| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๔. อสฺสขฬุงฺกสุตฺตวณฺณนา
4. Assakhaḷuṅkasuttavaṇṇanā
๑๔. จตุเตฺถ ‘‘เปหี’’ติ วุโตฺตติ ‘‘คจฺฉา’’ติ วุโตฺตฯ ปิฎฺฐิโต รถํ ปวเตฺตตีติ ขนฺธฎฺฐิเกน ยุคํ อุปฺปีฬิตฺวา ปจฺฉิมภาเคน รถํ ปวเฎฺฎโนฺต โอสกฺกติฯ ปจฺฉา ลงฺฆติ, กุพฺพรํ หนตีติ เทฺว ปจฺฉิมปาเท อุกฺขิปิตฺวา เตหิ ปหริตฺวา รถกุพฺพรํ ภินฺทติฯ ติทณฺฑํ ภญฺชตีติ รถสฺส ปุรโต ตโย ทณฺฑกา โหนฺติ, เต ภญฺชติฯ รถีสาย สตฺถิํ อุสฺสชฺชิตฺวาติ สีสํ นาเมตฺวา ยุคํ ภูมิยํ ปาเตตฺวา สตฺถินา รถีสํ ปหริตฺวาฯ อโชฺฌมทฺทตีติ ทฺวีหิ ปุริมปาเทหิ อีสํ มทฺทโนฺต ติฎฺฐติฯ อุพฺพฎุมํ รถํ กโรตีติ ถลํ วา กณฺฑกฎฺฐานํ วา รถํ อาโรเปติฯ อนาทิยิตฺวาติ อมนสิกตฺวา อคณิตฺวาฯ มุขาธานนฺติ มุขฐปนตฺถาย ทินฺนํ อยสงฺขลิกํฯ ขีลฎฺฐายีติ จตฺตาโร ปาเท ถเมฺภ วิย นิจฺจลํ ฐเปตฺวา ขีลฎฺฐานสทิเสน ฐาเนน ติฎฺฐติฯ อิมสฺมิํ สุเตฺต วฎฺฎเมว กถิตํฯ
14. Catutthe ‘‘pehī’’ti vuttoti ‘‘gacchā’’ti vutto. Piṭṭhito rathaṃ pavattetīti khandhaṭṭhikena yugaṃ uppīḷitvā pacchimabhāgena rathaṃ pavaṭṭento osakkati. Pacchā laṅghati, kubbaraṃ hanatīti dve pacchimapāde ukkhipitvā tehi paharitvā rathakubbaraṃ bhindati. Tidaṇḍaṃ bhañjatīti rathassa purato tayo daṇḍakā honti, te bhañjati. Rathīsāya satthiṃ ussajjitvāti sīsaṃ nāmetvā yugaṃ bhūmiyaṃ pātetvā satthinā rathīsaṃ paharitvā. Ajjhomaddatīti dvīhi purimapādehi īsaṃ maddanto tiṭṭhati. Ubbaṭumaṃ rathaṃ karotīti thalaṃ vā kaṇḍakaṭṭhānaṃ vā rathaṃ āropeti. Anādiyitvāti amanasikatvā agaṇitvā. Mukhādhānanti mukhaṭhapanatthāya dinnaṃ ayasaṅkhalikaṃ. Khīlaṭṭhāyīti cattāro pāde thambhe viya niccalaṃ ṭhapetvā khīlaṭṭhānasadisena ṭhānena tiṭṭhati. Imasmiṃ sutte vaṭṭameva kathitaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๔. อสฺสขฬุงฺกสุตฺตํ • 4. Assakhaḷuṅkasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๓-๔. อสฺสาชานียสุตฺตาทิวณฺณนา • 3-4. Assājānīyasuttādivaṇṇanā
