| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มิลินฺทปญฺหปาฬิ • Milindapañhapāḷi |
อฎฺฐ ปญฺญาปฎิลาภการณํ
Aṭṭha paññāpaṭilābhakāraṇaṃ
‘‘ภเนฺต นาคเสน, อฎฺฐหิ การเณหิ พุทฺธิ ปริณมติ ปริปากํ คจฺฉติฯ กตเมหิ อฎฺฐหิ? วยปริณาเมน พุทฺธิ ปริณมติ ปริปากํ คจฺฉติ, ยสปริณาเมน พุทฺธิ ปริณมติ ปริปากํ คจฺฉติ, ปริปุจฺฉาย พุทฺธิ ปริณมติ ปริปากํ คจฺฉติ, ติตฺถสํวาเสน พุทฺธิ ปริณมติ ปริปากํ คจฺฉติ, โยนิโส มนสิกาเรน พุทฺธิ ปริณมติ ปริปากํ คจฺฉติ, สากจฺฉาย พุทฺธิ ปริณมติ ปริปากํ คจฺฉติ, เสฺนหูปเสวเนน พุทฺธิ ปริณมติ ปริปากํ คจฺฉติ, ปติรูปเทสวาเสน พุทฺธิ ปริณมติ ปริปากํ คจฺฉติฯ ภวตีห –
‘‘Bhante nāgasena, aṭṭhahi kāraṇehi buddhi pariṇamati paripākaṃ gacchati. Katamehi aṭṭhahi? Vayapariṇāmena buddhi pariṇamati paripākaṃ gacchati, yasapariṇāmena buddhi pariṇamati paripākaṃ gacchati, paripucchāya buddhi pariṇamati paripākaṃ gacchati, titthasaṃvāsena buddhi pariṇamati paripākaṃ gacchati, yoniso manasikārena buddhi pariṇamati paripākaṃ gacchati, sākacchāya buddhi pariṇamati paripākaṃ gacchati, snehūpasevanena buddhi pariṇamati paripākaṃ gacchati, patirūpadesavāsena buddhi pariṇamati paripākaṃ gacchati. Bhavatīha –
‘‘‘วเยน ยสปุจฺฉาหิ, ติตฺถวาเสน โยนิโส;
‘‘‘Vayena yasapucchāhi, titthavāsena yoniso;
สากจฺฉา เสฺนหสํเสวา, ปติรูปวเสน จฯ
Sākacchā snehasaṃsevā, patirūpavasena ca.
‘‘เอตานิ อฎฺฐ ฐานานิ, พุทฺธิวิสทการณา;
‘‘Etāni aṭṭha ṭhānāni, buddhivisadakāraṇā;
เยสํ เอตานิ สโมฺภนฺติ, เตสํ พุทฺธิ ปภิชฺชตี’’’ติฯ
Yesaṃ etāni sambhonti, tesaṃ buddhi pabhijjatī’’’ti.
อฎฺฐ ปญฺญาปฎิลาภการณานิฯ
Aṭṭha paññāpaṭilābhakāraṇāni.
