| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
๘. อฎฺฐมสิกฺขาปทํ
8. Aṭṭhamasikkhāpadaṃ
๙๑๖. อฎฺฐเม เย นาฎกํ นาเฎนฺติ, เต นฎา นามาติ โยชนาฯ อิมินา นฎกํ นาเฎนฺตีติ นฎาติ วจนตฺถํ ทเสฺสติฯ เย นจฺจนฺติ, เต นาฎกา นามาติ โยชนาฯ อิมินา สยํ นฎนฺตีติ นาฎกาติ วจนตฺถํ ทีเปติฯ วํสวรตฺตาทีสูติ เอตฺถ วํโส นาม เวณุฯ วรตฺตา นาม นทฺธิกาฯ อาทิสเทฺทน รชฺชุอาทโย สงฺคณฺหาติฯ เย ลงฺฆนกมฺมํ กโรนฺติ, เต ลงฺฆกา นามาติ โยชนาฯ มายาการาติ เอตฺถ มายา นาม มยนามเกน อสุเรน สุเร จลยิตุํ กตตฺตา มยสฺส เอสาติ มายา, ตํ กโรตีติ มายากาโร, มยนามโก อสุโรเยวฯ อเญฺญ ปน รูฬฺหีวเสน ‘‘มายาการา’’ติ วุจฺจนฺติฯ โสเกน ฌายนํ ฑยฺหนํ โสกชฺฌายํ, สุรานํ โสกชฺฌายํ กโรตีติ โสกชฺฌายิโก, มยนามโก อสุโรเยวฯ อเญฺญ ปน รูฬฺหีวเสน ‘‘โสกชฺฌายิกา’’ติ วุจฺจนฺติฯ อิติ อิมมตฺถํ ทเสฺสตุํ วุตฺตํ ‘‘โสกชฺฌายิกา นาม มายาการา’’ติฯ กุมฺภถุณิกา นามาติ เอตฺถ วิสฺสฎฺฐตฺตา ถวียตีติ ถุโณ, สโทฺทฯ กุมฺภสฺส ถุโณ กุมฺภถุโณฯ เตน กีฬนฺตีติ กุมฺภถุณิกา, อิติ อิมมตฺถํ ทเสฺสติ ‘‘ฆฎเกน กีฬนกา’’ติ อิมินาฯ พิมฺพิสกนฺติ จตุรสฺสอมฺพณตาฬนํ, ตํ วาเทนฺตีติ พิมฺพิสกวาทกาติฯ อฎฺฐมํฯ
916. Aṭṭhame ye nāṭakaṃ nāṭenti, te naṭā nāmāti yojanā. Iminā naṭakaṃ nāṭentīti naṭāti vacanatthaṃ dasseti. Ye naccanti, te nāṭakā nāmāti yojanā. Iminā sayaṃ naṭantīti nāṭakāti vacanatthaṃ dīpeti. Vaṃsavarattādīsūti ettha vaṃso nāma veṇu. Varattā nāma naddhikā. Ādisaddena rajjuādayo saṅgaṇhāti. Ye laṅghanakammaṃ karonti, te laṅghakā nāmāti yojanā. Māyākārāti ettha māyā nāma mayanāmakena asurena sure calayituṃ katattā mayassa esāti māyā, taṃ karotīti māyākāro, mayanāmako asuroyeva. Aññe pana rūḷhīvasena ‘‘māyākārā’’ti vuccanti. Sokena jhāyanaṃ ḍayhanaṃ sokajjhāyaṃ, surānaṃ sokajjhāyaṃ karotīti sokajjhāyiko, mayanāmako asuroyeva. Aññe pana rūḷhīvasena ‘‘sokajjhāyikā’’ti vuccanti. Iti imamatthaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘sokajjhāyikā nāma māyākārā’’ti. Kumbhathuṇikā nāmāti ettha vissaṭṭhattā thavīyatīti thuṇo, saddo. Kumbhassa thuṇo kumbhathuṇo. Tena kīḷantīti kumbhathuṇikā, iti imamatthaṃ dasseti ‘‘ghaṭakena kīḷanakā’’ti iminā. Bimbisakanti caturassaambaṇatāḷanaṃ, taṃ vādentīti bimbisakavādakāti. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / ภิกฺขุนีวิภงฺค • Bhikkhunīvibhaṅga / ๘. อฎฺฐมสิกฺขาปทํ • 8. Aṭṭhamasikkhāpadaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ภิกฺขุนีวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ๘. อฎฺฐมสิกฺขาปทวณฺณนา • 8. Aṭṭhamasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ๓. นคฺควคฺควณฺณนา • 3. Naggavaggavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๘. อฎฺฐมสิกฺขาปทวณฺณนา • 8. Aṭṭhamasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๑. ปฐมาทิสิกฺขาปทวณฺณนา • 1. Paṭhamādisikkhāpadavaṇṇanā
