| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มิลินฺทปญฺหปาฬิ • Milindapañhapāḷi |
อฎฺฐมนฺตวินาสกปุคฺคลา
Aṭṭhamantavināsakapuggalā
‘‘ภเนฺต นาคเสน, อฎฺฐิเม ปุคฺคลา มนฺติยมานา มนฺติตํ อตฺถํ พฺยาปาเทนฺติฯ กตเม อฎฺฐ? ราคจริโต โทสจริโต โมหจริโต มานจริโต ลุโทฺธ อลโส เอกจินฺตี พาโลติฯ อิเม อฎฺฐ ปุคฺคลา มนฺติตํ อตฺถํ พฺยาปาเทนฺตี’’ติฯ
‘‘Bhante nāgasena, aṭṭhime puggalā mantiyamānā mantitaṃ atthaṃ byāpādenti. Katame aṭṭha? Rāgacarito dosacarito mohacarito mānacarito luddho alaso ekacintī bāloti. Ime aṭṭha puggalā mantitaṃ atthaṃ byāpādentī’’ti.
เถโร อาห ‘‘เตสํ โก โทโส’’ติ? ‘‘ราคจริโต, ภเนฺต นาคเสน, ราควเสน มนฺติตํ อตฺถํ พฺยาปาเทติ, โทสจริโต โทสวเสน มนฺติตํ อตฺถํ พฺยาปาเทติ, โมหจริโต โมหวเสน มนฺติตํ อตฺถํ พฺยาปาเทติ, มานจริโต มานวเสน มนฺติตํ อตฺถํ พฺยาปาเทติ, ลุโทฺธ โลภวเสน มนฺติตํ อตฺถํ พฺยาปาเทติ, อลโส อลสตาย มนฺติตํ อตฺถํ พฺยาปาเทติ, เอกจินฺตี เอกจินฺติตาย มนฺติตํ อตฺถํ พฺยาปาเทติ, พาโล พาลตาย มนฺติตํ อตฺถํ พฺยาปาเทติฯ ภวตีห –
Thero āha ‘‘tesaṃ ko doso’’ti? ‘‘Rāgacarito, bhante nāgasena, rāgavasena mantitaṃ atthaṃ byāpādeti, dosacarito dosavasena mantitaṃ atthaṃ byāpādeti, mohacarito mohavasena mantitaṃ atthaṃ byāpādeti, mānacarito mānavasena mantitaṃ atthaṃ byāpādeti, luddho lobhavasena mantitaṃ atthaṃ byāpādeti, alaso alasatāya mantitaṃ atthaṃ byāpādeti, ekacintī ekacintitāya mantitaṃ atthaṃ byāpādeti, bālo bālatāya mantitaṃ atthaṃ byāpādeti. Bhavatīha –
‘‘‘รโตฺต ทุโฎฺฐ จ มูโฬฺห จ, มานี ลุโทฺธ ตถาลโส;
‘‘‘Ratto duṭṭho ca mūḷho ca, mānī luddho tathālaso;
เอกจินฺตี จ พาโล จ, เอเต อตฺถวินาสกา’’’ติฯ
Ekacintī ca bālo ca, ete atthavināsakā’’’ti.
อฎฺฐ มนฺตวินาสกปุคฺคลาฯ
Aṭṭha mantavināsakapuggalā.
