| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
7. මහාවග්‌ගො
7. Mahāvaggo
1. අස්‌සුතවාසුත්‌තං
1. Assutavāsuttaṃ
61. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ…පෙ.… ‘‘අස්‌සුතවා, භික්‌ඛවෙ, පුථුජ්‌ජනො ඉමස්‌මිං චාතුමහාභූතිකස්‌මිං කායස්‌මිං නිබ්‌බින්‌දෙය්‍යපි විරජ්‌ජෙය්‍යපි විමුච්‌චෙය්‍යපි. තං කිස්‌ස හෙතු? 1 දිස්‌සති, භික්‌ඛවෙ 2, ඉමස්‌ස චාතුමහාභූතිකස්‌ස කායස්‌ස ආචයොපි අපචයොපි ආදානම්‌පි නික්‌ඛෙපනම්‌පි. තස්‌මා තත්‍රාස්‌සුතවා පුථුජ්‌ජනො නිබ්‌බින්‌දෙය්‍යපි විරජ්‌ජෙය්‍යපි විමුච්‌චෙය්‍යපි’’.
61. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme…pe… ‘‘assutavā, bhikkhave, puthujjano imasmiṃ cātumahābhūtikasmiṃ kāyasmiṃ nibbindeyyapi virajjeyyapi vimucceyyapi. Taṃ kissa hetu? 3 Dissati, bhikkhave 4, imassa cātumahābhūtikassa kāyassa ācayopi apacayopi ādānampi nikkhepanampi. Tasmā tatrāssutavā puthujjano nibbindeyyapi virajjeyyapi vimucceyyapi’’.
‘‘යඤ්‌ච ඛො එතං, භික්‌ඛවෙ, වුච්‌චති චිත්‌තං ඉතිපි, මනො ඉතිපි, විඤ්‌ඤාණං ඉතිපි, තත්‍රාස්‌සුතවා පුථුජ්‌ජනො නාලං නිබ්‌බින්‌දිතුං නාලං විරජ්‌ජිතුං නාලං විමුච්‌චිතුං. තං කිස්‌ස හෙතු? දීඝරත්‌තඤ්‌හෙතං, භික්‌ඛවෙ, අස්‌සුතවතො පුථුජ්‌ජනස්‌ස අජ්‌ඣොසිතං මමායිතං පරාමට්‌ඨං – ‘එතං මම, එසොහමස්‌මි, එසො මෙ අත්‌තා’ති. තස්‌මා තත්‍රාස්‌සුතවා පුථුජ්‌ජනො නාලං නිබ්‌බින්‌දිතුං නාලං විරජ්‌ජිතුං නාලං විමුච්‌චිතුං.
‘‘Yañca kho etaṃ, bhikkhave, vuccati cittaṃ itipi, mano itipi, viññāṇaṃ itipi, tatrāssutavā puthujjano nālaṃ nibbindituṃ nālaṃ virajjituṃ nālaṃ vimuccituṃ. Taṃ kissa hetu? Dīgharattañhetaṃ, bhikkhave, assutavato puthujjanassa ajjhositaṃ mamāyitaṃ parāmaṭṭhaṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti. Tasmā tatrāssutavā puthujjano nālaṃ nibbindituṃ nālaṃ virajjituṃ nālaṃ vimuccituṃ.
‘‘වරං , භික්‌ඛවෙ, අස්‌සුතවා පුථුජ්‌ජනො ඉමං චාතුමහාභූතිකං කායං අත්‌තතො උපගච්‌ඡෙය්‍ය, න ත්‌වෙව චිත්‌තං. තං කිස්‌ස හෙතු? දිස්‌සතායං, භික්‌ඛවෙ, චාතුමහාභූතිකො කායො එකම්‌පි වස්‌සං තිට්‌ඨමානො ද්‌වෙපි වස්‌සානි තිට්‌ඨමානො තීණිපි වස්‌සානි තිට්‌ඨමානො චත්‌තාරිපි වස්‌සානි තිට්‌ඨමානො පඤ්‌චපි වස්‌සානි තිට්‌ඨමානො දසපි වස්‌සානි තිට්‌ඨමානො වීසතිපි වස්‌සානි තිට්‌ඨමානො තිංසම්‌පි වස්‌සානි තිට්‌ඨමානො චත්‌තාරීසම්‌පි වස්‌සානි තිට්‌ඨමානො පඤ්‌ඤාසම්‌පි වස්‌සානි තිට්‌ඨමානො වස්‌සසතම්‌පි තිට්‌ඨමානො, භිය්‍යොපි තිට්‌ඨමානො.
‘‘Varaṃ , bhikkhave, assutavā puthujjano imaṃ cātumahābhūtikaṃ kāyaṃ attato upagaccheyya, na tveva cittaṃ. Taṃ kissa hetu? Dissatāyaṃ, bhikkhave, cātumahābhūtiko kāyo ekampi vassaṃ tiṭṭhamāno dvepi vassāni tiṭṭhamāno tīṇipi vassāni tiṭṭhamāno cattāripi vassāni tiṭṭhamāno pañcapi vassāni tiṭṭhamāno dasapi vassāni tiṭṭhamāno vīsatipi vassāni tiṭṭhamāno tiṃsampi vassāni tiṭṭhamāno cattārīsampi vassāni tiṭṭhamāno paññāsampi vassāni tiṭṭhamāno vassasatampi tiṭṭhamāno, bhiyyopi tiṭṭhamāno.
‘‘යඤ්‌ච ඛො එතං, භික්‌ඛවෙ, වුච්‌චති චිත්‌තං ඉතිපි, මනො ඉතිපි, විඤ්‌ඤාණං ඉතිපි, තං රත්‌තියා ච දිවසස්‌ස ච අඤ්‌ඤදෙව උප්‌පජ්‌ජති අඤ්‌ඤං නිරුජ්‌ඣති. සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, මක්‌කටො අරඤ්‌ඤෙ පවනෙ චරමානො සාඛං ගණ්‌හති, තං මුඤ්‌චිත්‌වා අඤ්‌ඤං ගණ්‌හති, තං මුඤ්‌චිත්‌වා අඤ්‌ඤං ගණ්‌හති; එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, යමිදං වුච්‌චති චිත්‌තං ඉතිපි, මනො ඉතිපි, විඤ්‌ඤාණං ඉතිපි, තං රත්‌තියා ච දිවසස්‌ස ච අඤ්‌ඤදෙව උප්‌පජ්‌ජති අඤ්‌ඤං නිරුජ්‌ඣති.
‘‘Yañca kho etaṃ, bhikkhave, vuccati cittaṃ itipi, mano itipi, viññāṇaṃ itipi, taṃ rattiyā ca divasassa ca aññadeva uppajjati aññaṃ nirujjhati. Seyyathāpi, bhikkhave, makkaṭo araññe pavane caramāno sākhaṃ gaṇhati, taṃ muñcitvā aññaṃ gaṇhati, taṃ muñcitvā aññaṃ gaṇhati; evameva kho, bhikkhave, yamidaṃ vuccati cittaṃ itipi, mano itipi, viññāṇaṃ itipi, taṃ rattiyā ca divasassa ca aññadeva uppajjati aññaṃ nirujjhati.
‘‘තත්‍ර, භික්‌ඛවෙ, සුතවා අරියසාවකො පටිච්‌චසමුප්‌පාදංයෙව සාධුකං යොනිසො මනසි කරොති – ‘ඉති ඉමස්‌මිං සති ඉදං හොති, ඉමස්‌සුප්‌පාදා ඉදං උප්‌පජ්‌ජති; ඉමස්‌මිං අසති ඉදං න හොති, ඉමස්‌ස නිරොධා ඉදං නිරුජ්‌ඣති – යදිදං අවිජ්‌ජාපච්‌චයා සඞ්‌ඛාරා; සඞ්‌ඛාරපච්‌චයා විඤ්‌ඤාණං…පෙ.… එවමෙතස්‌ස කෙවලස්‌ස දුක්‌ඛක්‌ඛන්‌ධස්‌ස සමුදයො හොති. අවිජ්‌ජාය ත්‌වෙව අසෙසවිරාගනිරොධා සඞ්‌ඛාරනිරොධො; සඞ්‌ඛාරනිරොධා විඤ්‌ඤාණනිරොධො…පෙ.… එවමෙතස්‌ස කෙවලස්‌ස දුක්‌ඛක්‌ඛන්‌ධස්‌ස නිරොධො හොතී’’’ති.
‘‘Tatra, bhikkhave, sutavā ariyasāvako paṭiccasamuppādaṃyeva sādhukaṃ yoniso manasi karoti – ‘iti imasmiṃ sati idaṃ hoti, imassuppādā idaṃ uppajjati; imasmiṃ asati idaṃ na hoti, imassa nirodhā idaṃ nirujjhati – yadidaṃ avijjāpaccayā saṅkhārā; saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. Avijjāya tveva asesavirāganirodhā saṅkhāranirodho; saṅkhāranirodhā viññāṇanirodho…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotī’’’ti.
‘‘එවං පස්‌සං, භික්‌ඛවෙ, සුතවා අරියසාවකො රූපස්‌මිම්‌පි නිබ්‌බින්‌දති, වෙදනායපි නිබ්‌බින්‌දති, සඤ්‌ඤායපි නිබ්‌බින්‌දති, සඞ්‌ඛාරෙසුපි නිබ්‌බින්‌දති, විඤ්‌ඤාණස්‌මිම්‌පි නිබ්‌බින්‌දති; නිබ්‌බින්‌දං විරජ්‌ජති, විරාගා විමුච්‌චති, විමුත්‌තස්‌මිං විමුත්‌තමිති ඤාණං හොති. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්‌මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්‌ථත්‌තායා’ති පජානාතී’’ති. පඨමං.
‘‘Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako rūpasmimpi nibbindati, vedanāyapi nibbindati, saññāyapi nibbindati, saṅkhāresupi nibbindati, viññāṇasmimpi nibbindati; nibbindaṃ virajjati, virāgā vimuccati, vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānātī’’ti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 1. අස්‌සුතවාසුත්‌තවණ්‌ණනා • 1. Assutavāsuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 1. අස්‌සුතවාසුත්‌තවණ්‌ණනා • 1. Assutavāsuttavaṇṇanā
