Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā

    അട്ഠഗരുധമ്മകഥാവണ്ണനാ

    Aṭṭhagarudhammakathāvaṇṇanā

    ൪൦൩. സത്ഥാപി ‘‘ഇത്ഥിയോ നാമ പരിത്തസദ്ധാ, ഏകായാചിതമത്തേയേവ പബ്ബജ്ജായ അനുഞ്ഞാതായ ന മമ സാസനം ഗരും കത്വാ ഗണ്ഹിസ്സന്തീ’’തി തിക്ഖത്തും പടിക്ഖിപിത്വാ ഇദാനി ഗരും കത്വാ ഗാഹാപേതുകാമതായ ‘‘സചേ, ആനന്ദ, മഹാപജാപതി ഗോതമീ അട്ഠ ഗരുധമ്മേ പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, സാവസ്സാ ഹോതു ഉപസമ്പദാ’’തിആദിമാഹ. തത്ഥ സാവസ്സാതി സാ ഏവ അസ്സാ പബ്ബജ്ജാപി ഉപസമ്പദാപി ഹോതു.

    403. Satthāpi ‘‘itthiyo nāma parittasaddhā, ekāyācitamatteyeva pabbajjāya anuññātāya na mama sāsanaṃ garuṃ katvā gaṇhissantī’’ti tikkhattuṃ paṭikkhipitvā idāni garuṃ katvā gāhāpetukāmatāya ‘‘sace, ānanda, mahāpajāpati gotamī aṭṭha garudhamme paṭiggaṇhāti, sāvassā hotu upasampadā’’tiādimāha. Tattha sāvassāti sā eva assā pabbajjāpi upasampadāpi hotu.

    തദഹുപസമ്പന്നസ്സാതി തം ദിവസമ്പി ഉപസമ്പന്നസ്സ. അഭിവാദനം പച്ചുട്ഠാനം അഞ്ജലികമ്മം സാമീചികമ്മം കാതബ്ബന്തി മാനാതിമാനം അകത്വാ പഞ്ചപതിട്ഠിതേന അഭിവാദനം, ആസനാ ഉട്ഠായ പച്ചുഗ്ഗമനവസേന പച്ചുട്ഠാനം, ദസനഖേ സമോധാനേത്വാ അഞ്ജലികമ്മം, ആസനപഞ്ഞാപനബീജനാദികം അനുച്ഛവികകമ്മസങ്ഖാതം സാമീചികമ്മഞ്ച കത്തബ്ബം. അഭിക്ഖുകേ ആവാസേതി യത്ഥ വസന്തിയാ അനന്തരായേന ഓവാദത്ഥായ ഉപസങ്കമനാരഹേ ഠാനേ ഓവാദദായകോ ആചരിയോ നത്ഥി, അയം അഭിക്ഖുകോ ആവാസോ നാമ, ഏവരൂപേ ആവാസേ വസ്സം ന ഉപഗന്തബ്ബം. അന്വദ്ധമാസന്തി അനുപോസഥികം. ഓവാദൂപസങ്കമനന്തി ഓവാദത്ഥായ ഉപസങ്കമനം. ദിട്ഠേനാതി ചക്ഖുനാ ദിട്ഠേന. സുതേനാതി സോതേന സുതേന. പരിസങ്കായാതി ദിട്ഠസുതവസേന പരിസങ്കിതേന. ഗരുധമ്മന്തി ഗരുകം സങ്ഘാദിസേസാപത്തിം. പക്ഖമാനത്തന്തി അനൂനാനി പന്നരസ ദിവസാനി മാനത്തം. ഛസു ധമ്മേസൂതി വികാലഭോജനച്ഛട്ഠേസു സിക്ഖാപദേസു. സിക്ഖിതസിക്ഖായാതി ഏകസിക്ഖമ്പി അഖണ്ഡം കത്വാ പൂരിതസിക്ഖായ.

    Tadahupasampannassāti taṃ divasampi upasampannassa. Abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ kātabbanti mānātimānaṃ akatvā pañcapatiṭṭhitena abhivādanaṃ, āsanā uṭṭhāya paccuggamanavasena paccuṭṭhānaṃ, dasanakhe samodhānetvā añjalikammaṃ, āsanapaññāpanabījanādikaṃ anucchavikakammasaṅkhātaṃ sāmīcikammañca kattabbaṃ. Abhikkhuke āvāseti yattha vasantiyā anantarāyena ovādatthāya upasaṅkamanārahe ṭhāne ovādadāyako ācariyo natthi, ayaṃ abhikkhuko āvāso nāma, evarūpe āvāse vassaṃ na upagantabbaṃ. Anvaddhamāsanti anuposathikaṃ. Ovādūpasaṅkamananti ovādatthāya upasaṅkamanaṃ. Diṭṭhenāti cakkhunā diṭṭhena. Sutenāti sotena sutena. Parisaṅkāyāti diṭṭhasutavasena parisaṅkitena. Garudhammanti garukaṃ saṅghādisesāpattiṃ. Pakkhamānattanti anūnāni pannarasa divasāni mānattaṃ. Chasu dhammesūti vikālabhojanacchaṭṭhesu sikkhāpadesu. Sikkhitasikkhāyāti ekasikkhampi akhaṇḍaṃ katvā pūritasikkhāya.

    ന അക്കോസിതബ്ബോ ന പരിഭാസിതബ്ബോതി ദസന്നം അക്കോസവത്ഥൂനം അഞ്ഞതരേന അക്കോസവത്ഥുനാ ന അക്കോസിതബ്ബോ, ഭയുപദംസനായ കായചി പരിഭാസായ ന പരിഭാസിതബ്ബോ. ഓവടോ ഭിക്ഖുനീനം ഭിക്ഖൂസു വചനപഥോതി ഓവാദാനുസാസനിധമ്മകഥാസങ്ഖാതോ വചനപഥോ ഭിക്ഖുനീനം ഭിക്ഖൂസു ഓവടോ പിഹിതോ, ന ഭിക്ഖുനിയാ കോചി ഭിക്ഖു ഓവദിതബ്ബോ വാ അനുസാസിതബ്ബോ വാ, ‘‘ഭന്തേ പോരാണകത്ഥേരാ ഇദഞ്ചിദഞ്ച വത്തം പൂരയിംസൂ’’തി ഏവം പന പവേണിവസേന കഥേതും വട്ടതി. അനോവടോ ഭിക്ഖൂനം ഭിക്ഖുനീസൂതി ഭിക്ഖൂനം പന ഭിക്ഖുനീസു വചനപഥോ അനിവാരിതോ, യഥാരുചിയാ ഓവദന്തു അനുസാസന്തു ധമ്മകഥം കഥേന്തൂതി അയമേത്ഥ സങ്ഖേപോ, വിത്ഥാരതോ പനേസാ ഗരുധമ്മകഥാ മഹാവിഭങ്ഗേ വുത്തനയേനേവ വേദിതബ്ബാ.

    Na akkositabbo na paribhāsitabboti dasannaṃ akkosavatthūnaṃ aññatarena akkosavatthunā na akkositabbo, bhayupadaṃsanāya kāyaci paribhāsāya na paribhāsitabbo. Ovaṭo bhikkhunīnaṃ bhikkhūsu vacanapathoti ovādānusāsanidhammakathāsaṅkhāto vacanapatho bhikkhunīnaṃ bhikkhūsu ovaṭo pihito, na bhikkhuniyā koci bhikkhu ovaditabbo vā anusāsitabbo vā, ‘‘bhante porāṇakattherā idañcidañca vattaṃ pūrayiṃsū’’ti evaṃ pana paveṇivasena kathetuṃ vaṭṭati. Anovaṭo bhikkhūnaṃ bhikkhunīsūti bhikkhūnaṃ pana bhikkhunīsu vacanapatho anivārito, yathāruciyā ovadantu anusāsantu dhammakathaṃ kathentūti ayamettha saṅkhepo, vitthārato panesā garudhammakathā mahāvibhaṅge vuttanayeneva veditabbā.

    ഇമേ പന അട്ഠ ഗരുധമ്മേ സത്ഥു സന്തികേ ഉഗ്ഗഹേത്വാ ഥേരേന അത്തനോ ആരോചിയമാനേ സുത്വാ മഹാപജാപതിയാ താവമഹന്തം ദോമനസ്സം ഖണേന പടിപ്പസ്സമ്ഭി. അനോതത്തദഹതോ ആഹടേന സീതുദകസ്സ ഘടസതേന മത്ഥകേ പരിസിത്താ വിയ വിഗതപരിളാഹാ അത്തമനാ ഹുത്വാ ഗരുധമ്മപടിഗ്ഗഹണേന ഉപ്പന്നപീതിപാമോജ്ജം ആവി കരോന്തീ ‘‘സേയ്യഥാപി, ഭന്തേ’’തിആദികം ഉദാനം ഉദാനേസി. തത്ഥ ദഹരോതി തരുണോ. യുവാതി യോബ്ബഞ്ഞഭാവേ ഠിതോ. മണ്ഡനകജാതികോതി അലങ്കാരസഭാവോ. തത്ഥ കോചി തരുണോപി യുവാ ന ഹോതി യഥാ അതിതരുണോ. കോചി യുവാപി മണ്ഡനകജാതികോ ന ഹോതി യഥാ ഉപസന്തസഭാവോ ആലസിയബ്യസനാദീഹി വാ അഭിഭൂതോ, ഇധ പന ദഹരോ ചേവ യുവാ ച മണ്ഡനകജാതികോ ച അധിപ്പേതോ, തസ്മാ ഏവമാഹ. ഉപ്പലാദീനി ലോകസമ്മതത്താ വുത്താനി. ഇതോ പരം യം യം വത്തബ്ബം, തം തം അട്ഠകഥായം ദസ്സിതമേവ.

    Ime pana aṭṭha garudhamme satthu santike uggahetvā therena attano ārociyamāne sutvā mahāpajāpatiyā tāvamahantaṃ domanassaṃ khaṇena paṭippassambhi. Anotattadahato āhaṭena sītudakassa ghaṭasatena matthake parisittā viya vigatapariḷāhā attamanā hutvā garudhammapaṭiggahaṇena uppannapītipāmojjaṃ āvi karontī ‘‘seyyathāpi, bhante’’tiādikaṃ udānaṃ udānesi. Tattha daharoti taruṇo. Yuvāti yobbaññabhāve ṭhito. Maṇḍanakajātikoti alaṅkārasabhāvo. Tattha koci taruṇopi yuvā na hoti yathā atitaruṇo. Koci yuvāpi maṇḍanakajātiko na hoti yathā upasantasabhāvo ālasiyabyasanādīhi vā abhibhūto, idha pana daharo ceva yuvā ca maṇḍanakajātiko ca adhippeto, tasmā evamāha. Uppalādīni lokasammatattā vuttāni. Ito paraṃ yaṃ yaṃ vattabbaṃ, taṃ taṃ aṭṭhakathāyaṃ dassitameva.

    തത്ഥ മാതുഗാമസ്സ പബ്ബജിതത്താതി ഇദം പഞ്ചവസ്സസതതോ ഉദ്ധം അട്ഠത്വാ പഞ്ചസുയേവ വസ്സസതേസു സദ്ധമ്മട്ഠിതിയാ കാരണനിദസ്സനം. പടിസമ്ഭിദാപഭേദപ്പത്തഖീണാസവവസേനേവ വുത്തന്തി ഏത്ഥ ‘‘പടിസമ്ഭിദാപത്തഖീണാസവഗ്ഗഹണേന ഝാനാനിപി ഗഹിതാനേവ ഹോന്തി. ന ഹി നിജ്ഝാനകാനം സബ്ബപ്പകാരസമ്പത്തി ഇജ്ഝതീ’’തി ഗണ്ഠിപദേസു വുത്തം. സുക്ഖവിപസ്സകഖീണാസവവസേന വസ്സസഹസ്സന്തിആദിനാ ച യം വുത്തം. തം ഖന്ധകഭാണകാനം മതേന വുത്തന്തി വേദിതബ്ബം. ദീഘനികായട്ഠകഥായം (ദീ॰ നി॰ അട്ഠ॰ ൩.൧൬൧) പന ഏവം വുത്തം –

    Tattha mātugāmassa pabbajitattāti idaṃ pañcavassasatato uddhaṃ aṭṭhatvā pañcasuyeva vassasatesu saddhammaṭṭhitiyā kāraṇanidassanaṃ. Paṭisambhidāpabhedappattakhīṇāsavavaseneva vuttanti ettha ‘‘paṭisambhidāpattakhīṇāsavaggahaṇena jhānānipi gahitāneva honti. Na hi nijjhānakānaṃ sabbappakārasampatti ijjhatī’’ti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Sukkhavipassakakhīṇāsavavasena vassasahassantiādinā ca yaṃ vuttaṃ. Taṃ khandhakabhāṇakānaṃ matena vuttanti veditabbaṃ. Dīghanikāyaṭṭhakathāyaṃ (dī. ni. aṭṭha. 3.161) pana evaṃ vuttaṃ –

    ‘‘പടിസമ്ഭിദാപത്തേഹി വസ്സസഹസ്സം അട്ഠാസി, ഛളഭിഞ്ഞേഹി വസ്സസഹസ്സം, തേവിജ്ജേഹി വസ്സസഹസ്സം, സുക്ഖവിപസ്സകേഹി വസ്സസഹസ്സം, പാതിമോക്ഖേന വസ്സസഹസ്സം അട്ഠാസീ’’തി.

    ‘‘Paṭisambhidāpattehi vassasahassaṃ aṭṭhāsi, chaḷabhiññehi vassasahassaṃ, tevijjehi vassasahassaṃ, sukkhavipassakehi vassasahassaṃ, pātimokkhena vassasahassaṃ aṭṭhāsī’’ti.

    അങ്ഗുത്തരനികായട്ഠകഥായമ്പി (അ॰ നി॰ അട്ഠ॰ ൧.൧.൧൩൦) –

    Aṅguttaranikāyaṭṭhakathāyampi (a. ni. aṭṭha. 1.1.130) –

    ‘‘ബുദ്ധാനഞ്ഹി പരിനിബ്ബാനതോ വസ്സസഹസ്സമേവ പടിസമ്ഭിദാ നിബ്ബത്തേതും സക്കോന്തി, തതോ പരം ഛ അഭിഞ്ഞാ, തതോ താപി നിബ്ബത്തേതും അസക്കോന്താ തിസ്സോ വിജ്ജാ നിബ്ബത്തേന്തി, ഗച്ഛന്തേ ഗച്ഛന്തേ കാലേ താപി നിബ്ബത്തേതും അസക്കോന്താ സുക്ഖവിപസ്സകാ ഹോന്തി. ഏതേനേവ ഉപായേന അനാഗാമിനോ സകദാഗാമിനോ സോതാപന്നാ’’തി –

    ‘‘Buddhānañhi parinibbānato vassasahassameva paṭisambhidā nibbattetuṃ sakkonti, tato paraṃ cha abhiññā, tato tāpi nibbattetuṃ asakkontā tisso vijjā nibbattenti, gacchante gacchante kāle tāpi nibbattetuṃ asakkontā sukkhavipassakā honti. Eteneva upāyena anāgāmino sakadāgāmino sotāpannā’’ti –

    വുത്തം.

    Vuttaṃ.

    സംയുത്തനികായട്ഠകഥായം പന (സം॰ നി॰ അട്ഠ॰ ൨.൩.൧൫൬) –

    Saṃyuttanikāyaṭṭhakathāyaṃ pana (saṃ. ni. aṭṭha. 2.3.156) –

    ‘‘പഠമബോധിയഞ്ഹി ഭിക്ഖൂ പടിസമ്ഭിദാപത്താ അഹേസും. അഥ കാലേ ഗച്ഛന്തേ പടിസമ്ഭിദാ പാപുണിതും ന സക്ഖിംസു, ഛളഭിഞ്ഞാ അഹേസും, തതോ ഛ അഭിഞ്ഞാ പത്തും അസക്കോന്താ തിസ്സോ വിജ്ജാ പാപുണിംസു. ഇദാനി കാലേ ഗച്ഛന്തേ തിസ്സോ വിജ്ജാ പാപുണിതും അസക്കോന്താ ആസവക്ഖയമത്തം പാപുണിസ്സന്തി, തമ്പി അസക്കോന്താ അനാഗാമിഫലം, തമ്പി അസക്കോന്താ സകദാഗാമിഫലം, തമ്പി അസക്കോന്താ സോതാപത്തിഫലം, ഗച്ഛന്തേ കാലേ സോതാപത്തിഫലമ്പി പത്തും ന സക്ഖിസ്സന്തീ’’തി –

    ‘‘Paṭhamabodhiyañhi bhikkhū paṭisambhidāpattā ahesuṃ. Atha kāle gacchante paṭisambhidā pāpuṇituṃ na sakkhiṃsu, chaḷabhiññā ahesuṃ, tato cha abhiññā pattuṃ asakkontā tisso vijjā pāpuṇiṃsu. Idāni kāle gacchante tisso vijjā pāpuṇituṃ asakkontā āsavakkhayamattaṃ pāpuṇissanti, tampi asakkontā anāgāmiphalaṃ, tampi asakkontā sakadāgāmiphalaṃ, tampi asakkontā sotāpattiphalaṃ, gacchante kāle sotāpattiphalampi pattuṃ na sakkhissantī’’ti –

    വുത്തം.

    Vuttaṃ.

    യസ്മാ ചേതം സബ്ബം അഞ്ഞമഞ്ഞപടിവിരുദ്ധം, തസ്മാ തേസം തേസം ഭാണകാനം മതമേവ ആചരിയേന തത്ഥ തത്ഥ ദസ്സിതന്തി ഗഹേതബ്ബം. അഞ്ഞഥാ ഹി ആചരിയസ്സേവ പുബ്ബാപരവിരോധപ്പസങ്ഗോ സിയാതി.

    Yasmā cetaṃ sabbaṃ aññamaññapaṭiviruddhaṃ, tasmā tesaṃ tesaṃ bhāṇakānaṃ matameva ācariyena tattha tattha dassitanti gahetabbaṃ. Aññathā hi ācariyasseva pubbāparavirodhappasaṅgo siyāti.

    താനിയേവാതി താനിയേവ പഞ്ച വസ്സസഹസ്സാനി. പരിയത്തിമൂലകം സാസനന്തി ആഹ ‘‘ന ഹി പരിയത്തിയാ അസതി പടിവേധോ അത്ഥീ’’തിആദി. പരിയത്തിയാ ഹി അന്തരഹിതായ പടിപത്തി അന്തരധായതി, പടിപത്തിയാ അന്തരഹിതായ അധിഗമോ അന്തരധായതി. കിംകാരണാ? അയഞ്ഹി പരിയത്തി പടിപത്തിയാ പച്ചയോ ഹോതി, പടിപത്തി അധിഗമസ്സ, ഇതി പടിപത്തിതോപി പരിയത്തിയേവ പമാണം. തത്ഥ പടിവേധോ ച പടിപത്തി ച ഹോതിപി ന ഹോതിപി. ഏകസ്മിഞ്ഹി കാലേ പടിവേധകരാ ഭിക്ഖൂ ബഹൂ ഹോന്തി, ‘‘ഏസ ഭിക്ഖു പുഥുജ്ജനോ’’തി അങ്ഗുലിം പസാരേത്വാ ദസ്സേതബ്ബോ ഹോതി, ഇമസ്മിംയേവ ദീപേ ഏകവാരം പുഥുജ്ജനഭിക്ഖു നാമ നാഹോസി. പടിപത്തിപൂരകാപി കദാചി ബഹൂ ഹോന്തി, കദാചി അപ്പാ, ഇതി പടിവേധോ ച പടിപത്തി ച ഹോതിപി ന ഹോതിപി. സാസനട്ഠിതിയാ പന പരിയത്തിയേവ പമാണം. പണ്ഡിതോ ഹി തേപിടകം സുത്വാ ദ്വേപി പൂരേതി. യഥാ അമ്ഹാകം ബോധിസത്തോ ആളാരസ്സ സന്തികേ പഞ്ചാഭിഞ്ഞാ സത്ത ച സമാപത്തിയോ നിബ്ബത്തേത്വാ നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനസമാപത്തിയാ പരികമ്മം പുച്ഛി, സോ ‘‘ന ജാനാമീ’’തി ആഹ, തതോ ഉദകസ്സ സന്തികം ഗന്ത്വാ അധിഗതവിസേസം സംസന്ദിത്വാ നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനസ്സ പരികമ്മം പുച്ഛി, സോ ആചിക്ഖി, തസ്സ വചനസമനന്തരമേവ മഹാസത്തോ തം സമ്പാദേസി, ഏവമേവ പഞ്ഞവാ ഭിക്ഖു പരിയത്തിം സുത്വാ ദ്വേപി പൂരേതി, തസ്മാ പരിയത്തിയാ ഠിതായ സാസനം ഠിതം ഹോതി. യഥാപി മഹതോ തളാകസ്സ പാളിയാ ഥിരായ ഉദകം ന ഠസ്സതീതി ന വത്തബ്ബം, ഉദകേ സതി പദുമാദീനി പുപ്ഫാനി ന പുപ്ഫിസ്സന്തീതി ന വത്തബ്ബം, ഏവമേവ മഹാതളാകസ്സ ഥിരപാളിസദിസേ തേപിടകേ ബുദ്ധവചനേ സതി മഹാതളാകേ ഉദകസദിസാ പടിപത്തിപൂരകാ കുലപുത്താ നത്ഥീതി ന വത്തബ്ബം, തേസു സതി മഹാതളാകേ പദുമാദീനി പുപ്ഫാനി വിയ സോതാപന്നാദയോ അരിയപുഗ്ഗലാ നത്ഥീതി ന വത്തബ്ബം. ഏവം ഏകന്തതോ പരിയത്തിയേവ പമാണം.

    Tāniyevāti tāniyeva pañca vassasahassāni. Pariyattimūlakaṃ sāsananti āha ‘‘na hi pariyattiyā asati paṭivedho atthī’’tiādi. Pariyattiyā hi antarahitāya paṭipatti antaradhāyati, paṭipattiyā antarahitāya adhigamo antaradhāyati. Kiṃkāraṇā? Ayañhi pariyatti paṭipattiyā paccayo hoti, paṭipatti adhigamassa, iti paṭipattitopi pariyattiyeva pamāṇaṃ. Tattha paṭivedho ca paṭipatti ca hotipi na hotipi. Ekasmiñhi kāle paṭivedhakarā bhikkhū bahū honti, ‘‘esa bhikkhu puthujjano’’ti aṅguliṃ pasāretvā dassetabbo hoti, imasmiṃyeva dīpe ekavāraṃ puthujjanabhikkhu nāma nāhosi. Paṭipattipūrakāpi kadāci bahū honti, kadāci appā, iti paṭivedho ca paṭipatti ca hotipi na hotipi. Sāsanaṭṭhitiyā pana pariyattiyeva pamāṇaṃ. Paṇḍito hi tepiṭakaṃ sutvā dvepi pūreti. Yathā amhākaṃ bodhisatto āḷārassa santike pañcābhiññā satta ca samāpattiyo nibbattetvā nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā parikammaṃ pucchi, so ‘‘na jānāmī’’ti āha, tato udakassa santikaṃ gantvā adhigatavisesaṃ saṃsanditvā nevasaññānāsaññāyatanassa parikammaṃ pucchi, so ācikkhi, tassa vacanasamanantarameva mahāsatto taṃ sampādesi, evameva paññavā bhikkhu pariyattiṃ sutvā dvepi pūreti, tasmā pariyattiyā ṭhitāya sāsanaṃ ṭhitaṃ hoti. Yathāpi mahato taḷākassa pāḷiyā thirāya udakaṃ na ṭhassatīti na vattabbaṃ, udake sati padumādīni pupphāni na pupphissantīti na vattabbaṃ, evameva mahātaḷākassa thirapāḷisadise tepiṭake buddhavacane sati mahātaḷāke udakasadisā paṭipattipūrakā kulaputtā natthīti na vattabbaṃ, tesu sati mahātaḷāke padumādīni pupphāni viya sotāpannādayo ariyapuggalā natthīti na vattabbaṃ. Evaṃ ekantato pariyattiyeva pamāṇaṃ.

    പരിയത്തിയാ അന്തരഹിതായാതി ഏത്ഥ പരിയത്തീതി (അ॰ നി॰ അട്ഠ॰ ൧.൧.൧൩൦) തേപിടകം ബുദ്ധവചനം സാട്ഠകഥാ പാളി. യാവ സാ തിട്ഠതി, താവ പരിയത്തി പരിപുണ്ണാ നാമ ഹോതി. ഗച്ഛന്തേ ഗച്ഛന്തേ കാലേ കലിയുഗരാജാനോ അധമ്മികാ ഹോന്തി, തേസു അധമ്മികേസു തേസമ്പി അമച്ചാദയോ അധമ്മികാ ഹോന്തി, തതോ രട്ഠജനപദവാസിനോതി തേസം അധമ്മികതായ ന ദേവോ സമ്മാ വസ്സതി, തതോ സസ്സാനി ന സമ്പജ്ജന്തി, തേസു അസമ്പജ്ജന്തേസു പച്ചയദായകാ ഭിക്ഖുസങ്ഘസ്സ പച്ചയേ ദാതും ന സക്കോന്തി, ഭിക്ഖൂ പച്ചയേഹി കിലമന്താ അന്തേവാസികേ സങ്ഗഹേതും ന സക്കോന്തി. ഗച്ഛന്തേ ഗച്ഛന്തേ കാലേ പരിയത്തി പരിഹായതി, അത്ഥവസേന ധാരേതും ന സക്കോന്തി, പാളിവസേനേവ ധാരേന്തി. തതോ കാലേ ഗച്ഛന്തേ പാളിമ്പി സകലം ധാരേതും ന സക്കോന്തി, പഠമം അഭിധമ്മപിടകം പരിഹായതി, പരിഹായമാനം മത്ഥകതോ പട്ഠായ പരിഹായതി. പഠമമേവ ഹി മഹാപകരണം പരിഹായതി, തസ്മിം പരിഹീനേ യമകം, കഥാവത്ഥു, പുഗ്ഗലപഞ്ഞത്തി, ധാതുകഥാ, വിഭങ്ഗോ, ധമ്മസങ്ഗഹോതി.

    Pariyattiyā antarahitāyāti ettha pariyattīti (a. ni. aṭṭha. 1.1.130) tepiṭakaṃ buddhavacanaṃ sāṭṭhakathā pāḷi. Yāva sā tiṭṭhati, tāva pariyatti paripuṇṇā nāma hoti. Gacchante gacchante kāle kaliyugarājāno adhammikā honti, tesu adhammikesu tesampi amaccādayo adhammikā honti, tato raṭṭhajanapadavāsinoti tesaṃ adhammikatāya na devo sammā vassati, tato sassāni na sampajjanti, tesu asampajjantesu paccayadāyakā bhikkhusaṅghassa paccaye dātuṃ na sakkonti, bhikkhū paccayehi kilamantā antevāsike saṅgahetuṃ na sakkonti. Gacchante gacchante kāle pariyatti parihāyati, atthavasena dhāretuṃ na sakkonti, pāḷivaseneva dhārenti. Tato kāle gacchante pāḷimpi sakalaṃ dhāretuṃ na sakkonti, paṭhamaṃ abhidhammapiṭakaṃ parihāyati, parihāyamānaṃ matthakato paṭṭhāya parihāyati. Paṭhamameva hi mahāpakaraṇaṃ parihāyati, tasmiṃ parihīne yamakaṃ, kathāvatthu, puggalapaññatti, dhātukathā, vibhaṅgo, dhammasaṅgahoti.

    ഏവം അഭിധമ്മപിടകേ പരിഹീനേ മത്ഥകതോ പട്ഠായ സുത്തന്തപിടകം പരിഹായതി. പഠമഞ്ഹി അങ്ഗുത്തരനികായോ പരിഹായതി, തസ്മിമ്പി പഠമം ഏകാദസകനിപാതോ…പേ॰… തതോ ഏകകനിപാതോതി. ഏവം അങ്ഗുത്തരനികായേ പരിഹീനേ മത്ഥകതോ പട്ഠായ സംയുത്തനികായോ പരിഹായതി. പഠമഞ്ഹി മഹാവഗ്ഗോ പരിഹായതി, തതോ സളായതനവഗ്ഗോ, ഖന്ധകവഗ്ഗോ, നിദാനവഗ്ഗോ, സഗാഥാവഗ്ഗോതി. ഏവം സംയുത്തനികായേ പരിഹീനേ മത്ഥകതോ പട്ഠായ മജ്ഝിമനികായോ പരിഹായതി. പഠമഞ്ഹി ഉപരിപണ്ണാസകോ പരിഹായതി, തതോ മജ്ഝിമപണ്ണാസകോ, തതോ മൂലപണ്ണാസകോതി. ഏവം മജ്ഝിമനികായേ പരിഹീനേ മത്ഥകതോ പട്ഠായ ദീഘനികായോ പരിഹായതി. പഠമഞ്ഹി പാഥികവഗ്ഗോ പരിഹായതി, തതോ മഹാവഗ്ഗോ, തതോ സീലക്ഖന്ധവഗ്ഗോതി. ഏവം ദീഘനികായേ പരിഹീനേ സുത്തന്തപിടകം പരിഹീനം നാമ ഹോതി. വിനയപിടകേന സദ്ധിം ജാതകമേവ ധാരേന്തി. വിനയപിടകഞ്ഹി ലജ്ജിനോ ധാരേന്തി, ലാഭകാമാ പന ‘‘സുത്തന്തേ കഥിതേപി സല്ലക്ഖേന്താ നത്ഥീ’’തി ജാതകമേവ ധാരേന്തി. ഗച്ഛന്തേ കാലേ ജാതകമ്പി ധാരേതും ന സക്കോന്തി. അഥ നേസം പഠമം വേസ്സന്തരജാതകം പരിഹായതി, തതോ പടിലോമക്കമേന പുണ്ണകജാതകം, മഹാനാരദജാതകന്തി പരിയോസാനേ അപണ്ണകജാതകം പരിഹായതി, വിനയപിടകമേവ ധാരേന്തി.

    Evaṃ abhidhammapiṭake parihīne matthakato paṭṭhāya suttantapiṭakaṃ parihāyati. Paṭhamañhi aṅguttaranikāyo parihāyati, tasmimpi paṭhamaṃ ekādasakanipāto…pe… tato ekakanipātoti. Evaṃ aṅguttaranikāye parihīne matthakato paṭṭhāya saṃyuttanikāyo parihāyati. Paṭhamañhi mahāvaggo parihāyati, tato saḷāyatanavaggo, khandhakavaggo, nidānavaggo, sagāthāvaggoti. Evaṃ saṃyuttanikāye parihīne matthakato paṭṭhāya majjhimanikāyo parihāyati. Paṭhamañhi uparipaṇṇāsako parihāyati, tato majjhimapaṇṇāsako, tato mūlapaṇṇāsakoti. Evaṃ majjhimanikāye parihīne matthakato paṭṭhāya dīghanikāyo parihāyati. Paṭhamañhi pāthikavaggo parihāyati, tato mahāvaggo, tato sīlakkhandhavaggoti. Evaṃ dīghanikāye parihīne suttantapiṭakaṃ parihīnaṃ nāma hoti. Vinayapiṭakena saddhiṃ jātakameva dhārenti. Vinayapiṭakañhi lajjino dhārenti, lābhakāmā pana ‘‘suttante kathitepi sallakkhentā natthī’’ti jātakameva dhārenti. Gacchante kāle jātakampi dhāretuṃ na sakkonti. Atha nesaṃ paṭhamaṃ vessantarajātakaṃ parihāyati, tato paṭilomakkamena puṇṇakajātakaṃ, mahānāradajātakanti pariyosāne apaṇṇakajātakaṃ parihāyati, vinayapiṭakameva dhārenti.

    ഗച്ഛന്തേ കാലേ തമ്പി മത്ഥകതോ പട്ഠായ പരിഹായതി. പഠമഞ്ഹി പരിവാരോ പരിഹായതി, തതോ ഖന്ധകോ, ഭിക്ഖുനീവിഭങ്ഗോ, മഹാവിഭങ്ഗോതി അനുക്കമേന ഉപോസഥക്ഖന്ധകമത്തമേവ ധാരേന്തി. തദാപി പരിയത്തി അനന്തരഹിതാവ ഹോതി. യാവ പന മനുസ്സേസു ചതുപ്പദികഗാഥാപി പവത്തതി, താവ പരിയത്തി അനന്തരഹിതാവ ഹോതി. യദാ സദ്ധോ പസന്നോ രാജാ ഹത്ഥിക്ഖന്ധേ സുവണ്ണചങ്കോടകമ്ഹി സഹസ്സത്ഥവികം ഠപാപേത്വാ ‘‘ബുദ്ധേഹി കഥിതം ചതുപ്പദികം ഗാഥം ജാനന്തോ ഇമം സഹസ്സം ഗണ്ഹതൂ’’തി നഗരേ ഭേരിം ചരാപേത്വാ ഗണ്ഹനകം അലഭിത്വാ ‘‘ഏകവാരം ചരാപിതേ നാമം സുണന്താപി ഹോന്തി അസുണന്താപീ’’തി യാവതതിയം ചരാപേത്വാ ഗണ്ഹനകം അലഭിത്വാ രാജപുരിസാ സഹസ്സത്ഥവികം പുന രാജകുലം പവേസേന്തി, തദാ പരിയത്തി അന്തരഹിതാ നാമ ഹോതി.

    Gacchante kāle tampi matthakato paṭṭhāya parihāyati. Paṭhamañhi parivāro parihāyati, tato khandhako, bhikkhunīvibhaṅgo, mahāvibhaṅgoti anukkamena uposathakkhandhakamattameva dhārenti. Tadāpi pariyatti anantarahitāva hoti. Yāva pana manussesu catuppadikagāthāpi pavattati, tāva pariyatti anantarahitāva hoti. Yadā saddho pasanno rājā hatthikkhandhe suvaṇṇacaṅkoṭakamhi sahassatthavikaṃ ṭhapāpetvā ‘‘buddhehi kathitaṃ catuppadikaṃ gāthaṃ jānanto imaṃ sahassaṃ gaṇhatū’’ti nagare bheriṃ carāpetvā gaṇhanakaṃ alabhitvā ‘‘ekavāraṃ carāpite nāmaṃ suṇantāpi honti asuṇantāpī’’ti yāvatatiyaṃ carāpetvā gaṇhanakaṃ alabhitvā rājapurisā sahassatthavikaṃ puna rājakulaṃ pavesenti, tadā pariyatti antarahitā nāma hoti.

    ചിരം പവത്തിസ്സതീതി പരിയത്തിയാ അന്തരഹിതായപി ലിങ്ഗമത്തം അദ്ധാനം പവത്തിസ്സതി. കഥം? ഗച്ഛന്തേ ഗച്ഛന്തേ ഹി കാലേ ചീവരഗ്ഗഹണം പത്തഗ്ഗഹണം സമിഞ്ജനപസാരണം ആലോകിതവിലോകിതം ന പാസാദികം ഹോതി, നിഗണ്ഠസമണാ വിയ അലാബുപത്തം ഭിക്ഖൂ പത്തം അഗ്ഗബാഹായ പരിക്ഖിപിത്വാ ആദായ വിചരന്തി, ഏത്താവതാപി ലിങ്ഗം അനന്തരഹിതമേവ ഹോതി. ഗച്ഛന്തേ പന കാലേ അഗ്ഗബാഹതോ ഓതാരേത്വാ ഹത്ഥേന വാ സിക്കായ വാ ഓലമ്ബേത്വാ വിചരന്തി, ചീവരമ്പി രജനസാരുപ്പം അകത്വാ ഓട്ഠട്ഠിവണ്ണം കത്വാ രജന്തി. ഗച്ഛന്തേ കാലേ രജനമ്പി ന ഹോതി, ദസച്ഛിന്ദനം ഓവട്ടികാവിജ്ഝനം കപ്പമത്തഞ്ച കത്വാ വളഞ്ജന്തി, പുന ഓവട്ടികം വിജ്ഝിത്വാ കപ്പം ന കരോന്തി. തതോ ഉഭയമ്പി അകത്വാ ദസാ ഛേത്വാ പരിബ്ബാജകാ വിയ ചരന്തി. ഗച്ഛന്തേ കാലേ ‘‘കോ ഇമിനാ അമ്ഹാകം അത്ഥോ’’തി ഖുദ്ദകം കാസാവഖണ്ഡം ഹത്ഥേ വാ ഗീവായം വാ ബന്ധന്തി, കേസേസു വാ അല്ലീയാപേന്തി, ദാരഭരണം കരോന്താ കസിത്വാ വപിത്വാ ജീവികം കപ്പേത്വാ വിചരന്തി, തദാ ദക്ഖിണം ദേന്തോ ജനോ സങ്ഘം ഉദ്ദിസ്സ ഏതേസമ്പി ദേതി. ഇദം സന്ധായ ഭഗവതാ വുത്തം ‘‘ഭവിസ്സന്തി ഖോ പനാനന്ദ, അനാഗതമദ്ധാനം ഗോത്രഭുനോ കാസാവകണ്ഠാ ദുസ്സീലാ പാപധമ്മാ, തേസു ദുസ്സീലേസു സങ്ഘം ഉദ്ദിസ്സ ദാനം ദസ്സന്തി, തദാപാഹം, ആനന്ദ, സങ്ഘഗതം ദക്ഖിണം അസങ്ഖ്യേയ്യം അപ്പമേയ്യം വദാമീ’’തി (മ॰ നി॰ ൩.൩൮൦). തതോ ഗച്ഛന്തേ കാലേ നാനാവിധാനി കമ്മാനി കരോന്താ ‘‘പപഞ്ചോ ഏസ, കിം ഇമിനാ അമ്ഹാക’’ന്തി കാസാവഖണ്ഡം ഛിന്ദിത്വാ അരഞ്ഞേ ഖിപന്തി, തസ്മിം കാലേ ലിങ്ഗം അന്തരഹിതം നാമ ഹോതി. കസ്സപദസബലസ്സ കിര കാലതോ പട്ഠായ യോനകാനം സേതവത്ഥാനി പാരുപിത്വാ ചരണചാരിത്തം ജാതം. ഏവം പരിയത്തിയാ അന്തരഹിതായപി ലിങ്ഗമത്തം ചിരം പവത്തിസ്സതീതി വേദിതബ്ബം.

    Ciraṃ pavattissatīti pariyattiyā antarahitāyapi liṅgamattaṃ addhānaṃ pavattissati. Kathaṃ? Gacchante gacchante hi kāle cīvaraggahaṇaṃ pattaggahaṇaṃ samiñjanapasāraṇaṃ ālokitavilokitaṃ na pāsādikaṃ hoti, nigaṇṭhasamaṇā viya alābupattaṃ bhikkhū pattaṃ aggabāhāya parikkhipitvā ādāya vicaranti, ettāvatāpi liṅgaṃ anantarahitameva hoti. Gacchante pana kāle aggabāhato otāretvā hatthena vā sikkāya vā olambetvā vicaranti, cīvarampi rajanasāruppaṃ akatvā oṭṭhaṭṭhivaṇṇaṃ katvā rajanti. Gacchante kāle rajanampi na hoti, dasacchindanaṃ ovaṭṭikāvijjhanaṃ kappamattañca katvā vaḷañjanti, puna ovaṭṭikaṃ vijjhitvā kappaṃ na karonti. Tato ubhayampi akatvā dasā chetvā paribbājakā viya caranti. Gacchante kāle ‘‘ko iminā amhākaṃ attho’’ti khuddakaṃ kāsāvakhaṇḍaṃ hatthe vā gīvāyaṃ vā bandhanti, kesesu vā allīyāpenti, dārabharaṇaṃ karontā kasitvā vapitvā jīvikaṃ kappetvā vicaranti, tadā dakkhiṇaṃ dento jano saṅghaṃ uddissa etesampi deti. Idaṃ sandhāya bhagavatā vuttaṃ ‘‘bhavissanti kho panānanda, anāgatamaddhānaṃ gotrabhuno kāsāvakaṇṭhā dussīlā pāpadhammā, tesu dussīlesu saṅghaṃ uddissa dānaṃ dassanti, tadāpāhaṃ, ānanda, saṅghagataṃ dakkhiṇaṃ asaṅkhyeyyaṃ appameyyaṃ vadāmī’’ti (ma. ni. 3.380). Tato gacchante kāle nānāvidhāni kammāni karontā ‘‘papañco esa, kiṃ iminā amhāka’’nti kāsāvakhaṇḍaṃ chinditvā araññe khipanti, tasmiṃ kāle liṅgaṃ antarahitaṃ nāma hoti. Kassapadasabalassa kira kālato paṭṭhāya yonakānaṃ setavatthāni pārupitvā caraṇacārittaṃ jātaṃ. Evaṃ pariyattiyā antarahitāyapi liṅgamattaṃ ciraṃ pavattissatīti veditabbaṃ.

    അട്ഠഗരുധമ്മകഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Aṭṭhagarudhammakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / ചൂളവഗ്ഗപാളി • Cūḷavaggapāḷi / അട്ഠഗരുധമ്മാ • Aṭṭhagarudhammā

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ചൂളവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / മഹാപജാപതിഗോതമീവത്ഥുകഥാ • Mahāpajāpatigotamīvatthukathā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / മഹാപജാപതിഗോതമീവത്ഥുകഥാവണ്ണനാ • Mahāpajāpatigotamīvatthukathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / മഹാപജാപതിഗോതമീവത്ഥുകഥാവണ്ണനാ • Mahāpajāpatigotamīvatthukathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / മഹാപജാപതിഗോതമീവത്ഥുകഥാ • Mahāpajāpatigotamīvatthukathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact