Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဗုဒ္ဓဝံသပာဠိ • Buddhavaṃsapāḷi |
၁၆. အတ္ထဒသ္သီဗုဒ္ဓဝံသော
16. Atthadassībuddhavaṃso
၁.
1.
တတ္ထေဝ မဏ္ဍကပ္ပမ္ဟိ၊ အတ္ထဒသ္သီ မဟာယသော။
Tattheva maṇḍakappamhi, atthadassī mahāyaso;
မဟာတမံ နိဟန္တ္ဝာန၊ ပတ္တော သမ္ဗောဓိမုတ္တမံ။
Mahātamaṃ nihantvāna, patto sambodhimuttamaṃ.
၂.
2.
ဗ္ရဟ္မုနာ ယာစိတော သန္တော၊ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တယိ။
Brahmunā yācito santo, dhammacakkaṃ pavattayi;
အမတေန တပ္ပယီ လောကံ၊ ဒသသဟသ္သိသဒေဝကံ။
Amatena tappayī lokaṃ, dasasahassisadevakaṃ.
၃.
3.
တသ္သာပိ လောကနာထသ္သ၊ အဟေသုံ အဘိသမယာ တယော။
Tassāpi lokanāthassa, ahesuṃ abhisamayā tayo;
ကောဋိသတသဟသ္သာနံ၊ ပဌမာဘိသမယော အဟု။
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
၄.
4.
ယဒာ ဗုဒ္ဓော အတ္ထဒသ္သီ၊ စရတေ ဒေဝစာရိကံ။
Yadā buddho atthadassī, carate devacārikaṃ;
ကောဋိသတသဟသ္သာနံ၊ ဒုတိယာဘိသမယော အဟု။
Koṭisatasahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
၅.
5.
ပုနာပရံ ယဒာ ဗုဒ္ဓော၊ ဒေသေသိ ပိတုသန္တိကေ။
Punāparaṃ yadā buddho, desesi pitusantike;
ကောဋိသတသဟသ္သာနံ၊ တတိယာဘိသမယော အဟု။
Koṭisatasahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
၆.
6.
သန္နိပာတာ တယော အာသုံ၊ တသ္သာပိ စ မဟေသိနော။
Sannipātā tayo āsuṃ, tassāpi ca mahesino;
ခီဏာသဝာနံ ဝိမလာနံ၊ သန္တစိတ္တာန တာဒိနံ။
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
၇.
7.
အဋ္ဌနဝုတိသဟသ္သာနံ ၊ ပဌမော အာသိ သမာဂမော။
Aṭṭhanavutisahassānaṃ , paṭhamo āsi samāgamo;
အဋ္ဌာသီတိသဟသ္သာနံ၊ ဒုတိယော အာသိ သမာဂမော။
Aṭṭhāsītisahassānaṃ, dutiyo āsi samāgamo.
၈.
8.
အဋ္ဌသတ္တတိသတသဟသ္သာနံ ၊ တတိယော အာသိ သမာဂမော။
Aṭṭhasattatisatasahassānaṃ , tatiyo āsi samāgamo;
အနုပာဒာ ဝိမုတ္တာနံ၊ ဝိမလာနံ မဟေသိနံ။
Anupādā vimuttānaṃ, vimalānaṃ mahesinaṃ.
၉.
9.
အဟံ တေန သမယေန၊ ဇဋိလော ဥဂ္ဂတာပနော။
Ahaṃ tena samayena, jaṭilo uggatāpano;
သုသီမော နာမ နာမေန၊ မဟိယာ သေဋ္ဌသမ္မတော။
Susīmo nāma nāmena, mahiyā seṭṭhasammato.
၁၀.
10.
ဒိဗ္ဗံ မန္ဒာရဝံ ပုပ္ဖံ၊ ပဒုမံ ပာရိဆတ္တကံ။
Dibbaṃ mandāravaṃ pupphaṃ, padumaṃ pārichattakaṃ;
ဒေဝလောကာဟရိတ္ဝာန၊ သမ္ဗုဒ္ဓမဘိပူဇယိံ။
Devalokāharitvāna, sambuddhamabhipūjayiṃ.
၁၁.
11.
သောပိ မံ ဗုဒ္ဓော ဗ္ယာကာသိ၊ အတ္ထဒသ္သီ မဟာမုနိ။
Sopi maṃ buddho byākāsi, atthadassī mahāmuni;
‘‘အဋ္ဌာရသေ ကပ္ပသတေ၊ အယံ ဗုဒ္ဓော ဘဝိသ္သတိ။
‘‘Aṭṭhārase kappasate, ayaṃ buddho bhavissati.
၁၂.
12.
‘‘ပဓာနံ ပဒဟိတ္ဝာန။ပေ.။ ဟေသ္သာမ သမ္မုခာ ဣမံ’’။
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
၁၃.
13.
ဥတ္တရိံ ဝတမဓိဋ္ဌာသိံ၊ ဒသပာရမိပူရိယာ။
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
၁၄.
14.
သောဘဏံ နာမ နဂရံ၊ သာဂရော နာမ ခတ္တိယော။
Sobhaṇaṃ nāma nagaraṃ, sāgaro nāma khattiyo;
သုဒသ္သနာ နာမ ဇနိကာ၊ အတ္ထဒသ္သိသ္သ သတ္ထုနော။
Sudassanā nāma janikā, atthadassissa satthuno.
၁၅.
15.
ဒသဝသ္သသဟသ္သာနိ၊ အဂာရံ အဇ္ဈ သော ဝသိ။
Dasavassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
အမရဂိရိ သုဂိရိ ဝာဟနာ၊ တယော ပာသာဒမုတ္တမာ။
Amaragiri sugiri vāhanā, tayo pāsādamuttamā.
၁၆.
16.
တေတ္တိံသဉ္စ သဟသ္သာနိ၊ နာရိယော သမလင္ကတာ။
Tettiṃsañca sahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
ဝိသာခာ နာမ နာရီ စ၊ သေလော နာမာသိ အတ္ရဇော။
Visākhā nāma nārī ca, selo nāmāsi atrajo.
၁၇.
17.
နိမိတ္တေ စတုရော ဒိသ္ဝာ၊ အသ္သယာနေန နိက္ခမိ။
Nimitte caturo disvā, assayānena nikkhami;
အနူနအဋ္ဌမာသာနိ၊ ပဓာနံ ပဒဟီ ဇိနော။
Anūnaaṭṭhamāsāni, padhānaṃ padahī jino.
၁၈.
18.
ဗ္ရဟ္မုနာ ယာစိတော သန္တော၊ အတ္ထဒသ္သီ မဟာယသော။
Brahmunā yācito santo, atthadassī mahāyaso;
ဝတ္တိ စက္ကံ မဟာဝီရော၊ အနောမုယ္ယာနေ နရာသဘော။
Vatti cakkaṃ mahāvīro, anomuyyāne narāsabho.
၁၉.
19.
သန္တော စ ဥပသန္တော စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝကာ။
Santo ca upasanto ca, ahesuṃ aggasāvakā;
အဘယော နာမုပဋ္ဌာကော၊ အတ္ထဒသ္သိသ္သ သတ္ထုနော။
Abhayo nāmupaṭṭhāko, atthadassissa satthuno.
၂၀.
20.
ဓမ္မာ စေဝ သုဓမ္မာ စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝိကာ။
Dhammā ceva sudhammā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
ဗောဓိ တသ္သ ဘဂဝတော၊ စမ္ပကောတိ ပဝုစ္စတိ။
Bodhi tassa bhagavato, campakoti pavuccati.
၂၁.
21.
နကုလော စ နိသဘော စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂုပဋ္ဌကာ။
Nakulo ca nisabho ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
မကိလာ စ သုနန္ဒာ စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂုပဋ္ဌိကာ။
Makilā ca sunandā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
၂၂.
22.
သောပိ ဗုဒ္ဓော အသမသမော၊ အသီတိဟတ္ထမုဂ္ဂတော။
Sopi buddho asamasamo, asītihatthamuggato;
သောဘတေ သာလရာဇာဝ၊ ဥဠုရာဇာဝ ပူရိတော။
Sobhate sālarājāva, uḷurājāva pūrito.
၂၃.
23.
တသ္သ ပာကတိကာ ရံသီ၊ အနေကသတကောဋိယော။
Tassa pākatikā raṃsī, anekasatakoṭiyo;
ဥဒ္ဓံ အဓော ဒသ ဒိသာ၊ ဖရန္တိ ယောဇနံ သဒာ။
Uddhaṃ adho dasa disā, pharanti yojanaṃ sadā.
၂၄.
24.
သောပိ ဗုဒ္ဓော နရာသဘော၊ သဗ္ဗသတ္တုတ္တမော မုနိ။
Sopi buddho narāsabho, sabbasattuttamo muni;
ဝသ္သသတသဟသ္သာနိ၊ လောကေ အဋ္ဌာသိ စက္ခုမာ။
Vassasatasahassāni, loke aṭṭhāsi cakkhumā.
၂၅.
25.
သောပိ အနိစ္စတံ ပတ္တော၊ ယထဂ္ဂုပာဒာနသင္ခယာ။
Sopi aniccataṃ patto, yathaggupādānasaṅkhayā.
၂၆.
26.
အတ္ထဒသ္သီ ဇိနဝရော၊ အနောမာရာမမ္ဟိ နိဗ္ဗုတော။
Atthadassī jinavaro, anomārāmamhi nibbuto;
ဓာတုဝိတ္ထာရိကံ အာသိ၊ တေသု တေသု ပဒေသတောတိ။
Dhātuvitthārikaṃ āsi, tesu tesu padesatoti.
အတ္ထဒသ္သိသ္သ ဘဂဝတော ဝံသော စုဒ္ဒသမော။
Atthadassissa bhagavato vaṃso cuddasamo.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ဗုဒ္ဓဝံသ-အဋ္ဌကထာ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ၁၆. အတ္ထဒသ္သီဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ • 16. Atthadassībuddhavaṃsavaṇṇanā