Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya

    ൬. അട്ഠകനാഗരസുത്തം

    6. Aṭṭhakanāgarasuttaṃ

    ൧൬. ഏകം സമയം ആയസ്മാ ആനന്ദോ വേസാലിയം വിഹരതി ബേലുവഗാമകേ 1. തേന ഖോ പന സമയേന ദസമോ ഗഹപതി അട്ഠകനാഗരോ പാടലിപുത്തം അനുപ്പത്തോ ഹോതി കേനചിദേവ കരണീയേന.

    16. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ānando vesāliyaṃ viharati beluvagāmake 2. Tena kho pana samayena dasamo gahapati aṭṭhakanāgaro pāṭaliputtaṃ anuppatto hoti kenacideva karaṇīyena.

    അഥ ഖോ ദസമോ ഗഹപതി അട്ഠകനാഗരോ യേന കുക്കുടാരാമോ യേന അഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ തം ഭിക്ഖും ഏതദവോച – ‘‘കഹം നു ഖോ, ഭന്തേ, ആയസ്മാ ആനന്ദോ ഏതരഹി വിഹരതി? ദസ്സനകാമാ ഹി മയം, ഭന്തേ, ആയസ്മന്തം ആനന്ദ’’ന്തി. ‘‘ഏസോ, ഗഹപതി, ആയസ്മാ ആനന്ദോ വേസാലിയം വിഹരതി ബേലുവഗാമകേ’’തി.

    Atha kho dasamo gahapati aṭṭhakanāgaro yena kukkuṭārāmo yena aññataro bhikkhu tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘kahaṃ nu kho, bhante, āyasmā ānando etarahi viharati? Dassanakāmā hi mayaṃ, bhante, āyasmantaṃ ānanda’’nti. ‘‘Eso, gahapati, āyasmā ānando vesāliyaṃ viharati beluvagāmake’’ti.

    അഥ ഖോ ദസമോ ഗഹപതി അട്ഠകനാഗരോ പാടലിപുത്തേ തം കരണീയം തീരേത്വാ യേന വേസാലീ ബേലുവഗാമകോ യേനായസ്മാ ആനന്ദോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ആയസ്മന്തം ആനന്ദം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ ദസമോ ഗഹപതി അട്ഠകനാഗരോ ആയസ്മന്തം ആനന്ദം ഏതദവോച – ‘‘അത്ഥി നു ഖോ, ഭന്തേ ആനന്ദ, തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഏകധമ്മോ സമ്മദക്ഖാതോ, യത്ഥ ഭിക്ഖുനോ അപ്പമത്തസ്സ ആതാപിനോ പഹിതത്തസ്സ വിഹരതോ അവിമുത്തം വാ ചിത്തം വിമുച്ചതി, അപരിക്ഖീണാ വാ ആസവാ പരിക്ഖയം ഗച്ഛന്തി, അനനുപ്പത്തം വാ അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതീ’’തി? ‘‘അത്ഥി ഖോ, ഗഹപതി, തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഏകധമ്മോ സമ്മദക്ഖാതോ, യത്ഥ ഭിക്ഖുനോ അപ്പമത്തസ്സ ആതാപിനോ പഹിതത്തസ്സ വിഹരതോ അവിമുത്തം വാ ചിത്തം വിമുച്ചതി, അപരിക്ഖീണാ വാ ആസവാ പരിക്ഖയം ഗച്ഛന്തി, അനനുപ്പത്തം വാ അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതീ’’തി.

    Atha kho dasamo gahapati aṭṭhakanāgaro pāṭaliputte taṃ karaṇīyaṃ tīretvā yena vesālī beluvagāmako yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho dasamo gahapati aṭṭhakanāgaro āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘atthi nu kho, bhante ānanda, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo sammadakkhāto, yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttaṃ vā cittaṃ vimuccati, aparikkhīṇā vā āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattaṃ vā anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇātī’’ti? ‘‘Atthi kho, gahapati, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo sammadakkhāto, yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttaṃ vā cittaṃ vimuccati, aparikkhīṇā vā āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattaṃ vā anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇātī’’ti.

    ‘‘കതമോ പന, ഭന്തേ ആനന്ദ, തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഏകധമ്മോ സമ്മദക്ഖാതോ, യത്ഥ ഭിക്ഖുനോ അപ്പമത്തസ്സ ആതാപിനോ പഹിതത്തസ്സ വിഹരതോ അവിമുത്തം വാ ചിത്തം വിമുച്ചതി, അപരിക്ഖീണാ വാ ആസവാ പരിക്ഖയം ഗച്ഛന്തി, അനനുപ്പത്തം വാ അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതീ’’തി? ‘‘ഇധ, ഗഹപതി, ഭിക്ഖു വിവിച്ചേവ കാമേഹി വിവിച്ച അകുസലേഹി ധമ്മേഹി സവിതക്കം സവിചാരം വിവേകജം പീതിസുഖം പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘ഇദമ്പി ഖോ പഠമം ഝാനം അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം’. ‘യം ഖോ പന കിഞ്ചി അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം, തദനിച്ചം നിരോധധമ്മ’ന്തി പജാനാതി. സോ തത്ഥ ഠിതോ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി; നോ ചേ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി, തേനേവ ധമ്മരാഗേന തായ ധമ്മനന്ദിയാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പരിക്ഖയാ ഓപപാതികോ ഹോതി തത്ഥ പരിനിബ്ബായീ അനാവത്തിധമ്മോ തസ്മാ ലോകാ. അയമ്പി ഖോ, ഗഹപതി, തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഏകധമ്മോ സമ്മദക്ഖാതോ, യത്ഥ ഭിക്ഖുനോ അപ്പമത്തസ്സ ആതാപിനോ പഹിതത്തസ്സ വിഹരതോ അവിമുത്തം വാ ചിത്തം വിമുച്ചതി, അപരിക്ഖീണാ വാ ആസവാ പരിക്ഖയം ഗച്ഛന്തി, അനനുപ്പത്തം വാ അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതി.

    ‘‘Katamo pana, bhante ānanda, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo sammadakkhāto, yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttaṃ vā cittaṃ vimuccati, aparikkhīṇā vā āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattaṃ vā anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇātī’’ti? ‘‘Idha, gahapati, bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘idampi kho paṭhamaṃ jhānaṃ abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ’. ‘Yaṃ kho pana kiñci abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ, tadaniccaṃ nirodhadhamma’nti pajānāti. So tattha ṭhito āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti; no ce āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti, teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, gahapati, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo sammadakkhāto, yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttaṃ vā cittaṃ vimuccati, aparikkhīṇā vā āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattaṃ vā anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti.

    ‘‘പുന ചപരം, ഗഹപതി, ഭിക്ഖു വിതക്കവിചാരാനം വൂപസമാ അജ്ഝത്തം സമ്പസാദനം ചേതസോ ഏകോദിഭാവം അവിതക്കം അവിചാരം സമാധിജം പീതിസുഖം ദുതിയം ഝാനം…പേ॰… തതിയം ഝാനം…പേ॰… ചതുത്ഥം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘ഇദമ്പി ഖോ ചതുത്ഥം ഝാനം അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം’. ‘യം ഖോ പന കിഞ്ചി അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം തദനിച്ചം നിരോധധമ്മ’ന്തി പജാനാതി. സോ തത്ഥ ഠിതോ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി; നോ ചേ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി, തേനേവ ധമ്മരാഗേന തായ ധമ്മനന്ദിയാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പരിക്ഖയാ ഓപപാതികോ ഹോതി തത്ഥ പരിനിബ്ബായീ അനാവത്തിധമ്മോ തസ്മാ ലോകാ. അയമ്പി ഖോ, ഗഹപതി, തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഏകധമ്മോ സമ്മദക്ഖാതോ, യത്ഥ ഭിക്ഖുനോ അപ്പമത്തസ്സ ആതാപിനോ പഹിതത്തസ്സ വിഹരതോ അവിമുത്തം വാ ചിത്തം വിമുച്ചതി അപരിക്ഖീണാ വാ ആസവാ പരിക്ഖയം ഗച്ഛന്തി, അനനുപ്പത്തം വാ അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതി.

    ‘‘Puna caparaṃ, gahapati, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘idampi kho catutthaṃ jhānaṃ abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ’. ‘Yaṃ kho pana kiñci abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ tadaniccaṃ nirodhadhamma’nti pajānāti. So tattha ṭhito āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti; no ce āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti, teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, gahapati, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo sammadakkhāto, yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttaṃ vā cittaṃ vimuccati aparikkhīṇā vā āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattaṃ vā anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti.

    ‘‘പുന ചപരം, ഗഹപതി, ഭിക്ഖു മേത്താസഹഗതേന ചേതസാ ഏകം ദിസം ഫരിത്വാ വിഹരതി തഥാ ദുതിയം തഥാ തതിയം തഥാ ചതുത്ഥം. ഇതി ഉദ്ധമധോ തിരിയം സബ്ബധി സബ്ബത്തതായ സബ്ബാവന്തം ലോകം മേത്താസഹഗതേന ചേതസാ ഏകം ദിസം ഫരിത്വാ വിഹരതി വിപുലേന മഹഗ്ഗതേന അപ്പമാണേന അവേരേന അബ്യാപജ്ജേന ഫരിത്വാ വിഹരതി. സോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘അയമ്പി ഖോ മേത്താ ചേതോവിമുത്തി അഭിസങ്ഖതാ അഭിസഞ്ചേതയിതാ’. ‘യം ഖോ പന കിഞ്ചി അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം തദനിച്ചം നിരോധധമ്മ’ന്തി പജാനാതി. സോ തത്ഥ ഠിതോ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി; നോ ചേ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി, തേനേവ ധമ്മരാഗേന തായ ധമ്മനന്ദിയാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പരിക്ഖയാ ഓപപാതികോ ഹോതി തത്ഥ പരിനിബ്ബായീ അനാവത്തിധമ്മോ തസ്മാ ലോകാ. അയമ്പി ഖോ, ഗഹപതി, തേന ഭഗവതാ ജാനതാ…പേ॰ … അനനുപ്പത്തം വാ അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതി.

    ‘‘Puna caparaṃ, gahapati, bhikkhu mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati tathā dutiyaṃ tathā tatiyaṃ tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ayampi kho mettā cetovimutti abhisaṅkhatā abhisañcetayitā’. ‘Yaṃ kho pana kiñci abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ tadaniccaṃ nirodhadhamma’nti pajānāti. So tattha ṭhito āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti; no ce āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti, teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, gahapati, tena bhagavatā jānatā…pe. … ananuppattaṃ vā anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti.

    ‘‘പുന ചപരം, ഗഹപതി, ഭിക്ഖു കരുണാസഹഗതേന ചേതസാ…പേ॰… മുദിതാസഹഗതേന ചേതസാ…പേ॰… ഉപേക്ഖാസഹഗതേന ചേതസാ ഏകം ദിസം ഫരിത്വാ വിഹരതി തഥാ ദുതിയം തഥാ തതിയം തഥാ ചതുത്ഥം. ഇതി ഉദ്ധമധോ തിരിയം സബ്ബധി സബ്ബത്തതായ സബ്ബാവന്തം ലോകം ഉപേക്ഖാസഹഗതേന ചേതസാ വിപുലേന മഹഗ്ഗതേന അപ്പമാണേന അവേരേന അബ്യാപജ്ജേന ഫരിത്വാ വിഹരതി. സോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘അയമ്പി ഖോ ഉപേക്ഖാചേതോവിമുത്തി അഭിസങ്ഖതാ അഭിസഞ്ചേതയിതാ’. ‘യം ഖോ പന കിഞ്ചി അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം തദനിച്ചം നിരോധധമ്മ’ന്തി പജാനാതി. സോ തത്ഥ ഠിതോ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി; നോ ചേ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി, തേനേവ ധമ്മരാഗേന തായ ധമ്മനന്ദിയാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പരിക്ഖയാ ഓപപാതികോ ഹോതി തത്ഥ പരിനിബ്ബായീ അനാവത്തിധമ്മോ തസ്മാ ലോകാ. അയമ്പി ഖോ , ഗഹപതി, തേന ഭഗവതാ ജാനതാ…പേ॰… അനനുപ്പത്തം വാ അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതി.

    ‘‘Puna caparaṃ, gahapati, bhikkhu karuṇāsahagatena cetasā…pe… muditāsahagatena cetasā…pe… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati tathā dutiyaṃ tathā tatiyaṃ tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ayampi kho upekkhācetovimutti abhisaṅkhatā abhisañcetayitā’. ‘Yaṃ kho pana kiñci abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ tadaniccaṃ nirodhadhamma’nti pajānāti. So tattha ṭhito āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti; no ce āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti, teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho , gahapati, tena bhagavatā jānatā…pe… ananuppattaṃ vā anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti.

    ‘‘പുന ചപരം, ഗഹപതി, ഭിക്ഖു സബ്ബസോ രൂപസഞ്ഞാനം സമതിക്കമാ പടിഘസഞ്ഞാനം അത്ഥങ്ഗമാ നാനത്തസഞ്ഞാനം അമനസികാരാ ‘അനന്തോ ആകാസോ’തി ആകാസാനഞ്ചായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘അയമ്പി ഖോ ആകാസാനഞ്ചായതനസമാപത്തി അഭിസങ്ഖതാ അഭിസഞ്ചേതയിതാ’. ‘യം ഖോ പന കിഞ്ചി അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം തദനിച്ചം നിരോധധമ്മ’ന്തി പജാനാതി. സോ തത്ഥ ഠിതോ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി; നോ ചേ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി, തേനേവ ധമ്മരാഗേന തായ ധമ്മനന്ദിയാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പരിക്ഖയാ ഓപപാതികോ ഹോതി തത്ഥ പരിനിബ്ബായീ അനാവത്തിധമ്മോ തസ്മാ ലോകാ. അയമ്പി ഖോ, ഗഹപതി, തേന ഭഗവതാ ജാനതാ…പേ॰… അനനുപ്പത്തം വാ അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതി.

    ‘‘Puna caparaṃ, gahapati, bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ayampi kho ākāsānañcāyatanasamāpatti abhisaṅkhatā abhisañcetayitā’. ‘Yaṃ kho pana kiñci abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ tadaniccaṃ nirodhadhamma’nti pajānāti. So tattha ṭhito āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti; no ce āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti, teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, gahapati, tena bhagavatā jānatā…pe… ananuppattaṃ vā anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti.

    ‘‘പുന ചപരം, ഗഹപതി, ഭിക്ഖു സബ്ബസോ ആകാസാനഞ്ചായതനം സമതിക്കമ്മ ‘അനന്തം വിഞ്ഞാണ’ന്തി വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി…പേ॰… സബ്ബസോ വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം സമതിക്കമ്മ ‘നത്ഥി കിഞ്ചീ’തി ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘അയമ്പി ഖോ ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനസമാപത്തി അഭിസങ്ഖതാ അഭിസഞ്ചേതയിതാ’. ‘യം ഖോ പന കിഞ്ചി അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം തദനിച്ചം നിരോധധമ്മ’ന്തി പജാനാതി. സോ തത്ഥ ഠിതോ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി; നോ ചേ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി, തേനേവ ധമ്മരാഗേന തായ ധമ്മനന്ദിയാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പരിക്ഖയാ ഓപപാതികോ ഹോതി തത്ഥ പരിനിബ്ബായീ അനാവത്തിധമ്മോ തസ്മാ ലോകാ. അയമ്പി ഖോ, ഗഹപതി, തേന ഭഗവതാ ജാനതാ…പേ॰… അനനുപ്പത്തം വാ അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതീ’’തി.

    ‘‘Puna caparaṃ, gahapati, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati…pe… sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ayampi kho ākiñcaññāyatanasamāpatti abhisaṅkhatā abhisañcetayitā’. ‘Yaṃ kho pana kiñci abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ tadaniccaṃ nirodhadhamma’nti pajānāti. So tattha ṭhito āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti; no ce āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti, teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, gahapati, tena bhagavatā jānatā…pe… ananuppattaṃ vā anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇātī’’ti.

    ഏവം വുത്തേ ദസമോ ഗഹപതി അട്ഠകനാഗരോ ആയസ്മന്തം ആനന്ദം ഏതദവോച – ‘‘സേയ്യഥാപി, ഭന്തേ ആനന്ദ, പുരിസോ ഏകം നിധിമുഖം ഗവേസന്തോ സകിദേവ 3 ഏകാദസ നിധിമുഖാനി അധിഗച്ഛേയ്യ; ഏവമേവം ഖോ അഹം, ഭന്തേ, ഏകം അമതദ്വാരം ഗവേസന്തോ സകിദേവ ഏകാദസ അമതദ്വാരാനി 4 അലത്ഥം സേവനായ 5. സേയ്യഥാപി, ഭന്തേ, പുരിസസ്സ അഗാരം ഏകാദസ ദ്വാരം. സോ തസ്മിം അഗാരേ ആദിത്തേ ഏകമേകേനപി ദ്വാരേന സക്കുണേയ്യ അത്താനം സോത്ഥിം കാതും; ഏവമേവം ഖോ അഹം, ഭന്തേ, ഇമേസം ഏകാദസന്നം അമതദ്വാരാനം ഏകമേകേനപി അമതദ്വാരേന സക്കുണിസ്സാമി അത്താനം സോത്ഥിം കാതും. ഇമേ ഹി നാമ, ഭന്തേ, അഞ്ഞതിത്ഥിയാ ആചരിയസ്സ ആചരിയധനം പരിയേസിസ്സന്തി. കിം 6 പനാഹം ആയസ്മതോ ആനന്ദസ്സ പൂജം ന കരിസ്സാമീ’’തി!

    Evaṃ vutte dasamo gahapati aṭṭhakanāgaro āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘seyyathāpi, bhante ānanda, puriso ekaṃ nidhimukhaṃ gavesanto sakideva 7 ekādasa nidhimukhāni adhigaccheyya; evamevaṃ kho ahaṃ, bhante, ekaṃ amatadvāraṃ gavesanto sakideva ekādasa amatadvārāni 8 alatthaṃ sevanāya 9. Seyyathāpi, bhante, purisassa agāraṃ ekādasa dvāraṃ. So tasmiṃ agāre āditte ekamekenapi dvārena sakkuṇeyya attānaṃ sotthiṃ kātuṃ; evamevaṃ kho ahaṃ, bhante, imesaṃ ekādasannaṃ amatadvārānaṃ ekamekenapi amatadvārena sakkuṇissāmi attānaṃ sotthiṃ kātuṃ. Ime hi nāma, bhante, aññatitthiyā ācariyassa ācariyadhanaṃ pariyesissanti. Kiṃ 10 panāhaṃ āyasmato ānandassa pūjaṃ na karissāmī’’ti!

    അഥ ഖോ ദസമോ ഗഹപതി അട്ഠകനാഗരോ വേസാലികഞ്ച പാടലിപുത്തകഞ്ച ഭിക്ഖുസങ്ഘം സന്നിപാതാപേത്വാ പണീതേന ഖാദനീയേന ഭോജനീയേന സഹത്ഥാ സന്തപ്പേസി സമ്പവാരേസി. ഏകമേകഞ്ച ഭിക്ഖും പച്ചേകം ദുസ്സയുഗേന അച്ഛാദേസി, ആയസ്മന്തഞ്ച ആനന്ദം തിചീവരേന. ആയസ്മതോ ആനന്ദസ്സ പഞ്ചസതം വിഹാരം കാരാപേസീതി. ഛട്ഠം.

    Atha kho dasamo gahapati aṭṭhakanāgaro vesālikañca pāṭaliputtakañca bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi. Ekamekañca bhikkhuṃ paccekaṃ dussayugena acchādesi, āyasmantañca ānandaṃ ticīvarena. Āyasmato ānandassa pañcasataṃ vihāraṃ kārāpesīti. Chaṭṭhaṃ.







    Footnotes:
    1. വേളുവഗാമകേ (സ്യാ॰ കം॰ ക॰)
    2. veḷuvagāmake (syā. kaṃ. ka.)
    3. സബ്ബത്ഥപി ഏവമേവ ദിസ്സതി
    4. ഏകാദസന്നം അമതദ്വാരാനം (സബ്ബത്ഥ) മ॰ നി॰ ൨.൨൧ പസ്സിതബ്ബം
    5. സവനായ (സ്യാ॰) സീ॰ പീ॰ മജ്ഝിമപണ്ണാസകദുതിയസുത്തേപി, ഭാവനായ (മ॰ നി॰ ൨.൨൧)
    6. കിമങ്ഗം (മ॰ നി॰ ൨.൨൧)
    7. sabbatthapi evameva dissati
    8. ekādasannaṃ amatadvārānaṃ (sabbattha) ma. ni. 2.21 passitabbaṃ
    9. savanāya (syā.) sī. pī. majjhimapaṇṇāsakadutiyasuttepi, bhāvanāya (ma. ni. 2.21)
    10. kimaṅgaṃ (ma. ni. 2.21)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൬. അട്ഠകനാഗരസുത്തവണ്ണനാ • 6. Aṭṭhakanāgarasuttavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൬. അട്ഠകനാഗരസുത്തവണ്ണനാ • 6. Aṭṭhakanāgarasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact