| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೬. ಅಸ್ಸಜಿಸುತ್ತಂ
6. Assajisuttaṃ
೮೮. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ರಾಜಗಹೇ ವಿಹರತಿ ವೇಳುವನೇ ಕಲನ್ದಕನಿವಾಪೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮಾ ಅಸ್ಸಜಿ ಕಸ್ಸಪಕಾರಾಮೇ ವಿಹರತಿ ಆಬಾಧಿಕೋ ದುಕ್ಖಿತೋ ಬಾಳ್ಹಗಿಲಾನೋ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಅಸ್ಸಜಿ ಉಪಟ್ಠಾಕೇ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಏಥ ತುಮ್ಹೇ, ಆವುಸೋ, ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಥ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮಮ ವಚನೇನ ಭಗವತೋ ಪಾದೇ ಸಿರಸಾ ವನ್ದಥ – ‘ಅಸ್ಸಜಿ, ಭನ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖು ಆಬಾಧಿಕೋ ದುಕ್ಖಿತೋ ಬಾಳ್ಹಗಿಲಾನೋ। ಸೋ ಭಗವತೋ ಪಾದೇ ಸಿರಸಾ ವನ್ದತೀ’ತಿ। ಏವಞ್ಚ ವದೇಥ – ‘ಸಾಧು ಕಿರ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಯೇನ ಅಸ್ಸಜಿ ಭಿಕ್ಖು ತೇನುಪಸಙ್ಕಮತು ಅನುಕಮ್ಪಂ ಉಪಾದಾಯಾ’’’ತಿ। ‘‘ಏವಮಾವುಸೋ’’ತಿ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಯಸ್ಮತೋ ಅಸ್ಸಜಿಸ್ಸ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಾ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಅಸ್ಸಜಿ, ಭನ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖು ಆಬಾಧಿಕೋ…ಪೇ॰… ಸಾಧು ಕಿರ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಯೇನ ಅಸ್ಸಜಿ ಭಿಕ್ಖು ತೇನುಪಸಙ್ಕಮತು ಅನುಕಮ್ಪಂ ಉಪಾದಾಯಾ’’ತಿ। ಅಧಿವಾಸೇಸಿ ಭಗವಾ ತುಣ್ಹೀಭಾವೇನ।
88. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena āyasmā assaji kassapakārāme viharati ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno. Atha kho āyasmā assaji upaṭṭhāke āmantesi – ‘‘etha tumhe, āvuso, yena bhagavā tenupasaṅkamatha; upasaṅkamitvā mama vacanena bhagavato pāde sirasā vandatha – ‘assaji, bhante, bhikkhu ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno. So bhagavato pāde sirasā vandatī’ti. Evañca vadetha – ‘sādhu kira, bhante, bhagavā yena assaji bhikkhu tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato assajissa paṭissutvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘assaji, bhante, bhikkhu ābādhiko…pe… sādhu kira, bhante, bhagavā yena assaji bhikkhu tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಸಾಯನ್ಹಸಮಯಂ ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಾ ವುಟ್ಠಿತೋ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಅಸ್ಸಜಿ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಅಸ್ಸಜಿ ಭಗವನ್ತಂ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ। ದಿಸ್ವಾನ ಮಞ್ಚಕೇ ಸಮಧೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಅಸ್ಸಜಿಂ 1 ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಲಂ, ಅಸ್ಸಜಿ, ಮಾ ತ್ವಂ ಮಞ್ಚಕೇ ಸಮಧೋಸಿ। ಸನ್ತಿಮಾನಿ ಆಸನಾನಿ ಪಞ್ಞತ್ತಾನಿ, ತತ್ಥಾಹಂ ನಿಸೀದಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ನಿಸೀದಿ ಭಗವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ। ನಿಸಜ್ಜ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಅಸ್ಸಜಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಚ್ಚಿ ತೇ, ಅಸ್ಸಜಿ, ಖಮನೀಯಂ, ಕಚ್ಚಿ ಯಾಪನೀಯಂ…ಪೇ॰… ಪಟಿಕ್ಕಮೋಸಾನಂ ಪಞ್ಞಾಯತಿ ನೋ ಅಭಿಕ್ಕಮೋ’’ತಿ?
Atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenāyasmā assaji tenupasaṅkami. Addasā kho āyasmā assaji bhagavantaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna mañcake samadhosi. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ assajiṃ 2 etadavoca – ‘‘alaṃ, assaji, mā tvaṃ mañcake samadhosi. Santimāni āsanāni paññattāni, tatthāhaṃ nisīdissāmī’’ti. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nisajja kho bhagavā āyasmantaṃ assajiṃ etadavoca – ‘‘kacci te, assaji, khamanīyaṃ, kacci yāpanīyaṃ…pe… paṭikkamosānaṃ paññāyati no abhikkamo’’ti?
‘‘ನ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಖಮನೀಯಂ…ಪೇ॰… ಅಭಿಕ್ಕಮೋಸಾನಂ ಪಞ್ಞಾಯತಿ ನೋ ಪಟಿಕ್ಕಮೋ’’ತಿ। ‘‘ಕಚ್ಚಿ ತೇ, ಅಸ್ಸಜಿ, ನ ಕಿಞ್ಚಿ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ನ ಕೋಚಿ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೋ’’ತಿ? ‘‘ತಗ್ಘ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಅನಪ್ಪಕಂ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಅನಪ್ಪಕೋ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೋ’’ತಿ। ‘‘ಕಚ್ಚಿ ಪನ ತಂ, ಅಸ್ಸಜಿ, ಅತ್ತಾ ಸೀಲತೋ ನ ಉಪವದತೀ’’ತಿ? ‘‘ನ ಖೋ ಮಂ, ಭನ್ತೇ, ಅತ್ತಾ ಸೀಲತೋ ಉಪವದತೀ’’ತಿ। ‘‘ನೋ ಚೇ ಕಿರ ತಂ, ಅಸ್ಸಜಿ, ಅತ್ತಾ ಸೀಲತೋ ಉಪವದತಿ, ಅಥ ಕಿಞ್ಚ ತೇ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಕೋ ಚ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೋ’’ತಿ? ‘‘ಪುಬ್ಬೇ ಖ್ವಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಗೇಲಞ್ಞೇ ಪಸ್ಸಮ್ಭೇತ್ವಾ ಪಸ್ಸಮ್ಭೇತ್ವಾ ಕಾಯಸಙ್ಖಾರೇ ವಿಹರಾಮಿ, ಸೋಹಂ ಸಮಾಧಿಂ ನಪ್ಪಟಿಲಭಾಮಿ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಭನ್ತೇ, ತಂ ಸಮಾಧಿಂ ಅಪ್ಪಟಿಲಭತೋ ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘ನೋ ಚಸ್ಸಾಹಂ ಪರಿಹಾಯಾಮೀ’’’ತಿ। ‘‘ಯೇ ತೇ, ಅಸ್ಸಜಿ, ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸಮಾಧಿಸಾರಕಾ ಸಮಾಧಿಸಾಮಞ್ಞಾ ತೇಸಂ ತಂ ಸಮಾಧಿಂ ಅಪ್ಪಟಿಲಭತಂ ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘ನೋ ಚಸ್ಸು ಮಯಂ ಪರಿಹಾಯಾಮಾ’’’ತಿ।
‘‘Na me, bhante, khamanīyaṃ…pe… abhikkamosānaṃ paññāyati no paṭikkamo’’ti. ‘‘Kacci te, assaji, na kiñci kukkuccaṃ na koci vippaṭisāro’’ti? ‘‘Taggha me, bhante, anappakaṃ kukkuccaṃ anappako vippaṭisāro’’ti. ‘‘Kacci pana taṃ, assaji, attā sīlato na upavadatī’’ti? ‘‘Na kho maṃ, bhante, attā sīlato upavadatī’’ti. ‘‘No ce kira taṃ, assaji, attā sīlato upavadati, atha kiñca te kukkuccaṃ ko ca vippaṭisāro’’ti? ‘‘Pubbe khvāhaṃ, bhante, gelaññe passambhetvā passambhetvā kāyasaṅkhāre viharāmi, sohaṃ samādhiṃ nappaṭilabhāmi. Tassa mayhaṃ, bhante, taṃ samādhiṃ appaṭilabhato evaṃ hoti – ‘no cassāhaṃ parihāyāmī’’’ti. ‘‘Ye te, assaji, samaṇabrāhmaṇā samādhisārakā samādhisāmaññā tesaṃ taṃ samādhiṃ appaṭilabhataṃ evaṃ hoti – ‘no cassu mayaṃ parihāyāmā’’’ti.
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಅಸ್ಸಜಿ, ರೂಪಂ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ವಿಞ್ಞಾಣಂ …ಪೇ॰… ತಸ್ಮಾತಿಹ…ಪೇ॰… ಏವಂ ಪಸ್ಸಂ…ಪೇ॰… ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾತಿ ಪಜಾನಾತೀತಿ। ಸೋ ಸುಖಂ ಚೇ ವೇದನಂ ವೇದಯತಿ 3, ಸಾ ‘ಅನಿಚ್ಚಾ’ತಿ ಪಜಾನಾತಿ। ‘ಅನಜ್ಝೋಸಿತಾ’ತಿ ಪಜಾನಾತಿ। ‘ಅನಭಿನನ್ದಿತಾ’ತಿ ಪಜಾನಾತಿ। ದುಕ್ಖಂ ಚೇ ವೇದನಂ ವೇದಯತಿ, ಸಾ ‘ಅನಿಚ್ಚಾ’ತಿ ಪಜಾನಾತಿ। ‘ಅನಜ್ಝೋಸಿತಾ’ತಿ ಪಜಾನಾತಿ। ‘ಅನಭಿನನ್ದಿತಾ’ತಿ ಪಜಾನಾತಿ। ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ಚೇ ವೇದನಂ ವೇದಯತಿ, ಸಾ ‘ಅನಿಚ್ಚಾ’ತಿ ಪಜಾನಾತಿ…ಪೇ॰… ‘ಅನಭಿನನ್ದಿತಾ’ತಿ ಪಜಾನಾತಿ। ಸೋ ಸುಖಂ ಚೇ ವೇದನಂ ವೇದಯತಿ , ವಿಸಂಯುತ್ತೋ ನಂ ವೇದಯತಿ; ದುಕ್ಖಂ ಚೇ ವೇದನಂ ವೇದಯತಿ, ವಿಸಂಯುತ್ತೋ ನಂ ವೇದಯತಿ; ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ಚೇ ವೇದನಂ ವೇದಯತಿ, ವಿಸಂಯುತ್ತೋ ನಂ ವೇದಯತಿ। ಸೋ ಕಾಯಪರಿಯನ್ತಿಕಂ ಚೇ ವೇದನಂ ವೇದಯಮಾನೋ ‘ಕಾಯಪರಿಯನ್ತಿಕಂ ವೇದನಂ ವೇದಯಾಮೀ’ತಿ ಪಜಾನಾತಿ। ಜೀವಿತಪರಿಯನ್ತಿಕಂ ಚೇ ವೇದನಂ ವೇದಯಮಾನಾಏ ‘ಜೀವಿತಪರಿಯನ್ತಿಕಂ ವೇದನಂ ವೇದಯಾಮೀ’ತಿ ಪಜಾನಾತಿ। ‘ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಉದ್ಧಂ ಜೀವಿತಪರಿಯಾದಾನಾ ಇಧೇವ ಸಬ್ಬವೇದಯಿತಾನಿ ಅನಭಿನನ್ದಿತಾನಿ ಸೀತೀಭವಿಸ್ಸನ್ತೀ’ತಿ ಪಜಾನಾತಿ।
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, assaji, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ, bhante’’…pe… viññāṇaṃ …pe… tasmātiha…pe… evaṃ passaṃ…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānātīti. So sukhaṃ ce vedanaṃ vedayati 4, sā ‘aniccā’ti pajānāti. ‘Anajjhositā’ti pajānāti. ‘Anabhinanditā’ti pajānāti. Dukkhaṃ ce vedanaṃ vedayati, sā ‘aniccā’ti pajānāti. ‘Anajjhositā’ti pajānāti. ‘Anabhinanditā’ti pajānāti. Adukkhamasukhaṃ ce vedanaṃ vedayati, sā ‘aniccā’ti pajānāti…pe… ‘anabhinanditā’ti pajānāti. So sukhaṃ ce vedanaṃ vedayati , visaṃyutto naṃ vedayati; dukkhaṃ ce vedanaṃ vedayati, visaṃyutto naṃ vedayati; adukkhamasukhaṃ ce vedanaṃ vedayati, visaṃyutto naṃ vedayati. So kāyapariyantikaṃ ce vedanaṃ vedayamāno ‘kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti. Jīvitapariyantikaṃ ce vedanaṃ vedayamānāe ‘jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti. ‘Kāyassa bhedā uddhaṃ jīvitapariyādānā idheva sabbavedayitāni anabhinanditāni sītībhavissantī’ti pajānāti.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ , ಅಸ್ಸಜಿ, ತೇಲಞ್ಚ ಪಟಿಚ್ಚ, ವಟ್ಟಿಞ್ಚ ಪಟಿಚ್ಚ, ತೇಲಪ್ಪದೀಪೋ ಝಾಯೇಯ್ಯ; ತಸ್ಸೇವ ತೇಲಸ್ಸ ಚ ವಟ್ಟಿಯಾ ಚ ಪರಿಯಾದಾನಾ ಅನಾಹಾರೋ ನಿಬ್ಬಾಯೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವ ಖೋ, ಅಸ್ಸಜಿ, ಭಿಕ್ಖು ಕಾಯಪರಿಯನ್ತಿಕಂ ವೇದನಂ ವೇದಯಮಾನೋ ‘ಕಾಯಪರಿಯನ್ತಿಕಂ ವೇದನಂ ವೇದಯಾಮೀ’ತಿ ಪಜಾನಾತಿ। ಜೀವಿತಪರಿಯನ್ತಿಕಂ ವೇದನಂ ವೇದಯಮಾನೋ ‘ಜೀವಿತಪರಿಯನ್ತಿಕಂ ವೇದನಂ ವೇದಯಾಮೀ’ತಿ ಪಜಾನಾತಿ। ‘ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಉದ್ಧಂ ಜೀವಿತಪರಿಯಾದಾನಾ ಇಧೇವ ಸಬ್ಬವೇದಯಿತಾನಿ ಅನಭಿನನ್ದಿತಾನಿ ಸೀತೀಭವಿಸ್ಸನ್ತೀ’ತಿ ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ। ಛಟ್ಠಂ।
‘‘Seyyathāpi , assaji, telañca paṭicca, vaṭṭiñca paṭicca, telappadīpo jhāyeyya; tasseva telassa ca vaṭṭiyā ca pariyādānā anāhāro nibbāyeyya. Evameva kho, assaji, bhikkhu kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vedayamāno ‘kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti. Jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vedayamāno ‘jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti. ‘Kāyassa bhedā uddhaṃ jīvitapariyādānā idheva sabbavedayitāni anabhinanditāni sītībhavissantī’ti pajānātī’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೬. ಅಸ್ಸಜಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Assajisuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೬. ಅಸ್ಸಜಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Assajisuttavaṇṇanā
