Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഇതിവുത്തക-അട്ഠകഥാ • Itivuttaka-aṭṭhakathā

    ൩. ആസവക്ഖയസുത്തവണ്ണനാ

    3. Āsavakkhayasuttavaṇṇanā

    ൧൦൨. തതിയേ ജാനതോതി ജാനന്തസ്സ. പസ്സതോതി പസ്സന്തസ്സ. യദിപി ഇമാനി ദ്വേപി പദാനി ഏകത്ഥാനി, ബ്യഞ്ജനമേവ നാനം, ഏവം സന്തേപി ‘‘ജാനതോ’’തി ഞാണലക്ഖണം ഉപാദായ പുഗ്ഗലം നിദ്ദിസതി. ജാനനലക്ഖണഞ്ഹി ഞാണം. ‘‘പസ്സതോ’’തി ഞാണപ്പഭാവം ഉപാദായ. ദസ്സനപ്പഭാവഞ്ഹി ഉപാദായ ഞാണസമങ്ഗീ പുഗ്ഗലോ ചക്ഖുമാ വിയ പുഗ്ഗലോ ചക്ഖുനാ രൂപാനി, ഞാണേന വിവടേ ധമ്മേ പസ്സതി. അഥ വാ ജാനതോതി അനുബോധഞാണേന ജാനതോ. പസ്സതോതി പടിവേധഞാണേന പസ്സതോ. പടിലോമതോ വാ ദസ്സനമഗ്ഗേന പസ്സതോ, ഭാവനാമഗ്ഗേന ജാനതോ. കേചി പന ‘‘ഞാതതീരണപഹാനപരിഞ്ഞാഹി ജാനതോ, സിഖാപ്പത്തവിപസ്സനായ പസ്സതോ’’തി വദന്തി. അഥ വാ ദുക്ഖം പരിഞ്ഞാഭിസമയേന ജാനതോ, നിരോധം സച്ഛികിരിയാഭിസമയേന പസ്സതോ. തദുഭയേ ച സതി പഹാനഭാവനാഭിസമയാ സിദ്ധാ ഏവ ഹോന്തീതി ചതുസച്ചാഭിസമയോ വുത്തോ ഹോതി. യദാ ചേത്ഥ വിപസ്സനാഞാണം അധിപ്പേതം, തദാ ‘‘ജാനതോ പസ്സതോ’’തി പദാനം ഹേതുഅത്ഥദീപനതാ ദട്ഠബ്ബാ. യദാ പന മഗ്ഗഞാണം അധിപ്പേതം, തദാ മഗ്ഗകിച്ചത്ഥദീപനതാ.

    102. Tatiye jānatoti jānantassa. Passatoti passantassa. Yadipi imāni dvepi padāni ekatthāni, byañjanameva nānaṃ, evaṃ santepi ‘‘jānato’’ti ñāṇalakkhaṇaṃ upādāya puggalaṃ niddisati. Jānanalakkhaṇañhi ñāṇaṃ. ‘‘Passato’’ti ñāṇappabhāvaṃ upādāya. Dassanappabhāvañhi upādāya ñāṇasamaṅgī puggalo cakkhumā viya puggalo cakkhunā rūpāni, ñāṇena vivaṭe dhamme passati. Atha vā jānatoti anubodhañāṇena jānato. Passatoti paṭivedhañāṇena passato. Paṭilomato vā dassanamaggena passato, bhāvanāmaggena jānato. Keci pana ‘‘ñātatīraṇapahānapariññāhi jānato, sikhāppattavipassanāya passato’’ti vadanti. Atha vā dukkhaṃ pariññābhisamayena jānato, nirodhaṃ sacchikiriyābhisamayena passato. Tadubhaye ca sati pahānabhāvanābhisamayā siddhā eva hontīti catusaccābhisamayo vutto hoti. Yadā cettha vipassanāñāṇaṃ adhippetaṃ, tadā ‘‘jānato passato’’ti padānaṃ hetuatthadīpanatā daṭṭhabbā. Yadā pana maggañāṇaṃ adhippetaṃ, tadā maggakiccatthadīpanatā.

    ആസവാനം ഖയന്തി ‘‘ജാനതോ, അഹം ഭിക്ഖവേ, പസ്സതോ ആസവാനം ഖയം വദാമീ’’തി (മ॰ നി॰ ൧.൧൫; സം॰ നി॰ ൩.൧൦൧; ൫.൧൦൯൫) ഏവമാഗതേ സബ്ബാസവസംവരപരിയായേ ‘‘ആസവാനം ഖയാ അനാസവം ചേതോവിമുത്തി’’ന്തിആദീസു (മ॰ നി॰ ൧.൪൩൮) ച സുത്തപദേസു ആസവാനം പഹാനം അച്ചന്തക്ഖയോ അസമുപ്പാദോ ഖീണാകാരോ നത്ഥിഭാവോ ‘‘ആസവക്ഖയോ’’തി വുത്തോ. ‘‘ആസവാനം ഖയാ സമണോ ഹോതീ’’തിആദീസു (മ॰ നി॰ ൧.൪൩൮) ഫലം.

    Āsavānaṃkhayanti ‘‘jānato, ahaṃ bhikkhave, passato āsavānaṃ khayaṃ vadāmī’’ti (ma. ni. 1.15; saṃ. ni. 3.101; 5.1095) evamāgate sabbāsavasaṃvarapariyāye ‘‘āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimutti’’ntiādīsu (ma. ni. 1.438) ca suttapadesu āsavānaṃ pahānaṃ accantakkhayo asamuppādo khīṇākāro natthibhāvo ‘‘āsavakkhayo’’ti vutto. ‘‘Āsavānaṃ khayā samaṇo hotī’’tiādīsu (ma. ni. 1.438) phalaṃ.

    ‘‘പരവജ്ജാനുപസ്സിസ്സ, നിച്ചം ഉജ്ഝാനസഞ്ഞിനോ;

    ‘‘Paravajjānupassissa, niccaṃ ujjhānasaññino;

    ആസവാ തസ്സ വഡ്ഢന്തി, ആരാ സോ ആസവക്ഖയാ’’തി. (ധ॰ പ॰ ൨൫൩); –

    Āsavā tassa vaḍḍhanti, ārā so āsavakkhayā’’ti. (dha. pa. 253); –

    ആദീസു നിബ്ബാനം.

    Ādīsu nibbānaṃ.

    ‘‘സേഖസ്സ സിക്ഖമാനസ്സ, ഉജുമഗ്ഗാനുസാരിനോ;

    ‘‘Sekhassa sikkhamānassa, ujumaggānusārino;

    ഖയസ്മിം പഠമം ഞാണം, തതോ അഞ്ഞാ അനന്തരാ;

    Khayasmiṃ paṭhamaṃ ñāṇaṃ, tato aññā anantarā;

    തതോ അഞ്ഞാവിമുത്തസ്സ, ഞാണം വേ ഹോതി താദിനോ’’തി. (അ॰ നി॰ ൩.൮൬; ഇതിവു॰ ൬൨) –

    Tato aññāvimuttassa, ñāṇaṃ ve hoti tādino’’ti. (a. ni. 3.86; itivu. 62) –

    ഏവമാഗതേ ഇന്ദ്രിയസുത്തേ ഇധ ച മഗ്ഗോ ‘‘ആസവക്ഖയോ’’തി വുത്തോ. തസ്മാ യഥാവുത്തനയേന ജാനന്തസ്സ പസ്സന്തസ്സ അഹം അരിയമഗ്ഗാധിഗമം വദാമീതി വുത്തം ഹോതി. നോ അജാനതോ നോ അപസ്സതോതി യോ പന ന ജാനാതി ന പസ്സതി, തസ്സ നോ വദാമീതി അത്ഥോ. ഏതേന യേ അജാനതോ അപസ്സതോപി സംസാരസുദ്ധിം വദന്തി, തേ പടിക്ഖിപതി. പുരിമേന വാ പദദ്വയേന ഉപായോ വുത്തോ, ഇമിനാ അനുപായപടിസേധോ. സങ്ഖേപേന ചേത്ഥ ഞാണം ആസവക്ഖയകരം, സേസം തസ്സ പരിക്ഖാരോതി ദസ്സേതി.

    Evamāgate indriyasutte idha ca maggo ‘‘āsavakkhayo’’ti vutto. Tasmā yathāvuttanayena jānantassa passantassa ahaṃ ariyamaggādhigamaṃ vadāmīti vuttaṃ hoti. Noajānato no apassatoti yo pana na jānāti na passati, tassa no vadāmīti attho. Etena ye ajānato apassatopi saṃsārasuddhiṃ vadanti, te paṭikkhipati. Purimena vā padadvayena upāyo vutto, iminā anupāyapaṭisedho. Saṅkhepena cettha ñāṇaṃ āsavakkhayakaraṃ, sesaṃ tassa parikkhāroti dasseti.

    ഇദാനി യം ജാനതോ യം പസ്സതോ ആസവക്ഖയോ ഹോതി, തം ദസ്സേതും ‘‘കിഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, ജാനതോ’’തി പുച്ഛം ആരഭി. തത്ഥ ജാനനാ ബഹുവിധാ. ദബ്ബജാതികോ ഏവ ഹി കോചി ഭിക്ഖു ഛത്തം കാതും ജാനാതി, കോചി ചീവരാദീനം അഞ്ഞതരം, തസ്സ ഈദിസാനി കമ്മാനി വത്തസീസേ ഠത്വാ കരോന്തസ്സ സാ ജാനനാ ‘‘മഗ്ഗഫലാനം പദട്ഠാനം ന ഹോതീ’’തി ന വത്തബ്ബാ. യോ പന സാസനേ പബ്ബജിത്വാ വേജ്ജകമ്മാദീനി കാതും ജാനാതി, തസ്സേവം ജാനതോ ആസവാ വഡ്ഢന്തിയേവ. തസ്മാ യം ജാനതോ യം പസ്സതോ ആസവാനം ഖയോ ഹോതി, തദേവ ദസ്സേന്തോ ആഹ ‘‘ഇദം ദുക്ഖ’’ന്തിആദി. തത്ഥ യം വത്തബ്ബം ചതുസച്ചകമ്മട്ഠാനം, തം ഹേട്ഠാ യോനിസോമനസികാരസുത്തേ സങ്ഖേപതോ വുത്തമേവ.

    Idāni yaṃ jānato yaṃ passato āsavakkhayo hoti, taṃ dassetuṃ ‘‘kiñca, bhikkhave, jānato’’ti pucchaṃ ārabhi. Tattha jānanā bahuvidhā. Dabbajātiko eva hi koci bhikkhu chattaṃ kātuṃ jānāti, koci cīvarādīnaṃ aññataraṃ, tassa īdisāni kammāni vattasīse ṭhatvā karontassa sā jānanā ‘‘maggaphalānaṃ padaṭṭhānaṃ na hotī’’ti na vattabbā. Yo pana sāsane pabbajitvā vejjakammādīni kātuṃ jānāti, tassevaṃ jānato āsavā vaḍḍhantiyeva. Tasmā yaṃ jānato yaṃ passato āsavānaṃ khayo hoti, tadeva dassento āha ‘‘idaṃ dukkha’’ntiādi. Tattha yaṃ vattabbaṃ catusaccakammaṭṭhānaṃ, taṃ heṭṭhā yonisomanasikārasutte saṅkhepato vuttameva.

    തത്ഥ പന ‘‘യോനിസോ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു മനസി കരോന്തോ അകുസലം പജഹതി, കുസലം ഭാവേതീ’’തി (ഇതിവു॰ ൧൬) ആഗതത്താ ‘‘ഇദം ദുക്ഖന്തി യോനിസോ മനസി കരോതീ’’തിആദിനാ അത്ഥവിഭാവനാ കതാ. ഇധ ‘‘ഇദം ദുക്ഖന്തി, ഭിക്ഖവേ, ജാനതോ പസ്സതോ ആസവാനം ഖയോ ഹോതീ’’തി (മ॰ നി॰ ൧.൧൫; സം॰ നി॰ ൩.൧൦൧; ൫.൧൦൯൫) ആഗതത്താ ‘‘ഇദം ദുക്ഖന്തി പരിഞ്ഞാപടിവേധവസേന പരിഞ്ഞാഭിസമയവസേന മഗ്ഗഞാണേന ജാനതോ പസ്സതോ ആസവാനം ഖയോ ഹോതീ’’തിആദിനാ നയേന യോജേതബ്ബം. ആസവേസു ച പഠമമഗ്ഗേന ദിട്ഠാസവോ ഖീയതി, തതിയമഗ്ഗേന കാമാസവോ, ചതുത്ഥമഗ്ഗേന ഭവാസവോ അവിജ്ജാസവോ ച ഖീയതീതി വേദിതബ്ബോ.

    Tattha pana ‘‘yoniso, bhikkhave, bhikkhu manasi karonto akusalaṃ pajahati, kusalaṃ bhāvetī’’ti (itivu. 16) āgatattā ‘‘idaṃ dukkhanti yoniso manasi karotī’’tiādinā atthavibhāvanā katā. Idha ‘‘idaṃ dukkhanti, bhikkhave, jānato passato āsavānaṃ khayo hotī’’ti (ma. ni. 1.15; saṃ. ni. 3.101; 5.1095) āgatattā ‘‘idaṃ dukkhanti pariññāpaṭivedhavasena pariññābhisamayavasena maggañāṇena jānato passato āsavānaṃ khayo hotī’’tiādinā nayena yojetabbaṃ. Āsavesu ca paṭhamamaggena diṭṭhāsavo khīyati, tatiyamaggena kāmāsavo, catutthamaggena bhavāsavo avijjāsavo ca khīyatīti veditabbo.

    ഗാഥാസു വിമുത്തിഞാണന്തി വിമുത്തിയം നിബ്ബാനേ ഫലേ ച പച്ചവേക്ഖണഞാണം. ഉത്തമന്തി ഉത്തമധമ്മാരമ്മണത്താ ഉത്തമം. ഖയേ ഞാണന്തി ആസവാനം സംയോജനാനഞ്ച ഖയേ ഖയകരേ അരിയമഗ്ഗേ ഞാണം. ‘‘ഖീണാ സംയോജനാ ഇതി ഞാണ’’ന്തി ഇധാപി ആനേത്വാ സമ്ബന്ധിതബ്ബം. തേന പഹീനകിലേസപച്ചവേക്ഖണം ദസ്സേതി. ഏവമേത്ഥ ചത്താരിപി പച്ചവേക്ഖണഞാണാനി വുത്താനി ഹോന്തി . അവസിട്ഠകിലേസപച്ചവേക്ഖണാ ഹി ഇധ നത്ഥി അരഹത്തഫലാധിഗമസ്സ അധിപ്പേതത്താ. യഥാ ചേത്ഥ ജാനതോ പസ്സതോതി നിബ്ബാനാധിഗമേന സമ്മാദിട്ഠികിച്ചം അധികം കത്വാ വുത്തം, ഏവം സമ്മപ്പധാനകിച്ചമ്പി അധികമേവ ഇച്ഛിതബ്ബന്തി ദസ്സേന്തോ ‘‘ന ത്വേവിദം കുസീതേനാ’’തി ഓസാനഗാഥമാഹ.

    Gāthāsu vimuttiñāṇanti vimuttiyaṃ nibbāne phale ca paccavekkhaṇañāṇaṃ. Uttamanti uttamadhammārammaṇattā uttamaṃ. Khaye ñāṇanti āsavānaṃ saṃyojanānañca khaye khayakare ariyamagge ñāṇaṃ. ‘‘Khīṇā saṃyojanā iti ñāṇa’’nti idhāpi ānetvā sambandhitabbaṃ. Tena pahīnakilesapaccavekkhaṇaṃ dasseti. Evamettha cattāripi paccavekkhaṇañāṇāni vuttāni honti . Avasiṭṭhakilesapaccavekkhaṇā hi idha natthi arahattaphalādhigamassa adhippetattā. Yathā cettha jānato passatoti nibbānādhigamena sammādiṭṭhikiccaṃ adhikaṃ katvā vuttaṃ, evaṃ sammappadhānakiccampi adhikameva icchitabbanti dassento ‘‘na tvevidaṃ kusītenā’’ti osānagāthamāha.

    തത്ഥ ന ത്വേവിദന്തി ന തു ഏവ ഇദം. തുസദ്ദോ നിപാതമത്തം. ബാലേനമവിജാനതാതി കാരോ പദസന്ധികരോ. അയഞ്ഹേത്ഥ സങ്ഖേപത്ഥോ – ഇദം സേക്ഖമഗ്ഗേന അസേക്ഖമഗ്ഗേന ച പത്തബ്ബം അഭിജ്ഝാകായഗന്ഥാദിസബ്ബഗന്ഥാനം പമോചനം പമോചനസ്സ നിമിത്തഭൂതം നിബ്ബാനം ‘‘ഇദം ദുക്ഖ’’ന്തിആദിനാ ചത്താരി സച്ചാനി യഥാഭൂതം അവിജാനതാ തതോ ഏവ ബാലേന അവിദ്ദസുനാ യഥാ അധിഗന്തും ന സക്കാ, ഏവം കുസീതേന നിബ്ബീരിയേനാപി, തസ്മാ തദധിഗമായ ആരദ്ധവീരിയേന ഭവിതബ്ബന്തി. തേനാഹ ഭഗവാ ‘‘ആരദ്ധവീരിയസ്സായം ധമ്മോ, നോ കുസീതസ്സ’’ (ദീ॰ നി॰ ൩.൩൫൮).

    Tattha na tvevidanti na tu eva idaṃ. Tusaddo nipātamattaṃ. Bālenamavijānatāti makāro padasandhikaro. Ayañhettha saṅkhepattho – idaṃ sekkhamaggena asekkhamaggena ca pattabbaṃ abhijjhākāyaganthādisabbaganthānaṃ pamocanaṃ pamocanassa nimittabhūtaṃ nibbānaṃ ‘‘idaṃ dukkha’’ntiādinā cattāri saccāni yathābhūtaṃ avijānatā tato eva bālena aviddasunā yathā adhigantuṃ na sakkā, evaṃ kusītena nibbīriyenāpi, tasmā tadadhigamāya āraddhavīriyena bhavitabbanti. Tenāha bhagavā ‘‘āraddhavīriyassāyaṃ dhammo, no kusītassa’’ (dī. ni. 3.358).

    ‘‘ആരമ്ഭഥ നിക്കമഥ, യുഞ്ജഥ ബുദ്ധസാസനേ;

    ‘‘Ārambhatha nikkamatha, yuñjatha buddhasāsane;

    ധുനാഥ മച്ചുനോ സേനം, നളാഗാരംവ കുഞ്ജരോ’’തി. (സം॰ നി॰ ൧.൧൮൫; നേത്തി॰ ൨൯; മി॰ പ॰ ൫.൧.൪);

    Dhunātha maccuno senaṃ, naḷāgāraṃva kuñjaro’’ti. (saṃ. ni. 1.185; netti. 29; mi. pa. 5.1.4);

    തതിയസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Tatiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ഇതിവുത്തകപാളി • Itivuttakapāḷi / ൩. ആസവക്ഖയസുത്തം • 3. Āsavakkhayasuttaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact