| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಕಙ್ಖಾವಿತರಣೀ-ಅಭಿನವ-ಟೀಕಾ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
೪. ಅತ್ತಕಾಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
4. Attakāmasikkhāpadavaṇṇanā
ಅತ್ತಕಾಮಪಾರಿಚರಿಯಾವಸೇನಾತಿ ಅತ್ತಕಾಮಪಾರಿಚರಿಯಾಯ ರಾಗವಸೇನ। ಇಧಾಪಿ ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾದುಟ್ಠುಲ್ಲಜಾನನಸಮತ್ಥಾವ ಇತ್ಥೀ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾತಿ ಆಹ ‘‘ದುಟ್ಠುಲ್ಲೋಭಾಸೇನ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಾಯ ಇತ್ಥಿಯಾ’’ತಿ। ಸಮೀಪೇತಿ ಸವನೂಪಚಾರೇ। ‘‘ಠತ್ವಾ’’ತಿ ಪಾಠಸೇಸೋ। ಅತ್ತಕಾಮಪಾರಿಚರಿಯಾತಿ ಕಾಮೀಯತೀತಿ ಕಾಮೋ, ಮೇಥುನಧಮ್ಮೋ, ಪರಿಚರಣಂ ಉಪಟ್ಠಾನಂ ಪರಿಚರಿಯಾ, ಸಾವ ಪಾರಿಚರಿಯಾ, ಕಾಮೇನ ಪಾರಿಚರಿಯಾ ಕಾಮಪಾರಿಚರಿಯಾ, ಅತ್ತನೋ ಕಾಮಪಾರಿಚರಿಯಾ ಅತ್ತಕಾಮಪಾರಿಚರಿಯಾ, ಅತ್ತನೋ ಅತ್ಥಾಯ ಮೇಥುನಧಮ್ಮೇನ ಉಪಟ್ಠಾನನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಥ ವಾ ಕಾಮಿತಾತಿ ಕಾಮಾ, ಪಾರಿಚರಿಯಾ, ಅತ್ತನೋ ಕಾಮಾ ಅತ್ತಕಾಮಾ, ಅತ್ತಕಾಮಾ ಚ ಸಾ ಪಾರಿಚರಿಯಾ ಚಾತಿ ಅತ್ತಕಾಮಪಾರಿಚರಿಯಾ, ಸಯಂ ಮೇಥುನರಾಗವಸೇನ ಪತ್ಥಿತಉಪಟ್ಠಾನನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಮೇಥುನಧಮ್ಮಸಙ್ಖಾತೇನಾ’’ತಿಆದಿ। ಏತ್ಥ ಚ ಪಠಮೇನ ಅತ್ಥವಿಕಪ್ಪೇನ ಕಾಮಹೇತುಪಾರಿಚರಿಯಾಸಙ್ಖಾತಂ ಅತ್ಥತ್ತಯಂ ದಸ್ಸೇತಿ, ದುತಿಯೇನ ಅಧಿಪ್ಪಾಯಪಾರಿಚರಿಯಾಸಙ್ಖಾತಂ ಅತ್ಥದ್ವಯಂ। ಬ್ಯಞ್ಜನೇ (ಪಾರಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨.೨೯೧) ಪನ ಆದರಂ ಅಕತ್ವಾ ಅತ್ಥಮತ್ತಮೇವ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಅತ್ತನೋ ಕಾಮಂ ಅತ್ತನೋ ಹೇತುಂ ಅತ್ತನೋ ಅಧಿಪ್ಪಾಯಂ ಅತ್ತನೋ ಪಾರಿಚರಿಯ’’ನ್ತಿ (ಪಾರಾ॰ ೨೯೨) ಪದಭಾಜನಂ ವುತ್ತಂ। ‘‘ಅತ್ತನೋ ಕಾಮಂ ಅತ್ತನೋ ಹೇತುಂ ಅತ್ತನೋ ಪಾರಿಚರಿಯ’’ನ್ತಿ ಹಿ ವುತ್ತೇ ಜಾನಿಸ್ಸನ್ತಿ ಪಣ್ಡಿತಾ ‘‘ಏತ್ತಾವತಾ ಅತ್ತನೋ ಅತ್ಥಾಯ ಕಾಮಪಾರಿಚರಿಯಾ ವುತ್ತಾ’’ತಿ, ‘‘ಅತ್ತನೋ ಅಧಿಪ್ಪಾಯಂ ಅತ್ತನೋ ಪಾರಿಚರಿಯ’’ನ್ತಿ (ಪಾರಾ॰ ೨೯೨) ವುತ್ತೇಪಿ ಜಾನಿಸ್ಸನ್ತಿ ‘‘ಏತ್ತಾವತಾ ಅತ್ತನಾ ಇಚ್ಛಿತಕಾಮಿತಟ್ಠೇನ ಅತ್ತಕಾಮಪಾರಿಚರಿಯಾ ವುತ್ತಾ’’ತಿ।
Attakāmapāricariyāvasenāti attakāmapāricariyāya rāgavasena. Idhāpi duṭṭhullāduṭṭhullajānanasamatthāva itthī adhippetāti āha ‘‘duṭṭhullobhāsena vuttappakārāya itthiyā’’ti. Samīpeti savanūpacāre. ‘‘Ṭhatvā’’ti pāṭhaseso. Attakāmapāricariyāti kāmīyatīti kāmo, methunadhammo, paricaraṇaṃ upaṭṭhānaṃ paricariyā, sāva pāricariyā, kāmena pāricariyā kāmapāricariyā, attano kāmapāricariyā attakāmapāricariyā, attano atthāya methunadhammena upaṭṭhānanti attho. Atha vā kāmitāti kāmā, pāricariyā, attano kāmā attakāmā, attakāmā ca sā pāricariyā cāti attakāmapāricariyā, sayaṃ methunarāgavasena patthitaupaṭṭhānanti attho. Tenāha ‘‘methunadhammasaṅkhātenā’’tiādi. Ettha ca paṭhamena atthavikappena kāmahetupāricariyāsaṅkhātaṃ atthattayaṃ dasseti, dutiyena adhippāyapāricariyāsaṅkhātaṃ atthadvayaṃ. Byañjane (pārā. aṭṭha. 2.291) pana ādaraṃ akatvā atthamattameva dassetuṃ ‘‘attano kāmaṃ attano hetuṃ attano adhippāyaṃ attano pāricariya’’nti (pārā. 292) padabhājanaṃ vuttaṃ. ‘‘Attano kāmaṃ attano hetuṃ attano pāricariya’’nti hi vutte jānissanti paṇḍitā ‘‘ettāvatā attano atthāya kāmapāricariyā vuttā’’ti, ‘‘attano adhippāyaṃ attano pāricariya’’nti (pārā. 292) vuttepi jānissanti ‘‘ettāvatā attanā icchitakāmitaṭṭhena attakāmapāricariyā vuttā’’ti.
ಕಲ್ಯಾಣೇನ ಭದ್ದಕೇನ ಗುಣೇನ ಸಮನ್ನಾಗತತ್ತಾ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ತದುಭಯೇನಾಪೀ’’ತಿಆದಿ। ಅಭಿರಮೇಯ್ಯಾತಿ ತೋಸೇಯ್ಯ। ಏತದಗ್ಗನ್ತಿ ಏಸಾ ಅಗ್ಗಾ। ಪಾರಿಚರಿಯಾನನ್ತಿ ಪಾರಿಚರಿಯಾನಂ ಮಜ್ಝೇ, ನಿದ್ಧಾರಣೇ ಚೇತಂ ಸಾಮಿವಚನಂ। ನನು ದುಟ್ಠಲ್ಲವಾಚಾಸಿಕ್ಖಾಪದೇ (ಪಾರಾ॰ ೨೮೫) ಮೇಥುನಯಾಚನಂ ಆಗತಂ, ಅಥ ಕಸ್ಮಾ ಇದಂ ವುತ್ತಂ? ನಾಯಂ ದೋಸೋ। ತತ್ಥ (ಸಾರತ್ಥ॰ ಟೀ॰ ೨.೨೯೧) ಹಿ ದುಟ್ಠುಲ್ಲವಾಚಸ್ಸಾದರಾಗವಸೇನ ವುತ್ತಂ, ಇಧ ಪನ ಅತ್ತನೋ ಮೇಥುನಸ್ಸಾದರಾಗವಸೇನಾತಿ।
Kalyāṇena bhaddakena guṇena samannāgatattā kalyāṇadhammaṃ. Tenāha ‘‘tadubhayenāpī’’tiādi. Abhirameyyāti toseyya. Etadagganti esā aggā. Pāricariyānanti pāricariyānaṃ majjhe, niddhāraṇe cetaṃ sāmivacanaṃ. Nanu duṭṭhallavācāsikkhāpade (pārā. 285) methunayācanaṃ āgataṃ, atha kasmā idaṃ vuttaṃ? Nāyaṃ doso. Tattha (sārattha. ṭī. 2.291) hi duṭṭhullavācassādarāgavasena vuttaṃ, idha pana attano methunassādarāgavasenāti.
ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಖಣೇತಿ ಭಣಿತಕ್ಖಣೇ। ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕೋ ಪನ ಪಣ್ಡಕಗತಿಕತ್ತಾ ವಿಸುಂ ನ ವುತ್ತೋ । ‘‘ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದದ್ವಯೇ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗೇ ವಿಯ ಯಕ್ಖಿಪೇತೀಸುಪಿ ದುಟ್ಠುಲ್ಲತ್ತಕಾಮವಚನೇ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯ’’ನ್ತಿ (ವಜಿರ॰ ಟೀ॰ ಪಾರಾಜಿಕ ೨೯೫) ವದನ್ತಿ। ತಸ್ಮಿಂಯೇವಾತಿ ಪಣ್ಡಕೇಯೇವ ಇತ್ಥಿಸಞ್ಞಿನೋ ಅತ್ತಕಾಮಪಾರಿಚರಿಯಾಯ ವಣ್ಣಭಣನೇಪಿ ದುಕ್ಕಟಂ। ‘‘ಯೋ ತೇ ವಿಹಾರೇ ವಸತಿ, ತಸ್ಸ ಅಗ್ಗದಾನಂ ಮೇಥುನಂ ಧಮ್ಮಂ ದೇಹೀ’’ತಿ ಪರಿಯಾಯವಚನೇಪಿ ದುಕ್ಕಟಂ। ‘‘ಅತ್ತಕಾಮಪಾರಿಚರಿಯಾಯ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯ ಯಾ ಮಾದಿಸಂ ‘ಸೀಲವನ್ತ’ನ್ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ’’ತಿ (ವಜಿರ॰ ಟೀ॰ ಪಾರಾಜಿಕ ೨೯೫) ಏಕೇ। ‘‘ಪಞ್ಚಸು ಅಙ್ಗೇಸು ಸಬ್ಭಾವಾ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋವಾ’’ತಿ ಅಪರೇ। ‘‘ಮೇಥುನುಪಸಂಹಿತೇನಾ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ‘‘ಚೀವರಾದೀಹಿ…ಪೇ॰… ಭಾಸನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
Tasmiṃyeva khaṇeti bhaṇitakkhaṇe. Ubhatobyañjanako pana paṇḍakagatikattā visuṃ na vutto . ‘‘Imasmiṃ sikkhāpadadvaye kāyasaṃsagge viya yakkhipetīsupi duṭṭhullattakāmavacane thullaccaya’’nti (vajira. ṭī. pārājika 295) vadanti. Tasmiṃyevāti paṇḍakeyeva itthisaññino attakāmapāricariyāya vaṇṇabhaṇanepi dukkaṭaṃ. ‘‘Yo te vihāre vasati, tassa aggadānaṃ methunaṃ dhammaṃ dehī’’ti pariyāyavacanepi dukkaṭaṃ. ‘‘Attakāmapāricariyāya vaṇṇaṃ bhāseyya yā mādisaṃ ‘sīlavanta’nti vuttattā’’ti (vajira. ṭī. pārājika 295) eke. ‘‘Pañcasu aṅgesu sabbhāvā saṅghādisesovā’’ti apare. ‘‘Methunupasaṃhitenā’’ti vuttattā ‘‘cīvarādīhi…pe… bhāsantassa anāpattī’’ti vuttaṃ.
ಅತ್ತಕಾಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Attakāmasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
