Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ (ဋီကာ) • Majjhimanikāya (ṭīkā)

    ၃. အသ္သလာယနသုတ္တဝဏ္ဏနာ

    3. Assalāyanasuttavaṇṇanā

    ၄၀၁. အညမညဝိသိဋ္ဌတ္တာ ဝိသဒိသံ ရဇ္ဇံ ဝိရဇ္ဇံ, ဝိရဇ္ဇတော အာဂတာ, တတ္ထ ဇာတာတိ ဝာ ဝေရဇ္ဇကာ, ဧဝံ ဇာတာ ခော ပန တေ, ယသ္မာ ဝတ္ထာဘရဏာဒိဝိဘာဂေန နာနပ္ပကာရာ ဟောန္တိ, တသ္မာ ဝုတ္တံ ‘‘နာနာဝေရဇ္ဇကာန’’န္တိ။ အဋ္ဌကထာယံ ပန ဝေရဇ္ဇသ္သေဝ ဝသေန နာနပ္ပကာရတာ ဝုတ္တာ။ ယညုပာသနာဒိနာတိ ယညာနုဘဝနမန္တဇ္ဈေနဒက္ခိဏပရိယေသနာဒိနာ။ စတုဝဏ္ဏသာဓာရဏန္တိ ခတ္တိယာဒီနံ စတုန္နံ ဝဏ္ဏာနံ သာဓာရဏံ သံသာရသုဒ္ဓိပာပတသ္သနံ။ န္ဟာနသုဒ္ဓိယာတိ တိတ္ထသမုဒ္ဒခာတေသု မန္တဇပ္ပနပုဗ္ဗကံ သာယံတတိယဥဒကောရောဟနာဒိန္ဟာနသုဒ္ဓိယာ။ ဘာဝနာသုဒ္ဓိယာတိ ပရမဇောတိဘူတာယ ပုရိသဘာဝနာသင္ခာတာယ သုဒ္ဓိယာ။ ဝာပိတသိရောတိ ဩရောပိတကေသော။ တမေဝ ဟိ သိရော ဝာပိတန္တိ ဝုစ္စတိ။

    401. Aññamaññavisiṭṭhattā visadisaṃ rajjaṃ virajjaṃ, virajjato āgatā, tattha jātāti vā verajjakā, evaṃ jātā kho pana te, yasmā vatthābharaṇādivibhāgena nānappakārā honti, tasmā vuttaṃ ‘‘nānāverajjakāna’’nti. Aṭṭhakathāyaṃ pana verajjasseva vasena nānappakāratā vuttā. Yaññupāsanādināti yaññānubhavanamantajjhenadakkhiṇapariyesanādinā. Catuvaṇṇasādhāraṇanti khattiyādīnaṃ catunnaṃ vaṇṇānaṃ sādhāraṇaṃ saṃsārasuddhipāpatassanaṃ. Nhānasuddhiyāti titthasamuddakhātesu mantajappanapubbakaṃ sāyaṃtatiyaudakorohanādinhānasuddhiyā. Bhāvanāsuddhiyāti paramajotibhūtāya purisabhāvanāsaṅkhātāya suddhiyā. Vāpitasiroti oropitakeso. Tameva hi siro vāpitanti vuccati.

    သဘာဝဝာဒီတိ ယထာဘူတဝာဒီ။ ပဗ္ဗဇန္တာတိ ဗ္ရာဟ္မဏပဗ္ဗဇ္ဇံ ဥပဂစ္ဆန္တာ, တသ္မာ ဗ္ရာဟ္မဏာနံ ပဗ္ဗဇ္ဇာဝိဓာနံ သိက္ခန္တေန ဘောတာ ‘‘ဗ္ရာဟ္မဏာဝ သုဇ္ဈန္တိ, နော အဗ္ရာဟ္မဏာ’’တိ အယံ ဝိဓိ သဟေတုကော သဥပာဒာနော သက္ကစ္စံ ဥဂ္ဂဟိတော, တသ္မာ တုယ္ဟံ ပရာဇယော နတ္ထိ။ပေ.။ ဧဝမာဟံသု

    Sabhāvavādīti yathābhūtavādī. Pabbajantāti brāhmaṇapabbajjaṃ upagacchantā, tasmā brāhmaṇānaṃ pabbajjāvidhānaṃ sikkhantena bhotā ‘‘brāhmaṇāva sujjhanti, no abrāhmaṇā’’ti ayaṃ vidhi sahetuko saupādāno sakkaccaṃ uggahito, tasmā tuyhaṃ parājayo natthi…pe… evamāhaṃsu.

    ၄၀၂. လဒ္ဓိဘိန္ဒနတ္ထန္တိ ‘‘ဗ္ရာဟ္မဏာဝ ဗ္ရဟ္မုနော ပုတ္တာ ဩရသာ မုခတော ဇာတာ ဗ္ရဟ္မဇာ’’တိ ဧဝံ ပဝတ္တလဒ္ဓိယာ ဝိနိဝေဌနတ္ထံ။ ပုတ္တပဋိလာဘတ္ထာယာတိ ‘‘ဧဝံ မယံ ပေတ္တိကံ ဣဏဓာရံ သောဓေယ္ယာမာ’’တိ လဒ္ဓိယံ ဌတ္ဝာ ပုတ္တပဋိလာဘတ္ထာယ။ အယဉ္ဟေတ္ထ အဓမ္မိကာနံ ဗ္ရာဟ္မဏာနံ အဇ္ဈာသယော။ နေသန္တိ ဗ္ရာဟ္မဏာနံ။ သစ္စဝစနံ သိယာတိ ‘‘ဗ္ရဟ္မုနော ပုတ္တာ’’တိအာဒိဝစနံ သစ္စံ ယဒိ သိယာ ဗ္ရာဟ္မဏီနံ။ပေ.။ ဘဝေယ္ယ, န စေတံ အတ္ထိ။ မဟာဗ္ရဟ္မုနော မုခတော ဇာတောတိ ဝာဒစ္ဆေဒကဝာဒော မုခတောဇာတစ္ဆေကဝာဒော။ အသ္သလာယနောဝိညူ ဇာတိကော ‘‘နိရက္ခေပံ သမဏေန ဂောတမေန ဝုတ္တ’’န္တိ ဇာနန္တောပိ သဟဂတာနံ ဗ္ရာဟ္မဏာနံ စိတ္တာနုရက္ခဏတ္ထံ ‘‘ကိဉ္စာပိ ဘဝံ ဂောတမော’’တိအာဒိမာဟ။

    402.Laddhibhindanatthanti ‘‘brāhmaṇāva brahmuno puttā orasā mukhato jātā brahmajā’’ti evaṃ pavattaladdhiyā viniveṭhanatthaṃ. Puttapaṭilābhatthāyāti ‘‘evaṃ mayaṃ pettikaṃ iṇadhāraṃ sodheyyāmā’’ti laddhiyaṃ ṭhatvā puttapaṭilābhatthāya. Ayañhettha adhammikānaṃ brāhmaṇānaṃ ajjhāsayo. Nesanti brāhmaṇānaṃ. Saccavacanaṃ siyāti ‘‘brahmuno puttā’’tiādivacanaṃ saccaṃ yadi siyā brāhmaṇīnaṃ…pe… bhaveyya, na cetaṃ atthi. Mahābrahmuno mukhato jātoti vādacchedakavādo mukhatojātacchekavādo. Assalāyanoviññū jātiko ‘‘nirakkhepaṃ samaṇena gotamena vutta’’nti jānantopi sahagatānaṃ brāhmaṇānaṃ cittānurakkhaṇatthaṃ ‘‘kiñcāpi bhavaṃ gotamo’’tiādimāha.

    ၄၀၃. ဣဒာနိ ဗ္ရာဟ္မဏောဝ သေဋ္ဌော ဝဏ္ဏောတိ ဝာဒံ ဘိန္ဒိတုံ ‘‘သုတံ တေ ယောနကကမ္ဗောဇေသူ’’တိအာဒိ အာရဒ္ဓံ။ ယဒိ ဗ္ရာဟ္မဏောဝ သေဋ္ဌော ဝဏ္ဏော, သဗ္ဗတ္ထ ဗ္ရာဟ္မဏောဝ သေဋ္ဌော ဘဝေယ္ယ, အထ ကသ္မာ ယောနကကမ္ဗောဇာဒိဇနပဒေသု ဗ္ရာဟ္မဏာနံ သေဋ္ဌဘာဝော နတ္ထိ? ဧဝဉ္ဟိ တတ္ထ ဝဏ္ဏာ , တသ္မာ ‘‘ဗ္ရာဟ္မဏောဝ သေဋ္ဌော’’တိ လဒ္ဓိမတ္တမေတံ။ တေသု ဟိ ဇနပဒေသု ဇနာ ဧကဇ္ဈံ သန္နိပတိတ္ဝာ သမ္မန္တယိတ္ဝာ ကတိကံ အကံသု, ဒာသံ သာမိကံ ကတ္ဝာ ဣတရေ သဗ္ဗေ တံ ပူဇေတ္ဝာ တသ္သ ဝသေ ဝတ္တန္တိ, ယော တေသံ အယ္ယော ဟောတိ ဣတရေ သဗ္ဗေ တသ္သ ဒာသာ ဟောန္တိ, တေ ကတိပယသံဝစ္ဆရာတိက္ကမေန တသ္သ ကိဉ္စိ ဒောသံ ဒိသ္ဝာ တံ တတော ဌာနတော အပနေတ္ဝာ အညံ ဌပေန္တိ, ဣတိ သော အယ္ယော ဟုတ္ဝာ ဒာသော ဟောတိ, ဣတရော ဒာသော ဟုတ္ဝာ အယ္ယော ဟောတိ, ဧဝံ တာဝ ကေစိ ‘‘အယ္ယော ဟုတ္ဝာ ဒာသော ဟောတိ, ဒာသော ဟုတ္ဝာ အယ္ယော ဟောတီ’’တိ ဧတ္ထ အတ္ထံ ဝဒန္တိ။ အဋ္ဌကထာယံ ပန ပုရိမဝသေနေဝ တမတ္ထံ ဒသ္သေတုံ ‘‘ဗ္ရာဟ္မဏော သဘရိယော’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ ဝယပ္ပတ္တေ ပုတ္တေ အသတီတိ ဣဒံ ဝက္ခမာနသ္သ ဒာရကသ္သ ဒာယဇ္ဇသာမိကဘာဝသ္သ တာဝ ဒသ္သနံ။ မာတိတော သုဒ္ဓောတိ ဧတ္ထ ယော မာတိတော သုဒ္ဓတ္တာ အယ္ယော, ပိတိတော အသုဒ္ဓတ္တာ ဒာသော ဟောတိ, သော ဧဝ ပိတိတော အသုဒ္ဓတ္တာ ဒာသော ဟုတ္ဝာ မာတိတော အယ္ယော ဟောတီတိ ဇာတိံ သမ္ဘေဒေတိ။ သောဝ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ ဟောတီတိ န သက္ကာ ဝတ္တုန္တိ အပရေ။ ကော ထာမောတိ မဟန္တေ လောကသန္နိဝာသေ အနမတဂ္ဂေ အတီတေ ကာလေ ဣတ္ထီနံ ဝာ စိတ္တေ အနဝဋ္ဌိတေ ဒာသာ ဒာသာ ဧဝ ဟောန္တိ, အယ္ယာ အယ္ယာ ဧဝ ဟောန္တီတိ ဧတ္ထ ကော ဧကန္တိကော သဟေတုကော အဝသ္သယော, တသ္သ သာဓကော သိဒ္ဓန္တော, ကိံ နိဒသ္သနန္တိ အတ္ထော။

    403. Idāni brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇoti vādaṃ bhindituṃ ‘‘sutaṃ te yonakakambojesū’’tiādi āraddhaṃ. Yadi brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, sabbattha brāhmaṇova seṭṭho bhaveyya, atha kasmā yonakakambojādijanapadesu brāhmaṇānaṃ seṭṭhabhāvo natthi? Evañhi tattha vaṇṇā , tasmā ‘‘brāhmaṇova seṭṭho’’ti laddhimattametaṃ. Tesu hi janapadesu janā ekajjhaṃ sannipatitvā sammantayitvā katikaṃ akaṃsu, dāsaṃ sāmikaṃ katvā itare sabbe taṃ pūjetvā tassa vase vattanti, yo tesaṃ ayyo hoti itare sabbe tassa dāsā honti, te katipayasaṃvaccharātikkamena tassa kiñci dosaṃ disvā taṃ tato ṭhānato apanetvā aññaṃ ṭhapenti, iti so ayyo hutvā dāso hoti, itaro dāso hutvā ayyo hoti, evaṃ tāva keci ‘‘ayyo hutvā dāso hoti, dāso hutvā ayyo hotī’’ti ettha atthaṃ vadanti. Aṭṭhakathāyaṃ pana purimavaseneva tamatthaṃ dassetuṃ ‘‘brāhmaṇo sabhariyo’’tiādi vuttaṃ. Vayappatte putte asatīti idaṃ vakkhamānassa dārakassa dāyajjasāmikabhāvassa tāva dassanaṃ. Mātito suddhoti ettha yo mātito suddhattā ayyo, pitito asuddhattā dāso hoti, so eva pitito asuddhattā dāso hutvā mātito ayyo hotīti jātiṃ sambhedeti. Sova sabbena sabbaṃ hotīti na sakkā vattunti apare. Ko thāmoti mahante lokasannivāse anamatagge atīte kāle itthīnaṃ vā citte anavaṭṭhite dāsā dāsā eva honti, ayyā ayyā eva hontīti ettha ko ekantiko sahetuko avassayo, tassa sādhako siddhanto, kiṃ nidassananti attho.

    ၄၀၄. သုက္ကစ္ဆေဒကဝာဒော နာမာတိ ‘‘ဗ္ရာဟ္မဏောဝ သုက္ကော ဝဏ္ဏော’’တိ ဧဝံ ဝုတ္တော သုက္ကစ္ဆေဒကဝာရော နာမ။

    404.Sukkacchedakavādo nāmāti ‘‘brāhmaṇova sukko vaṇṇo’’ti evaṃ vutto sukkacchedakavāro nāma.

    ၄၀၈. သဗ္ဗသ္မိံ အဂ္ဂိကိစ္စံ ကရောန္တေတိ ဧတေန ယထာ ယတော ကုတောစိ နိသ္သယတော ဥပ္ပန္နော အဂ္ဂိဥပာဒာနသမ္ပန္နော အဂ္ဂိကိစ္စံ ကရောတိ, ဧဝံ ယသ္မိံ ကသ္မိဉ္စိ ဒာသကုလေ ဇာတော ဥပနိသ္သယသမ္ပန္နော သမ္မာပဋိပဇ္ဇမာနော သံသာရတော သုဇ္ဈတိ ဧဝာတိ ဒသ္သေတိ။

    408.Sabbasmiṃ aggikiccaṃ karonteti etena yathā yato kutoci nissayato uppanno aggiupādānasampanno aggikiccaṃ karoti, evaṃ yasmiṃ kasmiñci dāsakule jāto upanissayasampanno sammāpaṭipajjamāno saṃsārato sujjhati evāti dasseti.

    ၄၀၉. ပာဒသိကဝဏ္ဏောတိ အန္တရာဠဝဏ္ဏော။ ဧတေသန္တိ ခတ္တိယကုမာရေန ဗ္ရာဟ္မဏကညာယ ဥပ္ပန္နပုတ္တော, ဗ္ရာဟ္မဏကုမာရေန ခတ္တိယကညာယ ဥပ္ပန္နပုတ္တောတိ ဧတေသံ ဒ္ဝိန္နံ မာဏဝကာနံ။ မတကဘတ္တေတိ မတေ ဥဒ္ဒိသ္သ ကတဘတ္တေ။ ထာလိပာကေတိ ကတမင္ဂလဘတ္တေ။

    409.Pādasikavaṇṇoti antarāḷavaṇṇo. Etesanti khattiyakumārena brāhmaṇakaññāya uppannaputto, brāhmaṇakumārena khattiyakaññāya uppannaputtoti etesaṃ dvinnaṃ māṇavakānaṃ. Matakabhatteti mate uddissa katabhatte. Thālipāketi katamaṅgalabhatte.

    ၄၁၀. တုမ္ဟေတိ ဇာတိသာမညတော မာဏဝံ ဗ္ရာဟ္မဏေဟိ သဒ္ဓိံ ဧကဇ္ဈံ သင္ဂဏ္ဟန္တော အာဟ။ ကော နု ခောတိ အဝံသိရော ဣသိဝာဒော, တေသံ ဗ္ရာဟ္မဏီသီနံ အသာမတ္ထိယဒသ္သနေန ဇာတိယာ အပ္ပမာဏတံ ဝိဘာဝေတုံ ဂာမဒာရကဝေသေန ဥပဂစ္ဆိ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘ဂာမဏ္ဍလရူပော ဝိယာ’’တိ။ ကောဏ္ဍဒမကောတိ အဒန္တဒမကော။

    410.Tumheti jātisāmaññato māṇavaṃ brāhmaṇehi saddhiṃ ekajjhaṃ saṅgaṇhanto āha. Ko nu khoti avaṃsiro isivādo, tesaṃ brāhmaṇīsīnaṃ asāmatthiyadassanena jātiyā appamāṇataṃ vibhāvetuṃ gāmadārakavesena upagacchi. Tena vuttaṃ ‘‘gāmaṇḍalarūpo viyā’’ti. Koṇḍadamakoti adantadamako.

    ၄၁၁. ဇနေတီတိ ဇနိကာ ဇနေတ္တိ။ ဇနကော ပိတာတိ ဧတ္ထာပိ ဧသေဝ နယော။ ဂန္ဓဗ္ဗပဉ္ဟန္တိ ဂန္ဓဗ္ဗသ္သ မာတုကုစ္ဆိယံ ဥပ္ပဇ္ဇနကသတ္တသ္သ ခတ္တိယဘာဝာဒိပုစ္ဆံ။ ဒဗ္ဗိဂဟဏသိပ္ပမ္ပိ ဧကာ ဝိဇ္ဇာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ တတ္ထ ကိရ ကုသလော ယံ ကိဉ္စိ အာဟာရူပဂပဏ္ဏပုပ္ဖဖလဗီဇံ အန္တမသော ဧလာလုကမ္ပိ ဂဟေတ္ဝာ ဘေသဇ္ဇေဟိ ယောဇေတ္ဝာ ပစန္တော သပ္ပိမဓုဖာဏိတေဟိ သမာနရသံ ကတ္ဝာ သမ္ပာဒေတုံ သက္ကောတိ, ပုဏ္ဏောပိ တာဒိသော, တေန ဉာတံ တ္ဝံ ဒဗ္ဗိဂဟဏသိပ္ပမတ္တမ္ပိ န ဇာနာသီတိ သမ္ဗန္ဓော။ သဒ္ဓောတိ ကမ္မဖလသဒ္ဓာယ သဒ္ဓော, ပောထုဇ္ဇနိကေနေဝ ရတနတ္တယပသာဒေန ပသန္နော။ တေနေဝာဟ – ‘‘ဥပာသကံ မံ ဘဝံ။ပေ.။ သရဏံ ဂတ’’န္တိ။

    411. Janetīti janikā janetti. Janako pitāti etthāpi eseva nayo. Gandhabbapañhanti gandhabbassa mātukucchiyaṃ uppajjanakasattassa khattiyabhāvādipucchaṃ. Dabbigahaṇasippampi ekā vijjā veditabbā. Tattha kira kusalo yaṃ kiñci āhārūpagapaṇṇapupphaphalabījaṃ antamaso elālukampi gahetvā bhesajjehi yojetvā pacanto sappimadhuphāṇitehi samānarasaṃ katvā sampādetuṃ sakkoti, puṇṇopi tādiso, tena ñātaṃ tvaṃ dabbigahaṇasippamattampi na jānāsīti sambandho. Saddhoti kammaphalasaddhāya saddho, pothujjanikeneva ratanattayapasādena pasanno. Tenevāha – ‘‘upāsakaṃ maṃ bhavaṃ…pe… saraṇaṃ gata’’nti.

    အသ္သလာယနသုတ္တဝဏ္ဏနာယ လီနတ္ထပ္ပကာသနာ သမတ္တာ။

    Assalāyanasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.







    Related texts:



    တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ • Majjhimanikāya / ၃. အသ္သလာယနသုတ္တံ • 3. Assalāyanasuttaṃ

    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ၃. အသ္သလာယနသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Assalāyanasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact