Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi |
၂၁၈. အတိရေကစီဝရကထာ
218. Atirekacīvarakathā
၃၄၇. 1 တေန ခော ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဘဂဝတာ တိစီဝရံ အနုညာတန္တိ အညေနေဝ တိစီဝရေန ဂာမံ ပဝိသန္တိ, အညေန တိစီဝရေန အာရာမေ အစ္ဆန္တိ, အညေန တိစီဝရေန နဟာနံ ဩတရန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယ္ယန္တိ ဝိပာစေန္တိ – ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အတိရေကစီဝရံ ဓာရေသ္သန္တီ’’တိ။ အထ ခော တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခော ဘဂဝာ ဧတသ္မိံ နိဒာနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတ္ဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အတိရေကစီဝရံ ဓာရေတဗ္ဗံ။ ယော ဓာရေယ္ယ, ယထာဓမ္မော ကာရေတဗ္ဗော’’တိ။
347.2 Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū bhagavatā ticīvaraṃ anuññātanti aññeneva ticīvarena gāmaṃ pavisanti, aññena ticīvarena ārāme acchanti, aññena ticīvarena nahānaṃ otaranti. Ye te bhikkhū appicchā te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū atirekacīvaraṃ dhāressantī’’ti. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, atirekacīvaraṃ dhāretabbaṃ. Yo dhāreyya, yathādhammo kāretabbo’’ti.
3 တေန ခော ပန သမယေန အာယသ္မတော အာနန္ဒသ္သ အတိရေကစီဝရံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ အာယသ္မာ စ အာနန္ဒော တံ စီဝရံ အာယသ္မတော သာရိပုတ္တသ္သ ဒာတုကာမော ဟောတိ။ အာယသ္မာ စ သာရိပုတ္တော သာကေတေ ဝိဟရတိ။ အထ ခော အာယသ္မတော အာနန္ဒသ္သ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဘဂဝတာ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ ‘န အတိရေကစီဝရံ ဓာရေတဗ္ဗ’န္တိ။ ဣဒဉ္စ မေ အတိရေကစီဝရံ ဥပ္ပန္နံ ။ အဟဉ္စိမံ စီဝရံ အာယသ္မတော သာရိပုတ္တသ္သ ဒာတုကာမော။ အာယသ္မာ စ သာရိပုတ္တော သာကေတေ ဝိဟရတိ။ ကထံ နု ခော မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ‘‘ကီဝစိရံ ပနာနန္ဒ, သာရိပုတ္တော အာဂစ္ဆိသ္သတီ’’တိ? ‘‘နဝမံ ဝာ, ဘဂဝာ, ဒိဝသံ, ဒသမံ ဝာ’’တိ။ အထ ခော ဘဂဝာ ဧတသ္မိံ နိဒာနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတ္ဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒသာဟပရမံ အတိရေကစီဝရံ ဓာရေတု’’န္တိ။
4 Tena kho pana samayena āyasmato ānandassa atirekacīvaraṃ uppannaṃ hoti. Āyasmā ca ānando taṃ cīvaraṃ āyasmato sāriputtassa dātukāmo hoti. Āyasmā ca sāriputto sākete viharati. Atha kho āyasmato ānandassa etadahosi – ‘‘bhagavatā sikkhāpadaṃ paññattaṃ ‘na atirekacīvaraṃ dhāretabba’nti. Idañca me atirekacīvaraṃ uppannaṃ . Ahañcimaṃ cīvaraṃ āyasmato sāriputtassa dātukāmo. Āyasmā ca sāriputto sākete viharati. Kathaṃ nu kho mayā paṭipajjitabba’’nti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesi. ‘‘Kīvaciraṃ panānanda, sāriputto āgacchissatī’’ti? ‘‘Navamaṃ vā, bhagavā, divasaṃ, dasamaṃ vā’’ti. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretu’’nti.
တေန ခော ပန သမယေန ဘိက္ခူနံ အတိရေကစီဝရံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ အထ ခော ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကထံ နု ခော အမ္ဟေဟိ အတိရေကစီဝရေ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အတိရေကစီဝရံ ဝိကပ္ပေတုန္တိ။
Tena kho pana samayena bhikkhūnaṃ atirekacīvaraṃ uppannaṃ hoti. Atha kho bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘kathaṃ nu kho amhehi atirekacīvare paṭipajjitabba’’nti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, atirekacīvaraṃ vikappetunti.
၃၄၈. အထ ခော ဘဂဝာ ဝေသာလိယံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတ္ဝာ ယေန ဗာရာဏသီ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ဗာရာဏသီ တဒဝသရိ။ တတ္ရ သုဒံ ဘဂဝာ ဗာရာဏသိယံ ဝိဟရတိ ဣသိပတနေ မိဂဒာယေ။ တေန ခော ပန သမယေန အညတရသ္သ ဘိက္ခုနော အန္တရဝာသကော ဆိဒ္ဒော ဟောတိ။ အထ ခော တသ္သ ဘိက္ခုနော ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဘဂဝတာ တိစီဝရံ အနုညာတံ – ဒိဂုဏာ သင္ဃာဋိ, ဧကစ္စိယော ဥတ္တရာသင္ဂော , ဧကစ္စိယော အန္တရဝာသကော။ အယဉ္စ မေ အန္တရဝာသကော ဆိဒ္ဒော။ ယံနူနာဟံ အဂ္ဂဠံ အစ္ဆုပေယ္ယံ, သမန္တတော ဒုပဋ္ဋံ ဘဝိသ္သတိ, မဇ္ဈေ ဧကစ္စိယ’’န္တိ။ အထ ခော သော ဘိက္ခု အဂ္ဂဠံ အစ္ဆုပေသိ။ အဒ္ဒသာ ခော ဘဂဝာ သေနာသနစာရိကံ အာဟိဏ္ဍန္တော တံ ဘိက္ခုံ အဂ္ဂဠံ အစ္ဆုပေန္တံ 5, ဒိသ္ဝာန ယေန သော ဘိက္ခု တေနုပသင္ကမိ, ဥပသင္ကမိတ္ဝာ တံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကိံ တ္ဝံ, ဘိက္ခု, ကရောသီ’’တိ? ‘‘အဂ္ဂဠံ, ဘဂဝာ, အစ္ဆုပေမီ’’တိ။ ‘‘သာဓု သာဓု, ဘိက္ခု; သာဓု ခော တ္ဝံ, ဘိက္ခု, အဂ္ဂဠံ အစ္ဆုပေသီ’’တိ ။ အထ ခော ဘဂဝာ ဧတသ္မိံ နိဒာနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတ္ဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဟတာနံ ဒုသ္သာနံ အဟတကပ္ပာနံ ဒိဂုဏံ သင္ဃာဋိံ, ဧကစ္စိယံ ဥတ္တရာသင္ဂံ, ဧကစ္စိယံ အန္တရဝာသကံ; ဥတုဒ္ဓဋာနံ ဒုသ္သာနံ စတုဂ္ဂုဏံ သင္ဃာဋိံ, ဒိဂုဏံ ဥတ္တရာသင္ဂံ, ဒိဂုဏံ အန္တရဝာသကံ; ပံသုကူလေ ယာဝဒတ္ထံ; ပာပဏိကေ ဥသ္သာဟော ကရဏီယော။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဂ္ဂဠံ တုန္နံ ဩဝဋ္ဋိကံ ကဏ္ဍုသကံ ဒဠ္ဟီကမ္မ’’န္တိ။
348. Atha kho bhagavā vesāliyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena bārāṇasī tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena bārāṇasī tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā bārāṇasiyaṃ viharati isipatane migadāye. Tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno antaravāsako chiddo hoti. Atha kho tassa bhikkhuno etadahosi – ‘‘bhagavatā ticīvaraṃ anuññātaṃ – diguṇā saṅghāṭi, ekacciyo uttarāsaṅgo , ekacciyo antaravāsako. Ayañca me antaravāsako chiddo. Yaṃnūnāhaṃ aggaḷaṃ acchupeyyaṃ, samantato dupaṭṭaṃ bhavissati, majjhe ekacciya’’nti. Atha kho so bhikkhu aggaḷaṃ acchupesi. Addasā kho bhagavā senāsanacārikaṃ āhiṇḍanto taṃ bhikkhuṃ aggaḷaṃ acchupentaṃ 6, disvāna yena so bhikkhu tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘kiṃ tvaṃ, bhikkhu, karosī’’ti? ‘‘Aggaḷaṃ, bhagavā, acchupemī’’ti. ‘‘Sādhu sādhu, bhikkhu; sādhu kho tvaṃ, bhikkhu, aggaḷaṃ acchupesī’’ti . Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ahatānaṃ dussānaṃ ahatakappānaṃ diguṇaṃ saṅghāṭiṃ, ekacciyaṃ uttarāsaṅgaṃ, ekacciyaṃ antaravāsakaṃ; utuddhaṭānaṃ dussānaṃ catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ, diguṇaṃ uttarāsaṅgaṃ, diguṇaṃ antaravāsakaṃ; paṃsukūle yāvadatthaṃ; pāpaṇike ussāho karaṇīyo. Anujānāmi, bhikkhave, aggaḷaṃ tunnaṃ ovaṭṭikaṃ kaṇḍusakaṃ daḷhīkamma’’nti.
အတိရေကစီဝရကထာ နိဋ္ဌိတာ။
Atirekacīvarakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / အတိရေကစီဝရာဒိကထာ • Atirekacīvarādikathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / အတိရေကစီဝရာဒိကထာဝဏ္ဏနာ • Atirekacīvarādikathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / စီဝရရဇနကထာဒိဝဏ္ဏနာ • Cīvararajanakathādivaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၂၁၈. အတိရေကစီဝရာဒိကထာ • 218. Atirekacīvarādikathā