Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
౮. అసాతరాగకథావణ్ణనా
8. Asātarāgakathāvaṇṇanā
౬౭౪. ఇదాని అసాతరాగకథా నామ హోతి. తత్థ ‘‘యంకిఞ్చి వేదనం వేదేతి సుఖం వా దుక్ఖం వా అదుక్ఖమసుఖం వా, సో తం వేదనం అభినన్దతి అభివదతీ’’తి (మ॰ ని॰ ౧.౪౦౯) సుత్తే దిట్ఠాభినన్దనవసేన వుత్తం. ‘‘అభినన్దతీ’’తివచనం నిస్సాయ ‘‘దుక్ఖవేదనాయపి రాగస్సాదవసేన అభినన్దనా హోతి. తస్మా అత్థి అసాతరాగో’’తి యేసం లద్ధి, సేయ్యథాపి ఉత్తరాపథకానం; తే సన్ధాయ అత్థి అసాతరాగోతి పుచ్ఛా సకవాదిస్స. తత్థ అసాతరాగోతి అసాతే దుక్ఖవేదయితే ‘‘అహో వత మే ఏతదేవ భవేయ్యా’’తి రజ్జనా. ఆమన్తాతి లద్ధివసేన పటిఞ్ఞా ఇతరస్స. సేసమేత్థ ఉత్తానత్థమేవ.
674. Idāni asātarāgakathā nāma hoti. Tattha ‘‘yaṃkiñci vedanaṃ vedeti sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, so taṃ vedanaṃ abhinandati abhivadatī’’ti (ma. ni. 1.409) sutte diṭṭhābhinandanavasena vuttaṃ. ‘‘Abhinandatī’’tivacanaṃ nissāya ‘‘dukkhavedanāyapi rāgassādavasena abhinandanā hoti. Tasmā atthi asātarāgo’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi uttarāpathakānaṃ; te sandhāya atthi asātarāgoti pucchā sakavādissa. Tattha asātarāgoti asāte dukkhavedayite ‘‘aho vata me etadeva bhaveyyā’’ti rajjanā. Āmantāti laddhivasena paṭiññā itarassa. Sesamettha uttānatthameva.
౬౭౫. సో తం వేదనం అభినన్దతీతి సుత్తే పన వినివట్టేత్వా దుక్ఖవేదనమేవ ఆరబ్భ రాగుప్పత్తి నామ నత్థి, సమూహగ్గహణేన పన వేదయితలక్ఖణం ధమ్మం దుక్ఖవేదనమేవ వా అత్తతో సమనుపస్సన్తో దిట్ఠిమఞ్ఞనాసఙ్ఖాతాయ దిట్ఠాభినన్దనాయ వేదనం అభినన్దతి, దుక్ఖాయ వేదనాయ విపరిణామం అభినన్దతి, దుక్ఖాయ వేదనాయ అభిభూతో తస్సా పటిపక్ఖం కామసుఖం పత్థయన్తోపి దుక్ఖవేదనం అభినన్దతి నామ. ఏవం దుక్ఖవేదనాయ అభినన్దనా హోతీతి అధిప్పాయో. తస్మా అసాధకమేతం అసాతరాగస్సాతి.
675. So taṃ vedanaṃ abhinandatīti sutte pana vinivaṭṭetvā dukkhavedanameva ārabbha rāguppatti nāma natthi, samūhaggahaṇena pana vedayitalakkhaṇaṃ dhammaṃ dukkhavedanameva vā attato samanupassanto diṭṭhimaññanāsaṅkhātāya diṭṭhābhinandanāya vedanaṃ abhinandati, dukkhāya vedanāya vipariṇāmaṃ abhinandati, dukkhāya vedanāya abhibhūto tassā paṭipakkhaṃ kāmasukhaṃ patthayantopi dukkhavedanaṃ abhinandati nāma. Evaṃ dukkhavedanāya abhinandanā hotīti adhippāyo. Tasmā asādhakametaṃ asātarāgassāti.
అసాతరాగకథావణ్ణనా.
Asātarāgakathāvaṇṇanā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / కథావత్థుపాళి • Kathāvatthupāḷi / (౧౩౩) ౮. అసాతరాగకథా • (133) 8. Asātarāgakathā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-మూలటీకా • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ౮. అసాతరాగకథావణ్ణనా • 8. Asātarāgakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-అనుటీకా • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ౮. అసాతరాగకథావణ్ణనా • 8. Asātarāgakathāvaṇṇanā