| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya |
೩. ಅಸ್ಸಲಾಯನಸುತ್ತಂ
3. Assalāyanasuttaṃ
೪೦೧. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ನಾನಾವೇರಜ್ಜಕಾನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಪಞ್ಚಮತ್ತಾನಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸತಾನಿ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಪಟಿವಸನ್ತಿ ಕೇನಚಿದೇವ ಕರಣೀಯೇನ। ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಯಂ ಖೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಚಾತುವಣ್ಣಿಂ ಸುದ್ಧಿಂ ಪಞ್ಞಪೇತಿ। ಕೋ ನು ಖೋ ಪಹೋತಿ ಸಮಣೇನ ಗೋತಮೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಅಸ್ಮಿಂ ವಚನೇ ಪಟಿಮನ್ತೇತು’’ನ್ತಿ? ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಸ್ಸಲಾಯನೋ ನಾಮ ಮಾಣವೋ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಪಟಿವಸತಿ ದಹರೋ, ವುತ್ತಸಿರೋ, ಸೋಳಸವಸ್ಸುದ್ದೇಸಿಕೋ ಜಾತಿಯಾ, ತಿಣ್ಣಂ ವೇದಾನಂ ಪಾರಗೂ ಸನಿಘಣ್ಡುಕೇಟುಭಾನಂ ಸಾಕ್ಖರಪ್ಪಭೇದಾನಂ ಇತಿಹಾಸಪಞ್ಚಮಾನಂ, ಪದಕೋ, ವೇಯ್ಯಾಕರಣೋ, ಲೋಕಾಯತಮಹಾಪುರಿಸಲಕ್ಖಣೇಸು ಅನವಯೋ। ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಯಂ ಖೋ ಅಸ್ಸಲಾಯನೋ ಮಾಣವೋ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಪಟಿವಸತಿ ದಹರೋ, ವುತ್ತಸಿರೋ, ಸೋಳಸವಸ್ಸುದ್ದೇಸಿಕೋ ಜಾತಿಯಾ, ತಿಣ್ಣಂ ವೇದಾನಂ ಪಾರಗೂ…ಪೇ॰… ಅನವಯೋ। ಸೋ ಖೋ ಪಹೋತಿ ಸಮಣೇನ ಗೋತಮೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಅಸ್ಮಿಂ ವಚನೇ ಪಟಿಮನ್ತೇತು’’ನ್ತಿ।
401. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena nānāverajjakānaṃ brāhmaṇānaṃ pañcamattāni brāhmaṇasatāni sāvatthiyaṃ paṭivasanti kenacideva karaṇīyena. Atha kho tesaṃ brāhmaṇānaṃ etadahosi – ‘‘ayaṃ kho samaṇo gotamo cātuvaṇṇiṃ suddhiṃ paññapeti. Ko nu kho pahoti samaṇena gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetu’’nti? Tena kho pana samayena assalāyano nāma māṇavo sāvatthiyaṃ paṭivasati daharo, vuttasiro, soḷasavassuddesiko jātiyā, tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ, padako, veyyākaraṇo, lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo. Atha kho tesaṃ brāhmaṇānaṃ etadahosi – ‘‘ayaṃ kho assalāyano māṇavo sāvatthiyaṃ paṭivasati daharo, vuttasiro, soḷasavassuddesiko jātiyā, tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū…pe… anavayo. So kho pahoti samaṇena gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetu’’nti.
ಅಥ ಖೋ ತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಯೇನ ಅಸ್ಸಲಾಯನೋ ಮಾಣವೋ ತೇನುಪಙ್ಕಮಿಂಸು; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಸ್ಸಲಾಯನಂ ಮಾಣವಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಅಯಂ, ಭೋ ಅಸ್ಸಲಾಯನ , ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಚಾತುವಣ್ಣಿಂ ಸುದ್ಧಿಂ ಪಞ್ಞಪೇತಿ। ಏತು ಭವಂ ಅಸ್ಸಲಾಯನೋ ಸಮಣೇನ ಗೋತಮೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಅಸ್ಮಿಂ ವಚನೇ ಪಟಿಮನ್ತೇತೂ’’ತಿ 1।
Atha kho te brāhmaṇā yena assalāyano māṇavo tenupaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā assalāyanaṃ māṇavaṃ etadavocuṃ – ‘‘ayaṃ, bho assalāyana , samaṇo gotamo cātuvaṇṇiṃ suddhiṃ paññapeti. Etu bhavaṃ assalāyano samaṇena gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetū’’ti 2.
ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಅಸ್ಸಲಾಯನೋ ಮಾಣವೋ ತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಧಮ್ಮವಾದೀ; ಧಮ್ಮವಾದಿನೋ ಚ ಪನ ದುಪ್ಪಟಿಮನ್ತಿಯಾ ಭವನ್ತಿ। ನಾಹಂ ಸಕ್ಕೋಮಿ ಸಮಣೇನ ಗೋತಮೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಅಸ್ಮಿಂ ವಚನೇ ಪಟಿಮನ್ತೇತು’’ನ್ತಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಸ್ಸಲಾಯನಂ ಮಾಣವಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಅಯಂ, ಭೋ ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಚಾತುವಣ್ಣಿಂ ಸುದ್ಧಿಂ ಪಞ್ಞಪೇತಿ। ಏತು ಭವಂ ಅಸ್ಸಲಾಯನೋ ಸಮಣೇನ ಗೋತಮೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಅಸ್ಮಿಂ ವಚನೇ ಪಟಿಮನ್ತೇತು 3। ಚರಿತಂ ಖೋ ಪನ ಭೋತಾ ಅಸ್ಸಲಾಯನೇನ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕ’’ನ್ತಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಅಸ್ಸಲಾಯನೋ ಮಾಣವೋ ತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಧಮ್ಮವಾದೀ; ಧಮ್ಮವಾದಿನೋ ಚ ಪನ ದುಪ್ಪಟಿಮನ್ತಿಯಾ ಭವನ್ತಿ । ನಾಹಂ ಸಕ್ಕೋಮಿ ಸಮಣೇನ ಗೋತಮೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಅಸ್ಮಿಂ ವಚನೇ ಪಟಿಮನ್ತೇತು’’ನ್ತಿ। ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಸ್ಸಲಾಯನಂ ಮಾಣವಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಅಯಂ, ಭೋ ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಚಾತುವಣ್ಣಿಂ ಸುದ್ಧಿಂ ಪಞ್ಞಪೇತಿ। ಏತು ಭವಂ ಅಸ್ಸಲಾಯನೋ ಸಮಣೇನ ಗೋತಮೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಅಸ್ಮಿಂ ವಚನೇ ಪಟಿಮನ್ತೇತು 4। ಚರಿತಂ ಖೋ ಪನ ಭೋತಾ ಅಸ್ಸಲಾಯನೇನ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಂ। ಮಾ ಭವಂ ಅಸ್ಸಲಾಯನೋ ಅಯುದ್ಧಪರಾಜಿತಂ ಪರಾಜಯೀ’’ತಿ।
Evaṃ vutte, assalāyano māṇavo te brāhmaṇe etadavoca – ‘‘samaṇo khalu, bho, gotamo dhammavādī; dhammavādino ca pana duppaṭimantiyā bhavanti. Nāhaṃ sakkomi samaṇena gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetu’’nti. Dutiyampi kho te brāhmaṇā assalāyanaṃ māṇavaṃ etadavocuṃ – ‘‘ayaṃ, bho assalāyana, samaṇo gotamo cātuvaṇṇiṃ suddhiṃ paññapeti. Etu bhavaṃ assalāyano samaṇena gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetu 5. Caritaṃ kho pana bhotā assalāyanena paribbājaka’’nti. Dutiyampi kho assalāyano māṇavo te brāhmaṇe etadavoca – ‘‘samaṇo khalu, bho, gotamo dhammavādī; dhammavādino ca pana duppaṭimantiyā bhavanti . Nāhaṃ sakkomi samaṇena gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetu’’nti. Tatiyampi kho te brāhmaṇā assalāyanaṃ māṇavaṃ etadavocuṃ – ‘‘ayaṃ, bho assalāyana, samaṇo gotamo cātuvaṇṇiṃ suddhiṃ paññapeti. Etu bhavaṃ assalāyano samaṇena gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetu 6. Caritaṃ kho pana bhotā assalāyanena paribbājakaṃ. Mā bhavaṃ assalāyano ayuddhaparājitaṃ parājayī’’ti.
ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಅಸ್ಸಲಾಯನೋ ಮಾಣವೋ ತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅದ್ಧಾ ಖೋ ಅಹಂ ಭವನ್ತೋ ನ ಲಭಾಮಿ। ಸಮಣೋ ಖಲು, ಭೋ, ಗೋತಮೋ ಧಮ್ಮವಾದೀ; ಧಮ್ಮವಾದಿನೋ ಚ ಪನ ದುಪ್ಪಟಿಮನ್ತಿಯಾ ಭವನ್ತಿ। ನಾಹಂ ಸಕ್ಕೋಮಿ ಸಮಣೇನ ಗೋತಮೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಅಸ್ಮಿಂ ವಚನೇ ಪಟಿಮನ್ತೇತುನ್ತಿ। ಅಪಿ ಚಾಹಂ ಭವನ್ತಾನಂ ವಚನೇನ ಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ।
Evaṃ vutte, assalāyano māṇavo te brāhmaṇe etadavoca – ‘‘addhā kho ahaṃ bhavanto na labhāmi. Samaṇo khalu, bho, gotamo dhammavādī; dhammavādino ca pana duppaṭimantiyā bhavanti. Nāhaṃ sakkomi samaṇena gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetunti. Api cāhaṃ bhavantānaṃ vacanena gamissāmī’’ti.
೪೦೨. ಅಥ ಖೋ ಅಸ್ಸಲಾಯನೋ ಮಾಣವೋ ಮಹತಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಣೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿ। ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಅಸ್ಸಲಾಯನೋ ಮಾಣವೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸುಕ್ಕೋ ವಣ್ಣೋ, ಕಣ್ಹೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸುಜ್ಝನ್ತಿ, ನೋ ಅಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾವ ಬ್ರಹ್ಮುನೋ ಪುತ್ತಾ ಓರಸಾ ಮುಖತೋ ಜಾತಾ ಬ್ರಹ್ಮಜಾ ಬ್ರಹ್ಮನಿಮ್ಮಿತಾ ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’ತಿ। ಇಧ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಕಿಮಾಹಾ’’ತಿ? ‘‘ದಿಸ್ಸನ್ತಿ 7 ಖೋ ಪನ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಯೋ ಉತುನಿಯೋಪಿ ಗಬ್ಭಿನಿಯೋಪಿ ವಿಜಾಯಮಾನಾಪಿ ಪಾಯಮಾನಾಪಿ। ತೇ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಯೋನಿಜಾವ ಸಮಾನಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸುಕ್ಕೋ ವಣ್ಣೋ, ಕಣ್ಹೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾವ ಸುಜ್ಝನ್ತಿ, ನೋ ಅಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾವ ಬ್ರಹ್ಮುನೋ ಪುತ್ತಾ ಓರಸಾ ಮುಖತೋ ಜಾತಾ ಬ್ರಹ್ಮಜಾ ಬ್ರಹ್ಮನಿಮ್ಮಿತಾ ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’’’ತಿ। ‘‘ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಏವಮಾಹ, ಅಥ ಖ್ವೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮೇತಂ ಮಞ್ಞನ್ತಿ – ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ…ಪೇ॰… ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’’’ತಿ।
402. Atha kho assalāyano māṇavo mahatā brāhmaṇagaṇena saddhiṃ yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho assalāyano māṇavo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘brāhmaṇā, bho gotama, evamāhaṃsu – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo; brāhmaṇova sukko vaṇṇo, kaṇho añño vaṇṇo; brāhmaṇova sujjhanti, no abrāhmaṇā; brāhmaṇāva brahmuno puttā orasā mukhato jātā brahmajā brahmanimmitā brahmadāyādā’ti. Idha bhavaṃ gotamo kimāhā’’ti? ‘‘Dissanti 8 kho pana, assalāyana, brāhmaṇānaṃ brāhmaṇiyo utuniyopi gabbhiniyopi vijāyamānāpi pāyamānāpi. Te ca brāhmaṇiyonijāva samānā evamāhaṃsu – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo; brāhmaṇova sukko vaṇṇo, kaṇho añño vaṇṇo; brāhmaṇāva sujjhanti, no abrāhmaṇā; brāhmaṇāva brahmuno puttā orasā mukhato jātā brahmajā brahmanimmitā brahmadāyādā’’’ti. ‘‘Kiñcāpi bhavaṃ gotamo evamāha, atha khvettha brāhmaṇā evametaṃ maññanti – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo…pe… brahmadāyādā’’’ti.
೪೦೩. ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಸುತಂ ತೇ – ‘ಯೋನಕಮ್ಬೋಜೇಸು ಅಞ್ಞೇಸು ಚ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇಸು ಜನಪದೇಸು ದ್ವೇವ ವಣ್ಣಾ – ಅಯ್ಯೋ ಚೇವ ದಾಸೋ ಚ; ಅಯ್ಯೋ ಹುತ್ವಾ ದಾಸೋ ಹೋತಿ, ದಾಸೋ ಹುತ್ವಾ ಅಯ್ಯೋ ಹೋತೀ’’’ತಿ ? ‘‘ಏವಂ, ಭೋ, ಸುತಂ ತಂ ಮೇ – ‘ಯೋನಕಮ್ಬೋಜೇಸು ಅಞ್ಞೇಸು ಚ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇಸು ಜನಪದೇಸು ದ್ವೇವ ವಣ್ಣಾ – ಅಯ್ಯೋ ಚೇವ ದಾಸೋ ಚ; ಅಯ್ಯೋ ಹುತ್ವಾ ದಾಸೋ ಹೋತಿ, ದಾಸೋ ಹುತ್ವಾ ಅಯ್ಯೋ ಹೋತೀ’’’ತಿ। ‘‘ಏತ್ಥ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಕಿಂ ಬಲಂ, ಕೋ ಅಸ್ಸಾಸೋ ಯದೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ…ಪೇ॰… ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’’’ತಿ? ‘‘ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಏವಮಾಹ, ಅಥ ಖ್ವೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮೇತಂ ಮಞ್ಞನ್ತಿ – ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ…ಪೇ॰… ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’’’ತಿ।
403. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, assalāyana, sutaṃ te – ‘yonakambojesu aññesu ca paccantimesu janapadesu dveva vaṇṇā – ayyo ceva dāso ca; ayyo hutvā dāso hoti, dāso hutvā ayyo hotī’’’ti ? ‘‘Evaṃ, bho, sutaṃ taṃ me – ‘yonakambojesu aññesu ca paccantimesu janapadesu dveva vaṇṇā – ayyo ceva dāso ca; ayyo hutvā dāso hoti, dāso hutvā ayyo hotī’’’ti. ‘‘Ettha, assalāyana, brāhmaṇānaṃ kiṃ balaṃ, ko assāso yadettha brāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo…pe… brahmadāyādā’’’ti? ‘‘Kiñcāpi bhavaṃ gotamo evamāha, atha khvettha brāhmaṇā evametaṃ maññanti – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo…pe… brahmadāyādā’’’ti.
೪೦೪. ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಖತ್ತಿಯೋವ ನು ಖೋ ಪಾಣಾತಿಪಾತೀ ಅದಿನ್ನಾದಾಯೀ ಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರೀ ಮುಸಾವಾದೀ ಪಿಸುಣವಾಚೋ ಫರುಸವಾಚೋ ಸಮ್ಫಪ್ಪಲಾಪೀ ಅಭಿಜ್ಝಾಲು ಬ್ಯಾಪನ್ನಚಿತ್ತೋ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪಜ್ಜೇಯ್ಯ, ನೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ? ವೇಸ್ಸೋವ ನು ಖೋ…ಪೇ॰… ಸುದ್ದೋವ ನು ಖೋ ಪಾಣಾತಿಪಾತೀ ಅದಿನ್ನಾದಾಯೀ ಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರೀ ಮುಸಾವಾದೀ ಪಿಸುಣವಾಚೋ ಫರುಸವಾಚೋ ಸಮ್ಫಪ್ಪಲಾಪೀ ಅಭಿಜ್ಝಾಲು ಬ್ಯಾಪನ್ನಚಿತ್ತೋ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪಜ್ಜೇಯ್ಯ, ನೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹಿದಂ, ಭೋ ಗೋತಮ। ಖತ್ತಿಯೋಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಪಾಣಾತಿಪಾತೀ ಅದಿನ್ನಾದಾಯೀ ಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರೀ ಮುಸಾವಾದೀ ಪಿಸುಣವಾಚೋ ಫರುಸವಾಚೋ ಸಮ್ಫಪ್ಪಲಾಪೀ ಅಭಿಜ್ಝಾಲು ಬ್ಯಾಪನ್ನಚಿತ್ತೋ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪಜ್ಜೇಯ್ಯ। ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ…ಪೇ॰… ವೇಸ್ಸೋಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ…ಪೇ॰… ಸುದ್ದೋಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ…ಪೇ॰… ಸಬ್ಬೇಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಚತ್ತಾರೋ ವಣ್ಣಾ ಪಾಣಾತಿಪಾತಿನೋ ಅದಿನ್ನಾದಾಯಿನೋ ಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರಿನೋ ಮುಸಾವಾದಿನೋ ಪಿಸುಣವಾಚಾ ಫರುಸವಾಚಾ ಸಮ್ಫಪ್ಪಲಾಪಿನೋ ಅಭಿಜ್ಝಾಲೂ ಬ್ಯಾಪನ್ನಚಿತ್ತಾ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠೀ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪಜ್ಜೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏತ್ಥ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಕಿಂ ಬಲಂ, ಕೋ ಅಸ್ಸಾಸೋ ಯದೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ…ಪೇ॰… ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’’’ತಿ? ‘‘ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಏವಮಾಹ, ಅಥ ಖ್ವೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮೇತಂ ಮಞ್ಞನ್ತಿ – ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ…ಪೇ॰… ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’’’ತಿ।
404. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, assalāyana, khattiyova nu kho pāṇātipātī adinnādāyī kāmesumicchācārī musāvādī pisuṇavāco pharusavāco samphappalāpī abhijjhālu byāpannacitto micchādiṭṭhi kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjeyya, no brāhmaṇo? Vessova nu kho…pe… suddova nu kho pāṇātipātī adinnādāyī kāmesumicchācārī musāvādī pisuṇavāco pharusavāco samphappalāpī abhijjhālu byāpannacitto micchādiṭṭhi kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjeyya, no brāhmaṇo’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama. Khattiyopi hi, bho gotama, pāṇātipātī adinnādāyī kāmesumicchācārī musāvādī pisuṇavāco pharusavāco samphappalāpī abhijjhālu byāpannacitto micchādiṭṭhi kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjeyya. Brāhmaṇopi hi, bho gotama…pe… vessopi hi, bho gotama…pe… suddopi hi, bho gotama…pe… sabbepi hi, bho gotama, cattāro vaṇṇā pāṇātipātino adinnādāyino kāmesumicchācārino musāvādino pisuṇavācā pharusavācā samphappalāpino abhijjhālū byāpannacittā micchādiṭṭhī kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjeyyu’’nti. ‘‘Ettha, assalāyana, brāhmaṇānaṃ kiṃ balaṃ, ko assāso yadettha brāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo…pe… brahmadāyādā’’’ti? ‘‘Kiñcāpi bhavaṃ gotamo evamāha, atha khvettha brāhmaṇā evametaṃ maññanti – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo…pe… brahmadāyādā’’’ti.
೪೦೫. ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ನು ಖೋ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಅದಿನ್ನಾದಾನಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಮುಸಾವಾದಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಪಿಸುಣಾಯ ವಾಚಾಯ ಪಟಿವಿರತೋ ಫರುಸಾಯ ವಾಚಾಯ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮ್ಫಪ್ಪಲಾಪಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಅನಭಿಜ್ಝಾಲು ಅಬ್ಯಾಪನ್ನಚಿತ್ತೋ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪಜ್ಜೇಯ್ಯ, ನೋ 9 ಖತ್ತಿಯೋ ನೋ ವೇಸ್ಸೋ, ನೋ ಸುದ್ದೋ’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹಿದಂ, ಭೋ ಗೋತಮ! ಖತ್ತಿಯೋಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಅದಿನ್ನಾದಾನಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಮುಸಾವಾದಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಪಿಸುಣಾಯ ವಾಚಾಯ ಪಟಿವಿರತೋ ಫರುಸಾಯ ವಾಚಾಯ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮ್ಫಪ್ಪಲಾಪಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಅನಭಿಜ್ಝಾಲು ಅಬ್ಯಾಪನ್ನಚಿತ್ತೋ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪಜ್ಜೇಯ್ಯ। ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ…ಪೇ॰… ವೇಸ್ಸೋಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ…ಪೇ॰… ಸುದ್ದೋಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ…ಪೇ॰… ಸಬ್ಬೇಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಚತ್ತಾರೋ ವಣ್ಣಾ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ಪಟಿವಿರತಾ ಅದಿನ್ನಾದಾನಾ ಪಟಿವಿರತಾ ಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರಾ ಪಟಿವಿರತಾ ಮುಸಾವಾದಾ ಪಟಿವಿರತಾ ಪಿಸುಣಾಯ ವಾಚಾಯ ಪಟಿವಿರತಾ ಫರುಸಾಯ ವಾಚಾಯ ಪಟಿವಿರತಾ ಸಮ್ಫಪ್ಪಲಾಪಾ ಪಟಿವಿರತಾ ಅನಭಿಜ್ಝಾಲೂ ಅಬ್ಯಾಪನ್ನಚಿತ್ತಾ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠೀ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪಜ್ಜೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏತ್ಥ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ , ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಕಿಂ ಬಲಂ, ಕೋ ಅಸ್ಸಾಸೋ ಯದೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ…ಪೇ॰… ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’’’ತಿ? ‘‘ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಏವಮಾಹ, ಅಥ ಖ್ವೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮೇತಂ ಮಞ್ಞನ್ತಿ – ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ…ಪೇ॰… ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’’’ತಿ।
405. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, assalāyana, brāhmaṇova nu kho pāṇātipātā paṭivirato adinnādānā paṭivirato kāmesumicchācārā paṭivirato musāvādā paṭivirato pisuṇāya vācāya paṭivirato pharusāya vācāya paṭivirato samphappalāpā paṭivirato anabhijjhālu abyāpannacitto sammādiṭṭhi kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjeyya, no 10 khattiyo no vesso, no suddo’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama! Khattiyopi hi, bho gotama, pāṇātipātā paṭivirato adinnādānā paṭivirato kāmesumicchācārā paṭivirato musāvādā paṭivirato pisuṇāya vācāya paṭivirato pharusāya vācāya paṭivirato samphappalāpā paṭivirato anabhijjhālu abyāpannacitto sammādiṭṭhi kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjeyya. Brāhmaṇopi hi, bho gotama…pe… vessopi hi, bho gotama…pe… suddopi hi, bho gotama…pe… sabbepi hi, bho gotama, cattāro vaṇṇā pāṇātipātā paṭiviratā adinnādānā paṭiviratā kāmesumicchācārā paṭiviratā musāvādā paṭiviratā pisuṇāya vācāya paṭiviratā pharusāya vācāya paṭiviratā samphappalāpā paṭiviratā anabhijjhālū abyāpannacittā sammādiṭṭhī kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjeyyu’’nti. ‘‘Ettha, assalāyana , brāhmaṇānaṃ kiṃ balaṃ, ko assāso yadettha brāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo…pe… brahmadāyādā’’’ti? ‘‘Kiñcāpi bhavaṃ gotamo evamāha, atha khvettha brāhmaṇā evametaṃ maññanti – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo…pe… brahmadāyādā’’’ti.
೪೦೬. ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ನು ಖೋ ಪಹೋತಿ ಅಸ್ಮಿಂ ಪದೇಸೇ ಅವೇರಂ ಅಬ್ಯಾಬಜ್ಝಂ ಮೇತ್ತಚಿತ್ತಂ ಭಾವೇತುಂ, ನೋ ಖತ್ತಿಯೋ, ನೋ ವೇಸ್ಸೋ ನೋ ಸುದ್ದೋ’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹಿದಂ, ಭೋ ಗೋತಮ! ಖತ್ತಿಯೋಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಪಹೋತಿ ಅಸ್ಮಿಂ ಪದೇಸೇ ಅವೇರಂ ಅಬ್ಯಾಬಜ್ಝಂ ಮೇತ್ತಚಿತ್ತಂ ಭಾವೇತುಂ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ… ವೇಸ್ಸೋಪಿ ಹಿ , ಭೋ ಗೋತಮ… ಸುದ್ದೋಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ… ಸಬ್ಬೇಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಚತ್ತಾರೋ ವಣ್ಣಾ ಪಹೋನ್ತಿ ಅಸ್ಮಿಂ ಪದೇಸೇ ಅವೇರಂ ಅಬ್ಯಾಬಜ್ಝಂ ಮೇತ್ತಚಿತ್ತಂ ಭಾವೇತು’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏತ್ಥ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಕಿಂ ಬಲಂ, ಕೋ ಅಸ್ಸಾಸೋ ಯದೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ…ಪೇ॰… ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’’’ತಿ? ‘‘ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಏವಮಾಹ, ಅಥ ಖ್ವೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮೇತಂ ಮಞ್ಞನ್ತಿ – ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ…ಪೇ॰… ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’’’ತಿ।
406. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, assalāyana, brāhmaṇova nu kho pahoti asmiṃ padese averaṃ abyābajjhaṃ mettacittaṃ bhāvetuṃ, no khattiyo, no vesso no suddo’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama! Khattiyopi hi, bho gotama, pahoti asmiṃ padese averaṃ abyābajjhaṃ mettacittaṃ bhāvetuṃ; brāhmaṇopi hi, bho gotama… vessopi hi , bho gotama… suddopi hi, bho gotama… sabbepi hi, bho gotama, cattāro vaṇṇā pahonti asmiṃ padese averaṃ abyābajjhaṃ mettacittaṃ bhāvetu’’nti. ‘‘Ettha, assalāyana, brāhmaṇānaṃ kiṃ balaṃ, ko assāso yadettha brāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo…pe… brahmadāyādā’’’ti? ‘‘Kiñcāpi bhavaṃ gotamo evamāha, atha khvettha brāhmaṇā evametaṃ maññanti – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo…pe… brahmadāyādā’’’ti.
೪೦೭. ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ನು ಖೋ ಪಹೋತಿ ಸೋತ್ತಿಸಿನಾನಿಂ ಆದಾಯ ನದಿಂ ಗನ್ತ್ವಾ ರಜೋಜಲ್ಲಂ ಪವಾಹೇತುಂ, ನೋ ಖತ್ತಿಯೋ, ನೋ ವೇಸ್ಸೋ, ನೋ ಸುದ್ದೋ’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹಿದಂ, ಭೋ ಗೋತಮ! ಖತ್ತಿಯೋಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಪಹೋತಿ ಸೋತ್ತಿಸಿನಾನಿಂ ಆದಾಯ ನದಿಂ ಗನ್ತ್ವಾ ರಜೋಜಲ್ಲಂ ಪವಾಹೇತುಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ… ವೇಸ್ಸೋಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ… ಸುದ್ದೋಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ… ಸಬ್ಬೇಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಚತ್ತಾರೋ ವಣ್ಣಾ ಪಹೋನ್ತಿ ಸೋತ್ತಿಸಿನಾನಿಂ ಆದಾಯ ನದಿಂ ಗನ್ತ್ವಾ ರಜೋಜಲ್ಲಂ ಪವಾಹೇತು’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏತ್ಥ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಕಿಂ ಬಲಂ, ಕೋ ಅಸ್ಸಾಸೋ ಯದೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ…ಪೇ॰… ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’’’ತಿ? ‘‘ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಏವಮಾಹ, ಅಥ ಖ್ವೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮೇತಂ ಮಞ್ಞನ್ತಿ – ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ…ಪೇ॰… ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’’’ತಿ।
407. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, assalāyana, brāhmaṇova nu kho pahoti sottisināniṃ ādāya nadiṃ gantvā rajojallaṃ pavāhetuṃ, no khattiyo, no vesso, no suddo’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama! Khattiyopi hi, bho gotama, pahoti sottisināniṃ ādāya nadiṃ gantvā rajojallaṃ pavāhetuṃ, brāhmaṇopi hi, bho gotama… vessopi hi, bho gotama… suddopi hi, bho gotama… sabbepi hi, bho gotama, cattāro vaṇṇā pahonti sottisināniṃ ādāya nadiṃ gantvā rajojallaṃ pavāhetu’’nti. ‘‘Ettha, assalāyana, brāhmaṇānaṃ kiṃ balaṃ, ko assāso yadettha brāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo…pe… brahmadāyādā’’’ti? ‘‘Kiñcāpi bhavaṃ gotamo evamāha, atha khvettha brāhmaṇā evametaṃ maññanti – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo…pe… brahmadāyādā’’’ti.
೪೦೮. ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಇಧ ರಾಜಾ ಖತ್ತಿಯೋ ಮುದ್ಧಾವಸಿತ್ತೋ ನಾನಾಜಚ್ಚಾನಂ ಪುರಿಸಾನಂ ಪುರಿಸಸತಂ ಸನ್ನಿಪಾತೇಯ್ಯ – ‘ಆಯನ್ತು ಭೋನ್ತೋ ಯೇ ತತ್ಥ ಖತ್ತಿಯಕುಲಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕುಲಾ ರಾಜಞ್ಞಕುಲಾ ಉಪ್ಪನ್ನಾ, ಸಾಕಸ್ಸ ವಾ ಸಾಲಸ್ಸ ವಾ 11 ಸಲಳಸ್ಸ ವಾ ಚನ್ದನಸ್ಸ ವಾ ಪದುಮಕಸ್ಸ ವಾ ಉತ್ತರಾರಣಿಂ ಆದಾಯ, ಅಗ್ಗಿಂ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೇನ್ತು, ತೇಜೋ ಪಾತುಕರೋನ್ತು। ಆಯನ್ತು ಪನ ಭೋನ್ತೋ ಯೇ ತತ್ಥ ಚಣ್ಡಾಲಕುಲಾ ನೇಸಾದಕುಲಾ ವೇನಕುಲಾ 12 ರಥಕಾರಕುಲಾ ಪುಕ್ಕುಸಕುಲಾ ಉಪ್ಪನ್ನಾ, ಸಾಪಾನದೋಣಿಯಾ ವಾ ಸೂಕರದೋಣಿಯಾ ವಾ ರಜಕದೋಣಿಯಾ ವಾ ಏರಣ್ಡಕಟ್ಠಸ್ಸ ವಾ ಉತ್ತರಾರಣಿಂ ಆದಾಯ, ಅಗ್ಗಿಂ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೇನ್ತು, ತೇಜೋ ಪಾತುಕರೋನ್ತೂ’ತಿ।
408. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, assalāyana, idha rājā khattiyo muddhāvasitto nānājaccānaṃ purisānaṃ purisasataṃ sannipāteyya – ‘āyantu bhonto ye tattha khattiyakulā brāhmaṇakulā rājaññakulā uppannā, sākassa vā sālassa vā 13 salaḷassa vā candanassa vā padumakassa vā uttarāraṇiṃ ādāya, aggiṃ abhinibbattentu, tejo pātukarontu. Āyantu pana bhonto ye tattha caṇḍālakulā nesādakulā venakulā 14 rathakārakulā pukkusakulā uppannā, sāpānadoṇiyā vā sūkaradoṇiyā vā rajakadoṇiyā vā eraṇḍakaṭṭhassa vā uttarāraṇiṃ ādāya, aggiṃ abhinibbattentu, tejo pātukarontū’ti.
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಯೋ ಏವಂ ನು ಖೋ ಸೋ 15 ಖತ್ತಿಯಕುಲಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕುಲಾ ರಾಜಞ್ಞಕುಲಾ ಉಪ್ಪನ್ನೇಹಿ ಸಾಕಸ್ಸ ವಾ ಸಾಲಸ್ಸ ವಾ ಸಲಳಸ್ಸ ವಾ ಚನ್ದನಸ್ಸ ವಾ ಪದುಮಕಸ್ಸ ವಾ ಉತ್ತರಾರಣಿಂ ಆದಾಯ ಅಗ್ಗಿ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೋ, ತೇಜೋ ಪಾತುಕತೋ, ಸೋ ಏವ ನು ಖ್ವಾಸ್ಸ ಅಗ್ಗಿ ಅಚ್ಚಿಮಾ ಚೇವ 16 ವಣ್ಣವಾ 17 ಚ ಪಭಸ್ಸರೋ ಚ, ತೇನ ಚ ಸಕ್ಕಾ ಅಗ್ಗಿನಾ ಅಗ್ಗಿಕರಣೀಯಂ ಕಾತುಂ; ಯೋ ಪನ ಸೋ ಚಣ್ಡಾಲಕುಲಾ ನೇಸಾದಕುಲಾ ವೇನಕುಲಾ ರಥಕಾರಕುಲಾ ಪುಕ್ಕುಸಕುಲಾ ಉಪ್ಪನ್ನೇಹಿ ಸಾಪಾನದೋಣಿಯಾ ವಾ ಸೂಕರದೋಣಿಯಾ ವಾ ರಜಕದೋಣಿಯಾ ವಾ ಏರಣ್ಡಕಟ್ಠಸ್ಸ ವಾ ಉತ್ತರಾರಣಿಂ ಆದಾಯ ಅಗ್ಗಿ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೋ, ತೇಜೋ ಪಾತುಕತೋ ಸ್ವಾಸ್ಸ ಅಗ್ಗಿ ನ ಚೇವ ಅಚ್ಚಿಮಾ ನ ಚ ವಣ್ಣವಾ ನ ಚ ಪಭಸ್ಸರೋ, ನ ಚ ತೇನ ಸಕ್ಕಾ ಅಗ್ಗಿನಾ ಅಗ್ಗಿಕರಣೀಯಂ ಕಾತು’’ನ್ತಿ? ‘‘ನೋ ಹಿದಂ, ಭೋ ಗೋತಮ! ಯೋಪಿ ಹಿ ಸೋ 18, ಭೋ ಗೋತಮ, ಖತ್ತಿಯಕುಲಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕುಲಾ ರಾಜಞ್ಞಕುಲಾ ಉಪ್ಪನ್ನೇಹಿ ಸಾಕಸ್ಸ ವಾ ಸಾಲಸ್ಸ ವಾ ಸಲಳಸ್ಸ ವಾ ಚನ್ದನಸ್ಸ ವಾ ಪದುಮಕಸ್ಸ ವಾ ಉತ್ತರಾರಣಿಂ ಆದಾಯ ಅಗ್ಗಿ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೋ, ತೇಜೋ ಪಾತುಕತೋ ಸ್ವಾಸ್ಸ 19 ಅಗ್ಗಿ ಅಚ್ಚಿಮಾ ಚೇವ ವಣ್ಣವಾ ಚ ಪಭಸ್ಸರೋ ಚ, ತೇನ ಚ ಸಕ್ಕಾ ಅಗ್ಗಿನಾ ಅಗ್ಗಿಕರಣೀಯಂ ಕಾತುಂ; ಯೋಪಿ ಸೋ ಚಣ್ಡಾಲಕುಲಾ ನೇಸಾದಕುಲಾ ವೇನಕುಲಾ ರಥಕಾರಕುಲಾ ಪುಕ್ಕುಸಕುಲಾ ಉಪ್ಪನ್ನೇಹಿ ಸಾಪಾನದೋಣಿಯಾ ವಾ ಸೂಕರದೋಣಿಯಾ ವಾ ರಜಕದೋಣಿಯಾ ವಾ ಏರಣ್ಡಕಟ್ಠಸ್ಸ ವಾ ಉತ್ತರಾರಣಿಂ ಆದಾಯ ಅಗ್ಗಿ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೋ, ತೇಜೋ ಪಾತುಕತೋ, ಸ್ವಾಸ್ಸ ಅಗ್ಗಿ ಅಚ್ಚಿಮಾ ಚೇವ ವಣ್ಣವಾ ಚ ಪಭಸ್ಸರೋ ಚ, ತೇನ ಚ ಸಕ್ಕಾ ಅಗ್ಗಿನಾ ಅಗ್ಗಿಕರಣೀಯಂ ಕಾತುಂ। ಸಬ್ಬೋಪಿ ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಅಗ್ಗಿ ಅಚ್ಚಿಮಾ ಚೇವ ವಣ್ಣವಾ ಚ ಪಭಸ್ಸರೋ ಚ, ಸಬ್ಬೇನಪಿ ಸಕ್ಕಾ ಅಗ್ಗಿನಾ ಅಗ್ಗಿಕರಣೀಯಂ ಕಾತು’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏತ್ಥ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಕಿಂ ಬಲಂ, ಕೋ ಅಸ್ಸಾಸೋ ಯದೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸುಕ್ಕೋ ವಣ್ಣೋ, ಕಣ್ಹೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾವ ಸುಜ್ಝನ್ತಿ, ನೋ ಅಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾವ ಬ್ರಹ್ಮುನೋ ಪುತ್ತಾ ಓರಸಾ ಮುಖತೋ ಜಾತಾ ಬ್ರಹ್ಮಜಾ ಬ್ರಹ್ಮನಿಮ್ಮಿತಾ ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’’’ತಿ? ‘‘ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಏವಮಾಹ, ಅಥ ಖ್ವೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮೇತಂ ಮಞ್ಞನ್ತಿ – ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ…ಪೇ॰… ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’’’ತಿ।
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, assalāyana, yo evaṃ nu kho so 20 khattiyakulā brāhmaṇakulā rājaññakulā uppannehi sākassa vā sālassa vā salaḷassa vā candanassa vā padumakassa vā uttarāraṇiṃ ādāya aggi abhinibbatto, tejo pātukato, so eva nu khvāssa aggi accimā ceva 21 vaṇṇavā 22 ca pabhassaro ca, tena ca sakkā agginā aggikaraṇīyaṃ kātuṃ; yo pana so caṇḍālakulā nesādakulā venakulā rathakārakulā pukkusakulā uppannehi sāpānadoṇiyā vā sūkaradoṇiyā vā rajakadoṇiyā vā eraṇḍakaṭṭhassa vā uttarāraṇiṃ ādāya aggi abhinibbatto, tejo pātukato svāssa aggi na ceva accimā na ca vaṇṇavā na ca pabhassaro, na ca tena sakkā agginā aggikaraṇīyaṃ kātu’’nti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama! Yopi hi so 23, bho gotama, khattiyakulā brāhmaṇakulā rājaññakulā uppannehi sākassa vā sālassa vā salaḷassa vā candanassa vā padumakassa vā uttarāraṇiṃ ādāya aggi abhinibbatto, tejo pātukato svāssa 24 aggi accimā ceva vaṇṇavā ca pabhassaro ca, tena ca sakkā agginā aggikaraṇīyaṃ kātuṃ; yopi so caṇḍālakulā nesādakulā venakulā rathakārakulā pukkusakulā uppannehi sāpānadoṇiyā vā sūkaradoṇiyā vā rajakadoṇiyā vā eraṇḍakaṭṭhassa vā uttarāraṇiṃ ādāya aggi abhinibbatto, tejo pātukato, svāssa aggi accimā ceva vaṇṇavā ca pabhassaro ca, tena ca sakkā agginā aggikaraṇīyaṃ kātuṃ. Sabbopi hi, bho gotama, aggi accimā ceva vaṇṇavā ca pabhassaro ca, sabbenapi sakkā agginā aggikaraṇīyaṃ kātu’’nti. ‘‘Ettha, assalāyana, brāhmaṇānaṃ kiṃ balaṃ, ko assāso yadettha brāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo; brāhmaṇova sukko vaṇṇo, kaṇho añño vaṇṇo; brāhmaṇāva sujjhanti, no abrāhmaṇā; brāhmaṇāva brahmuno puttā orasā mukhato jātā brahmajā brahmanimmitā brahmadāyādā’’’ti? ‘‘Kiñcāpi bhavaṃ gotamo evamāha, atha khvettha brāhmaṇā evametaṃ maññanti – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo…pe… brahmadāyādā’’’ti.
೪೦೯. ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಇಧ ಖತ್ತಿಯಕುಮಾರೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕಞ್ಞಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಸಂವಾಸಂ ಕಪ್ಪೇಯ್ಯ, ತೇಸಂ ಸಂವಾಸಮನ್ವಾಯ ಪುತ್ತೋ ಜಾಯೇಥ; ಯೋ ಸೋ ಖತ್ತಿಯಕುಮಾರೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕಞ್ಞಾಯ ಪುತ್ತೋ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ಸಿಯಾ ಸೋ ಮಾತುಪಿ ಸದಿಸೋ ಪಿತುಪಿ ಸದಿಸೋ, ‘ಖತ್ತಿಯೋ’ತಿಪಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ’ತಿಪಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ’’ತಿ? ‘‘ಯೋ ಸೋ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಖತ್ತಿಯಕುಮಾರೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕಞ್ಞಾಯ ಪುತ್ತೋ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ಸಿಯಾ ಸೋ ಮಾತುಪಿ ಸದಿಸೋ ಪಿತುಪಿ ಸದಿಸೋ, ‘ಖತ್ತಿಯೋ’ತಿಪಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ’ತಿಪಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ’’ತಿ।
409. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, assalāyana, idha khattiyakumāro brāhmaṇakaññāya saddhiṃ saṃvāsaṃ kappeyya, tesaṃ saṃvāsamanvāya putto jāyetha; yo so khattiyakumārena brāhmaṇakaññāya putto uppanno, siyā so mātupi sadiso pitupi sadiso, ‘khattiyo’tipi vattabbo ‘brāhmaṇo’tipi vattabbo’’ti? ‘‘Yo so, bho gotama, khattiyakumārena brāhmaṇakaññāya putto uppanno, siyā so mātupi sadiso pitupi sadiso, ‘khattiyo’tipi vattabbo ‘brāhmaṇo’tipi vattabbo’’ti.
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಇಧ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕುಮಾರೋ ಖತ್ತಿಯಕಞ್ಞಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಸಂವಾಸಂ ಕಪ್ಪೇಯ್ಯ, ತೇಸಂ ಸಂವಾಸಮನ್ವಾಯ ಪುತ್ತೋ ಜಾಯೇಥ; ಯೋ ಸೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕುಮಾರೇನ ಖತ್ತಿಯಕಞ್ಞಾಯ ಪುತ್ತೋ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ಸಿಯಾ ಸೋ ಮಾತುಪಿ ಸದಿಸೋ ಪಿತುಪಿ ಸದಿಸೋ, ‘ಖತ್ತಿಯೋ’ತಿಪಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ’ತಿಪಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ’’ತಿ? ‘‘ಯೋ ಸೋ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕುಮಾರೇನ ಖತ್ತಿಯಕಞ್ಞಾಯ ಪುತ್ತೋ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ಸಿಯಾ ಸೋ ಮಾತುಪಿ ಸದಿಸೋ ಪಿತುಪಿ ಸದಿಸೋ, ‘ಖತ್ತಿಯೋ’ತಿಪಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ’ತಿಪಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ’’ತಿ।
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, assalāyana, idha brāhmaṇakumāro khattiyakaññāya saddhiṃ saṃvāsaṃ kappeyya, tesaṃ saṃvāsamanvāya putto jāyetha; yo so brāhmaṇakumārena khattiyakaññāya putto uppanno, siyā so mātupi sadiso pitupi sadiso, ‘khattiyo’tipi vattabbo ‘brāhmaṇo’tipi vattabbo’’ti? ‘‘Yo so, bho gotama, brāhmaṇakumārena khattiyakaññāya putto uppanno, siyā so mātupi sadiso pitupi sadiso, ‘khattiyo’tipi vattabbo ‘brāhmaṇo’tipi vattabbo’’ti.
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ ಇಧ ವಳವಂ ಗದ್ರಭೇನ ಸಮ್ಪಯೋಜೇಯ್ಯುಂ 25, ತೇಸಂ ಸಮ್ಪಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಕಿಸೋರೋ ಜಾಯೇಥ; ಯೋ ಸೋ ವಳವಾಯ ಗದ್ರಭೇನ ಕಿಸೋರೋ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ಸಿಯಾ ಸೋ ಮಾತುಪಿ ಸದಿಸೋ ಪಿತುಪಿ ಸದಿಸೋ, ‘ಅಸ್ಸೋ’ತಿಪಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ ‘ಗದ್ರಭೋ’ತಿಪಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ’’ತಿ? ‘‘ಕುಣ್ಡಞ್ಹಿ ಸೋ 26, ಭೋ ಗೋತಮ, ಅಸ್ಸತರೋ ಹೋತಿ। ಇದಂ ಹಿಸ್ಸ , ಭೋ ಗೋತಮ, ನಾನಾಕರಣಂ ಪಸ್ಸಾಮಿ; ಅಮುತ್ರ ಚ ಪನೇಸಾನಂ ನ ಕಿಞ್ಚಿ ನಾನಾಕರಣಂ ಪಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ।
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, assalāyana idha vaḷavaṃ gadrabhena sampayojeyyuṃ 27, tesaṃ sampayogamanvāya kisoro jāyetha; yo so vaḷavāya gadrabhena kisoro uppanno, siyā so mātupi sadiso pitupi sadiso, ‘asso’tipi vattabbo ‘gadrabho’tipi vattabbo’’ti? ‘‘Kuṇḍañhi so 28, bho gotama, assataro hoti. Idaṃ hissa , bho gotama, nānākaraṇaṃ passāmi; amutra ca panesānaṃ na kiñci nānākaraṇaṃ passāmī’’ti.
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಇಧಾಸ್ಸು ದ್ವೇ ಮಾಣವಕಾ ಭಾತರೋ ಸಉದರಿಯಾ, ಏಕೋ ಅಜ್ಝಾಯಕೋ ಉಪನೀತೋ ಏಕೋ ಅನಜ್ಝಾಯಕೋ ಅನುಪನೀತೋ। ಕಮೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪಠಮಂ ಭೋಜೇಯ್ಯುಂ ಸದ್ಧೇ ವಾ ಥಾಲಿಪಾಕೇ ವಾ ಯಞ್ಞೇ ವಾ ಪಾಹುನೇ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಯೋ ಸೋ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಮಾಣವಕೋ ಅಜ್ಝಾಯಕೋ ಉಪನೀತೋ ತಮೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪಠಮಂ ಭೋಜೇಯ್ಯುಂ ಸದ್ಧೇ ವಾ ಥಾಲಿಪಾಕೇ ವಾ ಯಞ್ಞೇ ವಾ ಪಾಹುನೇ ವಾ। ಕಿಞ್ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಅನಜ್ಝಾಯಕೇ ಅನುಪನೀತೇ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲಂ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ?
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, assalāyana, idhāssu dve māṇavakā bhātaro saudariyā, eko ajjhāyako upanīto eko anajjhāyako anupanīto. Kamettha brāhmaṇā paṭhamaṃ bhojeyyuṃ saddhe vā thālipāke vā yaññe vā pāhune vā’’ti? ‘‘Yo so, bho gotama, māṇavako ajjhāyako upanīto tamettha brāhmaṇā paṭhamaṃ bhojeyyuṃ saddhe vā thālipāke vā yaññe vā pāhune vā. Kiñhi, bho gotama, anajjhāyake anupanīte dinnaṃ mahapphalaṃ bhavissatī’’ti?
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಇಧಾಸ್ಸು ದ್ವೇ ಮಾಣವಕಾ ಭಾತರೋ ಸಉದರಿಯಾ, ಏಕೋ ಅಜ್ಝಾಯಕೋ ಉಪನೀತೋ ದುಸ್ಸೀಲೋ ಪಾಪಧಮ್ಮೋ, ಏಕೋ ಅನಜ್ಝಾಯಕೋ ಅನುಪನೀತೋ ಸೀಲವಾ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮೋ। ಕಮೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪಠಮಂ ಭೋಜೇಯ್ಯುಂ ಸದ್ಧೇ ವಾ ಥಾಲಿಪಾಕೇ ವಾ ಯಞ್ಞೇ ವಾ ಪಾಹುನೇ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಯೋ ಸೋ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಮಾಣವಕೋ ಅನಜ್ಝಾಯಕೋ ಅನುಪನೀತೋ ಸೀಲವಾ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮೋ ತಮೇತ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪಠಮಂ ಭೋಜೇಯ್ಯುಂ ಸದ್ಧೇ ವಾ ಥಾಲಿಪಾಕೇ ವಾ ಯಞ್ಞೇ ವಾ ಪಾಹುನೇ ವಾ। ಕಿಞ್ಹಿ, ಭೋ ಗೋತಮ, ದುಸ್ಸೀಲೇ ಪಾಪಧಮ್ಮೇ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲಂ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ?
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, assalāyana, idhāssu dve māṇavakā bhātaro saudariyā, eko ajjhāyako upanīto dussīlo pāpadhammo, eko anajjhāyako anupanīto sīlavā kalyāṇadhammo. Kamettha brāhmaṇā paṭhamaṃ bhojeyyuṃ saddhe vā thālipāke vā yaññe vā pāhune vā’’ti? ‘‘Yo so, bho gotama, māṇavako anajjhāyako anupanīto sīlavā kalyāṇadhammo tamettha brāhmaṇā paṭhamaṃ bhojeyyuṃ saddhe vā thālipāke vā yaññe vā pāhune vā. Kiñhi, bho gotama, dussīle pāpadhamme dinnaṃ mahapphalaṃ bhavissatī’’ti?
‘‘ಪುಬ್ಬೇ ಖೋ ತ್ವಂ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಜಾತಿಂ ಅಗಮಾಸಿ; ಜಾತಿಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಮನ್ತೇ ಅಗಮಾಸಿ; ಮನ್ತೇ ಗನ್ತ್ವಾ ತಪೇ ಅಗಮಾಸಿ; ತಪೇ ಗನ್ತ್ವಾ 29 ಚಾತುವಣ್ಣಿಂ ಸುದ್ಧಿಂ ಪಚ್ಚಾಗತೋ, ಯಮಹಂ ಪಞ್ಞಪೇಮೀ’’ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಅಸ್ಸಲಾಯನೋ ಮಾಣವೋ ತುಣ್ಹೀಭೂತೋ ಮಙ್ಕುಭೂತೋ ಪತ್ತಕ್ಖನ್ಧೋ ಅಧೋಮುಖೋ ಪಜ್ಝಾಯನ್ತೋ ಅಪ್ಪಟಿಭಾನೋ ನಿಸೀದಿ।
‘‘Pubbe kho tvaṃ, assalāyana, jātiṃ agamāsi; jātiṃ gantvā mante agamāsi; mante gantvā tape agamāsi; tape gantvā 30 cātuvaṇṇiṃ suddhiṃ paccāgato, yamahaṃ paññapemī’’ti. Evaṃ vutte, assalāyano māṇavo tuṇhībhūto maṅkubhūto pattakkhandho adhomukho pajjhāyanto appaṭibhāno nisīdi.
೪೧೦. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಅಸ್ಸಲಾಯನಂ ಮಾಣವಂ ತುಣ್ಹೀಭೂತಂ ಮಙ್ಕುಭೂತಂ ಪತ್ತಕ್ಖನ್ಧಂ ಅಧೋಮುಖಂ ಪಜ್ಝಾಯನ್ತಂ ಅಪ್ಪಟಿಭಾನಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಅಸ್ಸಲಾಯನಂ ಮಾಣವಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಸತ್ತನ್ನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸೀನಂ ಅರಞ್ಞಾಯತನೇ ಪಣ್ಣಕುಟೀಸು ಸಮ್ಮನ್ತಾನಂ 31 ಏವರೂಪಂ ಪಾಪಕಂ ದಿಟ್ಠಿಗತಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಹೋತಿ – ‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ…ಪೇ॰… ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’ತಿ। ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ , ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಅಸಿತೋ ದೇವಲೋ ಇಸಿ – ‘ಸತ್ತನ್ನಂ ಕಿರ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸೀನಂ ಅರಞ್ಞಾಯತನೇ ಪಣ್ಣಕುಟೀಸು ಸಮ್ಮನ್ತಾನಂ ಏವರೂಪಂ ಪಾಪಕಂ ದಿಟ್ಠಿಗತಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ – ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ…ಪೇ॰… ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಅಸಿತೋ ದೇವಲೋ ಇಸಿ ಕೇಸಮಸ್ಸುಂ ಕಪ್ಪೇತ್ವಾ ಮಞ್ಜಿಟ್ಠವಣ್ಣಾನಿ ದುಸ್ಸಾನಿ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪಟಲಿಯೋ 32 ಉಪಾಹನಾ ಆರುಹಿತ್ವಾ ಜಾತರೂಪಮಯಂ ದಣ್ಡಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಸತ್ತನ್ನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸೀನಂ ಪತ್ಥಣ್ಡಿಲೇ ಪಾತುರಹೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಅಸಿತೋ ದೇವಲೋ ಇಸಿ ಸತ್ತನ್ನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸೀನಂ ಪತ್ಥಣ್ಡಿಲೇ ಚಙ್ಕಮಮಾನೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಹನ್ದ, ಕೋ ನು ಖೋ ಇಮೇ ಭವನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸಯೋ ಗತಾ 33; ಹನ್ದ, ಕೋ ನು ಖೋ ಇಮೇ ಭವನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸಯೋ ಗತಾ’ತಿ? ಅಥ ಖೋ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಸತ್ತನ್ನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸೀನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಕೋ ನಾಯಂ ಗಾಮಣ್ಡಲರೂಪೋ ವಿಯ ಸತ್ತನ್ನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸೀನಂ ಪತ್ಥಣ್ಡಿಲೇ ಚಙ್ಕಮಮಾನೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಹನ್ದ, ಕೋ ನು ಖೋ ಇಮೇ ಭವನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸಯೋ ಗತಾ; ಹನ್ದ, ಕೋ ನು ಖೋ ಇಮೇ ಭವನ್ತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸಯೋ ಗತಾತಿ? ಹನ್ದ, ನಂ ಅಭಿಸಪಾಮಾ’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಸತ್ತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸಯೋ ಅಸಿತಂ ದೇವಲಂ ಇಸಿಂ ಅಭಿಸಪಿಂಸು – ‘ಭಸ್ಮಾ, ವಸಲ 34, ಹೋಹಿ; ಭಸ್ಮಾ, ವಸಲ, ಹೋಹೀ’ತಿ 35। ಯಥಾ ಯಥಾ ಖೋ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಸತ್ತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸಯೋ ಅಸಿತಂ ದೇವಲಂ ಇಸಿಂ ಅಭಿಸಪಿಂಸು ತಥಾ ತಥಾ ಅಸಿತೋ ದೇವಲೋ ಇಸಿ ಅಭಿರೂಪತರೋ ಚೇವ ಹೋತಿ ದಸ್ಸನೀಯತರೋ ಚ ಪಾಸಾದಿಕತರೋ ಚ। ಅಥ ಖೋ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಸತ್ತನ್ನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸೀನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಮೋಘಂ ವತ ನೋ ತಪೋ, ಅಫಲಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ। ಮಯಞ್ಹಿ ಪುಬ್ಬೇ ಯಂ ಅಭಿಸಪಾಮ – ಭಸ್ಮಾ, ವಸಲ, ಹೋಹಿ; ಭಸ್ಮಾ, ವಸಲ, ಹೋಹೀತಿ ಭಸ್ಮಾವ ಭವತಿ ಏಕಚ್ಚೋ। ಇಮಂ ಪನ ಮಯಂ ಯಥಾ ಯಥಾ ಅಭಿಸಪಾಮ ತಥಾ ತಥಾ ಅಭಿರೂಪತರೋ ಚೇವ ಹೋತಿ ದಸ್ಸನೀಯತರೋ ಚ ಪಾಸಾದಿಕತರೋ ಚಾ’ತಿ। ‘ನ ಭವನ್ತಾನಂ ಮೋಘಂ ತಪೋ, ನಾಫಲಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ। ಇಙ್ಘ ಭವನ್ತೋ, ಯೋ ಮಯಿ ಮನೋಪದೋಸೋ ತಂ ಪಜಹಥಾ’ತಿ। ‘ಯೋ ಭವತಿ ಮನೋಪದೋಸೋ ತಂ ಪಜಹಾಮ। ಕೋ ನು ಭವಂ ಹೋತೀ’ತಿ? ‘ಸುತೋ ನು ಭವತಂ – ಅಸಿತೋ ದೇವಲೋ ಇಸೀ’ತಿ? ‘ಏವಂ, ಭೋ’। ‘ಸೋ ಖ್ವಾಹಂ, ಭೋ, ಹೋಮೀ’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಸತ್ತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸಯೋ ಅಸಿತಂ ದೇವಲಂ ಇಸಿಂ ಅಭಿವಾದೇತುಂ ಉಪಕ್ಕಮಿಂಸು।
410. Atha kho bhagavā assalāyanaṃ māṇavaṃ tuṇhībhūtaṃ maṅkubhūtaṃ pattakkhandhaṃ adhomukhaṃ pajjhāyantaṃ appaṭibhānaṃ viditvā assalāyanaṃ māṇavaṃ etadavoca – ‘‘bhūtapubbaṃ, assalāyana, sattannaṃ brāhmaṇisīnaṃ araññāyatane paṇṇakuṭīsu sammantānaṃ 36 evarūpaṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ uppannaṃ hoti – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo…pe… brahmadāyādā’ti. Assosi kho , assalāyana, asito devalo isi – ‘sattannaṃ kira brāhmaṇisīnaṃ araññāyatane paṇṇakuṭīsu sammantānaṃ evarūpaṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ uppannaṃ – brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo…pe… brahmadāyādā’ti. Atha kho, assalāyana, asito devalo isi kesamassuṃ kappetvā mañjiṭṭhavaṇṇāni dussāni nivāsetvā paṭaliyo 37 upāhanā āruhitvā jātarūpamayaṃ daṇḍaṃ gahetvā sattannaṃ brāhmaṇisīnaṃ patthaṇḍile pāturahosi. Atha kho, assalāyana, asito devalo isi sattannaṃ brāhmaṇisīnaṃ patthaṇḍile caṅkamamāno evamāha – ‘handa, ko nu kho ime bhavanto brāhmaṇisayo gatā 38; handa, ko nu kho ime bhavanto brāhmaṇisayo gatā’ti? Atha kho, assalāyana, sattannaṃ brāhmaṇisīnaṃ etadahosi – ‘ko nāyaṃ gāmaṇḍalarūpo viya sattannaṃ brāhmaṇisīnaṃ patthaṇḍile caṅkamamāno evamāha – ‘handa, ko nu kho ime bhavanto brāhmaṇisayo gatā; handa, ko nu kho ime bhavanto brāhmaṇisayo gatāti? Handa, naṃ abhisapāmā’ti. Atha kho, assalāyana, satta brāhmaṇisayo asitaṃ devalaṃ isiṃ abhisapiṃsu – ‘bhasmā, vasala 39, hohi; bhasmā, vasala, hohī’ti 40. Yathā yathā kho, assalāyana, satta brāhmaṇisayo asitaṃ devalaṃ isiṃ abhisapiṃsu tathā tathā asito devalo isi abhirūpataro ceva hoti dassanīyataro ca pāsādikataro ca. Atha kho, assalāyana, sattannaṃ brāhmaṇisīnaṃ etadahosi – ‘moghaṃ vata no tapo, aphalaṃ brahmacariyaṃ. Mayañhi pubbe yaṃ abhisapāma – bhasmā, vasala, hohi; bhasmā, vasala, hohīti bhasmāva bhavati ekacco. Imaṃ pana mayaṃ yathā yathā abhisapāma tathā tathā abhirūpataro ceva hoti dassanīyataro ca pāsādikataro cā’ti. ‘Na bhavantānaṃ moghaṃ tapo, nāphalaṃ brahmacariyaṃ. Iṅgha bhavanto, yo mayi manopadoso taṃ pajahathā’ti. ‘Yo bhavati manopadoso taṃ pajahāma. Ko nu bhavaṃ hotī’ti? ‘Suto nu bhavataṃ – asito devalo isī’ti? ‘Evaṃ, bho’. ‘So khvāhaṃ, bho, homī’ti. Atha kho, assalāyana, satta brāhmaṇisayo asitaṃ devalaṃ isiṃ abhivādetuṃ upakkamiṃsu.
೪೧೧. ‘‘ಅಥ ಖೋ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಅಸಿತೋ ದೇವಲೋ ಇಸಿ ಸತ್ತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸಯೋ ಏತದವೋಚ – ‘ಸುತಂ ಮೇತಂ, ಭೋ, ಸತ್ತನ್ನಂ ಕಿರ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸೀನಂ ಅರಞ್ಞಾಯತನೇ ಪಣ್ಣಕುಟೀಸು ಸಮ್ಮನ್ತಾನಂ ಏವರೂಪಂ ಪಾಪಕಂ ದಿಟ್ಠಿಗತಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ – ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸೇಟ್ಠೋ ವಣ್ಣೋ, ಹೀನೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋವ ಸುಕ್ಕೋ ವಣ್ಣೋ , ಕಣ್ಹೋ ಅಞ್ಞೋ ವಣ್ಣೋ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾವ ಸುಜ್ಝನ್ತಿ, ನೋ ಅಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾವ ಬ್ರಹ್ಮುನೋ ಪುತ್ತಾ ಓರಸಾ ಮುಖತೋ ಜಾತಾ ಬ್ರಹ್ಮಜಾ ಬ್ರಹ್ಮನಿಮ್ಮಿತಾ ಬ್ರಹ್ಮದಾಯಾದಾ’ತಿ। ‘ಏವಂ, ಭೋ’।
411. ‘‘Atha kho, assalāyana, asito devalo isi satta brāhmaṇisayo etadavoca – ‘sutaṃ metaṃ, bho, sattannaṃ kira brāhmaṇisīnaṃ araññāyatane paṇṇakuṭīsu sammantānaṃ evarūpaṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ uppannaṃ – brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīno añño vaṇṇo; brāhmaṇova sukko vaṇṇo , kaṇho añño vaṇṇo; brāhmaṇāva sujjhanti, no abrāhmaṇā; brāhmaṇāva brahmuno puttā orasā mukhato jātā brahmajā brahmanimmitā brahmadāyādā’ti. ‘Evaṃ, bho’.
‘‘‘ಜಾನನ್ತಿ ಪನ ಭೋನ್ತೋ – ಯಾ ಜನಿಕಾ ಮಾತಾ 41 ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂಯೇವ ಅಗಮಾಸಿ, ನೋ ಅಬ್ರಾಹ್ಮಣ’ನ್ತಿ? ‘ನೋ ಹಿದಂ, ಭೋ’।
‘‘‘Jānanti pana bhonto – yā janikā mātā 42 brāhmaṇaṃyeva agamāsi, no abrāhmaṇa’nti? ‘No hidaṃ, bho’.
‘‘‘ಜಾನನ್ತಿ ಪನ ಭೋನ್ತೋ – ಯಾ ಜನಿಕಾಮಾತು 43 ಮಾತಾ ಯಾವ ಸತ್ತಮಾ ಮಾತುಮಾತಾಮಹಯುಗಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂಯೇವ ಅಗಮಾಸಿ, ನೋ ಅಬ್ರಾಹ್ಮಣ’ನ್ತಿ? ‘ನೋ ಹಿದಂ, ಭೋ’।
‘‘‘Jānanti pana bhonto – yā janikāmātu 44 mātā yāva sattamā mātumātāmahayugā brāhmaṇaṃyeva agamāsi, no abrāhmaṇa’nti? ‘No hidaṃ, bho’.
‘‘‘ಜಾನನ್ತಿ ಪನ ಭೋನ್ತೋ – ಯೋ ಜನಕೋ ಪಿತಾ 45 ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಂಯೇವ ಅಗಮಾಸಿ, ನೋ ಅಬ್ರಾಹ್ಮಣಿ’ನ್ತಿ? ‘ನೋ ಹಿದಂ, ಭೋ’।
‘‘‘Jānanti pana bhonto – yo janako pitā 46 brāhmaṇiṃyeva agamāsi, no abrāhmaṇi’nti? ‘No hidaṃ, bho’.
‘‘‘ಜಾನನ್ತಿ ಪನ ಭೋನ್ತೋ – ಯೋ ಜನಕಪಿತು 47 ಪಿತಾ ಯಾವ ಸತ್ತಮಾ ಪಿತುಪಿತಾಮಹಯುಗಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಂಯೇವ ಅಗಮಾಸಿ, ನೋ ಅಬ್ರಾಹ್ಮಣಿ’ನ್ತಿ? ‘ನೋ ಹಿದಂ, ಭೋ’।
‘‘‘Jānanti pana bhonto – yo janakapitu 48 pitā yāva sattamā pitupitāmahayugā brāhmaṇiṃyeva agamāsi, no abrāhmaṇi’nti? ‘No hidaṃ, bho’.
‘‘‘ಜಾನನ್ತಿ ಪನ ಭೋನ್ತೋ – ತಗ್ಘ 53, ಸೋ ಗನ್ಧಬ್ಬೋ ಖತ್ತಿಯೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ವೇಸ್ಸೋ ವಾ ಸುದ್ದೋ ವಾ’ತಿ? ‘ನ ಮಯಂ, ಭೋ, ಜಾನಾಮ – ತಗ್ಘ ಸೋ ಗನ್ಧಬ್ಬೋ ಖತ್ತಿಯೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ವೇಸ್ಸೋ ವಾ ಸುದ್ದೋ ವಾ’ತಿ। ‘ಏವಂ ಸನ್ತೇ, ಭೋ, ಜಾನಾಥ – ಕೇ ತುಮ್ಹೇ ಹೋಥಾ’ತಿ? ‘ಏವಂ ಸನ್ತೇ, ಭೋ , ನ ಮಯಂ ಜಾನಾಮ – ಕೇ ಮಯಂ ಹೋಮಾ’ತಿ। ತೇ ಹಿ ನಾಮ, ಅಸ್ಸಲಾಯನ, ಸತ್ತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಸಯೋ ಅಸಿತೇನ ದೇವಲೇನ ಇಸಿನಾ ಸಕೇ ಜಾತಿವಾದೇ ಸಮನುಯುಞ್ಜೀಯಮಾನಾ ಸಮನುಗ್ಗಾಹೀಯಮಾನಾ ಸಮನುಭಾಸೀಯಮಾನಾ ನ ಸಮ್ಪಾಯಿಸ್ಸನ್ತಿ; ಕಿಂ ಪನ ತ್ವಂ ಏತರಹಿ ಮಯಾ ಸಕಸ್ಮಿಂ ಜಾತಿವಾದೇ ಸಮನುಯುಞ್ಜೀಯಮಾನೋ ಸಮನುಗ್ಗಾಹೀಯಮಾನೋ ಸಮನುಭಾಸೀಯಮಾನೋ ಸಮ್ಪಾಯಿಸ್ಸಸಿ, ಯೇಸಂ ತ್ವಂ ಸಾಚರಿಯಕೋ ನ ಪುಣ್ಣೋ ದಬ್ಬಿಗಾಹೋ’’ತಿ।
‘‘‘Jānanti pana bhonto – taggha 54, so gandhabbo khattiyo vā brāhmaṇo vā vesso vā suddo vā’ti? ‘Na mayaṃ, bho, jānāma – taggha so gandhabbo khattiyo vā brāhmaṇo vā vesso vā suddo vā’ti. ‘Evaṃ sante, bho, jānātha – ke tumhe hothā’ti? ‘Evaṃ sante, bho , na mayaṃ jānāma – ke mayaṃ homā’ti. Te hi nāma, assalāyana, satta brāhmaṇisayo asitena devalena isinā sake jātivāde samanuyuñjīyamānā samanuggāhīyamānā samanubhāsīyamānā na sampāyissanti; kiṃ pana tvaṃ etarahi mayā sakasmiṃ jātivāde samanuyuñjīyamāno samanuggāhīyamāno samanubhāsīyamāno sampāyissasi, yesaṃ tvaṃ sācariyako na puṇṇo dabbigāho’’ti.
ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಅಸ್ಸಲಾಯನೋ ಮಾಣವೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭೋ ಗೋತಮ…ಪೇ॰… ಉಪಾಸಕಂ ಮಂ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಧಾರೇತು ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ ಪಾಣುಪೇತಂ ಸರಣಂ ಗತ’’ನ್ತಿ।
Evaṃ vutte, assalāyano māṇavo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.
ಅಸ್ಸಲಾಯನಸುತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ ತತಿಯಂ।
Assalāyanasuttaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ೩. ಅಸ್ಸಲಾಯನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Assalāyanasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೩. ಅಸ್ಸಲಾಯನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Assalāyanasuttavaṇṇanā
