| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi |
(๒๖) ๖. อฎฺฐมกสฺสอินฺทฺริยกถา
(26) 6. Aṭṭhamakassaindriyakathā
๓๗๑. อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ สทฺธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ สทฺธาติ? น เหวํ วตฺตเพฺพฯ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ วีริยินฺทฺริยํ…เป.… นตฺถิ สตินฺทฺริยํ…เป.… นตฺถิ สมาธินฺทฺริยํ…เป.… นตฺถิ ปญฺญินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ ปญฺญาติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
371. Aṭṭhamakassa puggalassa natthi saddhindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamakassa puggalassa natthi saddhāti? Na hevaṃ vattabbe. Aṭṭhamakassa puggalassa natthi vīriyindriyaṃ…pe… natthi satindriyaṃ…pe… natthi samādhindriyaṃ…pe… natthi paññindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamakassa puggalassa natthi paññāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ สทฺธาติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ สทฺธินฺทฺริยนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ วีริยํ…เป.… อตฺถิ สติ… อตฺถิ สมาธิ… อตฺถิ ปญฺญาติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ ปญฺญินฺทฺริยนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Aṭṭhamakassa puggalassa atthi saddhāti? Āmantā. Aṭṭhamakassa puggalassa atthi saddhindriyanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… aṭṭhamakassa puggalassa atthi vīriyaṃ…pe… atthi sati… atthi samādhi… atthi paññāti? Āmantā. Aṭṭhamakassa puggalassa atthi paññindriyanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ มโน, อตฺถิ มนินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ สทฺธา, อตฺถิ สทฺธินฺทฺริยนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ มโน, อตฺถิ มนินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ ปญฺญา, อตฺถิ ปญฺญินฺทฺริยนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Aṭṭhamakassa puggalassa atthi mano, atthi manindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamakassa puggalassa atthi saddhā, atthi saddhindriyanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… aṭṭhamakassa puggalassa atthi mano, atthi manindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamakassa puggalassa atthi paññā, atthi paññindriyanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ โสมนสฺสํ, อตฺถิ โสมนสฺสินฺทฺริยํ, อตฺถิ ชีวิตํ, อตฺถิ ชีวิตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ สทฺธา, อตฺถิ สทฺธินฺทฺริยนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ ชีวิตํ, อตฺถิ ชีวิตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส…เป.… อตฺถิ ปญฺญา, อตฺถิ ปญฺญินฺทฺริยนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Aṭṭhamakassa puggalassa atthi somanassaṃ, atthi somanassindriyaṃ, atthi jīvitaṃ, atthi jīvitindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamakassa puggalassa atthi saddhā, atthi saddhindriyanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… aṭṭhamakassa puggalassa atthi jīvitaṃ, atthi jīvitindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamakassa puggalassa…pe… atthi paññā, atthi paññindriyanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ สทฺธา, นตฺถิ สทฺธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ มโน, นตฺถิ มนินฺทฺริยนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Aṭṭhamakassa puggalassa atthi saddhā, natthi saddhindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamakassa puggalassa atthi mano, natthi manindriyanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ สทฺธา, นตฺถิ สทฺธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ โสมนสฺสํ, นตฺถิ โสมนสฺสินฺทฺริยนฺติ…เป.… อตฺถิ ชีวิตํ, นตฺถิ ชีวิตินฺทฺริยนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ ปญฺญา, นตฺถิ ปญฺญินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ มโน, นตฺถิ มนินฺทฺริยนฺติ? อตฺถิ โสมนสฺสํ, นตฺถิ โสมนสฺสินฺทฺริยนฺติ? อตฺถิ ชีวิตํ, นตฺถิ ชีวิตินฺทฺริยนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Aṭṭhamakassa puggalassa atthi saddhā, natthi saddhindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamakassa puggalassa atthi somanassaṃ, natthi somanassindriyanti…pe… atthi jīvitaṃ, natthi jīvitindriyanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… aṭṭhamakassa puggalassa atthi paññā, natthi paññindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamakassa puggalassa atthi mano, natthi manindriyanti? Atthi somanassaṃ, natthi somanassindriyanti? Atthi jīvitaṃ, natthi jīvitindriyanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ สทฺธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมโก ปุคฺคโล อสฺสโทฺธติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ วีริยินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมโก ปุคฺคโล กุสีโต หีนวีริโยติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ สตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมโก ปุคฺคโล มุฎฺฐสฺสติ อสมฺปชาโนติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ สมาธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมโก ปุคฺคโล อสมาหิโต วิพฺภนฺตจิโตฺตติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ ปญฺญินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมโก ปุคฺคโล ทุปฺปโญฺญ เอลมูโคติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Aṭṭhamakassa puggalassa natthi saddhindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamako puggalo assaddhoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… aṭṭhamakassa puggalassa natthi vīriyindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamako puggalo kusīto hīnavīriyoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… aṭṭhamakassa puggalassa natthi satindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamako puggalo muṭṭhassati asampajānoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… aṭṭhamakassa puggalassa natthi samādhindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamako puggalo asamāhito vibbhantacittoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… aṭṭhamakassa puggalassa natthi paññindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamako puggalo duppañño elamūgoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ สทฺธา, สา จ สทฺธา นิยฺยานิกาติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ สทฺธา, สา จ สทฺธา นิยฺยานิกา, โน จ วต เร วตฺตเพฺพ – ‘‘อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ สทฺธินฺทฺริย’’นฺติฯ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ วีริยํ, ตญฺจ วีริยํ นิยฺยานิกํ; อตฺถิ สติ, สา จ สติ นิยฺยานิกา; อตฺถิ สมาธิ, โส จ สมาธิ นิยฺยานิโก; อตฺถิ ปญฺญา, สา จ ปญฺญา นิยฺยานิกาติ? อามนฺตา ฯ หญฺจิ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ ปญฺญา, สา จ ปญฺญา นิยฺยานิกา, โน จ วต เร วตฺตเพฺพ – ‘‘อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ ปญฺญินฺทฺริย’’นฺติฯ
Aṭṭhamakassa puggalassa atthi saddhā, sā ca saddhā niyyānikāti? Āmantā. Hañci aṭṭhamakassa puggalassa atthi saddhā, sā ca saddhā niyyānikā, no ca vata re vattabbe – ‘‘aṭṭhamakassa puggalassa natthi saddhindriya’’nti. Aṭṭhamakassa puggalassa atthi vīriyaṃ, tañca vīriyaṃ niyyānikaṃ; atthi sati, sā ca sati niyyānikā; atthi samādhi, so ca samādhi niyyāniko; atthi paññā, sā ca paññā niyyānikāti? Āmantā . Hañci aṭṭhamakassa puggalassa atthi paññā, sā ca paññā niyyānikā, no ca vata re vattabbe – ‘‘aṭṭhamakassa puggalassa natthi paññindriya’’nti.
๓๗๒. สกทาคามิผลสจฺฉิกิริยาย ปฎิปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ สทฺธา, อตฺถิ สทฺธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ สทฺธา, อตฺถิ สทฺธินฺทฺริยนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… สกทาคามิผลสจฺฉิกิริยาย ปฎิปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ ปญฺญา, อตฺถิ ปญฺญินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ ปญฺญา, อตฺถิ ปญฺญินฺทฺริยนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
372. Sakadāgāmiphalasacchikiriyāya paṭipannassa puggalassa atthi saddhā, atthi saddhindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamakassa puggalassa atthi saddhā, atthi saddhindriyanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… sakadāgāmiphalasacchikiriyāya paṭipannassa puggalassa atthi paññā, atthi paññindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamakassa puggalassa atthi paññā, atthi paññindriyanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
อนาคามิผลสจฺฉิกิริยาย ปฎิปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส… อรหตฺตสจฺฉิกิริยาย ปฎิปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ สทฺธา, อตฺถิ สทฺธินฺทฺริยํ…เป.… อตฺถิ ปญฺญา, อตฺถิ ปญฺญินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ ปญฺญา, อตฺถิ ปญฺญินฺทฺริยนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Anāgāmiphalasacchikiriyāya paṭipannassa puggalassa… arahattasacchikiriyāya paṭipannassa puggalassa atthi saddhā, atthi saddhindriyaṃ…pe… atthi paññā, atthi paññindriyanti? Āmantā. Aṭṭhamakassa puggalassa atthi paññā, atthi paññindriyanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ สทฺธา, นตฺถิ สทฺธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ สกทาคามิผลสจฺฉิกิริยาย ปฎิปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ สทฺธา, นตฺถิ สทฺธินฺทฺริยนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ ปญฺญา, นตฺถิ ปญฺญินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตาฯ สกทาคามิผลสจฺฉิกิริยาย ปฎิปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ ปญฺญา, นตฺถิ ปญฺญินฺทฺริยนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Aṭṭhamakassa puggalassa atthi saddhā, natthi saddhindriyanti? Āmantā. Sakadāgāmiphalasacchikiriyāya paṭipannassa puggalassa atthi saddhā, natthi saddhindriyanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… aṭṭhamakassa puggalassa atthi paññā, natthi paññindriyanti? Āmantā. Sakadāgāmiphalasacchikiriyāya paṭipannassa puggalassa atthi paññā, natthi paññindriyanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ สทฺธา, นตฺถิ สทฺธินฺทฺริยนฺติ…เป.… อตฺถิ ปญฺญา, นตฺถิ ปญฺญินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา ฯ อนาคามิผลสจฺฉิกิริยาย ปฎิปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส… อรหตฺตสจฺฉิกิริยาย ปฎิปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ ปญฺญา, นตฺถิ ปญฺญินฺทฺริยนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Aṭṭhamakassa puggalassa atthi saddhā, natthi saddhindriyanti…pe… atthi paññā, natthi paññindriyanti? Āmantā . Anāgāmiphalasacchikiriyāya paṭipannassa puggalassa… arahattasacchikiriyāya paṭipannassa puggalassa atthi paññā, natthi paññindriyanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ ปญฺจินฺทฺริยานีติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘ปญฺจิมานิ, ภิกฺขเว, อินฺทฺริยานิ! กตมานิ ปญฺจ? สทฺธินฺทฺริยํ, วีริยินฺทฺริยํ, สตินฺทฺริยํ, สมาธินฺทฺริยํ, ปญฺญินฺทฺริยํ – อิมานิ โข, ภิกฺขเว, ปญฺจินฺทฺริยานิฯ อิเมสํ โข, ภิกฺขเว, ปญฺจนฺนํ อินฺทฺริยานํ สมตฺตา ปริปูรตฺตา อรหา โหติฯ ตโต มุทุตเรหิ อรหตฺตสจฺฉิกิริยาย ปฎิปโนฺน โหติ, ตโต มุทุตเรหิ อนาคามี โหติ, ตโต มุทุตเรหิ อนาคามิผลสจฺฉิกิริยาย ปฎิปโนฺน โหติ, ตโต มุทุตเรหิ สกทาคามี โหติ, ตโต มุทุตเรหิ สกทาคามิผลสจฺฉิกิริยาย ปฎิปโนฺน โหติ, ตโต มุทุตเรหิ โสตาปโนฺน โหติ, ตโต มุทุตเรหิ โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยาย ปฎิปโนฺน โหติฯ ยสฺส โข, ภิกฺขเว, อิมานิ ปญฺจินฺทฺริยานิ สเพฺพน สพฺพํ สพฺพถา สพฺพํ นตฺถิ, ตมหํ ‘พาหิโร ปุถุชฺชนปเกฺข ฐิโต’ติ วทามี’’ติ 1ฯ อเตฺถว สุตฺตโนฺตติ? อามนฺตาฯ อฎฺฐมโก ปุคฺคโล พาหิโร ปุถุชฺชนปเกฺข ฐิโตติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… เตน หิ อฎฺฐมกสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ ปญฺจินฺทฺริยานีติฯ
Aṭṭhamakassa puggalassa natthi pañcindriyānīti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘pañcimāni, bhikkhave, indriyāni! Katamāni pañca? Saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ – imāni kho, bhikkhave, pañcindriyāni. Imesaṃ kho, bhikkhave, pañcannaṃ indriyānaṃ samattā paripūrattā arahā hoti. Tato mudutarehi arahattasacchikiriyāya paṭipanno hoti, tato mudutarehi anāgāmī hoti, tato mudutarehi anāgāmiphalasacchikiriyāya paṭipanno hoti, tato mudutarehi sakadāgāmī hoti, tato mudutarehi sakadāgāmiphalasacchikiriyāya paṭipanno hoti, tato mudutarehi sotāpanno hoti, tato mudutarehi sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno hoti. Yassa kho, bhikkhave, imāni pañcindriyāni sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ natthi, tamahaṃ ‘bāhiro puthujjanapakkhe ṭhito’ti vadāmī’’ti 2. Attheva suttantoti? Āmantā. Aṭṭhamako puggalo bāhiro puthujjanapakkhe ṭhitoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… tena hi aṭṭhamakassa puggalassa atthi pañcindriyānīti.
อฎฺฐมกสฺส อินฺทฺริยกถา นิฎฺฐิตาฯ
Aṭṭhamakassa indriyakathā niṭṭhitā.
๓. ตติยวโคฺค
3. Tatiyavaggo
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / อภิธมฺมปิฎก (อฎฺฐกถา) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ๖. อฎฺฐมกสฺส อินฺทฺริยกถาวณฺณนา • 6. Aṭṭhamakassa indriyakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๖. อฎฺฐมกสฺส อินฺทฺริยกถาวณฺณนา • 6. Aṭṭhamakassa indriyakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ๖. อฎฺฐมกสฺส อินฺทฺริยกถาวณฺณนา • 6. Aṭṭhamakassa indriyakathāvaṇṇanā
