| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදාන-අට්‌ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā |
10. අසනබොධියත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා
10. Asanabodhiyattheraapadānavaṇṇanā
ජාතියා සත්‌තවස්‌සොහන්‌තිආදිකං ආයස්‌මතො අසනබොධියත්‌ථෙරස්‌ස අපදානං. අයම්‌පි පුරිමබුද්‌ධෙසු කතාධිකාරො තත්‌ථ තත්‌ථ භවෙ විවට්‌ටූපනිස්‌සයානි පුඤ්‌ඤානි උපචිනන්‌තො තිස්‌සස්‌ස භගවතො කාලෙ අඤ්‌ඤතරස්‌මිං කුලගෙහෙ නිබ්‌බත්‌තො වුද්‌ධිප්‌පත්‌තො සුඛප්‌පත්‌තො සාසනෙ පසන්‌නො අසනබොධිතො ඵලං ගහෙත්‌වා තතො වුට්‌ඨිතබොධිතරුණෙ ගහෙත්‌වා බොධිං රොපෙසි, යථා න විනස්‌සති තථා උදකාසිඤ්‌චනාදිකම්‌මෙන රක්‌ඛිත්‌වා පූජෙසි. සො තෙන පුඤ්‌ඤෙන දෙවමනුස්‌සෙසු සම්‌පත්‌තියො අනුභවිත්‌වා ඉමස්‌මිං බුද්‌ධුප්‌පාදෙ කුලගෙහෙ නිබ්‌බත්‌තො පරිපක්‌කසම්‌භාරත්‌තා සත්‌තවස්‌සිකොව සමානො පබ්‌බජිත්‌වා ඛුරග්‌ගෙයෙව අරහත්‌තං පාපුණි, පුරාකතපුඤ්‌ඤනාමෙන අසනබොධියත්‌ථෙරොති පාකටො.
Jātiyā sattavassohantiādikaṃ āyasmato asanabodhiyattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto tissassa bhagavato kāle aññatarasmiṃ kulagehe nibbatto vuddhippatto sukhappatto sāsane pasanno asanabodhito phalaṃ gahetvā tato vuṭṭhitabodhitaruṇe gahetvā bodhiṃ ropesi, yathā na vinassati tathā udakāsiñcanādikammena rakkhitvā pūjesi. So tena puññena devamanussesu sampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde kulagehe nibbatto paripakkasambhārattā sattavassikova samāno pabbajitvā khuraggeyeva arahattaṃ pāpuṇi, purākatapuññanāmena asanabodhiyattheroti pākaṭo.
78. සො පුබ්‌බසම්‌භාරමනුස්‌සරිත්‌වා සොමනස්‌සජාතො පුබ්‌බචරිතාපදානං පකාසෙන්‌තො ජාතියා සත්‌තවස්‌සොහන්‌තිආදිමාහ. තත්‌ථ ජාතියාති මාතුගබ්‌භතො නික්‌ඛන්‌තකාලතො පට්‌ඨායාති අත්‌ථො. සත්‌තවස්‌සො පරිපුණ්‌ණසරදො අහං ලොකනායකං තිස්‌සං භගවන්‌තං අද්‌දසන්‌ති සම්‌බන්‌ධො. පසන්‌නචිත්‌තො සුමනොති පකාරෙන පසන්‌නඅනාලුළිතඅවිකම්‌පිතචිත්‌තො, සුමනො සුන්‌දරමනො සොමනස්‌සසහගතචිත්‌තොති අත්‌ථො.
78. So pubbasambhāramanussaritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento jātiyā sattavassohantiādimāha. Tattha jātiyāti mātugabbhato nikkhantakālato paṭṭhāyāti attho. Sattavasso paripuṇṇasarado ahaṃ lokanāyakaṃ tissaṃ bhagavantaṃ addasanti sambandho. Pasannacitto sumanoti pakārena pasannaanāluḷitaavikampitacitto, sumano sundaramano somanassasahagatacittoti attho.
79. තිස්‌සස්‌සාහං භගවතොති තික්‌ඛත්‌තුං ජාතොති තිස්‌සො, සො මාතුගබ්‌භතො, මනුස්‌සජාතිතො, පඤ්‌චක්‌ඛන්‌ධතො ච මුත්‌තො හුත්‌වා ජාතො නිබ්‌බත්‌තො බුද්‌ධො ජාතොති අත්‌ථො. තස්‌ස තිස්‌සස්‌ස භගවතො තාදිනො, ලොකජෙට්‌ඨස්‌ස අසනබොධිං උත්‌තමං රොපයින්‌ති සම්‌බන්‌ධො.
79.Tissassāhaṃ bhagavatoti tikkhattuṃ jātoti tisso, so mātugabbhato, manussajātito, pañcakkhandhato ca mutto hutvā jāto nibbatto buddho jātoti attho. Tassa tissassa bhagavato tādino, lokajeṭṭhassa asanabodhiṃ uttamaṃ ropayinti sambandho.
80. අසනො නාමධෙය්‍යෙනාති නාමපඤ්‌ඤත්‌තියා නාමසඤ්‌ඤාය අසනො නාම අසනරුක්‌ඛො බොධි අහොසීති අත්‌ථො. ධරණීරුහපාදපොති වල්‌ලිරුක්‌ඛපබ්‌බතගඞ්‌ගාසාගරාදයො ධාරෙතීති ධරණී, කා සා? පථවී, තස්‌සං රුහති පතිට්‌ඨහතීති ධරණීරුහො, පාදෙන පිවතීති පාදපො, පාදසඞ්‌ඛාතෙන මූලෙන සිඤ්‌චිතොදකං පිවති ආපොරසං සිනෙහං ධාරෙතීති අත්‌ථො. ධරණීරුහො ච සො පාදපො චාති ධරණීරුහපාදපො, තං උත්‌තමං අසනං බොධිං පඤ්‌ච වස්‌සානි පරිචරිං පොසෙසින්‌ති අත්‌ථො.
80.Asano nāmadheyyenāti nāmapaññattiyā nāmasaññāya asano nāma asanarukkho bodhi ahosīti attho. Dharaṇīruhapādapoti vallirukkhapabbatagaṅgāsāgarādayo dhāretīti dharaṇī, kā sā? Pathavī, tassaṃ ruhati patiṭṭhahatīti dharaṇīruho, pādena pivatīti pādapo, pādasaṅkhātena mūlena siñcitodakaṃ pivati āporasaṃ sinehaṃ dhāretīti attho. Dharaṇīruho ca so pādapo cāti dharaṇīruhapādapo, taṃ uttamaṃ asanaṃ bodhiṃ pañca vassāni paricariṃ posesinti attho.
81. පුප්‌ඵිතං පාදපං දිස්‌වාති තං මයා පොසිතං අසනබොධිරුක්‌ඛං පුප්‌ඵිතං අච්‌ඡරයොග්‌ගභූතපුප්‌ඵත්‌තා අබ්‌භුතං ලොමහංසකරණං දිස්‌වා සකං කම්‌මං අත්‌තනො කම්‌මං පකිත්‌තෙන්‌තො පකාරෙන කථයන්‌තො බුද්‌ධසෙට්‌ඨස්‌ස සන්‌තිකං අගමාසින්‌ති අත්‌ථො. සෙසං සබ්‌බත්‌ථ උත්‌තානත්‌ථමෙවාති.
81.Pupphitaṃ pādapaṃ disvāti taṃ mayā positaṃ asanabodhirukkhaṃ pupphitaṃ accharayoggabhūtapupphattā abbhutaṃ lomahaṃsakaraṇaṃ disvā sakaṃkammaṃ attano kammaṃ pakittento pakārena kathayanto buddhaseṭṭhassa santikaṃ agamāsinti attho. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
අසනබොධියත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා සමත්‌තා.
Asanabodhiyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
ඡට්‌ඨවග්‌ගවණ්‌ණනා සමත්‌තා.
Chaṭṭhavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / අපදානපාළි • Apadānapāḷi / 10. අසනබොධියත්‌ථෙරඅපදානං • 10. Asanabodhiyattheraapadānaṃ
