Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
അട്ഠകവാരവണ്ണനാ
Aṭṭhakavāravaṇṇanā
൩൨൮. അട്ഠകേസു അട്ഠാനിസംസേ സമ്പസ്സമാനേനാതി –
328. Aṭṭhakesu aṭṭhānisaṃse sampassamānenāti –
‘‘ഇധ പന, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ആപത്തിം ആപന്നോ ഹോതി, സോ തസ്സാ ആപത്തിയാ അനാപത്തിദിട്ഠി ഹോതി, അഞ്ഞേ ഭിക്ഖൂ തസ്സാ ആപത്തിയാ ആപത്തിദിട്ഠിനോ ഹോന്തി, തേ ചേ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖൂ തം ഭിക്ഖും ഏവം ജാനന്തി ‘അയം ഖോ ആയസ്മാ ബഹുസ്സുതോ ആഗതാഗമോ ധമ്മധരോ വിനയധരോ മാതികാധരോ പണ്ഡിതോ ബ്യത്തോ മേധാവീ ലജ്ജീ കുക്കുച്ചകോ സിക്ഖാകാമോ, സചേ മയം ഇമം ഭിക്ഖും ആപത്തിയാ അദസ്സനേ ഉക്ഖിപിസ്സാമ, ന മയം ഇമിനാ ഭിക്ഖുനാ സദ്ധിം ഉപോസഥം കരിസ്സാമ, വിനാ ഇമിനാ ഭിക്ഖുനാ ഉപോസഥം കരിസ്സാമ, ഭവിസ്സതി സങ്ഘസ്സ തതോനിദാനം ഭണ്ഡനം കലഹോ വിഗ്ഗഹോ വിവാദോ സങ്ഘഭേദോ സങ്ഘരാജി സങ്ഘവവത്ഥാനം സങ്ഘനാനാകരണ’ന്തി, ഭേദഗരുകേഹി, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖൂഹി ന സോ ഭിക്ഖു ആപത്തിയാ അദസ്സനേ ഉക്ഖിപിതബ്ബോ’’തി (മഹാവ॰ ൪൫൩) –
‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu āpattiṃ āpanno hoti, so tassā āpattiyā anāpattidiṭṭhi hoti, aññe bhikkhū tassā āpattiyā āpattidiṭṭhino honti, te ce, bhikkhave, bhikkhū taṃ bhikkhuṃ evaṃ jānanti ‘ayaṃ kho āyasmā bahussuto āgatāgamo dhammadharo vinayadharo mātikādharo paṇḍito byatto medhāvī lajjī kukkuccako sikkhākāmo, sace mayaṃ imaṃ bhikkhuṃ āpattiyā adassane ukkhipissāma, na mayaṃ iminā bhikkhunā saddhiṃ uposathaṃ karissāma, vinā iminā bhikkhunā uposathaṃ karissāma, bhavissati saṅghassa tatonidānaṃ bhaṇḍanaṃ kalaho viggaho vivādo saṅghabhedo saṅgharāji saṅghavavatthānaṃ saṅghanānākaraṇa’nti, bhedagarukehi, bhikkhave, bhikkhūhi na so bhikkhu āpattiyā adassane ukkhipitabbo’’ti (mahāva. 453) –
ആദിനാ വുത്തഅട്ഠാനിസംസേ സമ്പസ്സമാനേന. തേന ഹി സദ്ധിം ഉപോസഥാദിഅകരണം ആദീനവോ ഭേദായ സംവത്തനതോ, കരണം ആനിസംസോ സാമഗ്ഗിയാ സംവത്തനതോ. തസ്മാ ഏതേ അട്ഠാനിസംസേ സമ്പസ്സമാനേന ന സോ ഭിക്ഖു ഉക്ഖിപിതബ്ബോതി അത്ഥോ.
Ādinā vuttaaṭṭhānisaṃse sampassamānena. Tena hi saddhiṃ uposathādiakaraṇaṃ ādīnavo bhedāya saṃvattanato, karaṇaṃ ānisaṃso sāmaggiyā saṃvattanato. Tasmā ete aṭṭhānisaṃse sampassamānena na so bhikkhu ukkhipitabboti attho.
ദുതിയഅട്ഠകേപി അട്ഠാനിസംസേ സമ്പസ്സമാനേനാതി –
Dutiyaaṭṭhakepi aṭṭhānisaṃse sampassamānenāti –
‘‘ഇധ പന, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ആപത്തിം ആപന്നോ ഹോതി, സോ തസ്സാ ആപത്തിയാ അനാപത്തിദിട്ഠി ഹോതി, അഞ്ഞേ ഭിക്ഖൂ തസ്സാ ആപത്തിയാ ആപത്തിദിട്ഠിനോ ഹോന്തി, സോ ചേ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു തേ ഭിക്ഖൂ ഏവം ജാനാതി ‘ഇമേ ഖോ ആയസ്മന്തോ ബഹുസ്സുതാ ആഗതാഗമാ ധമ്മധരാ വിനയധരാ മാതികാധരാ പണ്ഡിതാ ബ്യത്താ മേധാവിനോ ലജ്ജിനോ കുക്കുച്ചകാ സിക്ഖാകാമാ, നാലം മമം വാ കാരണാ അഞ്ഞേസം വാ കാരണാ ഛന്ദാ ദോസാ മോഹാ ഭയാ അഗതിം ഗന്തും, സചേ മം ഇമേ ഭിക്ഖൂ ആപത്തിയാ അദസ്സനേ ഉക്ഖിപിസ്സന്തി, ന മയാ സദ്ധിം ഉപോസഥം കരിസ്സന്തി, വിനാ മയാ ഉപോസഥം കരിസ്സന്തി, ഭവിസ്സതി സങ്ഘസ്സ തതോനിദാനം ഭണ്ഡനം കലഹോ വിഗ്ഗഹോ വിവാദോ സങ്ഘഭേദോ സങ്ഘരാജി സങ്ഘവവത്ഥാനം സങ്ഘനാനാകരണ’ന്തി, ഭേദഗരുകേന, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖുനാ പരേസമ്പി സദ്ധായ സാ ആപത്തി ദേസേതബ്ബാ’’തി (മഹാവ॰ ൪൫൩) –
‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu āpattiṃ āpanno hoti, so tassā āpattiyā anāpattidiṭṭhi hoti, aññe bhikkhū tassā āpattiyā āpattidiṭṭhino honti, so ce, bhikkhave, bhikkhu te bhikkhū evaṃ jānāti ‘ime kho āyasmanto bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā paṇḍitā byattā medhāvino lajjino kukkuccakā sikkhākāmā, nālaṃ mamaṃ vā kāraṇā aññesaṃ vā kāraṇā chandā dosā mohā bhayā agatiṃ gantuṃ, sace maṃ ime bhikkhū āpattiyā adassane ukkhipissanti, na mayā saddhiṃ uposathaṃ karissanti, vinā mayā uposathaṃ karissanti, bhavissati saṅghassa tatonidānaṃ bhaṇḍanaṃ kalaho viggaho vivādo saṅghabhedo saṅgharāji saṅghavavatthānaṃ saṅghanānākaraṇa’nti, bhedagarukena, bhikkhave, bhikkhunā paresampi saddhāya sā āpatti desetabbā’’ti (mahāva. 453) –
ആദിനാ വുത്തഅട്ഠാനിസംസേ സമ്പസ്സമാനേനാതി അത്ഥോ.
Ādinā vuttaaṭṭhānisaṃse sampassamānenāti attho.
പാളിയം ആഗതേഹി സത്തഹീതി ‘‘പുബ്ബേവസ്സ ഹോതി ‘മുസാ ഭണിസ്സ’ന്തി, ഭണന്തസ്സ ഹോതി ‘മുസാ ഭണാമീ’തി, ഭണിതസ്സ ഹോതി ‘മുസാ മയാ ഭണിത’ന്തി വിനിധായ ദിട്ഠിം, വിനിധായ ഖന്തിം, വിനിധായ രുചിം, വിനിധായ ഭാവ’’ന്തി (പാരാ॰ ൨൨൦) ഏവമാഗതേഹി സത്തഹി.
Pāḷiyaṃ āgatehi sattahīti ‘‘pubbevassa hoti ‘musā bhaṇissa’nti, bhaṇantassa hoti ‘musā bhaṇāmī’ti, bhaṇitassa hoti ‘musā mayā bhaṇita’nti vinidhāya diṭṭhiṃ, vinidhāya khantiṃ, vinidhāya ruciṃ, vinidhāya bhāva’’nti (pārā. 220) evamāgatehi sattahi.
അബ്രഹ്മചരിയാതി അസേട്ഠചരിയതോ. രത്തിം ന ഭുഞ്ജേയ്യ വികാലഭോജനന്തി ഉപോസഥം ഉപവുത്ഥോ രത്തിഭോജനഞ്ച ദിവാവികാലഭോജനഞ്ച ന ഭുഞ്ജേയ്യ. മഞ്ചേ ഛമായംവ സയേഥ സന്ഥതേതി കപ്പിയമഞ്ചേ വാ സുധാദിപരികമ്മകതായ ഭൂമിയം വാ തിണപണ്ണപലാലാദീനി സന്ഥരിത്വാ കതേ സന്ഥതേ വാ സയേഥാതി അത്ഥോ. ഏതഞ്ഹി അട്ഠങ്ഗീകമാഹുപോസഥന്തി ഏതം പാണാതിപാതാദീനി അസമാചരന്തേന ഉപവുത്ഥഉപോസഥം അട്ഠഹി അങ്ഗേഹി സമന്നാഗതത്താ ‘‘അട്ഠങ്ഗിക’’ന്തി വദന്തി.
Abrahmacariyāti aseṭṭhacariyato. Rattiṃ na bhuñjeyya vikālabhojananti uposathaṃ upavuttho rattibhojanañca divāvikālabhojanañca na bhuñjeyya. Mañce chamāyaṃva sayetha santhateti kappiyamañce vā sudhādiparikammakatāya bhūmiyaṃ vā tiṇapaṇṇapalālādīni santharitvā kate santhate vā sayethāti attho. Etañhi aṭṭhaṅgīkamāhuposathanti etaṃ pāṇātipātādīni asamācarantena upavutthauposathaṃ aṭṭhahi aṅgehi samannāgatattā ‘‘aṭṭhaṅgika’’nti vadanti.
‘‘അകപ്പിയകതം ഹോതി അപ്പടിഗ്ഗഹിതക’’ന്തിആദയോ അട്ഠ അനതിരിത്താ നാമ. സപ്പിആദി അട്ഠമേ അരുണുഗ്ഗമനേ നിസ്സഗ്ഗിയം ഹോതി. അട്ഠകവസേന യോജേത്വാ വേദിതബ്ബാനീതി പുരിമാനി അട്ഠ ഏകം അട്ഠകം, തതോ ഏകം അപനേത്വാ സേസേസുപി ഏകേകം പക്ഖിപിത്വാതി ഏവമാദിനാ നയേന അഞ്ഞാനിപി അട്ഠകാനി കാതബ്ബാനീതി അത്ഥോ.
‘‘Akappiyakataṃ hoti appaṭiggahitaka’’ntiādayo aṭṭha anatirittā nāma. Sappiādi aṭṭhame aruṇuggamane nissaggiyaṃ hoti. Aṭṭhakavasena yojetvā veditabbānīti purimāni aṭṭha ekaṃ aṭṭhakaṃ, tato ekaṃ apanetvā sesesupi ekekaṃ pakkhipitvāti evamādinā nayena aññānipi aṭṭhakāni kātabbānīti attho.
അട്ഠകവാരവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Aṭṭhakavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / പരിവാരപാളി • Parivārapāḷi / ൮. അട്ഠകവാരോ • 8. Aṭṭhakavāro
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / പരിവാര-അട്ഠകഥാ • Parivāra-aṭṭhakathā / അട്ഠകവാരവണ്ണനാ • Aṭṭhakavāravaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / അട്ഠകവാരവണ്ണനാ • Aṭṭhakavāravaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ഛക്കവാരാദിവണ്ണനാ • Chakkavārādivaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ഏകുത്തരികനയോ അട്ഠകവാരവണ്ണനാ • Ekuttarikanayo aṭṭhakavāravaṇṇanā