| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
๕. อฎฺฐมกกถาวณฺณนา
5. Aṭṭhamakakathāvaṇṇanā
๓๖๘. อิทานิ อฎฺฐมกกถา นาม โหติฯ ตตฺถ เยสํ อนุโลมโคตฺรภุมคฺคกฺขเณ กิเลสานํ สมุทาจาราภาวโต อฎฺฐมกสฺส โสตาปตฺติมคฺคฎฺฐปุคฺคลสฺส เทฺว ปริยุฎฺฐานา ปหีนาติ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ เอตรหิ อนฺธกานเญฺจว สมฺมิติยานญฺจ; เตสํ อญฺญตรํ สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, มคฺคกฺขณโต ปฎฺฐาย ทิฎฺฐิยา อนุปฺปตฺติํ สนฺธาย ปฎิญฺญา อิตรสฺสฯ ตโต ยสฺมา ทิฎฺฐิ นาเมสา โสตาปนฺนเสฺสว ปหีนา, น มคฺคฎฺฐสฺส, ตสฺมา อฎฺฐมโก ปุคฺคโล โสตาปโนฺนติ อนุโยโค สกวาทิสฺสฯ วิจิกิจฺฉาปเญฺหปิ เอเสว นโยฯ อนุสยปเญฺห ปริยุฎฺฐานโต อโญฺญ อนุสโยติ เตสํ ลทฺธิ, ตสฺมา ‘‘น เหว’’นฺติ ปฎิกฺขิตฺตํฯ
368. Idāni aṭṭhamakakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ anulomagotrabhumaggakkhaṇe kilesānaṃ samudācārābhāvato aṭṭhamakassa sotāpattimaggaṭṭhapuggalassa dve pariyuṭṭhānā pahīnāti laddhi, seyyathāpi etarahi andhakānañceva sammitiyānañca; tesaṃ aññataraṃ sandhāya pucchā sakavādissa, maggakkhaṇato paṭṭhāya diṭṭhiyā anuppattiṃ sandhāya paṭiññā itarassa. Tato yasmā diṭṭhi nāmesā sotāpannasseva pahīnā, na maggaṭṭhassa, tasmā aṭṭhamako puggalo sotāpannoti anuyogo sakavādissa. Vicikicchāpañhepi eseva nayo. Anusayapañhe pariyuṭṭhānato añño anusayoti tesaṃ laddhi, tasmā ‘‘na heva’’nti paṭikkhittaṃ.
สีลพฺพตปรามาสปเญฺหปิ สีลพฺพตปรามาสปริยุฎฺฐานนฺติ โวหารํ น ปสฺสติ, ตสฺมา ปฎิกฺขิปติฯ ปริยุฎฺฐานเมวสฺส ปหีนนฺติ ลทฺธิฯ
Sīlabbataparāmāsapañhepi sīlabbataparāmāsapariyuṭṭhānanti vohāraṃ na passati, tasmā paṭikkhipati. Pariyuṭṭhānamevassa pahīnanti laddhi.
๓๖๙. มโคฺค ภาวิโตติ ปเญฺห ตสฺมิํ ขเณ ภาเวติ, น ภาวิโตฯ ตสฺมา ปฎิกฺขิปติฯ อมเคฺคนาติอาทิอนุโยเค ปฐมมเคฺคเนว ปหีนภาวํ สนฺธาย ปฎิกฺขิปติฯ ยทิ หิ อมเคฺคน ปหีเยถ, โคตฺรภุปุคฺคลาทีนมฺปิ ปหีเยถาติ อาปชฺชนโตฯ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ ปุจฺฉา ปรวาทิสฺส, วิสฺสชฺชนํ สกวาทิสฺสฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ
369. Maggo bhāvitoti pañhe tasmiṃ khaṇe bhāveti, na bhāvito. Tasmā paṭikkhipati. Amaggenātiādianuyoge paṭhamamaggeneva pahīnabhāvaṃ sandhāya paṭikkhipati. Yadi hi amaggena pahīyetha, gotrabhupuggalādīnampi pahīyethāti āpajjanato. Uppajjissatīti pucchā paravādissa, vissajjanaṃ sakavādissa. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
อฎฺฐมกกถาวณฺณนาฯ
Aṭṭhamakakathāvaṇṇanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi / (๒๕) ๕. อฎฺฐมกกถา • (25) 5. Aṭṭhamakakathā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๕. อฎฺฐมกกถาวณฺณนา • 5. Aṭṭhamakakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ๕. อฎฺฐมกกถาวณฺณนา • 5. Aṭṭhamakakathāvaṇṇanā
