Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    ੩. ਅਸੁਭਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ

    3. Asubhasuttavaṇṇanā

    ੧੬੩. ਤਤਿਯੇ ‘‘ਯਥਾ ਏਤਂ, ਤਥਾ ਇਦ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨਾਤਿ ਏਤੇਨ –

    163. Tatiye ‘‘yathā etaṃ, tathā ida’’nti iminā nayenāti etena –

    ‘‘ਯਥਾ ਇਦਂ ਤਥਾ ਏਤਂ, ਯਥਾ ਏਤਂ ਤਥਾ ਇਦਂ।

    ‘‘Yathā idaṃ tathā etaṃ, yathā etaṃ tathā idaṃ;

    ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਞ੍ਚ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਚ, ਕਾਯੇ ਛਨ੍ਦਂ વਿਰਾਜਯੇ’’ਤਿ॥ (ਸੁ॰ ਨਿ॰ ੨੦੫)। –

    Ajjhattañca bahiddhā ca, kāye chandaṃ virājaye’’ti. (su. ni. 205); –

    ਇਮਂ ਦੇਸਨਾਨਯਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਥਾ ਇਦਂ ਸવਿਞ੍ਞਾਣਕਾਸੁਭਂ ਆਯੁਉਸ੍ਮਾવਿਞ੍ਞਾਣਾਨਂ ਅਨਪਗਮਾ ਚਰਤਿ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨਿਸੀਦਤਿ ਸਯਤਿ, ਤਥਾ ਏਤਂ ਏਤਰਹਿ ਸੁਸਾਨੇ ਸਯਿਤਂ ਅવਿਞ੍ਞਾਣਕਮ੍ਪਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਪਗਮਾ ਅਹੋਸਿ। ਯਥਾ ਚ ਏਤਂ ਏਤਰਹਿ ਮਤਸਰੀਰਂ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਪਗਮਾ ਨ ਚਰਤਿ ਨ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ ਨਿਸੀਦਤਿ ਨ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਤਿ, ਤਥਾ ਇਦਂ ਸવਿਞ੍ਞਾਣਕਮ੍ਪਿ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਪਗਮਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ। ਯਥਾ ਚ ਇਦਂ ਸવਿਞ੍ਞਾਣਕਂ ਨੇਤਰਹਿ ਸੁਸਾਨੇ ਮਤਂ ਸੇਤਿ ਨ ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਕਾਦਿਭਾવਮੁਪਗਤਂ, ਤਥਾ ਏਤਂ ਏਤਰਹਿ ਮਤਸਰੀਰਮ੍ਪਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਹੋਸਿ। ਯਥਾ ਪਨੇਤਂ ਏਤਰਹਿ ਅવਿਞ੍ਞਾਣਕਾਸੁਭਂ ਮਤਕਸੁਸਾਨੇ ਸੇਤਿ ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਕਾਦਿਭਾવਞ੍ਚ ਉਪਗਤਂ, ਤਥਾ ਇਦਂ ਸવਿਞ੍ਞਾਣਕਮ੍ਪਿ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਯਥਾ ਇਦਂ ਤਥਾ ਏਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਮਤਸਰੀਰਸ੍ਸ ਸਮਾਨਭਾવਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਬਾਹਿਰੇ ਦੋਸਂ ਪਜਹਤਿ। ਯਥਾ ਏਤਂ ਤਥਾ ਇਦਨ੍ਤਿ ਮਤਸਰੀਰੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮਾਨਭਾવਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕੇ ਰਾਗਂ ਪਜਹਤਿ। ਯੇਨਾਕਾਰੇਨ ਉਭਯਂ ਸਮਂ ਕਰੋਤਿ, ਤਂ ਸਮ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ ਉਭਯਤ੍ਥ ਮੋਹਂ ਪਜਹਤਿ।

    Imaṃ desanānayaṃ saṅgaṇhāti. Tassattho – yathā idaṃ saviññāṇakāsubhaṃ āyuusmāviññāṇānaṃ anapagamā carati tiṭṭhati nisīdati sayati, tathā etaṃ etarahi susāne sayitaṃ aviññāṇakampi pubbe tesaṃ dhammānaṃ anapagamā ahosi. Yathā ca etaṃ etarahi matasarīraṃ tesaṃ dhammānaṃ apagamā na carati na tiṭṭhati na nisīdati na seyyaṃ kappeti, tathā idaṃ saviññāṇakampi tesaṃ dhammānaṃ apagamā bhavissati. Yathā ca idaṃ saviññāṇakaṃ netarahi susāne mataṃ seti na uddhumātakādibhāvamupagataṃ, tathā etaṃ etarahi matasarīrampi pubbe ahosi. Yathā panetaṃ etarahi aviññāṇakāsubhaṃ matakasusāne seti uddhumātakādibhāvañca upagataṃ, tathā idaṃ saviññāṇakampi bhavissatīti. Tattha yathā idaṃ tathā etanti attanā matasarīrassa samānabhāvaṃ karonto bāhire dosaṃ pajahati. Yathā etaṃ tathā idanti matasarīrena attano samānabhāvaṃ karonto ajjhattike rāgaṃ pajahati. Yenākārena ubhayaṃ samaṃ karoti, taṃ sampajānanto ubhayattha mohaṃ pajahati.

    ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਦਿਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਸੁਸਾਨਾਦੀਸੁ ਦਿਟ੍ਠਾਨਂ ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਕਾਦਿਦਸਨ੍ਨਂ ਅਸੁਭਾਨਂ। ‘‘ਨવਨ੍ਨਂ ਪਾਟਿਕੁਲ੍ਯਾਨਂ વਸੇਨਾ’’ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ વੁਤ੍ਤਂ, ਨਨੁ ਅਨ੍ਤਿਮਜੀવਿਕਾਭਾવਤੋ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਸ੍ਸ ਅਲਾਭਲਾਭੇਸੁ ਪਰਿਤਸ੍ਸਨਗੇਧਾਦਿਸਮੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਭਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਦਜਨਨਤੋ ਕਿਮਿਕੁਲਸਂવਦ੍ਧਨਤੋਤਿ ਏવਮਾਦੀਹਿਪਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਆਹਾਰੇਪਟਿਕੂਲਤਾ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾ। વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ – ‘‘ਅਨ੍ਤਮਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਜੀવਿਕਾਨਂ ਯਦਿਦਂ ਪਿਣ੍ਡੋਲ੍ਯਂ ਅਤਿਪਾਪੋਯਂ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਯਦਿਦਂ ਪਿਣ੍ਡੋਲ੍ਯੋ વਿਚਰਤਿ ਪਤ੍ਤਪਾਣੀਤਿ (ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੩.੮੦; ਇਤਿવੁ॰ ੯੧)। ਅਲਦ੍ਧਾ ਚ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਪਰਿਤਸ੍ਸਤਿ, ਲਦ੍ਧਾ ਚ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਗਧਿਤੋ ਮੁਚ੍ਛਿਤੋ ਅਜ੍ਝੋਪਨ੍ਨੋ ਅਨਾਦੀਨવਦਸ੍ਸਾવੀ ਅਨਿਸ੍ਸਰਣਪਞ੍ਞੋ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤੀਤਿ (ਅ॰ ਨਿ॰ ੩.੧੨੪)। ਭੁਤ੍ਤੋ ਚ ਆਹਾਰੋ ਕਸ੍ਸਚਿ ਕਦਾਚਿ ਮਰਣਂ વਾ ਮਰਣਮਤ੍ਤਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ ਆવਹਤੀ’’ਤਿ।

    Bahiddhā diṭṭhānanti bahiddhā susānādīsu diṭṭhānaṃ uddhumātakādidasannaṃ asubhānaṃ. ‘‘Navannaṃ pāṭikulyānaṃ vasenā’’ti kasmā vuttaṃ, nanu antimajīvikābhāvato piṇḍapātassa alābhalābhesu paritassanagedhādisamuppattito bhattassa sammadajananato kimikulasaṃvaddhanatoti evamādīhipi ākārehi āhārepaṭikūlatā paccavekkhitabbā. Vuttañhetaṃ – ‘‘antamidaṃ, bhikkhave, jīvikānaṃ yadidaṃ piṇḍolyaṃ atipāpoyaṃ lokasmiṃ yadidaṃ piṇḍolyo vicarati pattapāṇīti (saṃ. ni. 3.80; itivu. 91). Aladdhā ca piṇḍapātaṃ paritassati, laddhā ca piṇḍapātaṃ gadhito mucchito ajjhopanno anādīnavadassāvī anissaraṇapañño paribhuñjatīti (a. ni. 3.124). Bhutto ca āhāro kassaci kadāci maraṇaṃ vā maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ āvahatī’’ti.

    ਕਟੁਕੀਟਕਾਦਯੋ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸਕੁਲਪ੍ਪਭੇਦਾ ਕਿਮਿਯੋ ਨਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਜੀવਨ੍ਤੀਤਿ? વੁਚ੍ਚਤੇ – ਅਨ੍ਤਿਮਜੀવਿਕਾਭਾવੋ ਤਾવ ਚਿਤ੍ਤਸਂਕਿਲੇਸવਿਸੋਧਨਤ੍ਥਂ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਾਭਿਨਿવੇਸਨਤੋ ਪਗੇવ ਮਨਸਿ ਕਾਤਬ੍ਬੋ ‘‘ਮਾਹਂ ਛવਾਲਾਤਸਦਿਸੋ ਭવੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਤਥਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਸ੍ਸ ਅਲਾਭਲਾਭੇਸੁ ਪਰਿਤਸ੍ਸਨਗੇਧਾਦਿਸਮੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਨਿવਾਰਣਂ ਪਗੇવ ਅਨੁਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਂ ਸੁਪਰਿਸੁਦ੍ਧਸੀਲਸ੍ਸ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨવਤੋ ਤਦਭਾવਤੋ। ਭਤ੍ਤਸਮ੍ਮਦੋ ਅਨੇਕਨ੍ਤਿਕੋ ਪਰਿਭੋਗੇ ਅਨ੍ਤੋਗਧੋવਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਕਿਮਿਕੁਲਸਂવਦ੍ਧਨਂ ਪਨ ਸਙ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ, ਸਙ੍ਗਹਿਤਮੇવ વਾ ‘‘ਨવਨ੍ਨਂ ਪਾਟਿਕੁਲ੍ਯਾਨਂ વਸੇਨਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਿਯਮਸ੍ਸ ਅਕਤਤ੍ਤਾ। ਇਮਿਨਾ વਾ ਨਯੇਨ ਇਤਰੇਸਮ੍ਪੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਗਹੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ ਯਥਾਸਮ੍ਭવਮੇਤ੍ਥ ਪਟਿਕੂਲਤਾਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਣਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ।

    Kaṭukīṭakādayo dvattiṃsakulappabhedā kimiyo naṃ upanissāya jīvantīti? Vuccate – antimajīvikābhāvo tāva cittasaṃkilesavisodhanatthaṃ kammaṭṭhānābhinivesanato pageva manasi kātabbo ‘‘māhaṃ chavālātasadiso bhaveyya’’nti. Tathā piṇḍapātassa alābhalābhesu paritassanagedhādisamuppattinivāraṇaṃ pageva anuṭṭhātabbaṃ suparisuddhasīlassa paṭisaṅkhānavato tadabhāvato. Bhattasammado anekantiko paribhoge antogadhovāti veditabbo. Kimikulasaṃvaddhanaṃ pana saṅgahetabbaṃ, saṅgahitameva vā ‘‘navannaṃ pāṭikulyānaṃ vasenā’’ti ettha niyamassa akatattā. Iminā vā nayena itaresampettha saṅgaho daṭṭhabbo yathāsambhavamettha paṭikūlatāpaccavekkhaṇassa adhippetattā.

    ਏવਞ੍ਚ ਕਤ੍વਾ વਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ (વਿਸੁਦ੍ਧਿ॰ ੧.੨੯੪-੨੯੫) ਦਸਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਪਟਿਕੂਲਤਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਗਮਨਤੋ, ਪਰਿਯੇਸਨਤੋ, ਪਰਿਭੋਗਤੋ, ਆਸਯਤੋ, ਨਿਧਾਨਤੋ, ਅਪਰਿਪਕ੍ਕਤੋ, ਪਰਿਪਕ੍ਕਤੋ, ਫਲਤੋ, ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਤੋ, ਸਮ੍ਮਕ੍ਖਨਤੋਤਿ। ਏવਂ ਦਸਨ੍ਨਂ વਸੇਨ ਪਾਟਿਕੁਲ੍ਯવਚਨੇਨਪਿ ਇਧ ‘‘ਨવਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ વਚਨਂ ਨ વਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਸਮ੍ਮਕ੍ਖਨਸ੍ਸ ਪਰਿਭੋਗਾਦੀਸੁ ਲਬ੍ਭਮਾਨਭਾવਾ વਿਸੁਂ ਤਂ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਨ વਦਨ੍ਤਿ। વਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ (વਿਸੁਦ੍ਧਿ॰ ੧.੩੦੪) ਪਨ ਸਮ੍ਮਕ੍ਖਨਂ ਪਰਿਭੋਗਾਦੀਸੁ ਲਬ੍ਭਮਾਨਮ੍ਪਿ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦવਸੇਨ વਿਸੇਸਤੋ ਪਟਿਕੂਲਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਾ ਠਪਿਤਾ।

    Evañca katvā visuddhimagge (visuddhi. 1.294-295) dasahi ākārehi paṭikūlatā veditabbā. Seyyathidaṃ – gamanato, pariyesanato, paribhogato, āsayato, nidhānato, aparipakkato, paripakkato, phalato, nissandato, sammakkhanatoti. Evaṃ dasannaṃ vasena pāṭikulyavacanenapi idha ‘‘navanna’’nti vacanaṃ na virujjhati, sammakkhanassa paribhogādīsu labbhamānabhāvā visuṃ taṃ aggahetvā na vadanti. Visuddhimagge (visuddhi. 1.304) pana sammakkhanaṃ paribhogādīsu labbhamānampi nissandavasena visesato paṭikūlanti dassetuṃ sabbapacchā ṭhapitā.

    ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਸਞ੍ਞਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਤੀਸੁ ਭવੇਸੁ ਅਰੁਚ੍ਚਨવਸੇਨ ਪવਤ੍ਤਾਯ વਿਪਸ੍ਸਨਾਪਞ੍ਞਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਹੇਸਾ ਸਞ੍ਞਾਸੀਸੇਨ વੁਤ੍ਤਾ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ।

    Ukkaṇṭhitasaññāya samannāgatoti tīsu bhavesu aruccanavasena pavattāya vipassanāpaññāya samannāgato. Nibbidānupassanā hesā saññāsīsena vuttā. Sesamettha uttānameva.

    ਅਸੁਭਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Asubhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੩. ਅਸੁਭਸੁਤ੍ਤਂ • 3. Asubhasuttaṃ

    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੩. ਅਸੁਭਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Asubhasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact