| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / चूळवग्ग-अट्ठकथा • Cūḷavagga-aṭṭhakathā |
आसनप्पटिबाहनादिकथा
Āsanappaṭibāhanādikathā
३१६. विप्पकतभोजनोति अन्तरघरे वा विहारे वा अरञ्ञे वा यत्थ कत्थचि भुञ्जमानो भिक्खु अनिट्ठिते भोजने न वुट्ठापेतब्बो। अन्तरघरे पच्छा आगतेन भिक्खं गहेत्वा गन्तब्बं। सचे मनुस्सा वा भिक्खू वा ‘‘पविसथा’’ति वदन्ति, ‘‘मयि पविसन्ते भिक्खू उट्ठहिस्सन्ती’’ति वत्तब्बं। ‘‘एथ, भन्ते, आसनं अत्थी’’ति वुत्तेन पन पविसितब्बं। सचे कोचि किञ्चि न वदति, आसनसालं गन्त्वा अतिसमीपं अगन्त्वा सभागट्ठाने ठातब्बं। ओकासे कते ‘‘पविसथा’’ति वुत्तेन पन पविसितब्बं। सचे पन यं आसनं तस्स पापुणाति, तत्थ अभुञ्जन्तो भिक्खु निसिन्नो होति, तं उट्ठापेतुं वट्टति। यागुखज्जकादीसु पन यंकिञ्चि पिवित्वा वा खादित्वा वा याव अञ्ञो आगच्छति, ताव निसिन्नं रित्तहत्थम्पि वुट्ठापेतुं न वट्टति। विप्पकतभोजनोयेव हि सो होति।
316.Vippakatabhojanoti antaraghare vā vihāre vā araññe vā yattha katthaci bhuñjamāno bhikkhu aniṭṭhite bhojane na vuṭṭhāpetabbo. Antaraghare pacchā āgatena bhikkhaṃ gahetvā gantabbaṃ. Sace manussā vā bhikkhū vā ‘‘pavisathā’’ti vadanti, ‘‘mayi pavisante bhikkhū uṭṭhahissantī’’ti vattabbaṃ. ‘‘Etha, bhante, āsanaṃ atthī’’ti vuttena pana pavisitabbaṃ. Sace koci kiñci na vadati, āsanasālaṃ gantvā atisamīpaṃ agantvā sabhāgaṭṭhāne ṭhātabbaṃ. Okāse kate ‘‘pavisathā’’ti vuttena pana pavisitabbaṃ. Sace pana yaṃ āsanaṃ tassa pāpuṇāti, tattha abhuñjanto bhikkhu nisinno hoti, taṃ uṭṭhāpetuṃ vaṭṭati. Yāgukhajjakādīsu pana yaṃkiñci pivitvā vā khāditvā vā yāva añño āgacchati, tāva nisinnaṃ rittahatthampi vuṭṭhāpetuṃ na vaṭṭati. Vippakatabhojanoyeva hi so hoti.
सचे वुट्ठापेतीति सचे आपत्तिं अतिक्कमित्वापि वुट्ठापेतियेव। पवारितो च होतीति यं सो वुट्ठापेति, अयञ्च भिक्खु पवारितो च होति, तेन वत्तब्बो – ‘‘गच्छ उदकं आहराही’’ति। वुड्ढतरञ्हि भिक्खुं आणापेतुं इदमेव एकं ठानन्ति। सचे सो उदकम्पि न आहरति, ततो यञ्च नवकतरेन कत्तब्बं, तं दस्सेन्तो ‘‘साधुकं सित्थानी’’तिआदिमाह।
Sace vuṭṭhāpetīti sace āpattiṃ atikkamitvāpi vuṭṭhāpetiyeva. Pavārito ca hotīti yaṃ so vuṭṭhāpeti, ayañca bhikkhu pavārito ca hoti, tena vattabbo – ‘‘gaccha udakaṃ āharāhī’’ti. Vuḍḍhatarañhi bhikkhuṃ āṇāpetuṃ idameva ekaṃ ṭhānanti. Sace so udakampi na āharati, tato yañca navakatarena kattabbaṃ, taṃ dassento ‘‘sādhukaṃ sitthānī’’tiādimāha.
गिलानस्स पतिरूपं सेय्यन्ति एत्थ यो कासभगन्दरातिसारादीहि गिलानो होति, खेळमल्लकवच्चकपालादीनि ठपेतब्बानि होन्ति। कुट्ठि वा होति, सेनासनं दूसेति; एवरूपस्स हेट्ठापासादपण्णसालादीसु अञ्ञतरं एकमन्तं सेनासनं दातब्बं। यस्मिं वसन्ते सेनासनं न दुस्सति, तस्स वरसेय्यापि दातब्बाव। योपि सिनेहपानविरेचननत्थुकम्मादीसु यंकिञ्चि भेसज्जं करोति, सब्बो सो गिलानोयेव, तस्सापि सल्लक्खेत्वा पतिरूपं सेनासनं दातब्बं । लेसकप्पेनाति अप्पकेन सीसाबाधादिमत्तेन। भिक्खू गणेत्वाति ‘‘एत्तका नाम भिक्खू’’ति विहारे भिक्खूनं परिच्छेदं ञत्वा।
Gilānassa patirūpaṃ seyyanti ettha yo kāsabhagandarātisārādīhi gilāno hoti, kheḷamallakavaccakapālādīni ṭhapetabbāni honti. Kuṭṭhi vā hoti, senāsanaṃ dūseti; evarūpassa heṭṭhāpāsādapaṇṇasālādīsu aññataraṃ ekamantaṃ senāsanaṃ dātabbaṃ. Yasmiṃ vasante senāsanaṃ na dussati, tassa varaseyyāpi dātabbāva. Yopi sinehapānavirecananatthukammādīsu yaṃkiñci bhesajjaṃ karoti, sabbo so gilānoyeva, tassāpi sallakkhetvā patirūpaṃ senāsanaṃ dātabbaṃ . Lesakappenāti appakena sīsābādhādimattena. Bhikkhūgaṇetvāti ‘‘ettakā nāma bhikkhū’’ti vihāre bhikkhūnaṃ paricchedaṃ ñatvā.
आसनप्पटिबाहनादिकथा निट्ठिता।
Āsanappaṭibāhanādikathā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / चूळवग्गपाळि • Cūḷavaggapāḷi / आसनप्पटिबाहनादि • Āsanappaṭibāhanādi
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / आसनप्पटिबाहनादिकथा • Āsanappaṭibāhanādikathā
