| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
੨੦. વੀਸਤਿਮવਗ੍ਗੋ
20. Vīsatimavaggo
੧. ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
1. Asañciccakathāvaṇṇanā
੮੫੭-੮੬੨. ਇਦਾਨਿ ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਤਤ੍ਥ ‘‘ਆਨਨ੍ਤਰਿਯવਤ੍ਥੂਨਿ ਨਾਮ ਗਰੂਨਿ ਭਾਰਿਯਾਨਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚਾਪਿ ਤੇਸੁ વਤ੍ਥੂਸੁ વਿਕੋਪਿਤੇਸੁ ਆਨਨ੍ਤਰਿਕੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਕਚ੍ਚਾਨਂ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕવਾਦਿਸ੍ਸ, ਲਦ੍ਧਿવਸੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ। ਅਥ ਨਂ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਤਰਿਯਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਕਮ੍ਮਪਥਪ੍ਪਤ੍ਤਂ। ਯਦਿ ਚ ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਕਮ੍ਮਪਥਭੇਦੋ ਸਿਯਾ, ਅવਸੇਸਾ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦਯੋਪਿ ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਭવੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚਪਾਣਂ ਹਨ੍ਤ੍વਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਇਤਰੋ ਤਥਾਰੂਪਾਯ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਅਭਾવੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ। ਸੇਸਂ ਯਥਾਪਾਲ਼ਿਮੇવ ਨਿਯ੍ਯਾਤਿ। ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਮਾਤੁਘਾਤਕੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰવਾਦਿਸ੍ਸ, ਰੋਗਪਟਿਕਾਰਾਦਿਕਾਲੇ ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਘਾਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕવਾਦਿਸ੍ਸ। ਨਨੁ ਮਾਤਾ ਜੀવਿਤਾ વੋਰੋਪਿਤਾਤਿ ਪਞ੍ਹੇਪਿ ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ વੋਰੋਪਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕવਾਦਿਸ੍ਸੇવ। ਏવਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਪਨ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਹਞ੍ਚੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਂ ਇਤਰਸ੍ਸ। ਤਂ ਅਯੋਨਿਸੋ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਤ੍ਤਾ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਮੇવ। ਪਿਤੁਘਾਤਕਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਸਙ੍ਘਭੇਦਕੇ ਪਨ ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ ਆਨਨ੍ਤਰਿਕੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕવਾਦਿਸ੍ਸ, ‘‘ਸਙ੍ਘਂ ਸਮਗ੍ਗਂ ਭੇਤ੍વਾਨ, ਕਪ੍ਪਂ ਨਿਰਯਮ੍ਹਿ ਪਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ વਚਨਂ ਅਯੋਨਿਸੋ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰવਾਦਿਸ੍ਸ। ਪੁਨ ਸਬ੍ਬੇਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਕਪਕ੍ਖੇ ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਪਰਪਕ੍ਖੇ ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ। ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞੀਤਿ ਪਞ੍ਹਦ੍વਯੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਨਨੁ વੁਤ੍ਤਂ ਭਗવਤਾਤਿ ਸੁਤ੍ਤਂ ਏਕਨ੍ਤੇਨੇવ ਧਮ੍ਮવਾਦਿਸ੍ਸ ਆਨਨ੍ਤਰਿਕਭਾવਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਆਪਾਯਿਕੋ ਨੇਰਯਿਕੋਤਿ ਗਾਥਾਯਪਿ ਅਧਮ੍ਮવਾਦੀਯੇવ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ। ਇਤਰੋ ਪਨ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਲਦ੍ਧਿਂ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਤਿ। ਸਾ ਅਯੋਨਿਸੋ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਤ੍ਤਾ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾਯੇવਾਤਿ।
857-862. Idāni asañciccakathā nāma hoti. Tattha ‘‘ānantariyavatthūni nāma garūni bhāriyāni, tasmā asañciccāpi tesu vatthūsu vikopitesu ānantariko hotī’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi ekaccānaṃ uttarāpathakānaṃ; te sandhāya asañciccāti pucchā sakavādissa, laddhivasena paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yasmā ānantariyakammaṃ nāma kammapathappattaṃ. Yadi ca asañcicca kammapathabhedo siyā, avasesā pāṇātipātādayopi asañcicca bhaveyyu’’nti codanatthaṃ asañciccapāṇaṃ hantvātiādimāha. Itaro tathārūpāya laddhiyā abhāvena paṭikkhipati. Sesaṃ yathāpāḷimeva niyyāti. Na vattabbaṃ mātughātakoti pucchā paravādissa, rogapaṭikārādikāle asañcicca ghātaṃ sandhāya paṭiññā sakavādissa. Nanu mātā jīvitā voropitāti pañhepi asañcicca voropitaṃ sandhāya paṭiññā sakavādisseva. Evaṃ adhippāyaṃ pana aggahetvā hañcīti laddhipatiṭṭhāpanaṃ itarassa. Taṃ ayoniso patiṭṭhāpitattā appatiṭṭhitameva. Pitughātakādīsupi eseva nayo. Saṅghabhedake pana dhammasaññiṃ sandhāya saṅghabhedo ānantarikoti pucchā sakavādissa, ‘‘saṅghaṃ samaggaṃ bhetvāna, kappaṃ nirayamhi paccatī’’ti vacanaṃ ayoniso gahetvā paṭiññā paravādissa. Puna sabbeti puṭṭho sakapakkhe dhammasaññiṃ sandhāya paṭikkhipati, parapakkhe dhammasaññiṃ sandhāya paṭijānāti. Dhammasaññīti pañhadvayepi eseva nayo. Nanu vuttaṃ bhagavatāti suttaṃ ekanteneva dhammavādissa ānantarikabhāvadassanatthaṃ vuttaṃ. Āpāyiko nerayikoti gāthāyapi adhammavādīyeva adhippeto. Itaro pana adhippāyaṃ aggahetvā laddhiṃ patiṭṭhapeti. Sā ayoniso patiṭṭhāpitattā appatiṭṭhitāyevāti.
ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।
Asañciccakathāvaṇṇanā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਕਥਾવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Kathāvatthupāḷi / (੧੯੪) ੧. ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚਕਥਾ • (194) 1. Asañciccakathā
