Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³பாளி • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
69. ஆஸயானுஸயஞாணனித்³தே³ஸோ
69. Āsayānusayañāṇaniddeso
113. கதமங் ததா²க³தஸ்ஸ ஸத்தானங் ஆஸயானுஸயே ஞாணங்? இத⁴ ததா²க³தோ ஸத்தானங் ஆஸயங் ஜானாதி, அனுஸயங் ஜானாதி, சரிதங் ஜானாதி , அதி⁴முத்திங் ஜானாதி, ப⁴ப்³பா³ப⁴ப்³பே³ ஸத்தே பஜானாதி. கதமோ 1 ஸத்தானங் ஆஸயோ? ‘‘ஸஸ்ஸதோ லோகோ’’தி வா, ‘‘அஸஸ்ஸதோ லோகோ’’தி வா, ‘‘அந்தவா லோகோ’’தி வா, ‘‘அனந்தவா லோகோ’’தி வா, ‘‘தங் ஜீவங் தங் ஸரீர’’ந்தி வா, ‘‘அஞ்ஞங் ஜீவங் அஞ்ஞங் ஸரீர’’ந்தி வா, ‘‘ஹோதி ததா²க³தோ பரங் மரணா’’தி வா, ‘‘ந ஹோதி ததா²க³தோ பரங் மரணா’’தி வா, ‘‘ஹோதி ச ந ச ஹோதி ததா²க³தோ பரங் மரணா’’தி வா, ‘‘நேவ ஹோதி ந ந ஹோதி ததா²க³தோ பரங் மரணா’’தி வா. இதி ப⁴வதி³ட்டி²ஸன்னிஸ்ஸிதா வா ஸத்தா ஹொந்தி விப⁴வதி³ட்டி²ஸன்னிஸ்ஸிதா வா.
113. Katamaṃ tathāgatassa sattānaṃ āsayānusaye ñāṇaṃ? Idha tathāgato sattānaṃ āsayaṃ jānāti, anusayaṃ jānāti, caritaṃ jānāti , adhimuttiṃ jānāti, bhabbābhabbe satte pajānāti. Katamo 2 sattānaṃ āsayo? ‘‘Sassato loko’’ti vā, ‘‘asassato loko’’ti vā, ‘‘antavā loko’’ti vā, ‘‘anantavā loko’’ti vā, ‘‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’’nti vā, ‘‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’’nti vā, ‘‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti vā, ‘‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti vā, ‘‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti vā, ‘‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti vā. Iti bhavadiṭṭhisannissitā vā sattā honti vibhavadiṭṭhisannissitā vā.
ஏதே வா பன உபோ⁴ அந்தே அனுபக³ம்ம இத³ப்பச்சயதாபடிச்சஸமுப்பன்னேஸு த⁴ம்மேஸு அனுலோமிகா க²ந்தி படிலத்³தா⁴ ஹோதி, யதா²பூ⁴தங் வா ஞாணங். காமங் ஸேவந்தஞ்ஞேவ ஜானாதி – ‘‘அயங் புக்³க³லோ காமக³ருகோ காமாஸயோ காமாதி⁴முத்தோ’’தி. காமங் ஸேவந்தஞ்ஞேவ ஜானாதி – ‘‘அயங் புக்³க³லோ நெக்க²ம்மக³ருகோ நெக்க²ம்மாஸயோ நெக்க²ம்மாதி⁴முத்தோ’’தி. நெக்க²ம்மங் ஸேவந்தஞ்ஞேவ ஜானாதி – ‘‘அயங் புக்³க³லோ (நெக்க²ம்மக³ருகோ நெக்க²ம்மாஸயோ நெக்க²ம்மாதி⁴முத்தோ’’தி. நெக்க²ம்மங் ஸேவந்தஞ்ஞேவ ஜானாதி – ‘‘அயங் புக்³க³லோ காமக³ருகோ காமாஸயோ காமாதி⁴முத்தோ’’தி. ப்³யாபாத³ங் ஸேவந்தஞ்ஞேவ ஜானாதி) 3 – ‘‘அயங் புக்³க³லோ ப்³யாபாத³க³ருகோ ப்³யாபாதா³ஸயோ ப்³யாபாதா³தி⁴முத்தோ’’தி. ப்³யாபாத³ங் ஸேவந்தஞ்ஞேவ ஜானாதி – ‘‘அயங் புக்³க³லோ (அப்³யாபாத³க³ருகோ அப்³யாபாதா³ஸயோ அப்³யாபாதா³தி⁴முத்தோ’’தி. அப்³யாபாத³ங் ஸேவந்தஞ்ஞேவ ஜானாதி – ‘‘அயங் புக்³க³லோ அப்³யாபாத³க³ருகோ அப்³யாபாதா³ஸயோ அப்³யாபாதா³தி⁴முத்தோ’’தி. அப்³யாபாத³ங் ஸேவந்தஞ்ஞேவ ஜானாதி – ‘‘அயங் புக்³க³லோ ப்³யாபாத³க³ருகோ ப்³யாபாதா³ஸயோ ப்³யாபாதா³தி⁴முத்தோ’’தி. தி²னமித்³த⁴ங் ஸேவந்தஞ்ஞேவ ஜானாதி) – ‘‘அயங் புக்³க³லோ தி²னமித்³த⁴க³ருகோ தி²னமித்³தா⁴ஸயோ தி²னமித்³தா⁴தி⁴முத்தோ’’தி. தி²னமித்³த⁴ங் ஸேவந்தஞ்ஞேவ ஜானாதி – ‘‘அயங் புக்³க³லோ ஆலோகஸஞ்ஞாக³ருகோ ஆலோகஸஞ்ஞாஸயோ ஆலோகஸஞ்ஞாதி⁴முத்தோ’’தி. ஆலோகஸஞ்ஞங் ஸேவந்தஞ்ஞேவ ஜானாதி – ‘‘அயங் புக்³க³லோ (ஆலோகஸஞ்ஞாக³ருகோ ஆலோகஸஞ்ஞாஸயோ ஆலோகஸஞ்ஞாதி⁴முத்தோ’’தி. ஆலோகஸஞ்ஞங் ஸேவந்தஞ்ஞேவ ஜானாதி – ‘‘அயங் புக்³க³லோ தி²னமித்³த⁴க³ருகோ தி²னமித்³தா⁴ஸயோ தி²னமித்³தா⁴தி⁴முத்தோ’’தி.) அயங் ஸத்தானங் ஆஸயோ.
Ete vā pana ubho ante anupagamma idappaccayatāpaṭiccasamuppannesu dhammesu anulomikā khanti paṭiladdhā hoti, yathābhūtaṃ vā ñāṇaṃ. Kāmaṃ sevantaññeva jānāti – ‘‘ayaṃ puggalo kāmagaruko kāmāsayo kāmādhimutto’’ti. Kāmaṃ sevantaññeva jānāti – ‘‘ayaṃ puggalo nekkhammagaruko nekkhammāsayo nekkhammādhimutto’’ti. Nekkhammaṃ sevantaññeva jānāti – ‘‘ayaṃ puggalo (nekkhammagaruko nekkhammāsayo nekkhammādhimutto’’ti. Nekkhammaṃ sevantaññeva jānāti – ‘‘ayaṃ puggalo kāmagaruko kāmāsayo kāmādhimutto’’ti. Byāpādaṃ sevantaññeva jānāti) 4 – ‘‘ayaṃ puggalo byāpādagaruko byāpādāsayo byāpādādhimutto’’ti. Byāpādaṃ sevantaññeva jānāti – ‘‘ayaṃ puggalo (abyāpādagaruko abyāpādāsayo abyāpādādhimutto’’ti. Abyāpādaṃ sevantaññeva jānāti – ‘‘ayaṃ puggalo abyāpādagaruko abyāpādāsayo abyāpādādhimutto’’ti. Abyāpādaṃ sevantaññeva jānāti – ‘‘ayaṃ puggalo byāpādagaruko byāpādāsayo byāpādādhimutto’’ti. Thinamiddhaṃ sevantaññeva jānāti) – ‘‘ayaṃ puggalo thinamiddhagaruko thinamiddhāsayo thinamiddhādhimutto’’ti. Thinamiddhaṃ sevantaññeva jānāti – ‘‘ayaṃ puggalo ālokasaññāgaruko ālokasaññāsayo ālokasaññādhimutto’’ti. Ālokasaññaṃ sevantaññeva jānāti – ‘‘ayaṃ puggalo (ālokasaññāgaruko ālokasaññāsayo ālokasaññādhimutto’’ti. Ālokasaññaṃ sevantaññeva jānāti – ‘‘ayaṃ puggalo thinamiddhagaruko thinamiddhāsayo thinamiddhādhimutto’’ti.) Ayaṃ sattānaṃ āsayo.
114. கதமோ ச ஸத்தானங் அனுஸயோ? ஸத்தானுஸயா – காமராகா³னுஸயோ, படிகா⁴னுஸயோ, மானானுஸயோ, தி³ட்டா²னுஸயோ, விசிகிச்சா²னுஸயோ, ப⁴வராகா³னுஸயோ , அவிஜ்ஜானுஸயோ. யங் லோகே பியரூபங் ஸாதரூபங், எத்த² ஸத்தானங் காமராகா³னுஸயோ அனுஸேதி. யங் லோகே அப்பியரூபங் அஸாதரூபங் , எத்த² ஸத்தானங் படிகா⁴னுஸயோ அனுஸேதி. இதி இமேஸு த்³வீஸு த⁴ம்மேஸு அவிஜ்ஜா அனுபதிதா, ததே³கட்டோ² மானோ ச தி³ட்டி² ச விசிகிச்சா² ச த³ட்ட²ப்³பா³. அயங் ஸத்தானங் அனுஸயோ.
114. Katamo ca sattānaṃ anusayo? Sattānusayā – kāmarāgānusayo, paṭighānusayo, mānānusayo, diṭṭhānusayo, vicikicchānusayo, bhavarāgānusayo , avijjānusayo. Yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, ettha sattānaṃ kāmarāgānusayo anuseti. Yaṃ loke appiyarūpaṃ asātarūpaṃ , ettha sattānaṃ paṭighānusayo anuseti. Iti imesu dvīsu dhammesu avijjā anupatitā, tadekaṭṭho māno ca diṭṭhi ca vicikicchā ca daṭṭhabbā. Ayaṃ sattānaṃ anusayo.
கதமஞ்ச ஸத்தானங் சரிதங்? புஞ்ஞாபி⁴ஸங்கா²ரோ அபுஞ்ஞாபி⁴ஸங்கா²ரோ ஆனேஞ்ஜாபி⁴ஸங்கா²ரோ பரித்தபூ⁴மகோ வா மஹாபூ⁴மகோ வா. இத³ங் ஸத்தானங் சரிதங்.
Katamañca sattānaṃ caritaṃ? Puññābhisaṅkhāro apuññābhisaṅkhāro āneñjābhisaṅkhāro parittabhūmako vā mahābhūmako vā. Idaṃ sattānaṃ caritaṃ.
115. கதமா ச ஸத்தானங் அதி⁴முத்தி? ஸந்தி ஸத்தா ஹீனாதி⁴முத்திகா, ஸந்தி ஸத்தா பணீதாதி⁴முத்திகா. ஹீனாதி⁴முத்திகா ஸத்தா ஹீனாதி⁴முத்திகே ஸத்தே ஸேவந்தி ப⁴ஜந்தி பயிருபாஸந்தி. பணீதாதி⁴முத்திகா ஸத்தா பணீதாதி⁴முத்திகே ஸத்தே ஸேவந்தி ப⁴ஜந்தி பயிருபாஸந்தி. அதீதம்பி அத்³தா⁴னங் ஹீனாதி⁴முத்திகா ஸத்தா ஹீனாதி⁴முத்திகே ஸத்தே ஸேவிங்ஸு ப⁴ஜிங்ஸு பயிருபாஸிங்ஸு; பணீதாதி⁴முத்திகா ஸத்தா பணீதாதி⁴முத்திகே ஸத்தே ஸேவிங்ஸு ப⁴ஜிங்ஸு பயிருபாஸிங்ஸு. அனாக³தம்பி அத்³தா⁴னங் ஹீனாதி⁴முத்திகா ஸத்தா ஹீனாதி⁴முத்திகே ஸத்தே ஸேவிஸ்ஸந்தி ப⁴ஜிஸ்ஸந்தி பயிருபாஸிஸ்ஸந்தி; பணீதாதி⁴முத்திகா ஸத்தா பணீதாதி⁴முத்திகே ஸத்தே ஸேவிஸ்ஸந்தி ப⁴ஜிஸ்ஸந்தி பயிருபாஸிஸ்ஸந்தி. அயங் ஸத்தானங் அதி⁴முத்தி.
115. Katamā ca sattānaṃ adhimutti? Santi sattā hīnādhimuttikā, santi sattā paṇītādhimuttikā. Hīnādhimuttikā sattā hīnādhimuttike satte sevanti bhajanti payirupāsanti. Paṇītādhimuttikā sattā paṇītādhimuttike satte sevanti bhajanti payirupāsanti. Atītampi addhānaṃ hīnādhimuttikā sattā hīnādhimuttike satte seviṃsu bhajiṃsu payirupāsiṃsu; paṇītādhimuttikā sattā paṇītādhimuttike satte seviṃsu bhajiṃsu payirupāsiṃsu. Anāgatampi addhānaṃ hīnādhimuttikā sattā hīnādhimuttike satte sevissanti bhajissanti payirupāsissanti; paṇītādhimuttikā sattā paṇītādhimuttike satte sevissanti bhajissanti payirupāsissanti. Ayaṃ sattānaṃ adhimutti.
கதமே ஸத்தா அப⁴ப்³பா³? யே தே ஸத்தா கம்மாவரணேன ஸமன்னாக³தா, கிலேஸாவரணேன ஸமன்னாக³தா, விபாகாவரணேன ஸமன்னாக³தா , அஸ்ஸத்³தா⁴ அச்ச²ந்தி³கா து³ப்பஞ்ஞா, அப⁴ப்³பா³ நியாமங் ஓக்கமிதுங் குஸலேஸு த⁴ம்மேஸு ஸம்மத்தங் – இமே தே ஸத்தா அப⁴ப்³பா³.
Katame sattā abhabbā? Ye te sattā kammāvaraṇena samannāgatā, kilesāvaraṇena samannāgatā, vipākāvaraṇena samannāgatā , assaddhā acchandikā duppaññā, abhabbā niyāmaṃ okkamituṃ kusalesu dhammesu sammattaṃ – ime te sattā abhabbā.
கதமே ஸத்தா ப⁴ப்³பா³? யே தே ஸத்தா ந கம்மாவரணேன ஸமன்னாக³தா, ந கிலேஸாவரணேன ஸமன்னாக³தா, ந விபாகாவரணேன ஸமன்னாக³தா, ஸத்³தா⁴ ச²ந்தி³கா பஞ்ஞவந்தோ, ப⁴ப்³பா³ நியாமங் ஓக்கமிதுங் குஸலேஸு த⁴ம்மேஸு ஸம்மத்தங் – இமே தே ஸத்தா ப⁴ப்³பா³. இத³ங் ததா²க³தஸ்ஸ ஸத்தானங் ஆஸயானுஸயே ஞாணங்.
Katame sattā bhabbā? Ye te sattā na kammāvaraṇena samannāgatā, na kilesāvaraṇena samannāgatā, na vipākāvaraṇena samannāgatā, saddhā chandikā paññavanto, bhabbā niyāmaṃ okkamituṃ kusalesu dhammesu sammattaṃ – ime te sattā bhabbā. Idaṃ tathāgatassa sattānaṃ āsayānusaye ñāṇaṃ.
ஆஸயானுஸயஞாணனித்³தே³ஸோ நவஸட்டி²மோ.
Āsayānusayañāṇaniddeso navasaṭṭhimo.
Footnotes:
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / கு²த்³த³கனிகாய (அட்ட²கதா²) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³-அட்ட²கதா² • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / 69. ஆஸயானுஸயஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா • 69. Āsayānusayañāṇaniddesavaṇṇanā