti āsaṃsamāno patthayamāno. Vigatāsoti apagatāso. Caṇḍālakuleti caṇḍālānaṃ kule. Venakuleti vilīvakārakule. Nesādakuleti migaluddakānaṃ kule. Rathakārakuleti cammakārakule. Pukkusakuleti pupphacchaḍḍakakule.
ឯត្តាវតា កុលវិបត្តិំ ទស្សេត្វា ឥទានិ យស្មា នីចកុលេ ជាតោបិ ឯកច្ចោ អឌ្ឍោ ហោតិ មហទ្ធនោ, អយំ បន ន តាទិសោ, តស្មាស្ស ភោគវិបត្តិំ ទស្សេតុំ ទលិទ្ទេតិអាទិមាហ។ តត្ថ ទលិទ្ទេតិ ទាលិទ្ទិយេន សមន្នាគតេ។ អប្បន្នបានភោជនេតិ បរិត្តកអន្នបានភោជនេ។ កសិរវុត្តិកេតិ ទុក្ខជីវិកេ, យត្ថ វាយាមេន បយោគេន ជីវិតវុត្តិំ សាធេន្តិ, តថារូបេតិ អត្ថោ។ យត្ថ កសិរេន ឃាសច្ឆាទោ លព្ភតីតិ យស្មិំ កុលេ ទុក្ខេន យាគុភត្តឃាសោ ច កោបីនមត្តំ អច្ឆាទនញ្ច លព្ភតិ។
Ettāvatā kulavipattiṃ dassetvā idāni yasmā nīcakule jātopi ekacco aḍḍho hoti mahaddhano, ayaṃ pana na tādiso, tasmāssa bhogavipattiṃ dassetuṃ daliddetiādimāha. Tattha daliddeti dāliddiyena samannāgate. Appannapānabhojaneti parittakaannapānabhojane. Kasiravuttiketi dukkhajīvike, yattha vāyāmena payogena jīvitavuttiṃ sādhenti, tathārūpeti attho. Yattha kasirena ghāsacchādo labbhatīti yasmiṃ kule dukkhena yāgubhattaghāso ca kopīnamattaṃ acchādanañca labbhati.
ឥទានិ យស្មា ឯកច្ចោ នីចកុលេ ជាតោបិ ឧបធិសម្បន្នោ ហោតិ អត្តភាវសមិទ្ធិយំ ឋិតោ , អយញ្ច ន តាទិសោ, តស្មាស្ស សរីរវិបត្តិម្បិ ទស្សេតុំ សោ ច ហោតិ ទុព្ពណ្ណោតិអាទិមាហ។ តត្ថ ទុព្ពណ្ណោតិ បំសុបិសាចកោ វិយ ឈាមខាណុវណ្ណោ។ ទុទ្ទសិកោតិ វិជាតមាតុយាបិ អមនាបទស្សនោ។ ឱកោដិមកោតិ លកុណ្ឌកោ។ កាណោតិ ឯកក្ខិកាណោ វា ឧភយក្ខិកាណោ វា។ កុណីតិ ឯកហត្ថកុណី វា ឧភយហត្ថកុណី វា។ ខញ្ជោតិ ឯកបាទខញ្ជោ វា ឧភយបាទខញ្ជោ វា។ បក្ខហតោតិ ហតបក្ខោ បីឋសប្បី។ បទីបេយ្យស្សាតិ វដ្ដិតេលកបល្លកាទិនោ បទីបឧបករណស្ស។ តស្ស ន ឯវំ ហោតីតិ។ កស្មា ន ហោតិ? នីចកុលេ ជាតត្តា។
Idāni yasmā ekacco nīcakule jātopi upadhisampanno hoti attabhāvasamiddhiyaṃ ṭhito , ayañca na tādiso, tasmāssa sarīravipattimpi dassetuṃ so ca hoti dubbaṇṇotiādimāha. Tattha dubbaṇṇoti paṃsupisācako viya jhāmakhāṇuvaṇṇo. Duddasikoti vijātamātuyāpi amanāpadassano. Okoṭimakoti lakuṇḍako. Kāṇoti ekakkhikāṇo vā ubhayakkhikāṇo vā. Kuṇīti ekahatthakuṇī vā ubhayahatthakuṇī vā. Khañjoti ekapādakhañjo vā ubhayapādakhañjo vā. Pakkhahatoti hatapakkho pīṭhasappī. Padīpeyyassāti vaṭṭitelakapallakādino padīpaupakaraṇassa. Tassa na evaṃ hotīti. Kasmā na hoti? Nīcakule jātattā.
ជេដ្ឋោតិ អញ្ញស្មិំ ជេដ្ឋេ សតិ កនិដ្ឋោ អាសំ ន ករោតិ, តស្មា ជេដ្ឋោតិ អាហ។ អាភិសេកោតិ ជេដ្ឋោបិ ន អភិសេការហោ អាសំ ន ករោតិ, តស្មា អាភិសេកោតិ អាហ។ អនភិសិត្តោតិ អភិសេការហោបិ កាណកុណិអាទិទោសរហិតោ សកិំ អភិសិត្តោ បុន អភិសេកេ អាសំ ន ករោតិ, តស្មា អនភិសិត្តោតិ អាហ ។ អចលប្បត្តោតិ ជេដ្ឋោបិ អាភិសេកោ អនភិសិត្តោ មន្ទោ ឧត្តានសេយ្យកោ, សោបិ អភិសេកេ អាសំ ន ករោតិ។ សោឡសវស្សុទ្ទេសិកោ បន បញ្ញាយមានមស្សុភេទោ អចលប្បត្តោ នាម ហោតិ, មហន្តម្បិ រជ្ជំ វិចារេតុំ សមត្ថោ, តស្មា ‘‘អចលប្បត្តោ’’តិ អាហ។ តស្ស ឯវំ ហោតីតិ កស្មា ហោតិ? មហាជាតិតាយ។
Jeṭṭhoti aññasmiṃ jeṭṭhe sati kaniṭṭho āsaṃ na karoti, tasmā jeṭṭhoti āha. Ābhisekoti jeṭṭhopi na abhisekāraho āsaṃ na karoti, tasmā ābhisekoti āha. Anabhisittoti abhisekārahopi kāṇakuṇiādidosarahito sakiṃ abhisitto puna abhiseke āsaṃ na karoti, tasmā anabhisittoti āha . Acalappattoti jeṭṭhopi ābhiseko anabhisitto mando uttānaseyyako, sopi abhiseke āsaṃ na karoti. Soḷasavassuddesiko pana paññāyamānamassubhedo acalappatto nāma hoti, mahantampi rajjaṃ vicāretuṃ samattho, tasmā ‘‘acalappatto’’ti āha. Tassa evaṃ hotīti kasmā hoti? Mahājātitāya.
ទុស្សីលោតិ និស្សីលោ។ បាបធម្មោតិ លាមកធម្មោ។ អសុចីតិ អសុចីហិ កាយកម្មាទីហិ សមន្នាគតោ។ សង្កស្សរសមាចារោតិ សង្កាហិ សរិតព្ពសមាចារោ, កិញ្ចិទេវ អសារុប្បំ ទិស្វា ‘‘ឥទំ ឥមិនា កតំ ភវិស្សតី’’តិ ឯវំ បរេសំ អាសង្កនីយសមាចារោ, អត្តនាយេវ វា សង្កាហិ សរិតព្ពសមាចារោ, សាសង្កសមាចារោតិ អត្ថោ។ តស្ស ហិ ទិវាដ្ឋានាទីសុ សន្និបតិត្វា កិញ្ចិទេវ មន្តយន្តេ ភិក្ខូ ទិស្វា ‘‘ឥមេ ឯកតោ ហុត្វា មន្តេន្តិ, កច្ចិ នុ ខោ មយា កតកម្មំ ជានិត្វា មន្តេន្តី’’តិ ឯវំ សាសង្កសមាចារោ ហោតិ។ បដិច្ឆន្នកម្មន្តោតិ បដិច្ឆាទេតព្ពយុត្តកេន បាបកម្មេន សមន្នាគតោ។ អស្សមណោ សមណបដិញ្ញោតិ អស្សមណោ ហុត្វាវ សមណបតិរូបកតាយ ‘‘សមណោ អហ’’ន្តិ ឯវំ បដិញ្ញោ។ អព្រហ្មចារី ព្រហ្មចារិបដិញ្ញោតិ អញ្ញេ ព្រហ្មចារិនោ សុនិវត្ថេ សុបារុតេ សុម្ភកបត្តធរេ គាមនិគមរាជធានីសុ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា ជីវិកំ កប្បេន្តេ ទិស្វា សយម្បិ តាទិសេន អាការេន តថា បដិបជ្ជនតោ ‘‘អហំ ព្រហ្មចារី’’តិ បដិញ្ញំ ទេន្តោ វិយ ហោតិ។ ‘‘អហំ ភិក្ខូ’’តិ វត្វា ឧបោសថគ្គាទីនិ បវិសន្តោ បន ព្រហ្មចារិបដិញ្ញោ ហោតិយេវ, តថា សង្ឃិកំ លាភំ គណ្ហន្តោ។ អន្តោបូតីតិ បូតិនា កម្មេន អន្តោ អនុបវិដ្ឋោ។ អវស្សុតោតិ រាគាទីហិ តិន្តោ។ កសម្ពុជាតោតិ សញ្ជាតរាគាទិកចវរោ។ តស្ស ន ឯវំ ហោតីតិ។ កស្មា ន ហោតិ? លោកុត្តរធម្មឧបនិស្សយស្ស នត្ថិតាយ។ តស្ស ឯវំ ហោតីតិ។ កស្មា ហោតិ? មហាសីលស្មិំ បរិបូរការិតាយ។
Dussīloti nissīlo. Pāpadhammoti lāmakadhammo. Asucīti asucīhi kāyakammādīhi samannāgato. Saṅkassarasamācāroti saṅkāhi saritabbasamācāro, kiñcideva asāruppaṃ disvā ‘‘idaṃ iminā kataṃ bhavissatī’’ti evaṃ paresaṃ āsaṅkanīyasamācāro, attanāyeva vā saṅkāhi saritabbasamācāro, sāsaṅkasamācāroti attho. Tassa hi divāṭṭhānādīsu sannipatitvā kiñcideva mantayante bhikkhū disvā ‘‘ime ekato hutvā mantenti, kacci nu kho mayā katakammaṃ jānitvā mantentī’’ti evaṃ sāsaṅkasamācāro hoti. Paṭicchannakammantoti paṭicchādetabbayuttakena pāpakammena samannāgato. Assamaṇo samaṇapaṭiññoti assamaṇo hutvāva samaṇapatirūpakatāya ‘‘samaṇo aha’’nti evaṃ paṭiñño. Abrahmacārī brahmacāripaṭiññoti aññe brahmacārino sunivatthe supārute sumbhakapattadhare gāmanigamarājadhānīsu piṇḍāya caritvā jīvikaṃ kappente disvā sayampi tādisena ākārena tathā paṭipajjanato ‘‘ahaṃ brahmacārī’’ti paṭiññaṃ dento viya hoti. ‘‘Ahaṃ bhikkhū’’ti vatvā uposathaggādīni pavisanto pana brahmacāripaṭiñño hotiyeva, tathā saṅghikaṃ lābhaṃ gaṇhanto. Antopūtīti pūtinā kammena anto anupaviṭṭho. Avassutoti rāgādīhi tinto. Kasambujātoti sañjātarāgādikacavaro. Tassa na evaṃ hotīti. Kasmā na hoti? Lokuttaradhammaupanissayassa natthitāya. Tassaevaṃ hotīti. Kasmā hoti? Mahāsīlasmiṃ paripūrakāritāya.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៣. អាសំសសុត្តំ • 3. Āsaṃsasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៣. អាសំសសុត្តវណ្ណនា • 3. Āsaṃsasuttavaṇṇanā
