Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಬುದ್ಧವಂಸಪಾಳಿ • Buddhavaṃsapāḷi |
೧೬. ಅತ್ಥದಸ್ಸೀಬುದ್ಧವಂಸೋ
16. Atthadassībuddhavaṃso
೧.
1.
ತತ್ಥೇವ ಮಣ್ಡಕಪ್ಪಮ್ಹಿ, ಅತ್ಥದಸ್ಸೀ ಮಹಾಯಸೋ।
Tattheva maṇḍakappamhi, atthadassī mahāyaso;
ಮಹಾತಮಂ ನಿಹನ್ತ್ವಾನ, ಪತ್ತೋ ಸಮ್ಬೋಧಿಮುತ್ತಮಂ॥
Mahātamaṃ nihantvāna, patto sambodhimuttamaṃ.
೨.
2.
ಬ್ರಹ್ಮುನಾ ಯಾಚಿತೋ ಸನ್ತೋ, ಧಮ್ಮಚಕ್ಕಂ ಪವತ್ತಯಿ।
Brahmunā yācito santo, dhammacakkaṃ pavattayi;
ಅಮತೇನ ತಪ್ಪಯೀ ಲೋಕಂ, ದಸಸಹಸ್ಸಿಸದೇವಕಂ॥
Amatena tappayī lokaṃ, dasasahassisadevakaṃ.
೩.
3.
ತಸ್ಸಾಪಿ ಲೋಕನಾಥಸ್ಸ, ಅಹೇಸುಂ ಅಭಿಸಮಯಾ ತಯೋ।
Tassāpi lokanāthassa, ahesuṃ abhisamayā tayo;
ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಾನಂ, ಪಠಮಾಭಿಸಮಯೋ ಅಹು॥
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
೪.
4.
ಯದಾ ಬುದ್ಧೋ ಅತ್ಥದಸ್ಸೀ, ಚರತೇ ದೇವಚಾರಿಕಂ।
Yadā buddho atthadassī, carate devacārikaṃ;
ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಾನಂ, ದುತಿಯಾಭಿಸಮಯೋ ಅಹು॥
Koṭisatasahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
೫.
5.
ಪುನಾಪರಂ ಯದಾ ಬುದ್ಧೋ, ದೇಸೇಸಿ ಪಿತುಸನ್ತಿಕೇ।
Punāparaṃ yadā buddho, desesi pitusantike;
ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಾನಂ, ತತಿಯಾಭಿಸಮಯೋ ಅಹು॥
Koṭisatasahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
೬.
6.
ಸನ್ನಿಪಾತಾ ತಯೋ ಆಸುಂ, ತಸ್ಸಾಪಿ ಚ ಮಹೇಸಿನೋ।
Sannipātā tayo āsuṃ, tassāpi ca mahesino;
ಖೀಣಾಸವಾನಂ ವಿಮಲಾನಂ, ಸನ್ತಚಿತ್ತಾನ ತಾದಿನಂ॥
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
೭.
7.
ಅಟ್ಠನವುತಿಸಹಸ್ಸಾನಂ , ಪಠಮೋ ಆಸಿ ಸಮಾಗಮೋ।
Aṭṭhanavutisahassānaṃ , paṭhamo āsi samāgamo;
ಅಟ್ಠಾಸೀತಿಸಹಸ್ಸಾನಂ, ದುತಿಯೋ ಆಸಿ ಸಮಾಗಮೋ॥
Aṭṭhāsītisahassānaṃ, dutiyo āsi samāgamo.
೮.
8.
ಅಟ್ಠಸತ್ತತಿಸತಸಹಸ್ಸಾನಂ , ತತಿಯೋ ಆಸಿ ಸಮಾಗಮೋ।
Aṭṭhasattatisatasahassānaṃ , tatiyo āsi samāgamo;
ಅನುಪಾದಾ ವಿಮುತ್ತಾನಂ, ವಿಮಲಾನಂ ಮಹೇಸಿನಂ॥
Anupādā vimuttānaṃ, vimalānaṃ mahesinaṃ.
೯.
9.
ಅಹಂ ತೇನ ಸಮಯೇನ, ಜಟಿಲೋ ಉಗ್ಗತಾಪನೋ।
Ahaṃ tena samayena, jaṭilo uggatāpano;
ಸುಸೀಮೋ ನಾಮ ನಾಮೇನ, ಮಹಿಯಾ ಸೇಟ್ಠಸಮ್ಮತೋ॥
Susīmo nāma nāmena, mahiyā seṭṭhasammato.
೧೦.
10.
ದಿಬ್ಬಂ ಮನ್ದಾರವಂ ಪುಪ್ಫಂ, ಪದುಮಂ ಪಾರಿಛತ್ತಕಂ।
Dibbaṃ mandāravaṃ pupphaṃ, padumaṃ pārichattakaṃ;
ದೇವಲೋಕಾಹರಿತ್ವಾನ, ಸಮ್ಬುದ್ಧಮಭಿಪೂಜಯಿಂ॥
Devalokāharitvāna, sambuddhamabhipūjayiṃ.
೧೧.
11.
ಸೋಪಿ ಮಂ ಬುದ್ಧೋ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ, ಅತ್ಥದಸ್ಸೀ ಮಹಾಮುನಿ।
Sopi maṃ buddho byākāsi, atthadassī mahāmuni;
‘‘ಅಟ್ಠಾರಸೇ ಕಪ್ಪಸತೇ, ಅಯಂ ಬುದ್ಧೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥
‘‘Aṭṭhārase kappasate, ayaṃ buddho bhavissati.
೧೨.
12.
‘‘ಪಧಾನಂ ಪದಹಿತ್ವಾನ…ಪೇ॰… ಹೇಸ್ಸಾಮ ಸಮ್ಮುಖಾ ಇಮಂ’’॥
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
೧೩.
13.
ಉತ್ತರಿಂ ವತಮಧಿಟ್ಠಾಸಿಂ, ದಸಪಾರಮಿಪೂರಿಯಾ॥
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
೧೪.
14.
ಸೋಭಣಂ ನಾಮ ನಗರಂ, ಸಾಗರೋ ನಾಮ ಖತ್ತಿಯೋ।
Sobhaṇaṃ nāma nagaraṃ, sāgaro nāma khattiyo;
ಸುದಸ್ಸನಾ ನಾಮ ಜನಿಕಾ, ಅತ್ಥದಸ್ಸಿಸ್ಸ ಸತ್ಥುನೋ॥
Sudassanā nāma janikā, atthadassissa satthuno.
೧೫.
15.
ದಸವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಅಗಾರಂ ಅಜ್ಝ ಸೋ ವಸಿ।
Dasavassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
ಅಮರಗಿರಿ ಸುಗಿರಿ ವಾಹನಾ, ತಯೋ ಪಾಸಾದಮುತ್ತಮಾ॥
Amaragiri sugiri vāhanā, tayo pāsādamuttamā.
೧೬.
16.
ತೇತ್ತಿಂಸಞ್ಚ ಸಹಸ್ಸಾನಿ, ನಾರಿಯೋ ಸಮಲಙ್ಕತಾ।
Tettiṃsañca sahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
ವಿಸಾಖಾ ನಾಮ ನಾರೀ ಚ, ಸೇಲೋ ನಾಮಾಸಿ ಅತ್ರಜೋ॥
Visākhā nāma nārī ca, selo nāmāsi atrajo.
೧೭.
17.
ನಿಮಿತ್ತೇ ಚತುರೋ ದಿಸ್ವಾ, ಅಸ್ಸಯಾನೇನ ನಿಕ್ಖಮಿ।
Nimitte caturo disvā, assayānena nikkhami;
ಅನೂನಅಟ್ಠಮಾಸಾನಿ, ಪಧಾನಂ ಪದಹೀ ಜಿನೋ॥
Anūnaaṭṭhamāsāni, padhānaṃ padahī jino.
೧೮.
18.
ಬ್ರಹ್ಮುನಾ ಯಾಚಿತೋ ಸನ್ತೋ, ಅತ್ಥದಸ್ಸೀ ಮಹಾಯಸೋ।
Brahmunā yācito santo, atthadassī mahāyaso;
ವತ್ತಿ ಚಕ್ಕಂ ಮಹಾವೀರೋ, ಅನೋಮುಯ್ಯಾನೇ ನರಾಸಭೋ॥
Vatti cakkaṃ mahāvīro, anomuyyāne narāsabho.
೧೯.
19.
ಸನ್ತೋ ಚ ಉಪಸನ್ತೋ ಚ, ಅಹೇಸುಂ ಅಗ್ಗಸಾವಕಾ।
Santo ca upasanto ca, ahesuṃ aggasāvakā;
ಅಭಯೋ ನಾಮುಪಟ್ಠಾಕೋ, ಅತ್ಥದಸ್ಸಿಸ್ಸ ಸತ್ಥುನೋ॥
Abhayo nāmupaṭṭhāko, atthadassissa satthuno.
೨೦.
20.
ಧಮ್ಮಾ ಚೇವ ಸುಧಮ್ಮಾ ಚ, ಅಹೇಸುಂ ಅಗ್ಗಸಾವಿಕಾ।
Dhammā ceva sudhammā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
ಬೋಧಿ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ, ಚಮ್ಪಕೋತಿ ಪವುಚ್ಚತಿ॥
Bodhi tassa bhagavato, campakoti pavuccati.
೨೧.
21.
ನಕುಲೋ ಚ ನಿಸಭೋ ಚ, ಅಹೇಸುಂ ಅಗ್ಗುಪಟ್ಠಕಾ।
Nakulo ca nisabho ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
ಮಕಿಲಾ ಚ ಸುನನ್ದಾ ಚ, ಅಹೇಸುಂ ಅಗ್ಗುಪಟ್ಠಿಕಾ॥
Makilā ca sunandā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
೨೨.
22.
ಸೋಪಿ ಬುದ್ಧೋ ಅಸಮಸಮೋ, ಅಸೀತಿಹತ್ಥಮುಗ್ಗತೋ।
Sopi buddho asamasamo, asītihatthamuggato;
ಸೋಭತೇ ಸಾಲರಾಜಾವ, ಉಳುರಾಜಾವ ಪೂರಿತೋ॥
Sobhate sālarājāva, uḷurājāva pūrito.
೨೩.
23.
ತಸ್ಸ ಪಾಕತಿಕಾ ರಂಸೀ, ಅನೇಕಸತಕೋಟಿಯೋ।
Tassa pākatikā raṃsī, anekasatakoṭiyo;
ಉದ್ಧಂ ಅಧೋ ದಸ ದಿಸಾ, ಫರನ್ತಿ ಯೋಜನಂ ಸದಾ॥
Uddhaṃ adho dasa disā, pharanti yojanaṃ sadā.
೨೪.
24.
ಸೋಪಿ ಬುದ್ಧೋ ನರಾಸಭೋ, ಸಬ್ಬಸತ್ತುತ್ತಮೋ ಮುನಿ।
Sopi buddho narāsabho, sabbasattuttamo muni;
ವಸ್ಸಸತಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಲೋಕೇ ಅಟ್ಠಾಸಿ ಚಕ್ಖುಮಾ॥
Vassasatasahassāni, loke aṭṭhāsi cakkhumā.
೨೫.
25.
ಸೋಪಿ ಅನಿಚ್ಚತಂ ಪತ್ತೋ, ಯಥಗ್ಗುಪಾದಾನಸಙ್ಖಯಾ॥
Sopi aniccataṃ patto, yathaggupādānasaṅkhayā.
೨೬.
26.
ಅತ್ಥದಸ್ಸೀ ಜಿನವರೋ, ಅನೋಮಾರಾಮಮ್ಹಿ ನಿಬ್ಬುತೋ।
Atthadassī jinavaro, anomārāmamhi nibbuto;
ಧಾತುವಿತ್ಥಾರಿಕಂ ಆಸಿ, ತೇಸು ತೇಸು ಪದೇಸತೋತಿ॥
Dhātuvitthārikaṃ āsi, tesu tesu padesatoti.
ಅತ್ಥದಸ್ಸಿಸ್ಸ ಭಗವತೋ ವಂಸೋ ಚುದ್ದಸಮೋ।
Atthadassissa bhagavato vaṃso cuddasamo.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಬುದ್ಧವಂಸ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ೧೬. ಅತ್ಥದಸ್ಸೀಬುದ್ಧವಂಸವಣ್ಣನಾ • 16. Atthadassībuddhavaṃsavaṇṇanā