| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කඞ්‌ඛාවිතරණී-අභිනව-ටීකා • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
4. අත්‌තකාමසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
4. Attakāmasikkhāpadavaṇṇanā
අත්‌තකාමපාරිචරියාවසෙනාති අත්‌තකාමපාරිචරියාය රාගවසෙන. ඉධාපි දුට්‌ඨුල්‌ලාදුට්‌ඨුල්‌ලජානනසමත්‌ථාව ඉත්‌ථී අධිප්‌පෙතාති ආහ ‘‘දුට්‌ඨුල්‌ලොභාසෙන වුත්‌තප්‌පකාරාය ඉත්‌ථියා’’ති. සමීපෙති සවනූපචාරෙ. ‘‘ඨත්‌වා’’ති පාඨසෙසො. අත්‌තකාමපාරිචරියාති කාමීයතීති කාමො, මෙථුනධම්‌මො, පරිචරණං උපට්‌ඨානං පරිචරියා, සාව පාරිචරියා, කාමෙන පාරිචරියා කාමපාරිචරියා, අත්‌තනො කාමපාරිචරියා අත්‌තකාමපාරිචරියා, අත්‌තනො අත්‌ථාය මෙථුනධම්‌මෙන උපට්‌ඨානන්‌ති අත්‌ථො. අථ වා කාමිතාති කාමා, පාරිචරියා, අත්‌තනො කාමා අත්‌තකාමා, අත්‌තකාමා ච සා පාරිචරියා චාති අත්‌තකාමපාරිචරියා, සයං මෙථුනරාගවසෙන පත්‌ථිතඋපට්‌ඨානන්‌ති අත්‌ථො. තෙනාහ ‘‘මෙථුනධම්‌මසඞ්‌ඛාතෙනා’’තිආදි. එත්‌ථ ච පඨමෙන අත්‌ථවිකප්‌පෙන කාමහෙතුපාරිචරියාසඞ්‌ඛාතං අත්‌ථත්‌තයං දස්‌සෙති, දුතියෙන අධිප්‌පායපාරිචරියාසඞ්‌ඛාතං අත්‌ථද්‌වයං. බ්‍යඤ්‌ජනෙ (පාරා. අට්‌ඨ. 2.291) පන ආදරං අකත්‌වා අත්‌ථමත්‌තමෙව දස්‌සෙතුං ‘‘අත්‌තනො කාමං අත්‌තනො හෙතුං අත්‌තනො අධිප්‌පායං අත්‌තනො පාරිචරිය’’න්‌ති (පාරා. 292) පදභාජනං වුත්‌තං. ‘‘අත්‌තනො කාමං අත්‌තනො හෙතුං අත්‌තනො පාරිචරිය’’න්‌ති හි වුත්‌තෙ ජානිස්‌සන්‌ති පණ්‌ඩිතා ‘‘එත්‌තාවතා අත්‌තනො අත්‌ථාය කාමපාරිචරියා වුත්‌තා’’ති, ‘‘අත්‌තනො අධිප්‌පායං අත්‌තනො පාරිචරිය’’න්‌ති (පාරා. 292) වුත්‌තෙපි ජානිස්‌සන්‌ති ‘‘එත්‌තාවතා අත්‌තනා ඉච්‌ඡිතකාමිතට්‌ඨෙන අත්‌තකාමපාරිචරියා වුත්‌තා’’ති.
Attakāmapāricariyāvasenāti attakāmapāricariyāya rāgavasena. Idhāpi duṭṭhullāduṭṭhullajānanasamatthāva itthī adhippetāti āha ‘‘duṭṭhullobhāsena vuttappakārāya itthiyā’’ti. Samīpeti savanūpacāre. ‘‘Ṭhatvā’’ti pāṭhaseso. Attakāmapāricariyāti kāmīyatīti kāmo, methunadhammo, paricaraṇaṃ upaṭṭhānaṃ paricariyā, sāva pāricariyā, kāmena pāricariyā kāmapāricariyā, attano kāmapāricariyā attakāmapāricariyā, attano atthāya methunadhammena upaṭṭhānanti attho. Atha vā kāmitāti kāmā, pāricariyā, attano kāmā attakāmā, attakāmā ca sā pāricariyā cāti attakāmapāricariyā, sayaṃ methunarāgavasena patthitaupaṭṭhānanti attho. Tenāha ‘‘methunadhammasaṅkhātenā’’tiādi. Ettha ca paṭhamena atthavikappena kāmahetupāricariyāsaṅkhātaṃ atthattayaṃ dasseti, dutiyena adhippāyapāricariyāsaṅkhātaṃ atthadvayaṃ. Byañjane (pārā. aṭṭha. 2.291) pana ādaraṃ akatvā atthamattameva dassetuṃ ‘‘attano kāmaṃ attano hetuṃ attano adhippāyaṃ attano pāricariya’’nti (pārā. 292) padabhājanaṃ vuttaṃ. ‘‘Attano kāmaṃ attano hetuṃ attano pāricariya’’nti hi vutte jānissanti paṇḍitā ‘‘ettāvatā attano atthāya kāmapāricariyā vuttā’’ti, ‘‘attano adhippāyaṃ attano pāricariya’’nti (pārā. 292) vuttepi jānissanti ‘‘ettāvatā attanā icchitakāmitaṭṭhena attakāmapāricariyā vuttā’’ti.
කල්‍යාණෙන භද්‌දකෙන ගුණෙන සමන්‌නාගතත්‌තා කල්‍යාණධම්‌මං. තෙනාහ ‘‘තදුභයෙනාපී’’තිආදි. අභිරමෙය්‍යාති තොසෙය්‍ය. එතදග්‌ගන්‌ති එසා අග්‌ගා. පාරිචරියානන්‌ති පාරිචරියානං මජ්‌ඣෙ, නිද්‌ධාරණෙ චෙතං සාමිවචනං. නනු දුට්‌ඨල්‌ලවාචාසික්‌ඛාපදෙ (පාරා. 285) මෙථුනයාචනං ආගතං, අථ කස්‌මා ඉදං වුත්‌තං? නායං දොසො. තත්‌ථ (සාරත්‌ථ. ටී. 2.291) හි දුට්‌ඨුල්‌ලවාචස්‌සාදරාගවසෙන වුත්‌තං, ඉධ පන අත්‌තනො මෙථුනස්‌සාදරාගවසෙනාති.
Kalyāṇena bhaddakena guṇena samannāgatattā kalyāṇadhammaṃ. Tenāha ‘‘tadubhayenāpī’’tiādi. Abhirameyyāti toseyya. Etadagganti esā aggā. Pāricariyānanti pāricariyānaṃ majjhe, niddhāraṇe cetaṃ sāmivacanaṃ. Nanu duṭṭhallavācāsikkhāpade (pārā. 285) methunayācanaṃ āgataṃ, atha kasmā idaṃ vuttaṃ? Nāyaṃ doso. Tattha (sārattha. ṭī. 2.291) hi duṭṭhullavācassādarāgavasena vuttaṃ, idha pana attano methunassādarāgavasenāti.
තස්‌මිංයෙව ඛණෙති භණිතක්‌ඛණෙ. උභතොබ්‍යඤ්‌ජනකො පන පණ්‌ඩකගතිකත්‌තා විසුං න වුත්‌තො . ‘‘ඉමස්‌මිං සික්‌ඛාපදද්‌වයෙ කායසංසග්‌ගෙ විය යක්‌ඛිපෙතීසුපි දුට්‌ඨුල්‌ලත්‌තකාමවචනෙ ථුල්‌ලච්‌චය’’න්‌ති (වජිර. ටී. පාරාජික 295) වදන්‌ති. තස්‌මිංයෙවාති පණ්‌ඩකෙයෙව ඉත්‌ථිසඤ්‌ඤිනො අත්‌තකාමපාරිචරියාය වණ්‌ණභණනෙපි දුක්‌කටං. ‘‘යො තෙ විහාරෙ වසති, තස්‌ස අග්‌ගදානං මෙථුනං ධම්‌මං දෙහී’’ති පරියායවචනෙපි දුක්‌කටං. ‘‘අත්‌තකාමපාරිචරියාය වණ්‌ණං භාසෙය්‍ය යා මාදිසං ‘සීලවන්‌ත’න්‌ති වුත්‌තත්‌තා’’ති (වජිර. ටී. පාරාජික 295) එකෙ. ‘‘පඤ්‌චසු අඞ්‌ගෙසු සබ්‌භාවා සඞ්‌ඝාදිසෙසොවා’’ති අපරෙ. ‘‘මෙථුනුපසංහිතෙනා’’ති වුත්‌තත්‌තා ‘‘චීවරාදීහි…පෙ.… භාසන්‌තස්‌ස අනාපත්‌තී’’ති වුත්‌තං.
Tasmiṃyeva khaṇeti bhaṇitakkhaṇe. Ubhatobyañjanako pana paṇḍakagatikattā visuṃ na vutto . ‘‘Imasmiṃ sikkhāpadadvaye kāyasaṃsagge viya yakkhipetīsupi duṭṭhullattakāmavacane thullaccaya’’nti (vajira. ṭī. pārājika 295) vadanti. Tasmiṃyevāti paṇḍakeyeva itthisaññino attakāmapāricariyāya vaṇṇabhaṇanepi dukkaṭaṃ. ‘‘Yo te vihāre vasati, tassa aggadānaṃ methunaṃ dhammaṃ dehī’’ti pariyāyavacanepi dukkaṭaṃ. ‘‘Attakāmapāricariyāya vaṇṇaṃ bhāseyya yā mādisaṃ ‘sīlavanta’nti vuttattā’’ti (vajira. ṭī. pārājika 295) eke. ‘‘Pañcasu aṅgesu sabbhāvā saṅghādisesovā’’ti apare. ‘‘Methunupasaṃhitenā’’ti vuttattā ‘‘cīvarādīhi…pe… bhāsantassa anāpattī’’ti vuttaṃ.
අත්‌තකාමසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Attakāmasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
