| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
४. आसवसुत्तवण्णना
4. Āsavasuttavaṇṇanā
५८. चतुत्थे संवरा पहातब्बाति संवरेन पहातब्बा। सेसेसुपि एसेव नयो। इधाति इमस्मिं सासने। पटिसङ्खाति पटिसञ्जानित्वा, पच्चवेक्खित्वाति अत्थो। योनिसोति उपायेन पथेन। एत्थ च असंवरे आदीनवपटिसङ्खा योनिसो पटिसङ्खाति वेदितब्बा। सा चायं ‘‘वरं, भिक्खवे, तत्ताय अयोसलाकाय आदित्ताय सम्पज्जलिताय सजोतिभूताय चक्खुन्द्रियं सम्पलिमट्ठं, न त्वेव चक्खुविञ्ञेय्येसु रूपेसु अनुब्यञ्जनसो निमित्तग्गाहो’’तिआदिना आदित्तपरियायेन (सं॰ नि॰ ४.२३५) वेदितब्बा। चक्खुन्द्रियसंवरसंवुतो विहरतीति एत्थ चक्खुमेव इन्द्रियं चक्खुन्द्रियं, संवरणतो संवरो, पिदहनतो थकनतोति वुत्तं होति। सतिया एतं अधिवचनं। चक्खुन्द्रिये संवरो चक्खुन्द्रियसंवरो। जवने उप्पज्जमानोपि हेस तस्मिं द्वारे किलेसानं उप्पत्तिवारणतो चक्खुन्द्रियसंवरोति वुच्चति। संवुतोति तेन संवरेन उपेतो। तथा हि ‘‘पातिमोक्खसंवरसंवुतो’’ति इमस्स विभङ्गे ‘‘इमिना पातिमोक्खसंवरेन उपेतो होति…पे॰… समन्नागतो’’ति वुत्तं। अथ वा संवरीति संवुतो, थकेसि पिदहीति वुत्तं होति। चक्खुन्द्रियसंवरसंवुतोति चक्खुन्द्रियसंवरसङ्खातं सतिकवाटं चक्खुद्वारे घरद्वारे कवाटं विय संवरि थकेसि पिदहीति वुत्तं होति। अयमेवेत्थ अत्थो सुन्दरतरो। तथा हि ‘‘चक्खुन्द्रियसंवरं असंवुतस्स विहरतो, संवुतस्स विहरतो’’ति एतेसु पदेसु अयमेवत्थो दिस्सतीति।
58. Catutthe saṃvarā pahātabbāti saṃvarena pahātabbā. Sesesupi eseva nayo. Idhāti imasmiṃ sāsane. Paṭisaṅkhāti paṭisañjānitvā, paccavekkhitvāti attho. Yonisoti upāyena pathena. Ettha ca asaṃvare ādīnavapaṭisaṅkhā yoniso paṭisaṅkhāti veditabbā. Sā cāyaṃ ‘‘varaṃ, bhikkhave, tattāya ayosalākāya ādittāya sampajjalitāya sajotibhūtāya cakkhundriyaṃ sampalimaṭṭhaṃ, na tveva cakkhuviññeyyesu rūpesu anubyañjanaso nimittaggāho’’tiādinā ādittapariyāyena (saṃ. ni. 4.235) veditabbā. Cakkhundriyasaṃvarasaṃvutoviharatīti ettha cakkhumeva indriyaṃ cakkhundriyaṃ, saṃvaraṇato saṃvaro, pidahanato thakanatoti vuttaṃ hoti. Satiyā etaṃ adhivacanaṃ. Cakkhundriye saṃvaro cakkhundriyasaṃvaro. Javane uppajjamānopi hesa tasmiṃ dvāre kilesānaṃ uppattivāraṇato cakkhundriyasaṃvaroti vuccati. Saṃvutoti tena saṃvarena upeto. Tathā hi ‘‘pātimokkhasaṃvarasaṃvuto’’ti imassa vibhaṅge ‘‘iminā pātimokkhasaṃvarena upeto hoti…pe… samannāgato’’ti vuttaṃ. Atha vā saṃvarīti saṃvuto, thakesi pidahīti vuttaṃ hoti. Cakkhundriyasaṃvarasaṃvutoti cakkhundriyasaṃvarasaṅkhātaṃ satikavāṭaṃ cakkhudvāre gharadvāre kavāṭaṃ viya saṃvari thakesi pidahīti vuttaṃ hoti. Ayamevettha attho sundarataro. Tathā hi ‘‘cakkhundriyasaṃvaraṃ asaṃvutassa viharato, saṃvutassa viharato’’ti etesu padesu ayamevattho dissatīti.
यं हिस्सातिआदिम्हि यं चक्खुन्द्रियसंवरं अस्स भिक्खुनो असंवुतस्स अथकेत्वा अपिदहित्वा विहरन्तस्साति अत्थो। येकारस्स वा एस यन्ति आदेसो, ये अस्साति अत्थो। आसवा विघातपरिळाहाति चत्तारो आसवा च अञ्ञे च विघातकरा किलेसपरिळाहा विपाकपरिळाहा वा। चक्खुद्वारस्मिञ्हि इट्ठारम्मणं आपाथगतं कामस्सादवसेन अस्सादयतो अभिनन्दतो कामासवो उप्पज्जति, ‘‘ईदिसं अञ्ञस्मिम्पि सुगतिभवे लभिस्सामी’’ति भवपत्थनाय अस्सादयतो भवासवो उप्पज्जति, सत्तोति वा सत्तस्साति वा गण्हतो दिट्ठासवो उप्पज्जति, सब्बेहेव सहजातं अञ्ञाणं अविज्जासवोति चत्तारो आसवा उप्पज्जन्ति । एतेहि सम्पयुत्ता अपरे किलेसा विघातपरिळाहा आयतिं वा तेसं विपाका तेहिपि असंवुतस्सेव विहरतो उप्पज्जेय्युन्ति वुच्चन्ति। एवंस तेति एवं अस्स ते, एतेनुपायेन न होन्ति, नो अञ्ञथाति वुत्तं होति। पटिसङ्खा योनिसो सोतिन्द्रियसंवरसंवुतोतिआदीसुपि एसेव नयो। इमे वुच्चन्ति आसवा संवरा पहातब्बाति इमेसु छसु द्वारेसु चत्तारो चत्तारो कत्वा चतुवीसति आसवा संवरेन पहातब्बाति वुच्चन्ति।
Yaṃ hissātiādimhi yaṃ cakkhundriyasaṃvaraṃ assa bhikkhuno asaṃvutassa athaketvā apidahitvā viharantassāti attho. Yekārassa vā esa yanti ādeso, ye assāti attho. Āsavā vighātapariḷāhāti cattāro āsavā ca aññe ca vighātakarā kilesapariḷāhā vipākapariḷāhā vā. Cakkhudvārasmiñhi iṭṭhārammaṇaṃ āpāthagataṃ kāmassādavasena assādayato abhinandato kāmāsavo uppajjati, ‘‘īdisaṃ aññasmimpi sugatibhave labhissāmī’’ti bhavapatthanāya assādayato bhavāsavo uppajjati, sattoti vā sattassāti vā gaṇhato diṭṭhāsavo uppajjati, sabbeheva sahajātaṃ aññāṇaṃ avijjāsavoti cattāro āsavā uppajjanti . Etehi sampayuttā apare kilesā vighātapariḷāhā āyatiṃ vā tesaṃ vipākā tehipi asaṃvutasseva viharato uppajjeyyunti vuccanti. Evaṃsateti evaṃ assa te, etenupāyena na honti, no aññathāti vuttaṃ hoti. Paṭisaṅkhā yoniso sotindriyasaṃvarasaṃvutotiādīsupi eseva nayo. Ime vuccanti āsavā saṃvarā pahātabbāti imesu chasu dvāresu cattāro cattāro katvā catuvīsati āsavā saṃvarena pahātabbāti vuccanti.
पटिसङ्खा योनिसो चीवरन्तिआदीसु यं वत्तब्बं, तं सब्बं विसुद्धिमग्गे (विसुद्धि॰ १.१८) सीलकथाय वुत्तमेव। यं हिस्साति यञ्हि चीवरं पिण्डपातादीसु वा अञ्ञतरं अस्स। अप्पटिसेवतोति एवं योनिसो अप्पटिसेवन्तस्स। इमस्मिं वारे अलद्धं चीवरादिं पत्थयतो लद्धं वा अस्सादयतो कामासवस्स उप्पत्ति वेदितब्बा, ईदिसं अञ्ञस्मिम्पि सुगतिभवे लभिस्सामीति भवपत्थनाय अस्सादयतो भवासवस्स, अहं लभामि न लभामीति वा मय्हं वा इदन्ति अत्तसञ्ञं अधिट्ठहतो दिट्ठासवस्स, सब्बेहेव पन सहजातो अविज्जासवोति एवं चतुन्नं आसवानं उप्पत्ति विघातपरिळाहाव नववेदनुप्पादनतोपि वेदितब्बा। इमे वुच्चन्ति, भिक्खवे, आसवा पटिसेवना पहातब्बाति इमे एकमेकस्मिं पच्चये चत्तारो चत्तारो कत्वा सोळस आसवा इमिना ञाणसंवरसङ्खातेन पच्चवेक्खणपटिसेवनेन पहातब्बाति वुच्चन्ति।
Paṭisaṅkhā yoniso cīvarantiādīsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ sabbaṃ visuddhimagge (visuddhi. 1.18) sīlakathāya vuttameva. Yaṃ hissāti yañhi cīvaraṃ piṇḍapātādīsu vā aññataraṃ assa. Appaṭisevatoti evaṃ yoniso appaṭisevantassa. Imasmiṃ vāre aladdhaṃ cīvarādiṃ patthayato laddhaṃ vā assādayato kāmāsavassa uppatti veditabbā, īdisaṃ aññasmimpi sugatibhave labhissāmīti bhavapatthanāya assādayato bhavāsavassa, ahaṃ labhāmi na labhāmīti vā mayhaṃ vā idanti attasaññaṃ adhiṭṭhahato diṭṭhāsavassa, sabbeheva pana sahajāto avijjāsavoti evaṃ catunnaṃ āsavānaṃ uppatti vighātapariḷāhāva navavedanuppādanatopi veditabbā. Ime vuccanti, bhikkhave, āsavā paṭisevanā pahātabbāti ime ekamekasmiṃ paccaye cattāro cattāro katvā soḷasa āsavā iminā ñāṇasaṃvarasaṅkhātena paccavekkhaṇapaṭisevanena pahātabbāti vuccanti.
पटिसङ्खा योनिसो खमो होति सीतस्साति उपायेन पथेन पच्चवेक्खित्वा खन्ता होति सीतस्स, सीतं खमति सहति, न अवीरपुरिसो विय अप्पमत्तकेनपि सीतेन चलति कम्पति कम्मट्ठानं विजहति। उण्हादीसुपि एसेव नयो। एत्थ च वचनमेव वचनपथोति वेदितब्बो। दुक्खानन्तिआदीसु दुक्खमनट्ठेन दुक्खा, बहलट्ठेन तिब्बा, फरुसट्ठेन खरा, तिखिणट्ठेन कटुका, अस्सादविरहतो असाता, मनं अवड्ढनतो अमनापा, पाणहरणसमत्थताय पाणहराति वेदितब्बा। यं हिस्साति सीतादीसु यंकिञ्चि एकधम्मम्पि अस्स। अनधिवासतोति अनधिवासेन्तस्स अक्खमन्तस्स । आसवुप्पत्ति पनेत्थ एवं वेदितब्बा – सीतेन फुट्ठस्स उण्हं पत्थयतो कामासवो उप्पज्जति, एवं सब्बत्थ। ‘‘नत्थि सुगतिभवे सीतं वा उण्हं वा’’ति भवं पत्थेन्तस्स भवासवो, मय्हं सीतं उण्हन्ति गाहो दिट्ठासवो, सब्बेहेव सम्पयुत्तो अविज्जासवोति। इमे वुच्चन्तीति इमे सीतादीसु एकमेकस्स वसेन चत्तारो चत्तारो कत्वा अनेके आसवा इमाय खन्तिसंवरसङ्खाताय अधिवासनाय पहातब्बाति वुच्चन्तीति अत्थो।
Paṭisaṅkhā yoniso khamo hoti sītassāti upāyena pathena paccavekkhitvā khantā hoti sītassa, sītaṃ khamati sahati, na avīrapuriso viya appamattakenapi sītena calati kampati kammaṭṭhānaṃ vijahati. Uṇhādīsupi eseva nayo. Ettha ca vacanameva vacanapathoti veditabbo. Dukkhānantiādīsu dukkhamanaṭṭhena dukkhā, bahalaṭṭhena tibbā, pharusaṭṭhena kharā, tikhiṇaṭṭhena kaṭukā, assādavirahato asātā, manaṃ avaḍḍhanato amanāpā, pāṇaharaṇasamatthatāya pāṇaharāti veditabbā. Yaṃ hissāti sītādīsu yaṃkiñci ekadhammampi assa. Anadhivāsatoti anadhivāsentassa akkhamantassa . Āsavuppatti panettha evaṃ veditabbā – sītena phuṭṭhassa uṇhaṃ patthayato kāmāsavo uppajjati, evaṃ sabbattha. ‘‘Natthi sugatibhave sītaṃ vā uṇhaṃ vā’’ti bhavaṃ patthentassa bhavāsavo, mayhaṃ sītaṃ uṇhanti gāho diṭṭhāsavo, sabbeheva sampayutto avijjāsavoti. Ime vuccantīti ime sītādīsu ekamekassa vasena cattāro cattāro katvā aneke āsavā imāya khantisaṃvarasaṅkhātāya adhivāsanāya pahātabbāti vuccantīti attho.
पटिसङ्खा योनिसो चण्डं हत्थिं परिवज्जेतीति अहं समणोति न चण्डस्स हत्थिस्स आसन्ने ठातब्बं। ततोनिदानञ्हि मरणम्पि मरणमत्तम्पि दुक्खं भवेय्याति एवं उपायेन पथेन पच्चवेक्खित्वा चण्डं हत्थिं परिवज्जेति पटिक्कमति। एस नयो सब्बत्थ। चण्डन्ति दुट्ठं वाळं। खाणुन्ति खदिरखाणुकादिं। कण्टकट्ठानन्ति यत्थ कण्टका विज्झन्ति, तं ओकासं। सोब्भन्ति सब्बतो छिन्नतटं। पपातन्ति एकतो छिन्नतटं। चन्दनिकन्ति उच्छिट्ठोदकगब्भमलादीनं छड्डनट्ठानं। ओळिगल्लन्ति तेसंयेव कद्दमादीनं सन्दनोकासं। तं जण्णुमत्तम्पि असुचिभरितं होति। द्वेपि चेतानि ठानानि अमनुस्सुस्सदट्ठानानि होन्ति, तस्मा वज्जेतब्बानि। अनासनेति एत्थ अयुत्तं आसनं अनासनं, तं अत्थतो अनियतवत्थुभूतं रहोपटिच्छन्नासनन्ति वेदितब्बं। अगोचरेति एत्थपि अयुत्तो गोचरो अगोचरो। सो वेसियादिभेदतो पञ्चविधो। पापके मित्तेति लामके दुस्सीले मित्तपतिरूपके अमित्ते। पापकेसूति लामकेसु। ओकप्पेय्युन्ति सद्दहेय्युं अधिमुच्चेय्युं ‘‘अद्धा अयमायस्मा अकासि वा करिस्सति वा’’ति। यं हिस्साति हत्थिआदीसु यंकिञ्चि एकम्पि अस्स। आसवुप्पत्ति पनेत्थ एवं वेदितब्बा – हत्थिआदिनिदानेन दुक्खेन फुट्ठस्स सुखं पत्थयतो कामासवो उप्पज्जति, ‘‘नत्थि सुगतिभवे ईदिसं दुक्ख’’न्ति भवं पत्थेन्तस्स भवासवो, मं हत्थी मद्दति मं अस्सोति गाहो दिट्ठासवो, सब्बेहेव सम्पयुत्तो अविज्जासवोति। इमे वुच्चन्तीति इमे हत्थिआदीसु एकेकस्स वसेन चत्तारो चत्तारो कत्वा अनेके आसवा इमिना सीलसंवरसङ्खातेन परिवज्जनेन पहातब्बाति वुच्चन्ति।
Paṭisaṅkhā yoniso caṇḍaṃ hatthiṃ parivajjetīti ahaṃ samaṇoti na caṇḍassa hatthissa āsanne ṭhātabbaṃ. Tatonidānañhi maraṇampi maraṇamattampi dukkhaṃ bhaveyyāti evaṃ upāyena pathena paccavekkhitvā caṇḍaṃ hatthiṃ parivajjeti paṭikkamati. Esa nayo sabbattha. Caṇḍanti duṭṭhaṃ vāḷaṃ. Khāṇunti khadirakhāṇukādiṃ. Kaṇṭakaṭṭhānanti yattha kaṇṭakā vijjhanti, taṃ okāsaṃ. Sobbhanti sabbato chinnataṭaṃ. Papātanti ekato chinnataṭaṃ. Candanikanti ucchiṭṭhodakagabbhamalādīnaṃ chaḍḍanaṭṭhānaṃ. Oḷigallanti tesaṃyeva kaddamādīnaṃ sandanokāsaṃ. Taṃ jaṇṇumattampi asucibharitaṃ hoti. Dvepi cetāni ṭhānāni amanussussadaṭṭhānāni honti, tasmā vajjetabbāni. Anāsaneti ettha ayuttaṃ āsanaṃ anāsanaṃ, taṃ atthato aniyatavatthubhūtaṃ rahopaṭicchannāsananti veditabbaṃ. Agocareti etthapi ayutto gocaro agocaro. So vesiyādibhedato pañcavidho. Pāpake mitteti lāmake dussīle mittapatirūpake amitte. Pāpakesūti lāmakesu. Okappeyyunti saddaheyyuṃ adhimucceyyuṃ ‘‘addhā ayamāyasmā akāsi vā karissati vā’’ti. Yaṃ hissāti hatthiādīsu yaṃkiñci ekampi assa. Āsavuppatti panettha evaṃ veditabbā – hatthiādinidānena dukkhena phuṭṭhassa sukhaṃ patthayato kāmāsavo uppajjati, ‘‘natthi sugatibhave īdisaṃ dukkha’’nti bhavaṃ patthentassa bhavāsavo, maṃ hatthī maddati maṃ assoti gāho diṭṭhāsavo, sabbeheva sampayutto avijjāsavoti. Ime vuccantīti ime hatthiādīsu ekekassa vasena cattāro cattāro katvā aneke āsavā iminā sīlasaṃvarasaṅkhātena parivajjanena pahātabbāti vuccanti.
पटिसङ्खा योनिसो उप्पन्नं कामवितक्कं नाधिवासेतीति ‘‘इतिपायं वितक्को अकुसलो, इतिपि सावज्जो, इतिपि दुक्खविपाको, सो च खो अत्तब्याबाधाय संवत्तती’’तिआदिना (म॰ नि॰ १.२०७-२०८) नयेन योनिसो कामवितक्के आदीनवं पच्चवेक्खित्वा तस्मिं तस्मिं आरम्मणे उप्पन्नं कामवितक्कं नाधिवासेति, चित्तं आरोपेत्वा न वासेति, अब्भन्तरे वा न वासेतीति अत्थो। अनधिवासेन्तो किं करोतीति? पजहति। किं कचवरं विय पिटकेनाति? न हि, अपि च खो नं विनोदेति तुदति विज्झति नीहरति। किं बलिबद्दं विय पतोदेनाति? न हि, अथ खो नं ब्यन्तीकरोति विगतन्तं करोति, यथास्स अन्तोपि नावसिस्सति अन्तमसो भङ्गमत्तम्पि, तथा नं करोति। कथं पन नं तथा करोतीति? अनभावं गमेति अनु अनु अभावं गमेति, विक्खम्भनप्पहानेन यथा सुविक्खम्भितो होति, तथा करोति। सेसवितक्कद्वयेपि एसेव नयो। उप्पन्नुप्पन्नेति उप्पन्ने उप्पन्ने, उप्पन्नमत्तेयेवाति वुत्तं होति। सकिं वा उप्पन्ने विनोदेत्वा दुतिये वारे अज्झुपेक्खिता न होति, सतक्खत्तुम्पि उप्पन्ने उप्पन्ने विनोदेतियेव। पापके अकुसले धम्मेति तेयेव कामवितक्कादयो, सब्बेपि वा नव महावितक्के। तत्थ तयो वुत्ता, अवसेसा ‘‘ञातिवितक्को, जनपदवितक्को, अमरावितक्को, परानुद्दयतापटिसंयुत्तो वितक्को, लाभसक्कारसिलोकप्पटिसंयुत्तो वितक्को, अनवञ्ञत्तिप्पटिसंयुत्तो वितक्को’’ति (महानि॰ २०७) इमे छ। यं हिस्साति एतेसु वितक्केसु यंकिञ्चि अस्स। कामवितक्को पनेत्थ कामासवो एव, तब्बिसेसो भवासवो, तंसम्पयुत्तो दिट्ठासवो, सब्बवितक्केसु अविज्जा अविज्जासवोति एवं आसवुप्पत्ति वेदितब्बा। इमे वुच्चन्तीति इमे कामवितक्कादिवसेन वुत्तप्पकारा आसवा इमिना तस्मिं तस्मिं वितक्के आदीनवपच्चवेक्खणसहितेन वीरियसंवरसङ्खातेन विनोदनेन पहातब्बाति वुच्चन्ति।
Paṭisaṅkhāyoniso uppannaṃ kāmavitakkaṃ nādhivāsetīti ‘‘itipāyaṃ vitakko akusalo, itipi sāvajjo, itipi dukkhavipāko, so ca kho attabyābādhāya saṃvattatī’’tiādinā (ma. ni. 1.207-208) nayena yoniso kāmavitakke ādīnavaṃ paccavekkhitvā tasmiṃ tasmiṃ ārammaṇe uppannaṃ kāmavitakkaṃ nādhivāseti, cittaṃ āropetvā na vāseti, abbhantare vā na vāsetīti attho. Anadhivāsento kiṃ karotīti? Pajahati. Kiṃ kacavaraṃ viya piṭakenāti? Na hi, api ca kho naṃ vinodeti tudati vijjhati nīharati. Kiṃ balibaddaṃ viya patodenāti? Na hi, atha kho naṃ byantīkaroti vigatantaṃ karoti, yathāssa antopi nāvasissati antamaso bhaṅgamattampi, tathā naṃ karoti. Kathaṃ pana naṃ tathā karotīti? Anabhāvaṃ gameti anu anu abhāvaṃ gameti, vikkhambhanappahānena yathā suvikkhambhito hoti, tathā karoti. Sesavitakkadvayepi eseva nayo. Uppannuppanneti uppanne uppanne, uppannamatteyevāti vuttaṃ hoti. Sakiṃ vā uppanne vinodetvā dutiye vāre ajjhupekkhitā na hoti, satakkhattumpi uppanne uppanne vinodetiyeva. Pāpake akusale dhammeti teyeva kāmavitakkādayo, sabbepi vā nava mahāvitakke. Tattha tayo vuttā, avasesā ‘‘ñātivitakko, janapadavitakko, amarāvitakko, parānuddayatāpaṭisaṃyutto vitakko, lābhasakkārasilokappaṭisaṃyutto vitakko, anavaññattippaṭisaṃyutto vitakko’’ti (mahāni. 207) ime cha. Yaṃ hissāti etesu vitakkesu yaṃkiñci assa. Kāmavitakko panettha kāmāsavo eva, tabbiseso bhavāsavo, taṃsampayutto diṭṭhāsavo, sabbavitakkesu avijjā avijjāsavoti evaṃ āsavuppatti veditabbā. Imevuccantīti ime kāmavitakkādivasena vuttappakārā āsavā iminā tasmiṃ tasmiṃ vitakke ādīnavapaccavekkhaṇasahitena vīriyasaṃvarasaṅkhātena vinodanena pahātabbāti vuccanti.
पटिसङ्खा योनिसो सतिसम्बोज्झङ्गं भावेतीति अभावनाय आदीनवं भावनाय च आनिसंसं उपायेन पथेन पच्चवेक्खित्वा सतिसम्बोज्झङ्गं भावेति। एसेव नयो सब्बत्थ। बोज्झङ्गानं भावना हेट्ठा वित्थारिताव। यं हिस्साति एतेसु बोज्झङ्गेसु यंकिञ्चि अस्स। आसवुप्पत्तियं पनेत्थ इमेसं अरियमग्गसम्पयुत्तानं बोज्झङ्गानं अभावितत्ता ये उप्पज्जेय्युं कामासवादयो आसवा, भावयतो एवंस ते न होन्तीति अयं नयो वेदितब्बो। इमे वुच्चन्तीति इमे कामासवादयो आसवा इमाय लोकुत्तराय बोज्झङ्गभावनाय पहातब्बाति वुच्चन्ति। इमेहि छहाकारेहि पहीनासवं भिक्खुं थोमेन्तो यतो खो, भिक्खवेतिआदिमाह। तत्थ यतोति सामिवचने तो-कारो, यस्साति वुत्तं होति। पोराणा पन यम्हि कालेति वण्णयन्ति। ये आसवा संवरा पहातब्बा, ते संवरा पहीना होन्तीति ये आसवा संवरेन पहातब्बा, ते संवरेनेव पहीना होन्ति, न अप्पहीनेसुयेव पहीनसञ्ञी होतीति।
Paṭisaṅkhā yoniso satisambojjhaṅgaṃ bhāvetīti abhāvanāya ādīnavaṃ bhāvanāya ca ānisaṃsaṃ upāyena pathena paccavekkhitvā satisambojjhaṅgaṃ bhāveti. Eseva nayo sabbattha. Bojjhaṅgānaṃ bhāvanā heṭṭhā vitthāritāva. Yaṃ hissāti etesu bojjhaṅgesu yaṃkiñci assa. Āsavuppattiyaṃ panettha imesaṃ ariyamaggasampayuttānaṃ bojjhaṅgānaṃ abhāvitattā ye uppajjeyyuṃ kāmāsavādayo āsavā, bhāvayato evaṃsa te na hontīti ayaṃ nayo veditabbo. Ime vuccantīti ime kāmāsavādayo āsavā imāya lokuttarāya bojjhaṅgabhāvanāya pahātabbāti vuccanti. Imehi chahākārehi pahīnāsavaṃ bhikkhuṃ thomento yato kho, bhikkhavetiādimāha. Tattha yatoti sāmivacane to-kāro, yassāti vuttaṃ hoti. Porāṇā pana yamhi kāleti vaṇṇayanti. Ye āsavā saṃvarā pahātabbā, te saṃvarā pahīnā hontīti ye āsavā saṃvarena pahātabbā, te saṃvareneva pahīnā honti, na appahīnesuyeva pahīnasaññī hotīti.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / ४. आसवसुत्तं • 4. Āsavasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ४. आसवसुत्तवण्णना • 4. Āsavasuttavaṇṇanā
