Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
2. දුතියවග්ගො
2. Dutiyavaggo
1. අසඞ්ඛතසුත්තං
1. Asaṅkhatasuttaṃ
377. ‘‘අසඞ්ඛතඤ්ච වො, භික්ඛවෙ, දෙසෙස්සාමි අසඞ්ඛතගාමිඤ්ච මග්ගං. තං සුණාථ. කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතං? යො, භික්ඛවෙ, රාගක්ඛයො දොසක්ඛයො මොහක්ඛයො – ඉදං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතං. කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? සමථො. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො. ඉති ඛො, භික්ඛවෙ, දෙසිතං වො මයා අසඞ්ඛතං, දෙසිතො අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො. යං, භික්ඛවෙ, සත්ථාරා කරණීයං සාවකානං හිතෙසිනා අනුකම්පකෙන අනුකම්පං උපාදාය, කතං වො තං මයා. එතානි, භික්ඛවෙ, රුක්ඛමූලානි, එතානි සුඤ්ඤාගාරානි. ඣායථ, භික්ඛවෙ, මා පමාදත්ථ; මා පච්ඡා විප්පටිසාරිනො අහුවත්ථ. අයං වො අම්හාකං අනුසාසනීති.
377. ‘‘Asaṅkhatañca vo, bhikkhave, desessāmi asaṅkhatagāmiñca maggaṃ. Taṃ suṇātha. Katamañca, bhikkhave, asaṅkhataṃ? Yo, bhikkhave, rāgakkhayo dosakkhayo mohakkhayo – idaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhataṃ. Katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Samatho. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo. Iti kho, bhikkhave, desitaṃ vo mayā asaṅkhataṃ, desito asaṅkhatagāmimaggo. Yaṃ, bhikkhave, satthārā karaṇīyaṃ sāvakānaṃ hitesinā anukampakena anukampaṃ upādāya, kataṃ vo taṃ mayā. Etāni, bhikkhave, rukkhamūlāni, etāni suññāgārāni. Jhāyatha, bhikkhave, mā pamādattha; mā pacchā vippaṭisārino ahuvattha. Ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanīti.
‘‘අසඞ්ඛතඤ්ච වො, භික්ඛවෙ, දෙසෙස්සාමි අසඞ්ඛතගාමිඤ්ච මග්ගං. තං සුණාථ. කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතං? යො, භික්ඛවෙ, රාගක්ඛයො දොසක්ඛයො මොහක්ඛයො – ඉදං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතං. කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? විපස්සනා. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො. ඉති ඛො, භික්ඛවෙ, දෙසිතං වො මයා අසඞ්ඛතං…පෙ.… අයං වො අම්හාකං අනුසාසනීති.
‘‘Asaṅkhatañca vo, bhikkhave, desessāmi asaṅkhatagāmiñca maggaṃ. Taṃ suṇātha. Katamañca, bhikkhave, asaṅkhataṃ? Yo, bhikkhave, rāgakkhayo dosakkhayo mohakkhayo – idaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhataṃ. Katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Vipassanā. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo. Iti kho, bhikkhave, desitaṃ vo mayā asaṅkhataṃ…pe… ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanīti.
‘‘කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? සවිතක්කො සවිචාරො සමාධි. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? අවිතක්කො විචාරමත්තො සමාධි. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? අවිතක්කො අවිචාරො සමාධි. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.….
‘‘Katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Savitakko savicāro samādhi. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Avitakko vicāramatto samādhi. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Avitakko avicāro samādhi. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe….
‘‘කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? සුඤ්ඤතො සමාධි. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? අනිමිත්තො සමාධි. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? අප්පණිහිතො සමාධි. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.….
‘‘Katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Suññato samādhi. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Animitto samādhi. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Appaṇihito samādhi. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe….
‘‘කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු කායෙ කායානුපස්සී විහරති ආතාපී සම්පජානො සතිමා විනෙය්ය ලොකෙ අභිජ්ඣාදොමනස්සං. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු වෙදනාසු වෙදනානුපස්සී විහරති…පෙ.… අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු චිත්තෙ චිත්තානුපස්සී…පෙ.… අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ධම්මෙසු ධම්මානුපස්සී විහරති…පෙ.… අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.….
‘‘Katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu vedanāsu vedanānupassī viharati…pe… ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu citte cittānupassī…pe… ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammānupassī viharati…pe… ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe….
‘‘කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අනුප්පන්නානං පාපකානං අකුසලානං ධම්මානං අනුප්පාදා ඡන්දං ජනෙති වායමති වීරියං ආරභති චිත්තං පග්ගණ්හාති පදහති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු උප්පන්නානං පාපකානං අකුසලානං ධම්මානං පහානා ඡන්දං ජනෙති වායමති වීරියං ආරභති චිත්තං පග්ගණ්හාති පදහති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අනුප්පන්නානං කුසලානං ධම්මානං උප්පාදා ඡන්දං ජනෙති වායමති වීරියං ආරභති චිත්තං පග්ගණ්හාති පදහති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු උප්පන්නානං කුසලානං ධම්මානං ඨිතියා අසම්මොසාය භිය්යොභාවාය වෙපුල්ලාය භාවනාය පාරිපූරියා ඡන්දං ජනෙති වායමති වීරියං ආරභති චිත්තං පග්ගණ්හාති පදහති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.….
‘‘Katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe….
‘‘කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ඡන්දසමාධිපධානසඞ්ඛාරසමන්නාගතං ඉද්ධිපාදං භාවෙති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො …පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු වීරියසමාධිපධානසඞ්ඛාරසමන්නාගතං ඉද්ධිපාදං භාවෙති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු චිත්තසමාධිපධානසඞ්ඛාරසමන්නාගතං ඉද්ධිපාදං භාවෙති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු වීමංසසමාධිපධානසඞ්ඛාරසමන්නාගතං ඉද්ධිපාදං භාවෙති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.….
‘‘Katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo …pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu vīmaṃsasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe….
‘‘කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සද්ධින්ද්රියං භාවෙති විවෙකනිස්සිතං විරාගනිස්සිතං නිරොධනිස්සිතං වොස්සග්ගපරිණාමිං. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු වීරියින්ද්රියං භාවෙති විවෙකනිස්සිතං…පෙ.… අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සතින්ද්රියං භාවෙති…පෙ.… අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සමාධින්ද්රියං භාවෙති…පෙ.… අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු පඤ්ඤින්ද්රියං භාවෙති විවෙකනිස්සිතං විරාගනිස්සිතං නිරොධනිස්සිතං වොස්සග්ගපරිණාමිං. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.….
‘‘Katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu saddhindriyaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu vīriyindriyaṃ bhāveti vivekanissitaṃ…pe… ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu satindriyaṃ bhāveti…pe… ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu samādhindriyaṃ bhāveti…pe… ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu paññindriyaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe….
‘‘කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සද්ධාබලං භාවෙති විවෙකනිස්සිතං…පෙ.… අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු වීරියබලං භාවෙති…පෙ.… අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සතිබලං භාවෙති…පෙ.… අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සමාධිබලං භාවෙති…පෙ.… අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු පඤ්ඤාබලං භාවෙති විවෙකනිස්සිතං විරාගනිස්සිතං නිරොධනිස්සිතං වොස්සග්ගපරිණාමිං. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.….
‘‘Katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu saddhābalaṃ bhāveti vivekanissitaṃ…pe… ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu vīriyabalaṃ bhāveti…pe… ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu satibalaṃ bhāveti…pe… ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu samādhibalaṃ bhāveti…pe… ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu paññābalaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe….
‘‘කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සතිසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙති…පෙ.… අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ධම්මවිචයසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙති…පෙ.… වීරියසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙති…පෙ.… පීතිසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙති…පෙ.… පස්සද්ධිසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙති…පෙ.… සමාධිසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙති…පෙ.… උපෙක්ඛාසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙති විවෙකනිස්සිතං විරාගනිස්සිතං නිරොධනිස්සිතං වොස්සග්ගපරිණාමිං. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.….
‘‘Katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu satisambojjhaṅgaṃ bhāveti…pe… ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu dhammavicayasambojjhaṅgaṃ bhāveti…pe… vīriyasambojjhaṅgaṃ bhāveti…pe… pītisambojjhaṅgaṃ bhāveti…pe… passaddhisambojjhaṅgaṃ bhāveti…pe… samādhisambojjhaṅgaṃ bhāveti…pe… upekkhāsambojjhaṅgaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe….
‘‘කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සම්මාදිට්ඨිං භාවෙති විවෙකනිස්සිතං විරාගනිස්සිතං නිරොධනිස්සිතං වොස්සග්ගපරිණාමිං. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො…පෙ.… කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සම්මාසඞ්කප්පං භාවෙති …පෙ.… සම්මාවාචං භාවෙති…පෙ.… සම්මාකම්මන්තං භාවෙති…පෙ.… සම්මාආජීවං භාවෙති…පෙ.… සම්මාවායාමං භාවෙති…පෙ.… සම්මාසතිං භාවෙති…පෙ.… අසඞ්ඛතඤ්ච වො භික්ඛවෙ, දෙසෙස්සාමි අසඞ්ඛතගාමිඤ්ච මග්ගං. තං සුණාථ. කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතං…පෙ.…? කතමො ච, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සම්මාසමාධිං භාවෙති විවෙකනිස්සිතං විරාගනිස්සිතං නිරොධනිස්සිතං වොස්සග්ගපරිණාමිං . අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො. ඉති ඛො, භික්ඛවෙ, දෙසිතං වො මයා අසඞ්ඛතං, දෙසිතො අසඞ්ඛතගාමිමග්ගො. යං, භික්ඛවෙ, සත්ථාරා කරණීයං සාවකානං හිතෙසිනා අනුකම්පකෙන අනුකම්පං උපාදාය, කතං වො තං මයා. එතානි, භික්ඛවෙ, රුක්ඛමූලානි, එතානි සුඤ්ඤාගාරානි. ඣායථ, භික්ඛවෙ, මා පමාදත්ථ; මා පච්ඡා විප්පටිසාරිනො අහුවත්ථ. අයං වො අම්හාකං අනුසාසනී’’ති. පඨමං.
‘‘Katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu sammādiṭṭhiṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo…pe… katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu sammāsaṅkappaṃ bhāveti …pe… sammāvācaṃ bhāveti…pe… sammākammantaṃ bhāveti…pe… sammāājīvaṃ bhāveti…pe… sammāvāyāmaṃ bhāveti…pe… sammāsatiṃ bhāveti…pe… asaṅkhatañca vo bhikkhave, desessāmi asaṅkhatagāmiñca maggaṃ. Taṃ suṇātha. Katamañca, bhikkhave, asaṅkhataṃ…pe…? Katamo ca, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo? Idha, bhikkhave, bhikkhu sammāsamādhiṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ . Ayaṃ vuccati, bhikkhave, asaṅkhatagāmimaggo. Iti kho, bhikkhave, desitaṃ vo mayā asaṅkhataṃ, desito asaṅkhatagāmimaggo. Yaṃ, bhikkhave, satthārā karaṇīyaṃ sāvakānaṃ hitesinā anukampakena anukampaṃ upādāya, kataṃ vo taṃ mayā. Etāni, bhikkhave, rukkhamūlāni, etāni suññāgārāni. Jhāyatha, bhikkhave, mā pamādattha; mā pacchā vippaṭisārino ahuvattha. Ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanī’’ti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 1-33. අසඞ්ඛතසුත්තාදිවණ්ණනා • 1-33. Asaṅkhatasuttādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 23-33. අසඞ්ඛතසුත්තාදිවණ්ණනා • 23-33. Asaṅkhatasuttādivaṇṇanā