Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā

    ਅਟ੍ਠਾਰਸવਤ੍ਥੁਕਥਾ

    Aṭṭhārasavatthukathā

    ੪੬੮. ਅਧਮ੍ਮਂ ਧਮ੍ਮੋਤਿਆਦੀਨਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਭੇਦਕਰવਤ੍ਥੂਨਿ ਸਙ੍ਘਭੇਦਕਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ વਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਾਮ।

    468.Adhammaṃ dhammotiādīni aṭṭhārasa bhedakaravatthūni saṅghabhedakakkhandhake vaṇṇayissāma.

    ੪੭੫. ਤਂ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਓਸਾਰੇਤ੍વਾਤਿ ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਸੀਮਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਦੇਸਾਪੇਤ੍વਾ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਯ ਓਸਾਰੇਤ੍વਾ। ਤਾવਦੇવ ਉਪੋਸਥੋਤਿ ਤਂਦਿવਸਮੇવ ਉਪੋਸਥਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਸਾਮਗ੍ਗੀਉਪੋਸਥੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ।

    475.Taṃukkhittakaṃ bhikkhuṃ osāretvāti taṃ gahetvā sīmaṃ gantvā āpattiṃ desāpetvā kammavācāya osāretvā. Tāvadeva uposathoti taṃdivasameva uposathakkhandhake vuttanayeneva sāmaggīuposatho kātabbo.

    ੪੭੬. ਅਮੂਲਾ ਮੂਲਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾਤਿ ਨ ਮੂਲਾ ਮੂਲਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ; ਤਂ વਤ੍ਥੁਂ ਅવਿਨਿਚ੍ਛਿਨਿਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਉਪਾਲਿ ਸਙ੍ਘਸਾਮਗ੍ਗੀ ਅਤ੍ਥਾਪੇਤਾ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੂਪੇਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਅਪਗਤਾ, ‘‘ਸਙ੍ਘਸਾਮਗ੍ਗੀ’’ਤਿ ਇਮਂ ਪਨ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮਤ੍ਤਂ ਉਪੇਤਾ।

    476.Amūlā mūlaṃ gantvāti na mūlā mūlaṃ gantvā; taṃ vatthuṃ avinicchinitvāti attho. Ayaṃ vuccati upāli saṅghasāmaggī atthāpetā byañjanūpetāti atthato apagatā, ‘‘saṅghasāmaggī’’ti imaṃ pana byañjanamattaṃ upetā.

    ੪੭੭. ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਕਿਚ੍ਚੇਸੂਤਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਕਰਣੀਯੇਸੁ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ। ਮਨ੍ਤਨਾਸੂਤਿ વਿਨਯਮਨ੍ਤਨਾਸੁ। ਅਤ੍ਥੇਸੁ ਜਾਤੇਸੂਤਿ વਿਨਯਅਤ੍ਥੇਸੁ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ। વਿਨਿਚ੍ਛਯੇਸੂਤਿ ਤੇਸਂਯੇવ ਅਤ੍ਥਾਨਂ વਿਨਿਚ੍ਛਯੇਸੁ। ਮਹਤ੍ਥਿਕੋਤਿ ਮਹਾਉਪਕਾਰੋ। ਪਗ੍ਗਹਾਰਹੋਤਿ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ વੁਤ੍ਤੋ।

    477.Saṅghassa kiccesūti saṅghassa karaṇīyesu uppannesu. Mantanāsūti vinayamantanāsu. Atthesu jātesūti vinayaatthesu uppannesu. Vinicchayesūti tesaṃyeva atthānaṃ vinicchayesu. Mahatthikoti mahāupakāro. Paggahārahoti paggaṇhituṃ vutto.

    ਅਨਾਨੁવਜ੍ਜੋ ਪਠਮੇਨ ਸੀਲਤੋਤਿਆਦਿਮ੍ਹਿਯੇવ ਤਾવ ਸੀਲਤੋ ਨ ਉਪવਜ੍ਜੋ। ਅવੇਕ੍ਖਿਤਾਚਾਰੋਤਿ ਅਪੇਕ੍ਖਿਤਾਚਾਰੋ; ਆਲੋਕਿਤੇ વਿਲੋਕਿਤੇ ਸਮ੍ਪਜਾਨਕਾਰੀਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤਾਚਾਰੋ। ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਪਨ ‘‘ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਚਾਰੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ।

    Anānuvajjo paṭhamena sīlatotiādimhiyeva tāva sīlato na upavajjo. Avekkhitācāroti apekkhitācāro; ālokite vilokite sampajānakārītiādinā nayena upaparikkhitācāro. Aṭṭhakathāsu pana ‘‘appaṭicchannācāro’’ti vuttaṃ.

    વਿਸਯ੍ਹਾਤਿ ਅਭਿਭવਿਤ੍વਾ। ਅਨੁਯ੍ਯੁਤਂ ਭਣਨ੍ਤਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਅਨਪਗਤਂ ਭਣਨ੍ਤੋ। ਯਸ੍ਮਾ ਹਿ ਸੋ ਅਨੁਯ੍ਯੁਤਂ ਭਣਤਿ, ਉਸੂਯਾਯ વਾ ਅਗਤਿਗਮਨવਸੇਨ વਾ ਕਾਰਣਾਪਗਤਂ ਨ ਭਣਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਥਂ ਨ ਹਾਪੇਤਿ। ਉਸੂਯਾਯ ਪਨ ਅਗਤਿਗਮਨવਸੇਨ વਾ ਭਣਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਥਂ ਹਾਪੇਤਿ, ਕਾਰਣਂ ਨ ਦੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਪਰਿਸਗਤੋ ਛਮ੍ਭਤਿ ਚੇવ વੇਧਤਿ ਚ। ਯੋ ਈਦਿਸੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਅਯਂ ‘‘ਪਗ੍ਗਹਾਰਹੋ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।

    Visayhāti abhibhavitvā. Anuyyutaṃ bhaṇanti anuññātaṃ anapagataṃ bhaṇanto. Yasmā hi so anuyyutaṃ bhaṇati, usūyāya vā agatigamanavasena vā kāraṇāpagataṃ na bhaṇati, tasmā atthaṃ na hāpeti. Usūyāya pana agatigamanavasena vā bhaṇanto atthaṃ hāpeti, kāraṇaṃ na deti, tasmā so parisagato chambhati ceva vedhati ca. Yo īdiso na hoti, ayaṃ ‘‘paggahāraho’’ti dasseti.

    ਕਿਞ੍ਚ ਭਿਯ੍ਯੋ ‘‘ਤਥੇવ ਪਞ੍ਹ’’ਨ੍ਤਿ ਗਾਥਾ, ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਥਾ ਚ ਅਨੁਯ੍ਯੁਤਂ ਭਣਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਥਂ ਨ ਹਾਪੇਤਿ, ਤਥੇવ ਪਰਿਸਾਯ ਮਜ੍ਝੇ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਨ ਚੇવ ਪਜ੍ਝਾਯਤਿ, ਨ ਚ ਮਙ੍ਕੁ ਹੋਤਿ। ਯੋ ਹਿ ਅਤ੍ਥਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਸੋ ਪਜ੍ਝਾਯਤਿ। ਯੋ વਤ੍ਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਸੋ ਮਙ੍ਕੁ ਹੋਤਿ। ਯੋ ਪਨ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਜਾਨਾਤਿ, વਤ੍ਤੁਞ੍ਚ ਸਕ੍ਕੋਤਿ; ਸੋ ਨ ਪਜ੍ਝਾਯਤਿ, ਨ ਮਙ੍ਕੁ ਹੋਤਿ। ਕਾਲਾਗਤਨ੍ਤਿ ਕਥੇਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਾਲੇ ਆਗਤਂ। ਬ੍ਯਾਕਰਣਾਰਹਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਨੁਲੋਮਤਾਯ ਬ੍ਯਾਕਰਣਾਨੁਚ੍ਛવਿਕਂ। વਚੋਤਿ વਦਨ੍ਤੋ; ਏવਰੂਪਂ વਚਨਂ ਭਣਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਰਞ੍ਜੇਤੀਤਿ ਤੋਸੇਤਿ। વਿਞ੍ਞੂਪਰਿਸਨ੍ਤਿ વਿਞ੍ਞੂਨਂ ਪਰਿਸਂ।

    Kiñca bhiyyo ‘‘tatheva pañha’’nti gāthā, tassattho – yathā ca anuyyutaṃ bhaṇanto atthaṃ na hāpeti, tatheva parisāya majjhe pañhaṃ pucchito samāno na ceva pajjhāyati, na ca maṅku hoti. Yo hi atthaṃ na jānāti, so pajjhāyati. Yo vattuṃ na sakkoti, so maṅku hoti. Yo pana atthañca jānāti, vattuñca sakkoti; so na pajjhāyati, na maṅku hoti. Kālāgatanti kathetabbayuttakāle āgataṃ. Byākaraṇārahanti pañhassa atthānulomatāya byākaraṇānucchavikaṃ. Vacoti vadanto; evarūpaṃ vacanaṃ bhaṇantoti attho. Rañjetīti toseti. Viññūparisanti viññūnaṃ parisaṃ.

    ਆਚੇਰਕਮ੍ਹਿ ਚ ਸਕੇਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਚਰਿਯવਾਦੇ। ਅਲਂ ਪਮੇਤੁਨ੍ਤਿ વੀਮਂਸਿਤੁਂ ਤਂ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਪਞ੍ਞਾਯ ਤੁਲਯਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ। ਪਗੁਣੋਤਿ ਕਤਪਰਿਚਯੋ ਲਦ੍ਧਾਸੇવਨੋ। ਕਥੇਤવੇਤਿ ਕਥੇਤਬ੍ਬੇ। વਿਰਦ੍ਧਿਕੋવਿਦੋਤਿ વਿਰਦ੍ਧਟ੍ਠਾਨਕੁਸਲੋ।

    Ācerakamhica saketi attano ācariyavāde. Alaṃ pametunti vīmaṃsituṃ taṃ taṃ kāraṇaṃ paññāya tulayituṃ samattho. Paguṇoti kataparicayo laddhāsevano. Kathetaveti kathetabbe. Viraddhikovidoti viraddhaṭṭhānakusalo.

    ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ ਯੇਨ વਜਨ੍ਤੀਤਿ ਅਯਂ ਗਾਥਾ ਯਾਦਿਸੇ ਕਥੇਤਬ੍ਬੇ ਪਗੁਣੋ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ વੁਤ੍ਤਾ। ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ – ਯਾਦਿਸੇਨ ਕਥਿਤੇਨ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ ਚ ਨਿਗ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਮਹਾਜਨੋ ਚ ਸਞ੍ਞਪਨਂ ਗਚ੍ਛਤਿ; ਸਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਅવਬੋਧਨਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯਞ੍ਚ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਸਕਂ ਆਦਾਯਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਚਰਿਯવਾਦਂ ਨ ਹਾਪੇਤਿ, ਯਸ੍ਮਿਂ વਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਤਦਨੁਰੂਪਂ ਅਨੁਪਘਾਤਕਰਂ ਪਞ੍ਹਂ ਬ੍ਯਾਕਰਮਾਨੋ ਤਾਦਿਸੇ ਕਥੇਤਬ੍ਬੇ ਪਗੁਣੋ ਹੋਤੀਤਿ।

    Paccatthikā yena vajantīti ayaṃ gāthā yādise kathetabbe paguṇo, taṃ dassetuṃ vuttā. Ayañhettha attho – yādisena kathitena paccatthikā ca niggahaṃ gacchanti, mahājano ca saññapanaṃ gacchati; saññattiṃ avabodhanaṃ gacchatīti attho. Yañca kathento sakaṃ ādāyaṃ attano ācariyavādaṃ na hāpeti, yasmiṃ vatthusmiṃ adhikaraṇaṃ uppannaṃ, tadanurūpaṃ anupaghātakaraṃ pañhaṃ byākaramāno tādise kathetabbe paguṇo hotīti.

    ਦੂਤੇਯ੍ਯਕਮ੍ਮੇਸੁ ਅਲਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਦੂਤਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦੂਤੇਯ੍ਯਕਮ੍ਮੇਸੁ ਸਮਤ੍ਥੋ। ਸੁਟ੍ਠੁ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ ਸਮੁਗ੍ਗਹੋ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਨਾਮ ਆਹੁਨਂ ਆਹੁਤਿਪਿਣ੍ਡਂ ਸਮੁਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਏવਂ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਜਾਤੇਨੇવ ਚੇਤਸਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਕਿਚ੍ਚੇਸੁ ਸਮੁਗ੍ਗਹੋ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸਕਿਚ੍ਚੇਸੁ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਰਂ વਚੋਤਿ વਚਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ। ਨ ਤੇਨ ਮਞ੍ਞਤੀਤਿ ਤੇਨ વਚਨਕਰਣੇਨ ‘‘ਅਹਂ ਕਰੋਮਿ, ਸਙ੍ਘਭਾਰਂ ਨਿਤ੍ਥਰਾਮੀ’’ਤਿ ਨ ਮਾਨਾਤਿਮਾਨਂ ਜਪ੍ਪੇਤਿ।

    Dūteyyakammesu alanti aṭṭhahi dūtaṅgehi samannāgatattā saṅghassa dūteyyakammesu samattho. Suṭṭhu uggaṇhātīti samuggaho. Idaṃ vuttaṃ hoti – yathā nāma āhunaṃ āhutipiṇḍaṃ samuggaṇhanti, evaṃ pītisomanassajāteneva cetasā saṅghassa kiccesu samuggaho, saṅghassakiccesu tassa tassa kiccassa paṭiggāhakoti attho. Karaṃ vacoti vacanaṃ karonto. Na tena maññatīti tena vacanakaraṇena ‘‘ahaṃ karomi, saṅghabhāraṃ nittharāmī’’ti na mānātimānaṃ jappeti.

    ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਯਾવਤਕੇਸੁ વਤ੍ਥੂਸੂਤਿ ਯਤ੍ਤਕੇਸੁ વਤ੍ਥੂਸੁ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਹੋਤਿ ਯਥਾ ਚ વੁਟ੍ਠਿਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਚ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਯਥਾ વੁਟ੍ਠਾਨਂ ਹੋਤਿ। ਏਤੇ વਿਭਙ੍ਗਾਤਿ ਯੇਸੁ વਤ੍ਥੂਸੁ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਯਥਾ ਚ વੁਟ੍ਠਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਇਮੇਸਂ ਅਤ੍ਥਾਨਂ ਜੋਤਕਾ ਏਤੇ વਿਭਙ੍ਗਾ। ਉਭਯਸ੍ਸਾਤਿ ਉਭਯੇ ਅਸ੍ਸ। ਸ੍વਾਗਤਾਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਆਗਤਾ। ਆਪਤ੍ਤਿવੁਟ੍ਠਾਨਪਦਸ੍ਸ ਕੋવਿਦੋਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿવੁਟ੍ਠਾਨਕਾਰਣਕੁਸਲੋ।

    Āpajjati yāvatakesu vatthūsūti yattakesu vatthūsu āpattiṃ āpajjamāno āpajjati. Hoti yathā ca vuṭṭhitīti tassā ca āpattiyā yathā vuṭṭhānaṃ hoti. Ete vibhaṅgāti yesu vatthūsu āpajjati, yathā ca vuṭṭhānaṃ hoti, imesaṃ atthānaṃ jotakā ete vibhaṅgā. Ubhayassāti ubhaye assa. Svāgatāti suṭṭhu āgatā. Āpattivuṭṭhānapadassa kovidoti āpattivuṭṭhānakāraṇakusalo.

    ਯਾਨਿ ਚਾਚਰਨ੍ਤਿ ਯਾਨਿ ਚ ਭਣ੍ਡਨਕਾਰਣਾਦੀਨਿ ਆਚਰਨ੍ਤੋ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਾਦਿવਸੇਨ ਨਿਸ੍ਸਾਰਣਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਓਸਾਰਣਂ ਤਂવੁਸਿਤਸ੍ਸ ਜਨ੍ਤੁਨੋਤਿ ਤਂ વਤ੍ਤਂ વੁਸਿਤਸ੍ਸ ਜਨ੍ਤੁਨੋ, ਯਾ ਓਸਾਰਣਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ, ਏਤਮ੍ਪਿ ਜਾਨਾਤਿ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવਾਤਿ।

    Yāni cācaranti yāni ca bhaṇḍanakāraṇādīni ācaranto tajjanīyakammādivasena nissāraṇaṃ gacchati. Osāraṇaṃ taṃvusitassa jantunoti taṃ vattaṃ vusitassa jantuno, yā osāraṇā kātabbā, etampi jānāti. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.

    ਕੋਸਮ੍ਬਕਕ੍ਖਨ੍ਧਕવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Kosambakakkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯ વਿਨਯਸਂવਣ੍ਣਨਾਯ

    Samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya

    ਮਹਾવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ।

    Mahāvaggavaṇṇanā samattā.

    ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Mahāvagga-aṭṭhakathā niṭṭhitā.




    Related texts:



    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਉਪਾਲਿਸਙ੍ਘਸਾਮਗ੍ਗੀਪੁਚ੍ਛਾવਣ੍ਣਨਾ • Upālisaṅghasāmaggīpucchāvaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਸਙ੍ਘਸਾਮਗ੍ਗੀਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Saṅghasāmaggīkathāvaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਅਟ੍ਠਾਰਸવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Aṭṭhārasavatthukathāvaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੨੭੬. ਅਟ੍ਠਾਰਸવਤ੍ਥੁਕਥਾ • 276. Aṭṭhārasavatthukathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact