Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදාන-අට්ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā |
15. ඡත්තවග්ගො
15. Chattavaggo
1. අතිඡත්තියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා
1. Atichattiyattheraapadānavaṇṇanā
පරිනිබ්බුතෙ භගවතීතිආදිකං ආයස්මතො අතිඡත්තියත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරො තත්ථ තත්ථ භවෙ විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො අත්ථදස්සිස්ස භගවතො කාලෙ එකස්මිං කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො ධරමානස්ස භගවතො අදිට්ඨත්තා පරිනිබ්බුතකාලෙ ‘‘අහො මම පරිහානී’’ති චින්තෙත්වා ‘‘මම ජාතිං සඵලං කරිස්සාමී’’ති කතසන්නිට්ඨානො ඡත්තාධිඡත්තං කාරෙත්වා තස්ස භගවතො සරීරධාතුං නිහිතධාතුගබ්භං පූජෙසි. අපරභාගෙ පුප්ඵච්ඡත්තං කාරෙත්වා තමෙව ධාතුගබ්භං පූජෙසි. සො තෙනෙව පුඤ්ඤෙන දෙවමනුස්සෙසු සංසරන්තො උභයසම්පත්තියො අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ ගහපතිකුලෙ නිබ්බත්තො විඤ්ඤුතං පත්තො සත්ථරි පසන්නො පබ්බජිත්වා කම්මට්ඨානං ගහෙත්වා වායමන්තො නචිරස්සෙව අරහත්තං පාපුණි.
Parinibbutebhagavatītiādikaṃ āyasmato atichattiyattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto atthadassissa bhagavato kāle ekasmiṃ kulagehe nibbatto dharamānassa bhagavato adiṭṭhattā parinibbutakāle ‘‘aho mama parihānī’’ti cintetvā ‘‘mama jātiṃ saphalaṃ karissāmī’’ti katasanniṭṭhāno chattādhichattaṃ kāretvā tassa bhagavato sarīradhātuṃ nihitadhātugabbhaṃ pūjesi. Aparabhāge pupphacchattaṃ kāretvā tameva dhātugabbhaṃ pūjesi. So teneva puññena devamanussesu saṃsaranto ubhayasampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde gahapatikule nibbatto viññutaṃ patto satthari pasanno pabbajitvā kammaṭṭhānaṃ gahetvā vāyamanto nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi.
1. සො අත්තනො පුබ්බකම්මං සරිත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො පරිනිබ්බුතෙ භගවතීතිආදිමාහ. තත්ථ ඡත්තාතිඡත්තන්ති ඡාදියති සංවරියති ආතපාදින්ති ඡත්තං, ඡත්තස්ස අතිඡත්තං ඡත්තස්ස උපරි කතඡත්තං ඡත්තාතිඡත්තං, ඡත්තස්ස උපරූපරි ඡත්තන්ති අත්ථො. ථූපම්හි අභිරොපයින්ති ථූපියති රාසිකරීයතීති ථූපො, අථ වා ථූපති ථිරභාවෙන වුද්ධිං විරූළ්හිං වෙපුල්ලං ආපජ්ජමානො පතිට්ඨාතීති ථූපො, තස්මිං ථූපම්හි මයා කාරිතං ඡත්තං උපරූපරි ඨපනවසෙන අභි විසෙසෙන ආරොපයිං පූජෙසින්ති අත්ථො.
1. So attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento parinibbute bhagavatītiādimāha. Tattha chattātichattanti chādiyati saṃvariyati ātapādinti chattaṃ, chattassa atichattaṃ chattassa upari katachattaṃ chattātichattaṃ, chattassa uparūpari chattanti attho. Thūpamhi abhiropayinti thūpiyati rāsikarīyatīti thūpo, atha vā thūpati thirabhāvena vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjamāno patiṭṭhātīti thūpo, tasmiṃ thūpamhi mayā kāritaṃ chattaṃ uparūpari ṭhapanavasena abhi visesena āropayiṃ pūjesinti attho.
2. පුප්ඵච්ඡදනං කත්වානාති විකසිතෙහි සුගන්ධෙහි අනෙකෙහි ඵුප්ඵෙහි ඡදනං ඡත්තුපරි විතානං කත්වා පූජෙසින්ති අත්ථො. සෙසං සබ්බත්ථ උත්තානත්ථමෙවාති.
2.Pupphacchadanaṃ katvānāti vikasitehi sugandhehi anekehi phupphehi chadanaṃ chattupari vitānaṃ katvā pūjesinti attho. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
අතිඡත්තියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.
Atichattiyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්දකනිකාය • Khuddakanikāya / අපදානපාළි • Apadānapāḷi / 1. අතිඡත්තියත්ථෙරඅපදානං • 1. Atichattiyattheraapadānaṃ