| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi |
ಆಸನಪ್ಪಟಿಬಾಹನಾದಿ
Āsanappaṭibāhanādi
೩೧೬. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರಸ್ಸ ಆಜೀವಕಸಾವಕಸ್ಸ ಮಹಾಮತ್ತಸ್ಸ ಸಙ್ಘಭತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಆಯಸ್ಮಾ ಉಪನನ್ದೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತೋ ಪಚ್ಛಾ ಆಗನ್ತ್ವಾ ವಿಪ್ಪಕತಭೋಜನಂ ಆನನ್ತರಿಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ವುಟ್ಠಾಪೇಸಿ। ಭತ್ತಗ್ಗಂ ಕೋಲಾಹಲಂ ಅಹೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಮಹಾಮತ್ತೋ ಉಜ್ಝಾಯತಿ ಖಿಯ್ಯತಿ ವಿಪಾಚೇತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಛಾ ಆಗನ್ತ್ವಾ ವಿಪ್ಪಕತಭೋಜನಂ ಆನನ್ತರಿಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ವುಟ್ಠಾಪೇಸ್ಸನ್ತಿ! ಭತ್ತಗ್ಗಂ ಕೋಲಾಹಲಂ ಅಹೋಸಿ। ನನು ನಾಮ ಲಬ್ಭಾ ಅಞ್ಞತ್ರಾಪಿ ನಿಸಿನ್ನೇನ ಯಾವದತ್ಥಂ ಭುಞ್ಜಿತು’’ನ್ತಿ? ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ ಭಿಕ್ಖೂ ತಸ್ಸ ಮಹಾಮತ್ತಸ್ಸ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಸ್ಸ ಖಿಯ್ಯನ್ತಸ್ಸ ವಿಪಾಚೇನ್ತಸ್ಸ। ಯೇ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛಾ…ಪೇ॰… ತೇ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಆಯಸ್ಮಾ ಉಪನನ್ದೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತೋ ಪಚ್ಛಾ ಆಗನ್ತ್ವಾ ವಿಪ್ಪಕತಭೋಜನಂ ಆನನ್ತರಿಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ವುಟ್ಠಾಪೇಸ್ಸತಿ! ಭತ್ತಗ್ಗಂ ಕೋಲಾಹಲಂ ಅಹೋಸೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ‘‘ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ ತ್ವಂ, ಉಪನನ್ದ, ಪಚ್ಛಾ ಆಗನ್ತ್ವಾ ವಿಪ್ಪಕತಭೋಜನಂ ಆನನ್ತರಿಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ವುಟ್ಠಾಪೇಸಿ, ಭತ್ತಗ್ಗಂ ಕೋಲಾಹಲಂ ಅಹೋಸೀ’’ತಿ? ‘‘ಸಚ್ಚಂ ಭಗವಾ’’ತಿ। ವಿಗರಹಿ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ…ಪೇ॰… ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ತ್ವಂ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಪಚ್ಛಾ ಆಗನ್ತ್ವಾ ವಿಪ್ಪಕತಭೋಜನಂ ಆನನ್ತರಿಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ವುಟ್ಠಾಪೇಸ್ಸಸಿ? ಭತ್ತಗ್ಗಂ ಕೋಲಾಹಲಂ ಅಹೋಸಿ। ನೇತಂ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಅಪ್ಪಸನ್ನಾನಂ ವಾ ಪಸಾದಾಯ…ಪೇ॰… ವಿಗರಹಿತ್ವಾ…ಪೇ॰… ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವಿಪ್ಪಕತಭೋಜನೋ 1 ಭಿಕ್ಖು ವುಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ವುಟ್ಠಾಪೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಸಚೇ ವುಟ್ಠಾಪೇತಿ, ಪವಾರಿತೋ ಚ ಹೋತಿ, ‘ಗಚ್ಛ ಉದಕಂ ಆಹರಾ’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ। ಏವಞ್ಚೇತಂ ಲಭೇಥ, ಇಚ್ಚೇತಂ ಕುಸಲಂ। ನೋ ಚೇ ಲಭೇಥ, ಸಾಧುಕಂ ಸಿತ್ಥಾನಿ ಗಿಲಿತ್ವಾ ವುಡ್ಢತರಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಆಸನಂ ದಾತಬ್ಬಂ। ನ ತ್ವೇವಾಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕೇನಚಿ ಪರಿಯಾಯೇನ ವುಡ್ಢತರಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಆಸನಂ ಪಟಿಬಾಹಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಯೋ ಪಟಿಬಾಹೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ’’।
316. Tena kho pana samayena aññatarassa ājīvakasāvakassa mahāmattassa saṅghabhattaṃ hoti. Āyasmā upanando sakyaputto pacchā āgantvā vippakatabhojanaṃ ānantarikaṃ bhikkhuṃ vuṭṭhāpesi. Bhattaggaṃ kolāhalaṃ ahosi. Atha kho so mahāmatto ujjhāyati khiyyati vipāceti – ‘‘kathañhi nāma samaṇā sakyaputtiyā pacchā āgantvā vippakatabhojanaṃ ānantarikaṃ bhikkhuṃ vuṭṭhāpessanti! Bhattaggaṃ kolāhalaṃ ahosi. Nanu nāma labbhā aññatrāpi nisinnena yāvadatthaṃ bhuñjitu’’nti? Assosuṃ kho bhikkhū tassa mahāmattassa ujjhāyantassa khiyyantassa vipācentassa. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma āyasmā upanando sakyaputto pacchā āgantvā vippakatabhojanaṃ ānantarikaṃ bhikkhuṃ vuṭṭhāpessati! Bhattaggaṃ kolāhalaṃ ahosī’’ti. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Saccaṃ kira tvaṃ, upananda, pacchā āgantvā vippakatabhojanaṃ ānantarikaṃ bhikkhuṃ vuṭṭhāpesi, bhattaggaṃ kolāhalaṃ ahosī’’ti? ‘‘Saccaṃ bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… ‘‘kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, pacchā āgantvā vippakatabhojanaṃ ānantarikaṃ bhikkhuṃ vuṭṭhāpessasi? Bhattaggaṃ kolāhalaṃ ahosi. Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, vippakatabhojano 2 bhikkhu vuṭṭhāpetabbo. Yo vuṭṭhāpeyya, āpatti dukkaṭassa. Sace vuṭṭhāpeti, pavārito ca hoti, ‘gaccha udakaṃ āharā’ti vattabbo. Evañcetaṃ labhetha, iccetaṃ kusalaṃ. No ce labhetha, sādhukaṃ sitthāni gilitvā vuḍḍhatarassa bhikkhuno āsanaṃ dātabbaṃ. Na tvevāhaṃ, bhikkhave, kenaci pariyāyena vuḍḍhatarassa bhikkhuno āsanaṃ paṭibāhitabbanti vadāmi. Yo paṭibāheyya, āpatti dukkaṭassāti’’.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಗಿಲಾನೇ ಭಿಕ್ಖೂ ವುಟ್ಠಾಪೇನ್ತಿ। ಗಿಲಾನಾ ಏವಂ ವದೇನ್ತಿ – ‘‘ನ ಮಯಂ, ಆವುಸೋ, ಸಕ್ಕೋಮ ವುಟ್ಠಾತುಂ, ಗಿಲಾನಾಮ್ಹಾ’’ತಿ। ‘‘ಮಯಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತೇ ವುಟ್ಠಾಪೇಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಪರಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ವುಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಠಿತಕೇ ಮುಞ್ಚನ್ತಿ। ಗಿಲಾನಾ ಮುಚ್ಛಿತಾ ಪಪತನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ । ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಗಿಲಾನೋ ವುಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ವುಟ್ಠಾಪೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ।
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū gilāne bhikkhū vuṭṭhāpenti. Gilānā evaṃ vadenti – ‘‘na mayaṃ, āvuso, sakkoma vuṭṭhātuṃ, gilānāmhā’’ti. ‘‘Mayaṃ āyasmante vuṭṭhāpessāmā’’ti pariggahetvā vuṭṭhāpetvā ṭhitake muñcanti. Gilānā mucchitā papatanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ . ‘‘Na, bhikkhave, gilāno vuṭṭhāpetabbo. Yo vuṭṭhāpeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ‘ಗಿಲಾನಾ ಮಯಮ್ಹಾ ಅವುಟ್ಠಾಪನೀಯಾ’ತಿ ವರಸೇಯ್ಯಾಯೋ ಪಲಿಬುದ್ಧೇನ್ತಿ 3। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಪತಿರೂಪಂ ಸೇಯ್ಯಂ ದಾತು’’ನ್ತಿ।
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū ‘gilānā mayamhā avuṭṭhāpanīyā’ti varaseyyāyo palibuddhenti 4. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, gilānassa patirūpaṃ seyyaṃ dātu’’nti.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಲೇಸಕಪ್ಪೇನ ಸೇನಾಸನಂ ಪಟಿಬಾಹನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಲೇಸಕಪ್ಪೇನ ಸೇನಾಸನಂ ಪಟಿಬಾಹಿತಬ್ಬಂ। ಯೋ ಪಟಿಬಾಹೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ।
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū lesakappena senāsanaṃ paṭibāhanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, lesakappena senāsanaṃ paṭibāhitabbaṃ. Yo paṭibāheyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
5 ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸತ್ತರಸವಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಞ್ಞತರಂ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮಂ ಮಹಾವಿಹಾರಂ ಪಟಿಸಙ್ಖರೋನ್ತಿ – ‘ಇಧ ಮಯಂ ವಸ್ಸಂ ವಸಿಸ್ಸಾಮಾ’ತಿ। ಅದ್ದಸಂಸು 6 ಖೋ ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಸತ್ತರಸವಗ್ಗಿಯೇ ಭಿಕ್ಖೂ ವಿಹಾರಂ 7 ಪಟಿಸಙ್ಖರೋನ್ತೇ। ದಿಸ್ವಾನ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಇಮೇ, ಆವುಸೋ, ಸತ್ತರಸವಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ವಿಹಾರಂ ಪಟಿಸಙ್ಖರೋನ್ತಿ। ಹನ್ದ ನೇ ವುಟ್ಠಾಪೇಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ಏಕಚ್ಚೇ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಆಗಮೇಥಾವುಸೋ, ಯಾವ ಪಟಿಸಙ್ಖರೋನ್ತಿ, ಪಟಿಸಙ್ಖತೇ ವುಟ್ಠಾಪೇಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಸತ್ತರಸವಗ್ಗಿಯೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಉಟ್ಠೇಥಾವುಸೋ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ವಿಹಾರೋ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ। ‘‘ನನು, ಆವುಸೋ, ಪಟಿಕಚ್ಚೇವ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ? ಮಯಞ್ಚಞ್ಞಂ ಪಟಿಸಙ್ಖರೇಯ್ಯಾಮಾ’’ತಿ। ‘‘ನನು, ಆವುಸೋ, ಸಙ್ಘಿಕೋ ವಿಹಾರೋ’’ತಿ? ‘‘ಆಮಾವುಸೋ, ಸಙ್ಘಿಕೋ ವಿಹಾರೋ’’ತಿ। ‘‘ಉಟ್ಠೇಥಾವುಸೋ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ವಿಹಾರೋ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ। ‘‘ಮಹಲ್ಲಕೋ, ಆವುಸೋ, ವಿಹಾರೋ; ತುಮ್ಹೇಪಿ ವಸಥ, ಮಯಮ್ಪಿ ವಸಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ‘‘ಉಟ್ಠೇಥಾವುಸೋ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ವಿಹಾರೋ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ ಕುಪಿತಾ ಅನತ್ತಮನಾ ಗೀವಾಯಂ ಗಹೇತ್ವಾ ನಿಕ್ಕಡ್ಢನ್ತಿ। ತೇ ನಿಕ್ಕಡ್ಢಿಯಮಾನಾ ರೋದನ್ತಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಕಿಸ್ಸ ತುಮ್ಹೇ, ಆವುಸೋ, ರೋದಥಾ’’ತಿ? ‘‘ಇಮೇ, ಆವುಸೋ, ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಕುಪಿತಾ ಅನತ್ತಮನಾ ಅಮ್ಹೇ ಸಙ್ಘಿಕಾ ವಿಹಾರಾ ನಿಕ್ಕಡ್ಢನ್ತೀ’’ತಿ। ಯೇ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛಾ…ಪೇ॰… ತೇ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಕುಪಿತಾ ಅನತ್ತಮನಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಙ್ಘಿಕಾ ವಿಹಾರಾ ನಿಕ್ಕಡ್ಢಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ! ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ…ಪೇ॰… ‘‘ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ, ತುಮ್ಹೇ ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕುಪಿತಾ ಅನತ್ತಮನಾ ಸಙ್ಘಿಕಾ ವಿಹಾರಾ ಭಿಕ್ಖೂ ನಿಕ್ಕಡ್ಢಥಾ’’ತಿ? ‘‘ಸಚ್ಚಂ ಭಗವಾ’’ತಿ…ಪೇ॰… ವಿಗರಹಿತ್ವಾ…ಪೇ॰… ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕುಪಿತೇನ ಅನತ್ತಮನೇನ ಭಿಕ್ಖು ಸಙ್ಘಿಕಾ ವಿಹಾರಾ ನಿಕ್ಕಡ್ಢಿತಬ್ಬೋ। ಯೋ ನಿಕ್ಕಡ್ಢೇಯ್ಯ, ಯಥಾಧಮ್ಮೋ ಕಾರೇತಬ್ಬೋ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸೇನಾಸನಂ ಗಾಹೇತು’’ನ್ತಿ।
8 Tena kho pana samayena sattarasavaggiyā bhikkhū aññataraṃ paccantimaṃ mahāvihāraṃ paṭisaṅkharonti – ‘idha mayaṃ vassaṃ vasissāmā’ti. Addasaṃsu 9 kho chabbaggiyā bhikkhū sattarasavaggiye bhikkhū vihāraṃ 10 paṭisaṅkharonte. Disvāna evamāhaṃsu – ‘‘ime, āvuso, sattarasavaggiyā bhikkhū vihāraṃ paṭisaṅkharonti. Handa ne vuṭṭhāpessāmā’’ti. Ekacce evamāhaṃsu – ‘‘āgamethāvuso, yāva paṭisaṅkharonti, paṭisaṅkhate vuṭṭhāpessāmā’’ti. Atha kho chabbaggiyā bhikkhū sattarasavaggiye bhikkhū etadavocuṃ – ‘‘uṭṭhethāvuso, amhākaṃ vihāro pāpuṇātī’’ti. ‘‘Nanu, āvuso, paṭikacceva ācikkhitabbaṃ? Mayañcaññaṃ paṭisaṅkhareyyāmā’’ti. ‘‘Nanu, āvuso, saṅghiko vihāro’’ti? ‘‘Āmāvuso, saṅghiko vihāro’’ti. ‘‘Uṭṭhethāvuso, amhākaṃ vihāro pāpuṇātī’’ti. ‘‘Mahallako, āvuso, vihāro; tumhepi vasatha, mayampi vasissāmā’’ti. ‘‘Uṭṭhethāvuso, amhākaṃ vihāro pāpuṇātī’’ti kupitā anattamanā gīvāyaṃ gahetvā nikkaḍḍhanti. Te nikkaḍḍhiyamānā rodanti. Bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘kissa tumhe, āvuso, rodathā’’ti? ‘‘Ime, āvuso, chabbaggiyā bhikkhū kupitā anattamanā amhe saṅghikā vihārā nikkaḍḍhantī’’ti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū kupitā anattamanā bhikkhū saṅghikā vihārā nikkaḍḍhissantī’’ti! Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira, tumhe bhikkhave, kupitā anattamanā saṅghikā vihārā bhikkhū nikkaḍḍhathā’’ti? ‘‘Saccaṃ bhagavā’’ti…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, kupitena anattamanena bhikkhu saṅghikā vihārā nikkaḍḍhitabbo. Yo nikkaḍḍheyya, yathādhammo kāretabbo. Anujānāmi, bhikkhave, senāsanaṃ gāhetu’’nti.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ಆಸನಪ್ಪಟಿಬಾಹನಾದಿಕಥಾ • Āsanappaṭibāhanādikathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ಆಸನಪ್ಪಟಿಬಾಹನಾದಿಕಥಾ • Āsanappaṭibāhanādikathā
