| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
3. අසුභසුත්‌තවණ්‌ණනා
3. Asubhasuttavaṇṇanā
163. තතියෙ අසුභානුපස්‌සී කායෙ විහරතීති අත්‌තනො කරජකායෙ ‘‘යථා එතං, තථා ඉද’’න්‌ති ඉමිනා නයෙන බහිද්‌ධා දිට්‌ඨානං දසන්‌නං අසුභානං උපසංහරණවසෙන අසුභානුපස්‌සී විහරති, අත්‌තනො කායං අසුභතො පටිකූලතො ඤාණෙන පස්‌සතීති අත්‌ථො. ආහාරෙ පටිකූලසඤ්‌ඤීති නවන්‌නං පාටිකුල්‍යානං වසෙන කබළීකාරාහාරෙ පටිකූලසඤ්‌ඤී. සබ්‌බලොකෙ අනභිරතිසඤ්‌ඤීති සබ්‌බස්‌මිම්‌පි තෙධාතුකෙ ලොකසන්‌නිවාසෙ අනභිරතාය උක්‌කණ්‌ඨිතසඤ්‌ඤාය සමන්‌නාගතො. සබ්‌බසඞ්‌ඛාරෙසු අනිච්‌චානුපස්‌සීති සබ්‌බෙපි තෙභූමකසඞ්‌ඛාරෙ අනිච්‌චතො අනුපස්‌සන්‌තො. මරණසඤ්‌ඤාති මරණං ආරබ්‌භ උප්‌පන්‌නසඤ්‌ඤා. අජ්‌ඣත්‌තං සූපට්‌ඨිතා හොතීති නියකජ්‌ඣත්‌තෙ සුට්‌ඨු උපට්‌ඨිතා හොති. එත්‌තාවතා බලවවිපස්‌සනා කථිතා. සෙඛබලානීති සික්‌ඛනකානං බලානි. සෙසමෙත්‌ථ පාළිවසෙන උත්‌තානමෙව. ‘‘අසුභානුපස්‌සී’’තිආදීනි පන දුක්‌ඛාය පටිපදාය දස්‌සනත්‌ථං වුත්‌තානි, පඨමජ්‌ඣානාදීනි සුඛාය. අසුභාදීනි හි පටිකූලාරම්‌මණානි, තෙසු පන පකතියාව සම්‌පියායමානං චිත්‌තං අල්‌ලීයති. තස්‌මා තානි භාවෙන්‌තො දුක්‌ඛපටිපදං පටිපන්‌නො නාම හොති. පඨමජ්‌ඣානාදීනි පණීතසුඛානි , තස්‌මා තානි පටිපන්‌නො සුඛපටිපදං පටිපන්‌නො නාම හොති.
163. Tatiye asubhānupassī kāye viharatīti attano karajakāye ‘‘yathā etaṃ, tathā ida’’nti iminā nayena bahiddhā diṭṭhānaṃ dasannaṃ asubhānaṃ upasaṃharaṇavasena asubhānupassī viharati, attano kāyaṃ asubhato paṭikūlato ñāṇena passatīti attho. Āhāre paṭikūlasaññīti navannaṃ pāṭikulyānaṃ vasena kabaḷīkārāhāre paṭikūlasaññī. Sabbaloke anabhiratisaññīti sabbasmimpi tedhātuke lokasannivāse anabhiratāya ukkaṇṭhitasaññāya samannāgato. Sabbasaṅkhāresu aniccānupassīti sabbepi tebhūmakasaṅkhāre aniccato anupassanto. Maraṇasaññāti maraṇaṃ ārabbha uppannasaññā. Ajjhattaṃ sūpaṭṭhitā hotīti niyakajjhatte suṭṭhu upaṭṭhitā hoti. Ettāvatā balavavipassanā kathitā. Sekhabalānīti sikkhanakānaṃ balāni. Sesamettha pāḷivasena uttānameva. ‘‘Asubhānupassī’’tiādīni pana dukkhāya paṭipadāya dassanatthaṃ vuttāni, paṭhamajjhānādīni sukhāya. Asubhādīni hi paṭikūlārammaṇāni, tesu pana pakatiyāva sampiyāyamānaṃ cittaṃ allīyati. Tasmā tāni bhāvento dukkhapaṭipadaṃ paṭipanno nāma hoti. Paṭhamajjhānādīni paṇītasukhāni , tasmā tāni paṭipanno sukhapaṭipadaṃ paṭipanno nāma hoti.
අයං පනෙත්‌ථ සබ්‌බසාධාරණා උපමා – සඞ්‌ගාමාවචරපුරිසො හි ඵලකකොට්‌ඨකං කත්‌වා පඤ්‌චාවුධානි සන්‌නය්‌හිත්‌වා සඞ්‌ගාමං පවිසති, සො අන්‌තරා විස්‌සමිතුකාමො ඵලකකොට්‌ඨකං පවිසිත්‌වා විස්‌සමති චෙව පානභොජනාදීනි ච පටිසෙවති. තතො පුන සඞ්‌ගාමං පවිසිත්‌වා කම්‌මං කරොති. තත්‌ථ සඞ්‌ගාමො විය කිලෙසසඞ්‌ගාමො දට්‌ඨබ්‌බො, ඵලකකොට්‌ඨකො විය පඤ්‌චනිස්‌සයබලානි, සඞ්‌ගාමපවිසනපුරිසො විය යොගාවචරො, පඤ්‌චාවුධසන්‌නාහො විය විපස්‌සනාපඤ්‌චමානි ඉන්‌ද්‍රියානි, සඞ්‌ගාමං පවිසනකාලො විය විපස්‌සනාය කම්‌මකරණකාලො, විස්‌සමිතුකාමස්‌ස ඵලකකොට්‌ඨකං පවිසිත්‌වා විස්‌සමනපානභොජනානි පටිසෙවනකාලො විය විපස්‌සනාය කම්‌මං කරොන්‌තස්‌ස චිත්‌තුප්‌පාදස්‌ස නිරස්‌සාදක්‌ඛණෙ පඤ්‌ච බලානි නිස්‌සාය චිත්‌තං සම්‌පහංසනකාලො, විස්‌සමිත්‌වා ඛාදිත්‌වා පිවිත්‌වා ච පුන සඞ්‌ගාමස්‌ස පවිසනකාලො විය පඤ්‌චහි බලෙහි චිත්‌තං සම්‌පහංසෙත්‌වා පුන විපස්‌සනාය කම්‌මං කරොන්‌තස්‌ස විවට්‌ටෙත්‌වා අරහත්‌තග්‌ගහණකාලො වෙදිතබ්‌බො. ඉමස්‌මිං පන සුත්‌තෙ බලානි චෙව ඉන්‌ද්‍රියානි ච මිස්‌සකානෙව කථිතානීති.
Ayaṃ panettha sabbasādhāraṇā upamā – saṅgāmāvacarapuriso hi phalakakoṭṭhakaṃ katvā pañcāvudhāni sannayhitvā saṅgāmaṃ pavisati, so antarā vissamitukāmo phalakakoṭṭhakaṃ pavisitvā vissamati ceva pānabhojanādīni ca paṭisevati. Tato puna saṅgāmaṃ pavisitvā kammaṃ karoti. Tattha saṅgāmo viya kilesasaṅgāmo daṭṭhabbo, phalakakoṭṭhako viya pañcanissayabalāni, saṅgāmapavisanapuriso viya yogāvacaro, pañcāvudhasannāho viya vipassanāpañcamāni indriyāni, saṅgāmaṃ pavisanakālo viya vipassanāya kammakaraṇakālo, vissamitukāmassa phalakakoṭṭhakaṃ pavisitvā vissamanapānabhojanāni paṭisevanakālo viya vipassanāya kammaṃ karontassa cittuppādassa nirassādakkhaṇe pañca balāni nissāya cittaṃ sampahaṃsanakālo, vissamitvā khāditvā pivitvā ca puna saṅgāmassa pavisanakālo viya pañcahi balehi cittaṃ sampahaṃsetvā puna vipassanāya kammaṃ karontassa vivaṭṭetvā arahattaggahaṇakālo veditabbo. Imasmiṃ pana sutte balāni ceva indriyāni ca missakāneva kathitānīti.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 3. අසුභසුත්‌තං • 3. Asubhasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 3. අසුභසුත්‌තවණ්‌ණනා • 3. Asubhasuttavaṇṇanā
