| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
6. අසිබන්‌ධකපුත්‌තසුත්‌තං
6. Asibandhakaputtasuttaṃ
358. එකං සමයං භගවා නාළන්‌දායං විහරති පාවාරිකම්‌බවනෙ. අථ ඛො අසිබන්‌ධකපුත්‌තො ගාමණි යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො අසිබන්‌ධකපුත්‌තො ගාමණි භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘බ්‍රාහ්‌මණා, භන්‌තෙ, පච්‌ඡා භූමකා කාමණ්‌ඩලුකා සෙවාලමාලිකා උදකොරොහකා අග්‌ගිපරිචාරකා. තෙ මතං කාලඞ්‌කතං උය්‍යාපෙන්‌ති නාම සඤ්‌ඤාපෙන්‌ති නාම සග්‌ගං නාම ඔක්‌කාමෙන්‌ති. භගවා පන, භන්‌තෙ, අරහං සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධො පහොති තථා කාතුං යථා සබ්‌බො ලොකො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්‌ගං ලොකං උපපජ්‌ජෙය්‍යා’’ති? ‘‘තෙන හි, ගාමණි, තඤ්‌ඤෙවෙත්‌ථ පටිපුච්‌ඡිස්‌සාමි. යථා තෙ ඛමෙය්‍ය තථා නං බ්‍යාකරෙය්‍යාසී’’ති.
358. Ekaṃ samayaṃ bhagavā nāḷandāyaṃ viharati pāvārikambavane. Atha kho asibandhakaputto gāmaṇi yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho asibandhakaputto gāmaṇi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘brāhmaṇā, bhante, pacchā bhūmakā kāmaṇḍalukā sevālamālikā udakorohakā aggiparicārakā. Te mataṃ kālaṅkataṃ uyyāpenti nāma saññāpenti nāma saggaṃ nāma okkāmenti. Bhagavā pana, bhante, arahaṃ sammāsambuddho pahoti tathā kātuṃ yathā sabbo loko kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjeyyā’’ti? ‘‘Tena hi, gāmaṇi, taññevettha paṭipucchissāmi. Yathā te khameyya tathā naṃ byākareyyāsī’’ti.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, ගාමණි, ඉධස්‌ස පුරිසො පාණාතිපාතී අදින්‌නාදායී කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරී මුසාවාදී පිසුණවාචො ඵරුසවාචො සම්‌ඵප්‌පලාපී අභිජ්‌ඣාලු බ්‍යාපන්‌නචිත්‌තො මිච්‌ඡාදිට්‌ඨිකො. තමෙනං මහා ජනකායො සඞ්‌ගම්‌ම සමාගම්‌ම ආයාචෙය්‍ය ථොමෙය්‍ය පඤ්‌ජලිකො අනුපරිසක්‌කෙය්‍ය – ‘අයං පුරිසො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්‌ගං ලොකං උපපජ්‌ජතූ’ති. තං කිං මඤ්‌ඤසි, ගාමණි , අපි නු සො පුරිසො මහතො ජනකායස්‌ස ආයාචනහෙතු වා ථොමනහෙතු වා පඤ්‌ජලිකා අනුපරිසක්‌කනහෙතු වා කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්‌ගං ලොකං උපපජ්‌ජෙය්‍යා’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’.
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, idhassa puriso pāṇātipātī adinnādāyī kāmesumicchācārī musāvādī pisuṇavāco pharusavāco samphappalāpī abhijjhālu byāpannacitto micchādiṭṭhiko. Tamenaṃ mahā janakāyo saṅgamma samāgamma āyāceyya thomeyya pañjaliko anuparisakkeyya – ‘ayaṃ puriso kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjatū’ti. Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi , api nu so puriso mahato janakāyassa āyācanahetu vā thomanahetu vā pañjalikā anuparisakkanahetu vā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjeyyā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘සෙය්‍යථාපි, ගාමණි, පුරිසො මහතිං පුථුසිලං ගම්‌භීරෙ උදකරහදෙ පක්‌ඛිපෙය්‍ය. තමෙනං මහා ජනකායො සඞ්‌ගම්‌ම සමාගම්‌ම ආයාචෙය්‍ය ථොමෙය්‍ය පඤ්‌ජලිකො අනුපරිසක්‌කෙය්‍ය – ‘උම්‌මුජ්‌ජ, භො පුථුසිලෙ, උප්‌ලව, භො පුථුසිලෙ , ථලමුප්‌ලව, භො පුථුසිලෙ’ති. තං කිං මඤ්‌ඤසි, ගාමණි, අපි නු සා පුථුසිලා මහතො ජනකායස්‌ස ආයාචනහෙතු වා ථොමනහෙතු වා පඤ්‌ජලිකා අනුපරිසක්‌කනහෙතු වා උම්‌මුජ්‌ජෙය්‍ය වා උප්‌ලවෙය්‍ය වා ථලං වා උප්‌ලවෙය්‍යා’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’. ‘‘එවමෙව ඛො, ගාමණි, යො සො පුරිසො පාණාතිපාතී අදින්‌නාදායී කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරී මුසාවාදී පිසුණවාචො ඵරුසවාචො සම්‌ඵප්‌පලාපී අභිජ්‌ඣාලු බ්‍යාපන්‌නචිත්‌තො මිච්‌ඡාදිට්‌ඨිකො. කිඤ්‌චාපි තං මහා ජනකායො සඞ්‌ගම්‌ම සමාගම්‌ම ආයාචෙය්‍ය ථොමෙය්‍ය පඤ්‌ජලිකො අනුපරිසක්‌කෙය්‍ය – ‘අයං පුරිසො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්‌ගං ලොකං උපපජ්‌ජතූ’’’ති, අථ ඛො සො පුරිසො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්‌ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්‌ජෙය්‍ය.
‘‘Seyyathāpi, gāmaṇi, puriso mahatiṃ puthusilaṃ gambhīre udakarahade pakkhipeyya. Tamenaṃ mahā janakāyo saṅgamma samāgamma āyāceyya thomeyya pañjaliko anuparisakkeyya – ‘ummujja, bho puthusile, uplava, bho puthusile , thalamuplava, bho puthusile’ti. Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, api nu sā puthusilā mahato janakāyassa āyācanahetu vā thomanahetu vā pañjalikā anuparisakkanahetu vā ummujjeyya vā uplaveyya vā thalaṃ vā uplaveyyā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Evameva kho, gāmaṇi, yo so puriso pāṇātipātī adinnādāyī kāmesumicchācārī musāvādī pisuṇavāco pharusavāco samphappalāpī abhijjhālu byāpannacitto micchādiṭṭhiko. Kiñcāpi taṃ mahā janakāyo saṅgamma samāgamma āyāceyya thomeyya pañjaliko anuparisakkeyya – ‘ayaṃ puriso kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjatū’’’ti, atha kho so puriso kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjeyya.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, ගාමණි, ඉධස්‌ස 1 පුරිසො පාණාතිපාතා පටිවිරතො අදින්‌නාදානා පටිවිරතො කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරා පටිවිරතො මුසාවාදා පටිවිරතො පිසුණාය වාචාය පටිවිරතො ඵරුසාය වාචාය පටිවිරතො සම්‌ඵප්‌පලාපා පටිවිරතො අනභිජ්‌ඣාලු අබ්‍යාපන්‌නචිත්‌තො සම්‌මාදිට්‌ඨිකො. තමෙනං මහා ජනකායො සඞ්‌ගම්‌ම සමාගම්‌ම ආයාචෙය්‍ය ථොමෙය්‍ය පඤ්‌ජලිකො අනුපරිසක්‌කෙය්‍ය – ‘අයං පුරිසො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්‌ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්‌ජතූ’ති. තං කිං මඤ්‌ඤසි, ගාමණි, අපි නු සො පුරිසො මහතො ජනකායස්‌ස ආයාචනහෙතු වා ථොමනහෙතු වා පඤ්‌ජලිකා අනුපරිසක්‌කනහෙතු වා කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්‌ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්‌ජෙය්‍යා’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’.
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, idhassa 2 puriso pāṇātipātā paṭivirato adinnādānā paṭivirato kāmesumicchācārā paṭivirato musāvādā paṭivirato pisuṇāya vācāya paṭivirato pharusāya vācāya paṭivirato samphappalāpā paṭivirato anabhijjhālu abyāpannacitto sammādiṭṭhiko. Tamenaṃ mahā janakāyo saṅgamma samāgamma āyāceyya thomeyya pañjaliko anuparisakkeyya – ‘ayaṃ puriso kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjatū’ti. Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, api nu so puriso mahato janakāyassa āyācanahetu vā thomanahetu vā pañjalikā anuparisakkanahetu vā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjeyyā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘සෙය්‍යථාපි, ගාමණි, පුරිසො සප්‌පිකුම්‌භං වා තෙලකුම්‌භං වා ගම්‌භීරෙ උදකරහදෙ ඔගාහෙත්‌වා භින්‌දෙය්‍ය. තත්‍ර යාස්‌ස සක්‌ඛරා වා කඨලා වා සා අධොගාමී 3 අස්‌ස; යඤ්‌ච ඛ්‌වස්‌ස තත්‍ර සප්‌පි වා තෙලං වා තං උද්‌ධං ගාමි අස්‌ස. තමෙනං මහා ජනකායො සඞ්‌ගම්‌ම සමාගම්‌ම ආයාචෙය්‍ය ථොමෙය්‍ය පඤ්‌ජලිකො අනුපරිසක්‌කෙය්‍ය – ‘ඔසීද, භො සප්‌පිතෙල, සංසීද , භො සප්‌පිතෙල, අධො ගච්‌ඡ, භො සප්‌පිතෙලා’ති. තං කිං මඤ්‌ඤසි, ගාමණි, අපි නු තං සප්‌පිතෙලං මහතො ජනකායස්‌ස ආයාචනහෙතු වා ථොමනහෙතු වා පඤ්‌ජලිකා අනුපරිසක්‌කනහෙතු වා ඔසීදෙය්‍ය වා සංසීදෙය්‍ය වා අධො වා ගච්‌ඡෙය්‍යා’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’. ‘‘එවමෙව ඛො, ගාමණි, යො සො පුරිසො පාණාතිපාතා පටිවිරතො, අදින්‌නාදානා පටිවිරතො, කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරා පටිවිරතො, මුසාවාදා පටිවිරතො, පිසුණාය වාචාය පටිවිරතො, ඵරුසාය වාචාය පටිවිරතො , සම්‌ඵප්‌පලාපා පටිවිරතො, අනභිජ්‌ඣාලු, අබ්‍යාපන්‌නචිත්‌තො, සම්‌මාදිට්‌ඨිකො, කිඤ්‌චාපි තං මහා ජනකායො සඞ්‌ගම්‌ම සමාගම්‌ම ආයාචෙය්‍ය ථොමෙය්‍ය පඤ්‌ජලිකො අනුපරිසක්‌කෙය්‍ය – ‘අයං පුරිසො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්‌ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්‌ජතූ’ති, අථ ඛො සො පුරිසො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්‌ගං ලොකං උපපජ්‌ජෙය්‍යා’’ති. එවං වුත්‌තෙ, අසිබන්‌ධකපුත්‌තො ගාමණි භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘අභික්‌කන්‌තං, භන්‌තෙ…පෙ.… අජ්‌ජතග්‌ගෙ පාණුපෙතං සරණං ගත’’න්‌ති. ඡට්‌ඨං.
‘‘Seyyathāpi, gāmaṇi, puriso sappikumbhaṃ vā telakumbhaṃ vā gambhīre udakarahade ogāhetvā bhindeyya. Tatra yāssa sakkharā vā kaṭhalā vā sā adhogāmī 4 assa; yañca khvassa tatra sappi vā telaṃ vā taṃ uddhaṃ gāmi assa. Tamenaṃ mahā janakāyo saṅgamma samāgamma āyāceyya thomeyya pañjaliko anuparisakkeyya – ‘osīda, bho sappitela, saṃsīda , bho sappitela, adho gaccha, bho sappitelā’ti. Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, api nu taṃ sappitelaṃ mahato janakāyassa āyācanahetu vā thomanahetu vā pañjalikā anuparisakkanahetu vā osīdeyya vā saṃsīdeyya vā adho vā gaccheyyā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Evameva kho, gāmaṇi, yo so puriso pāṇātipātā paṭivirato, adinnādānā paṭivirato, kāmesumicchācārā paṭivirato, musāvādā paṭivirato, pisuṇāya vācāya paṭivirato, pharusāya vācāya paṭivirato , samphappalāpā paṭivirato, anabhijjhālu, abyāpannacitto, sammādiṭṭhiko, kiñcāpi taṃ mahā janakāyo saṅgamma samāgamma āyāceyya thomeyya pañjaliko anuparisakkeyya – ‘ayaṃ puriso kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjatū’ti, atha kho so puriso kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjeyyā’’ti. Evaṃ vutte, asibandhakaputto gāmaṇi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante…pe… ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 6. අසිබන්‌ධකපුත්‌තසුත්‌තවණ්‌ණනා • 6. Asibandhakaputtasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 6. අසිබන්‌ධකපුත්‌තසුත්‌තවණ්‌ණනා • 6. Asibandhakaputtasuttavaṇṇanā
