| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya |
๘. อสฺสขฬุงฺกสุตฺตํ
8. Assakhaḷuṅkasuttaṃ
๑๔๑. ‘‘ตโย จ, ภิกฺขเว, อสฺสขฬุเงฺก เทเสสฺสามิ ตโย จ ปุริสขฬุเงฺกฯ ตํ สุณาถ, สาธุกํ มนสิ กโรถ; ภาสิสฺสามี’’ติฯ ‘‘เอวํ, ภเนฺต’’ติ โข เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจโสฺสสุํฯ ภควา เอตทโวจ –
141. ‘‘Tayo ca, bhikkhave, assakhaḷuṅke desessāmi tayo ca purisakhaḷuṅke. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘กตเม จ, ภิกฺขเว, ตโย อสฺสขฬุงฺกา? อิธ , ภิกฺขเว, เอกโจฺจ อสฺสขฬุโงฺก ชวสมฺปโนฺน โหติ; น วณฺณสมฺปโนฺน, น อาโรหปริณาหสมฺปโนฺนฯ อิธ ปน, ภิกฺขเว, เอกโจฺจ อสฺสขฬุโงฺก ชวสมฺปโนฺน จ โหติ วณฺณสมฺปโนฺน จ; น อาโรหปริณาหสมฺปโนฺนฯ อิธ ปน, ภิกฺขเว, เอกโจฺจ อสฺสขฬุโงฺก ชวสมฺปโนฺน จ โหติ วณฺณสมฺปโนฺน จ อาโรหปริณาหสมฺปโนฺน จฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ตโย อสฺสขฬุงฺกาฯ
‘‘Katame ca, bhikkhave, tayo assakhaḷuṅkā? Idha , bhikkhave, ekacco assakhaḷuṅko javasampanno hoti; na vaṇṇasampanno, na ārohapariṇāhasampanno. Idha pana, bhikkhave, ekacco assakhaḷuṅko javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca; na ārohapariṇāhasampanno. Idha pana, bhikkhave, ekacco assakhaḷuṅko javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca ārohapariṇāhasampanno ca. Ime kho, bhikkhave, tayo assakhaḷuṅkā.
‘‘กตเม จ, ภิกฺขเว, ตโย ปุริสขฬุงฺกา? อิธ, ภิกฺขเว, เอกโจฺจ ปุริสขฬุโงฺก ชวสมฺปโนฺน โหติ; น วณฺณสมฺปโนฺน, น อาโรหปริณาหสมฺปโนฺนฯ อิธ ปน, ภิกฺขเว, เอกโจฺจ ปุริสขฬุโงฺก ชวสมฺปโนฺน จ โหติ วณฺณสมฺปโนฺน จ; น อาโรหปริณาหสมฺปโนฺนฯ อิธ ปน, ภิกฺขเว, เอกโจฺจ ปุริสขฬุโงฺก ชวสมฺปโนฺน จ โหติ วณฺณสมฺปโนฺน จ อาโรหปริณาหสมฺปโนฺน จฯ
‘‘Katame ca, bhikkhave, tayo purisakhaḷuṅkā? Idha, bhikkhave, ekacco purisakhaḷuṅko javasampanno hoti; na vaṇṇasampanno, na ārohapariṇāhasampanno. Idha pana, bhikkhave, ekacco purisakhaḷuṅko javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca; na ārohapariṇāhasampanno. Idha pana, bhikkhave, ekacco purisakhaḷuṅko javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca ārohapariṇāhasampanno ca.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ปุริสขฬุโงฺก ชวสมฺปโนฺน โหติ; น วณฺณสมฺปโนฺน น อาโรหปริณาหสมฺปโนฺน? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ‘อิทํ ทุกฺข’นฺติ ยถาภูตํ ปชานาติ…เป.… ‘อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฎิปทา’ติ ยถาภูตํ ปชานาติฯ อิทมสฺส ชวสฺมิํ วทามิฯ อภิธเมฺม โข ปน อภิวินเย ปญฺหํ ปุโฎฺฐ สํสาเทติ 1, โน วิสฺสเชฺชติฯ อิทมสฺส น วณฺณสฺมิํ วทามิฯ น โข ปน ลาภี โหติ จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปฺปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานํฯ อิทมสฺส น อาโรหปริณาหสฺมิํ วทามิฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุริสขฬุโงฺก ชวสมฺปโนฺน โหติ; น วณฺณสมฺปโนฺน, น อาโรหปริณาหสมฺปโนฺนฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, purisakhaḷuṅko javasampanno hoti; na vaṇṇasampanno na ārohapariṇāhasampanno? Idha, bhikkhave, bhikkhu ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Idamassa javasmiṃ vadāmi. Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṃ puṭṭho saṃsādeti 2, no vissajjeti. Idamassa na vaṇṇasmiṃ vadāmi. Na kho pana lābhī hoti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. Idamassa na ārohapariṇāhasmiṃ vadāmi. Evaṃ kho, bhikkhave, purisakhaḷuṅko javasampanno hoti; na vaṇṇasampanno, na ārohapariṇāhasampanno.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ปุริสขฬุโงฺก ชวสมฺปโนฺน จ โหติ วณฺณสมฺปโนฺน จ; น อาโรหปริณาหสมฺปโนฺน? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ‘อิทํ ทุกฺข’นฺติ ยถาภูตํ ปชานาติ…เป.… ‘อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฎิปทา’ติ ยถาภูตํ ปชานาติฯ อิทมสฺส ชวสฺมิํ วทามิฯ อภิธเมฺม โข ปน อภิวินเย ปญฺหํ ปุโฎฺฐ วิสฺสเชฺชติ, โน สํสาเทติฯ อิทมสฺส วณฺณสฺมิํ วทามิฯ น ปน ลาภี โหติ จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปฺปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานํฯ อิทมสฺส น อาโรหปริณาหสฺมิํ วทามิฯ เอวํ โข , ภิกฺขเว, ปุริสขฬุโงฺก ชวสมฺปโนฺน จ โหติ วณฺณสมฺปโนฺน จ; น อาโรหปริณาหสมฺปโนฺนฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, purisakhaḷuṅko javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca; na ārohapariṇāhasampanno? Idha, bhikkhave, bhikkhu ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Idamassa javasmiṃ vadāmi. Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṃ puṭṭho vissajjeti, no saṃsādeti. Idamassa vaṇṇasmiṃ vadāmi. Na pana lābhī hoti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. Idamassa na ārohapariṇāhasmiṃ vadāmi. Evaṃ kho , bhikkhave, purisakhaḷuṅko javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca; na ārohapariṇāhasampanno.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ปุริสขฬุโงฺก ชวสมฺปโนฺน จ โหติ วณฺณสมฺปโนฺน จ อาโรหปริณาหสมฺปโนฺน จ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ‘อิทํ ทุกฺข’นฺติ ยถาภูตํ ปชานาติ…เป.… ‘อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฎิปทา’ติ ยถาภูตํ ปชานาติฯ อิทมสฺส ชวสฺมิํ วทามิฯ อภิธเมฺม โข ปน อภิวินเย ปญฺหํ ปุโฎฺฐ วิสฺสเชฺชติ, โน สํสาเทติฯ อิทมสฺส วณฺณสฺมิํ วทามิฯ ลาภี โข ปน โหติ จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปฺปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานํฯ อิทมสฺส อาโรหปริณาหสฺมิํ วทามิฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุริสขฬุโงฺก ชวสมฺปโนฺน จ โหติ วณฺณสมฺปโนฺน จ อาโรหปริณาหสมฺปโนฺน จฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ตโย ปุริสขฬุงฺกา’’ติฯ อฎฺฐมํฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, purisakhaḷuṅko javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca ārohapariṇāhasampanno ca? Idha, bhikkhave, bhikkhu ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Idamassa javasmiṃ vadāmi. Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṃ puṭṭho vissajjeti, no saṃsādeti. Idamassa vaṇṇasmiṃ vadāmi. Lābhī kho pana hoti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. Idamassa ārohapariṇāhasmiṃ vadāmi. Evaṃ kho, bhikkhave, purisakhaḷuṅko javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca ārohapariṇāhasampanno ca. Ime kho, bhikkhave, tayo purisakhaḷuṅkā’’ti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๘. อสฺสขฬุงฺกสุตฺตวณฺณนา • 8. Assakhaḷuṅkasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๕-๑๐. เกสกมฺพลสุตฺตาทิวณฺณนา • 5-10. Kesakambalasuttādivaṇṇanā
