Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
៨. អសាតរាគកថាវណ្ណនា
8. Asātarāgakathāvaṇṇanā
៦៧៤. ឥទានិ អសាតរាគកថា នាម ហោតិ។ តត្ថ ‘‘យំកិញ្ចិ វេទនំ វេទេតិ សុខំ វា ទុក្ខំ វា អទុក្ខមសុខំ វា, សោ តំ វេទនំ អភិនន្ទតិ អភិវទតី’’តិ (ម. និ. ១.៤០៩) សុត្តេ ទិដ្ឋាភិនន្ទនវសេន វុត្តំ។ ‘‘អភិនន្ទតី’’តិវចនំ និស្សាយ ‘‘ទុក្ខវេទនាយបិ រាគស្សាទវសេន អភិនន្ទនា ហោតិ។ តស្មា អត្ថិ អសាតរាគោ’’តិ យេសំ លទ្ធិ, សេយ្យថាបិ ឧត្តរាបថកានំ; តេ សន្ធាយ អត្ថិ អសាតរាគោតិ បុច្ឆា សកវាទិស្ស។ តត្ថ អសាតរាគោតិ អសាតេ ទុក្ខវេទយិតេ ‘‘អហោ វត មេ ឯតទេវ ភវេយ្យា’’តិ រជ្ជនា។ អាមន្តាតិ លទ្ធិវសេន បដិញ្ញា ឥតរស្ស។ សេសមេត្ថ ឧត្តានត្ថមេវ។
674. Idāni asātarāgakathā nāma hoti. Tattha ‘‘yaṃkiñci vedanaṃ vedeti sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, so taṃ vedanaṃ abhinandati abhivadatī’’ti (ma. ni. 1.409) sutte diṭṭhābhinandanavasena vuttaṃ. ‘‘Abhinandatī’’tivacanaṃ nissāya ‘‘dukkhavedanāyapi rāgassādavasena abhinandanā hoti. Tasmā atthi asātarāgo’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi uttarāpathakānaṃ; te sandhāya atthi asātarāgoti pucchā sakavādissa. Tattha asātarāgoti asāte dukkhavedayite ‘‘aho vata me etadeva bhaveyyā’’ti rajjanā. Āmantāti laddhivasena paṭiññā itarassa. Sesamettha uttānatthameva.
៦៧៥. សោ តំ វេទនំ អភិនន្ទតីតិ សុត្តេ បន វិនិវដ្ដេត្វា ទុក្ខវេទនមេវ អារព្ភ រាគុប្បត្តិ នាម នត្ថិ, សមូហគ្គហណេន បន វេទយិតលក្ខណំ ធម្មំ ទុក្ខវេទនមេវ វា អត្តតោ សមនុបស្សន្តោ ទិដ្ឋិមញ្ញនាសង្ខាតាយ ទិដ្ឋាភិនន្ទនាយ វេទនំ អភិនន្ទតិ, ទុក្ខាយ វេទនាយ វិបរិណាមំ អភិនន្ទតិ, ទុក្ខាយ វេទនាយ អភិភូតោ តស្សា បដិបក្ខំ កាមសុខំ បត្ថយន្តោបិ ទុក្ខវេទនំ អភិនន្ទតិ នាម។ ឯវំ ទុក្ខវេទនាយ អភិនន្ទនា ហោតីតិ អធិប្បាយោ។ តស្មា អសាធកមេតំ អសាតរាគស្សាតិ។
675. So taṃ vedanaṃ abhinandatīti sutte pana vinivaṭṭetvā dukkhavedanameva ārabbha rāguppatti nāma natthi, samūhaggahaṇena pana vedayitalakkhaṇaṃ dhammaṃ dukkhavedanameva vā attato samanupassanto diṭṭhimaññanāsaṅkhātāya diṭṭhābhinandanāya vedanaṃ abhinandati, dukkhāya vedanāya vipariṇāmaṃ abhinandati, dukkhāya vedanāya abhibhūto tassā paṭipakkhaṃ kāmasukhaṃ patthayantopi dukkhavedanaṃ abhinandati nāma. Evaṃ dukkhavedanāya abhinandanā hotīti adhippāyo. Tasmā asādhakametaṃ asātarāgassāti.
អសាតរាគកថាវណ្ណនា។
Asātarāgakathāvaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (១៣៣) ៨. អសាតរាគកថា • (133) 8. Asātarāgakathā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ៨. អសាតរាគកថាវណ្ណនា • 8. Asātarāgakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ៨. អសាតរាគកថាវណ្ណនា • 8. Asātarāgakathāvaṇṇanā