Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā |
ಅಟ್ಠಕವಾರವಣ್ಣನಾ
Aṭṭhakavāravaṇṇanā
೩೨೮. ಅಟ್ಠಕೇಸು – ಅಟ್ಠಾನಿಸಂಸೇತಿ ‘‘ನ ಮಯಂ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಉಪೋಸಥಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮ, ವಿನಾ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪೋಸಥಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮ, ನ ಮಯಂ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಪವಾರೇಸ್ಸಾಮ, ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮ, ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿಸ್ಸಾಮ, ಯಾಗುಪಾನೇ ನಿಸೀದಿಸ್ಸಾಮ, ಭತ್ತಗ್ಗೇ ನಿಸೀದಿಸ್ಸಾಮ, ಏಕಚ್ಛನ್ನೇ ವಸಿಸ್ಸಾಮ, ಯಥಾವುಡ್ಢಂ ಅಭಿವಾದನಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾನಂ ಅಞ್ಜಲಿಕಮ್ಮಂ ಸಾಮೀಚಿಕಮ್ಮಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮ, ವಿನಾ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಕರಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಏವಂ ಕೋಸಮ್ಬಕಕ್ಖನ್ಧಕೇ ವುತ್ತೇ ಆನಿಸಂಸೇ। ದುತಿಯಅಟ್ಠಕೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ, ತಮ್ಪಿ ಹಿ ಏವಮೇವ ಕೋಸಮ್ಬಕಕ್ಖನ್ಧಕೇ ವುತ್ತಂ।
328. Aṭṭhakesu – aṭṭhānisaṃseti ‘‘na mayaṃ iminā bhikkhunā saddhiṃ uposathaṃ karissāma, vinā iminā bhikkhunā uposathaṃ karissāma, na mayaṃ iminā bhikkhunā saddhiṃ pavāressāma, saṅghakammaṃ karissāma, āsane nisīdissāma, yāgupāne nisīdissāma, bhattagge nisīdissāma, ekacchanne vasissāma, yathāvuḍḍhaṃ abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ karissāma, vinā iminā bhikkhunā karissāmā’’ti evaṃ kosambakakkhandhake vutte ānisaṃse. Dutiyaaṭṭhakepi eseva nayo, tampi hi evameva kosambakakkhandhake vuttaṃ.
ಅಟ್ಠ ಯಾವತತಿಯಕಾತಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ತೇರಸಕೇ ಚತ್ತಾರೋ, ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ಸತ್ತರಸಕೇ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಅಸಾಧಾರಣಾ ಚತ್ತಾರೋತಿ ಅಟ್ಠ। ಅಟ್ಠಹಾಕಾರೇಹಿ ಕುಲಾನಿ ದೂಸೇತೀತಿ ಕುಲಾನಿ ದೂಸೇತಿ ಪುಪ್ಫೇನ ವಾ ಫಲೇನ ವಾ ಚುಣ್ಣೇನ ವಾ ಮತ್ತಿಕಾಯ ವಾ ದನ್ತಕಟ್ಠೇನ ವಾ ವೇಳುಯಾ ವಾ ವೇಜ್ಜಿಕಾಯ ವಾ ಜಙ್ಘಪೇಸನಿಕೇನ ವಾತಿ ಇಮೇಹಿ ಅಟ್ಠಹಿ। ಅಟ್ಠ ಮಾತಿಕಾ ಚೀವರಕ್ಖನ್ಧಕೇ, ಅಪರಾ ಅಟ್ಠ ಕಥಿನಕ್ಖನ್ಧಕೇ ವುತ್ತಾ। ಅಟ್ಠಹಿ ಅಸದ್ಧಮ್ಮೇಹೀತಿ ಲಾಭೇನ ಅಲಾಭೇನ ಯಸೇನ ಅಯಸೇನ ಸಕ್ಕಾರೇನ ಅಸಕ್ಕಾರೇನ ಪಾಪಿಚ್ಛತಾಯ ಪಾಪಮಿತ್ತತಾಯ। ಅಟ್ಠ ಲೋಕಧಮ್ಮಾ ನಾಮ ಲಾಭೇ ಸಾರಾಗೋ, ಅಲಾಭೇ ಪಟಿವಿರೋಧೋ; ಏವಂ ಯಸೇ ಅಯಸೇ, ಪಸಂಸಾಯ ನಿನ್ದಾಯ, ಸುಖೇ ಸಾರಾಗೋ, ದುಕ್ಖೇ ಪಟಿವಿರೋಧೋತಿ। ಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕೋ ಮುಸಾವಾದೋತಿ ‘‘ವಿನಿಧಾಯ ಸಞ್ಞ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಪಾಳಿಯಂ ಆಗತೇಹಿ ಸತ್ತಹೀತಿ ಅಟ್ಠಹಿ ಅಙ್ಗೇಹಿ ಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕೋ।
Aṭṭha yāvatatiyakāti bhikkhūnaṃ terasake cattāro, bhikkhunīnaṃ sattarasake bhikkhūhi asādhāraṇā cattāroti aṭṭha. Aṭṭhahākārehi kulāni dūsetīti kulāni dūseti pupphena vā phalena vā cuṇṇena vā mattikāya vā dantakaṭṭhena vā veḷuyā vā vejjikāya vā jaṅghapesanikena vāti imehi aṭṭhahi. Aṭṭha mātikā cīvarakkhandhake, aparā aṭṭha kathinakkhandhake vuttā. Aṭṭhahi asaddhammehīti lābhena alābhena yasena ayasena sakkārena asakkārena pāpicchatāya pāpamittatāya. Aṭṭha lokadhammā nāma lābhe sārāgo, alābhe paṭivirodho; evaṃ yase ayase, pasaṃsāya nindāya, sukhe sārāgo, dukkhe paṭivirodhoti. Aṭṭhaṅgiko musāvādoti ‘‘vinidhāya sañña’’nti iminā saddhiṃ pāḷiyaṃ āgatehi sattahīti aṭṭhahi aṅgehi aṭṭhaṅgiko.
ಅಟ್ಠ ಉಪೋಸಥಙ್ಗಾನೀತಿ –
Aṭṭha uposathaṅgānīti –
‘‘ಪಾಣಂ ನ ಹನೇ ನ ಚಾದಿನ್ನಮಾದಿಯೇ,
‘‘Pāṇaṃ na hane na cādinnamādiye,
ಮುಸಾ ನ ಭಾಸೇ ನ ಚ ಮಜ್ಜಪೋ ಸಿಯಾ।
Musā na bhāse na ca majjapo siyā;
ಅಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಾ ವಿರಮೇಯ್ಯ ಮೇಥುನಾ,
Abrahmacariyā virameyya methunā,
ರತ್ತಿಂ ನ ಭುಞ್ಜೇಯ್ಯ ವಿಕಾಲಭೋಜನಂ॥
Rattiṃ na bhuñjeyya vikālabhojanaṃ.
‘‘ಮಾಲಂ ನ ಧಾರೇ ನ ಚ ಗನ್ಧಮಾಚರೇ,
‘‘Mālaṃ na dhāre na ca gandhamācare,
ಮಞ್ಚೇ ಛಮಾಯಂವ ಸಯೇಥ ಸನ್ಥತೇ।
Mañce chamāyaṃva sayetha santhate;
ಏತಞ್ಹಿ ಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕಮಾಹುಪೋಸಥಂ,
Etañhi aṭṭhaṅgikamāhuposathaṃ,
ಬುದ್ಧೇನ ದುಕ್ಖನ್ತಗುನಾ ಪಕಾಸಿತ’’ನ್ತಿ॥ (ಅ॰ ನಿ॰ ೩.೭೧)।
Buddhena dukkhantagunā pakāsita’’nti. (a. ni. 3.71);
ಏವಂ ವುತ್ತಾನಿ ಅಟ್ಠ। ಅಟ್ಠ ದೂತೇಯ್ಯಙ್ಗಾನೀತಿ ‘‘ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಸೋತಾ ಚ ಹೋತಿ ಸಾವೇತಾ ಚಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಸಙ್ಘಭೇದಕೇ ವುತ್ತಾನಿ। ತಿತ್ಥಿಯವತ್ತಾನಿ ಮಹಾಖನ್ಧಕೇ ನಿದ್ದಿಟ್ಠಾನಿ। ಅನತಿರಿತ್ತಾ ಚ ಅತಿರಿತ್ತಾ ಚ ಪವಾರಣಾಸಿಕ್ಖಾಪದೇ ನಿದ್ದಿಟ್ಠಾ। ಅಟ್ಠನ್ನಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಭತ್ತಗ್ಗೇ ವುಡ್ಢಭಿಕ್ಖುನೀನಂ, ಆಸನಮ್ಪಿ ತಾಸಂಯೇವ ದಾತಬ್ಬಂ। ಉಪಾಸಿಕಾತಿ ವಿಸಾಖಾ। ಅಟ್ಠಾನಿಸಂಸಾ ವಿನಯಧರೇತಿ ಪಞ್ಚಕೇ ವುತ್ತೇಸು ಪಞ್ಚಸು ‘‘ತಸ್ಸಾಧೇಯ್ಯೋ ಉಪೋಸಥೋ, ಪವಾರಣಾ, ಸಙ್ಘಕಮ್ಮ’’ನ್ತಿ ಇಮೇ ತಯೋ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಅಟ್ಠ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಅಟ್ಠ ಪರಮಾನೀತಿ ಪುಬ್ಬೇ ವುತ್ತಪರಮಾನೇವ ಅಟ್ಠಕವಸೇನ ಯೋಜೇತ್ವಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾನಿ। ಅಟ್ಠಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತಿತಬ್ಬನ್ತಿ ‘‘ನ ಪಕತತ್ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಉಪೋಸಥೋ ಠಪೇತಬ್ಬೋ, ನ ಪವಾರಣಾ ಠಪೇತಬ್ಬಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಸಮಥಕ್ಖನ್ಧಕೇ ನಿದ್ದಿಟ್ಠೇಸು ಅಟ್ಠಸು। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।
Evaṃ vuttāni aṭṭha. Aṭṭha dūteyyaṅgānīti ‘‘idha, bhikkhave, bhikkhu sotā ca hoti sāvetā cā’’tiādinā nayena saṅghabhedake vuttāni. Titthiyavattāni mahākhandhake niddiṭṭhāni. Anatirittā ca atirittā ca pavāraṇāsikkhāpade niddiṭṭhā. Aṭṭhannaṃ paccuṭṭhātabbanti bhattagge vuḍḍhabhikkhunīnaṃ, āsanampi tāsaṃyeva dātabbaṃ. Upāsikāti visākhā. Aṭṭhānisaṃsā vinayadhareti pañcake vuttesu pañcasu ‘‘tassādheyyo uposatho, pavāraṇā, saṅghakamma’’nti ime tayo pakkhipitvā aṭṭha veditabbā. Aṭṭha paramānīti pubbe vuttaparamāneva aṭṭhakavasena yojetvā veditabbāni. Aṭṭhasu dhammesu sammā vattitabbanti ‘‘na pakatattassa bhikkhuno uposatho ṭhapetabbo, na pavāraṇā ṭhapetabbā’’tiādinā nayena samathakkhandhake niddiṭṭhesu aṭṭhasu. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
ಅಟ್ಠಕವಾರವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Aṭṭhakavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi / ೮. ಅಟ್ಠಕವಾರೋ • 8. Aṭṭhakavāro
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಅಟ್ಠಕವಾರವಣ್ಣನಾ • Aṭṭhakavāravaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಅಟ್ಠಕವಾರವಣ್ಣನಾ • Aṭṭhakavāravaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಛಕ್ಕವಾರಾದಿವಣ್ಣನಾ • Chakkavārādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ಏಕುತ್ತರಿಕನಯೋ ಅಟ್ಠಕವಾರವಣ್ಣನಾ • Ekuttarikanayo aṭṭhakavāravaṇṇanā