Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya |
൩. അസുഭസുത്തം
3. Asubhasuttaṃ
൧൬൩. ‘‘ചതസ്സോ ഇമാ, ഭിക്ഖവേ, പടിപദാ. കതമാ ചതസ്സോ? ദുക്ഖാ പടിപദാ ദന്ധാഭിഞ്ഞാ, ദുക്ഖാ പടിപദാ ഖിപ്പാഭിഞ്ഞാ, സുഖാ പടിപദാ ദന്ധാഭിഞ്ഞാ, സുഖാ പടിപദാ ഖിപ്പാഭിഞ്ഞാ.
163. ‘‘Catasso imā, bhikkhave, paṭipadā. Katamā catasso? Dukkhā paṭipadā dandhābhiññā, dukkhā paṭipadā khippābhiññā, sukhā paṭipadā dandhābhiññā, sukhā paṭipadā khippābhiññā.
‘‘കതമാ ച, ഭിക്ഖവേ, ദുക്ഖാ പടിപദാ ദന്ധാഭിഞ്ഞാ? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു അസുഭാനുപസ്സീ കായേ വിഹരതി, ആഹാരേ പടികൂലസഞ്ഞീ 1, സബ്ബലോകേ അനഭിരതിസഞ്ഞീ 2, സബ്ബസങ്ഖാരേസു അനിച്ചാനുപസ്സീ; മരണസഞ്ഞാ ഖോ പനസ്സ അജ്ഝത്തം സൂപട്ഠിതാ ഹോതി. സോ ഇമാനി പഞ്ച സേഖബലാനി 3 ഉപനിസ്സായ വിഹരതി – സദ്ധാബലം, ഹിരിബലം, ഓത്തപ്പബലം, വീരിയബലം , പഞ്ഞാബലം. തസ്സിമാനി പഞ്ചിന്ദ്രിയാനി മുദൂനി പാതുഭവന്തി – സദ്ധിന്ദ്രിയം, വീരിയിന്ദ്രിയം, സതിന്ദ്രിയം, സമാധിന്ദ്രിയം, പഞ്ഞിന്ദ്രിയം. സോ ഇമേസം പഞ്ചന്നം ഇന്ദ്രിയാനം മുദുത്താ ദന്ധം ആനന്തരിയം പാപുണാതി ആസവാനം ഖയായ. അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ, ദുക്ഖാ പടിപദാ ദന്ധാഭിഞ്ഞാ.
‘‘Katamā ca, bhikkhave, dukkhā paṭipadā dandhābhiññā? Idha, bhikkhave, bhikkhu asubhānupassī kāye viharati, āhāre paṭikūlasaññī 4, sabbaloke anabhiratisaññī 5, sabbasaṅkhāresu aniccānupassī; maraṇasaññā kho panassa ajjhattaṃ sūpaṭṭhitā hoti. So imāni pañca sekhabalāni 6 upanissāya viharati – saddhābalaṃ, hiribalaṃ, ottappabalaṃ, vīriyabalaṃ , paññābalaṃ. Tassimāni pañcindriyāni mudūni pātubhavanti – saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ. So imesaṃ pañcannaṃ indriyānaṃ muduttā dandhaṃ ānantariyaṃ pāpuṇāti āsavānaṃ khayāya. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, dukkhā paṭipadā dandhābhiññā.
‘‘കതമാ ച, ഭിക്ഖവേ, ദുക്ഖാ പടിപദാ ഖിപ്പാഭിഞ്ഞാ? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു അസുഭാനുപസ്സീ കായേ വിഹരതി, ആഹാരേ പടികൂലസഞ്ഞീ, സബ്ബലോകേ അനഭിരതിസഞ്ഞീ, സബ്ബസങ്ഖാരേസു അനിച്ചാനുപസ്സീ; മരണസഞ്ഞാ ഖോ പനസ്സ അജ്ഝത്തം സൂപട്ഠിതാ ഹോതി. സോ ഇമാനി പഞ്ച സേഖബലാനി ഉപനിസ്സായ വിഹരതി – സദ്ധാബലം…പേ॰… പഞ്ഞാബലം. തസ്സിമാനി പഞ്ചിന്ദ്രിയാനി അധിമത്താനി പാതുഭവന്തി – സദ്ധിന്ദ്രിയം…പേ॰… പഞ്ഞിന്ദ്രിയം. സോ ഇമേസം പഞ്ചന്നം ഇന്ദ്രിയാനം അധിമത്തത്താ ഖിപ്പം ആനന്തരിയം പാപുണാതി ആസവാനം ഖയായ. അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ, ദുക്ഖാ പടിപദാ ഖിപ്പാഭിഞ്ഞാ.
‘‘Katamā ca, bhikkhave, dukkhā paṭipadā khippābhiññā? Idha, bhikkhave, bhikkhu asubhānupassī kāye viharati, āhāre paṭikūlasaññī, sabbaloke anabhiratisaññī, sabbasaṅkhāresu aniccānupassī; maraṇasaññā kho panassa ajjhattaṃ sūpaṭṭhitā hoti. So imāni pañca sekhabalāni upanissāya viharati – saddhābalaṃ…pe… paññābalaṃ. Tassimāni pañcindriyāni adhimattāni pātubhavanti – saddhindriyaṃ…pe… paññindriyaṃ. So imesaṃ pañcannaṃ indriyānaṃ adhimattattā khippaṃ ānantariyaṃ pāpuṇāti āsavānaṃ khayāya. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, dukkhā paṭipadā khippābhiññā.
‘‘കതമാ ച, ഭിക്ഖവേ, സുഖാ പടിപദാ ദന്ധാഭിഞ്ഞാ? ഇധ ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു വിവിച്ചേവ കാമേഹി വിവിച്ച അകുസലേഹി ധമ്മേഹി സവിതക്കം സവിചാരം വിവേകജം പീതിസുഖം പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി; വിതക്കവിചാരാനം വൂപസമാ അജ്ഝത്തം സമ്പസാദനം ചേതസോ ഏകോദിഭാവം അവിതക്കം അവിചാരം സമാധിജം പീതിസുഖം ദുതിയം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി; പീതിയാ ച വിരാഗാ ഉപേക്ഖകോ ച വിഹരതി സതോ ച സമ്പജാനോ സുഖഞ്ച കായേന പടിസംവേദേതി യം തം അരിയാ ആചിക്ഖന്തി – ‘ഉപേക്ഖകോ സതിമാ സുഖവിഹാരീ’തി തതിയം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി; സുഖസ്സ ച പഹാനാ ദുക്ഖസ്സ ച പഹാനാ പുബ്ബേവ സോമനസ്സദോമനസ്സാനം അത്ഥങ്ഗമാ അദുക്ഖമസുഖം ഉപേക്ഖാസതിപാരിസുദ്ധിം ചതുത്ഥം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ ഇമാനി പഞ്ച സേഖബലാനി ഉപനിസ്സായ വിഹരതി – സദ്ധാബലം…പേ॰… പഞ്ഞാബലം. തസ്സിമാനി പഞ്ചിന്ദ്രിയാനി മുദൂനി പാതുഭവന്തി – സദ്ധിന്ദ്രിയം…പേ॰… പഞ്ഞിന്ദ്രിയം. സോ ഇമേസം പഞ്ചന്നം ഇന്ദ്രിയാനം മുദുത്താ ദന്ധം ആനന്തരിയം പാപുണാതി ആസവാനം ഖയായ. അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ, സുഖാ പടിപദാ ദന്ധാഭിഞ്ഞാ.
‘‘Katamā ca, bhikkhave, sukhā paṭipadā dandhābhiññā? Idha bhikkhave, bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati; vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati; pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati; sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imāni pañca sekhabalāni upanissāya viharati – saddhābalaṃ…pe… paññābalaṃ. Tassimāni pañcindriyāni mudūni pātubhavanti – saddhindriyaṃ…pe… paññindriyaṃ. So imesaṃ pañcannaṃ indriyānaṃ muduttā dandhaṃ ānantariyaṃ pāpuṇāti āsavānaṃ khayāya. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, sukhā paṭipadā dandhābhiññā.
‘‘കതമാ ച, ഭിക്ഖവേ, സുഖാ പടിപദാ ഖിപ്പാഭിഞ്ഞാ? 7 ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു വിവിച്ചേവ കാമേഹി വിവിച്ച അകുസലേഹി ധമ്മേഹി സവിതക്കം സവിചാരം വിവേകജം പീതിസുഖം പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി…പേ॰… ദുതിയം ഝാനം…പേ॰… തതിയം ഝാനം…പേ॰… ചതുത്ഥം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ ഇമാനി പഞ്ച സേഖബലാനി ഉപനിസ്സായ വിഹരതി – സദ്ധാബലം, ഹിരിബലം, ഓത്തപ്പബലം, വീരിയബലം, പഞ്ഞാബലം. തസ്സിമാനി പഞ്ചിന്ദ്രിയാനി അധിമത്താനി പാതുഭവന്തി – സദ്ധിന്ദ്രിയം, വീരിയിന്ദ്രിയം, സതിന്ദ്രിയം, സമാധിന്ദ്രിയം, പഞ്ഞിന്ദ്രിയം. സോ ഇമേസം പഞ്ചന്നം ഇന്ദ്രിയാനം അധിമത്തത്താ ഖിപ്പം ആനന്തരിയം പാപുണാതി ആസവാനം ഖയായ. അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ, സുഖാ പടിപദാ ഖിപ്പാഭിഞ്ഞാ. ഇമാ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ചതസ്സോ പടിപദാ’’തി. തതിയം.
‘‘Katamā ca, bhikkhave, sukhā paṭipadā khippābhiññā? 8 Idha, bhikkhave, bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati…pe… dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imāni pañca sekhabalāni upanissāya viharati – saddhābalaṃ, hiribalaṃ, ottappabalaṃ, vīriyabalaṃ, paññābalaṃ. Tassimāni pañcindriyāni adhimattāni pātubhavanti – saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ. So imesaṃ pañcannaṃ indriyānaṃ adhimattattā khippaṃ ānantariyaṃ pāpuṇāti āsavānaṃ khayāya. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, sukhā paṭipadā khippābhiññā. Imā kho, bhikkhave, catasso paṭipadā’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൩. അസുഭസുത്തവണ്ണനാ • 3. Asubhasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൩. അസുഭസുത്തവണ്ണനാ • 3. Asubhasuttavaṇṇanā