Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
๖. อตีตกฺขนฺธาทิกถา
6. Atītakkhandhādikathā
๑. นสุตฺตสาธนกถาวณฺณนา
1. Nasuttasādhanakathāvaṇṇanā
๒๙๗. อิทานิ ‘‘อตีตํ ขนฺธา’’ติอาทิกถา โหติฯ ตตฺถ ขนฺธาทิภาวาวิชหนโต อตีตานาคตานํ อตฺถิตํ อิจฺฉนฺตสฺส อตีตํ ขนฺธาติ ปุจฺฉา ปรวาทิสฺส, อตีตสฺส ขนฺธสงฺคหิตตฺตา อามนฺตาติ ปฎิญฺญา สกวาทิสฺสฯ ปุน อตีตํ นตฺถีติ ปุจฺฉา ปรวาทิสฺส, ตสฺส นิรุตฺติปถสุเตฺตน อตฺถิตาย วาริตตฺตา ปฎิเกฺขโป สกวาทิสฺสฯ อายตนธาตุปุจฺฉาสุปิ อนาคตปเญฺหสุปิ ปจฺจุปฺปเนฺนน สทฺธิํ สํสนฺทิตฺวา อนุโลมปฎิโลมโต อาคตปเญฺหสุปิ ‘‘อตีตํ รูป’’นฺติอาทิปเญฺหสุปิ อิมินาวุปาเยน อโตฺถ เวทิตโพฺพฯ
297. Idāni ‘‘atītaṃ khandhā’’tiādikathā hoti. Tattha khandhādibhāvāvijahanato atītānāgatānaṃ atthitaṃ icchantassa atītaṃ khandhāti pucchā paravādissa, atītassa khandhasaṅgahitattā āmantāti paṭiññā sakavādissa. Puna atītaṃnatthīti pucchā paravādissa, tassa niruttipathasuttena atthitāya vāritattā paṭikkhepo sakavādissa. Āyatanadhātupucchāsupi anāgatapañhesupi paccuppannena saddhiṃ saṃsanditvā anulomapaṭilomato āgatapañhesupi ‘‘atītaṃ rūpa’’ntiādipañhesupi imināvupāyena attho veditabbo.
๒. สุตฺตสาธนวณฺณนา
2. Suttasādhanavaṇṇanā
๒๙๘. สุตฺตสาธเน ปน น วตฺตพฺพนฺติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺสฯ ตตฺถ นตฺถิ เจเตติ นตฺถิ จ เอเต ธมฺมาติ อโตฺถฯ ขนฺธาทิภาเว สติ นตฺถิตํ อนิจฺฉนฺตสฺส อามนฺตาติ ปฎิญฺญา ปรวาทิสฺส, อถ เนสํ นตฺถิภาวสาธนตฺถํ สุตฺตาหรณํ สกวาทิสฺสฯ ทุติยปุจฺฉาปิ ปรวาทิสฺส, ปฎิญฺญา สกวาทิสฺส, สุตฺตาหรณํ ปรวาทิสฺสฯ ตํ ปน เนสํ ขนฺธาทิภาวเมว สาเธติ, น อตฺถิภาวนฺติ อาหฎมฺปิ อนาหฎสทิสเมวาติฯ
298. Suttasādhane pana na vattabbanti pucchā sakavādissa. Tattha natthi ceteti natthi ca ete dhammāti attho. Khandhādibhāve sati natthitaṃ anicchantassa āmantāti paṭiññā paravādissa, atha nesaṃ natthibhāvasādhanatthaṃ suttāharaṇaṃ sakavādissa. Dutiyapucchāpi paravādissa, paṭiññā sakavādissa, suttāharaṇaṃ paravādissa. Taṃ pana nesaṃ khandhādibhāvameva sādheti, na atthibhāvanti āhaṭampi anāhaṭasadisamevāti.
อตีตํ ขนฺธาติอาทิกถาวณฺณนาฯ
Atītaṃ khandhātiādikathāvaṇṇanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi / ๖. อตีตกฺขนฺธาทิกถา • 6. Atītakkhandhādikathā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ๖. อตีตกฺขนฺธาทิกถา • 6. Atītakkhandhādikathā