Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पटिसम्भिदामग्ग-अट्ठकथा • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
३९. अत्थसन्दस्सनञाणनिद्देसवण्णना
39. Atthasandassanañāṇaniddesavaṇṇanā
९०. अत्थसन्दस्सनञाणनिद्देसे पञ्चक्खन्धातिआदीनि वुत्तत्थानेव। पकासेतीति पाकटं करोति, सोतूनं ञाणचक्खुना दस्सनं सम्पादेतीति अत्थो। नानाधम्माति लोकियलोकुत्तरा सब्बधम्मा वुत्ता। कस्मा पकासनानिद्देसे लोकिया एव वुत्ताति चे? अनिच्चादिवसेन पकासनाय आरद्धत्ता। लोकुत्तरानञ्च असम्मसनूपगत्ता लोकुत्तरा न वुत्ता। नानाधम्मनिद्देसेन पन अत्थसन्दस्सननिद्देसेन च तेसं सङ्गहितत्ता यथा ते पकासेतब्बा, तथा पकासना पकासनायेव। पजहन्तोति सोतारं पजहापेन्तोति अत्थो। सन्दस्सेतीति सोतूनं सम्मा दस्सेति। केचि पन ‘‘कामच्छन्दस्स पहीनत्ता नेक्खम्मत्थं सन्दस्सेती’’तिआदिना नयेन पठन्ति। तेसं उजुकमेव सोतूनं दोसप्पहाने गुणपटिलाभे च कते सिखाप्पत्तं देसनाञाणं होतीति दस्सनत्थं अयं नयो वुत्तोति वेदितब्बो।
90. Atthasandassanañāṇaniddese pañcakkhandhātiādīni vuttatthāneva. Pakāsetīti pākaṭaṃ karoti, sotūnaṃ ñāṇacakkhunā dassanaṃ sampādetīti attho. Nānādhammāti lokiyalokuttarā sabbadhammā vuttā. Kasmā pakāsanāniddese lokiyā eva vuttāti ce? Aniccādivasena pakāsanāya āraddhattā. Lokuttarānañca asammasanūpagattā lokuttarā na vuttā. Nānādhammaniddesena pana atthasandassananiddesena ca tesaṃ saṅgahitattā yathā te pakāsetabbā, tathā pakāsanā pakāsanāyeva. Pajahantoti sotāraṃ pajahāpentoti attho. Sandassetīti sotūnaṃ sammā dasseti. Keci pana ‘‘kāmacchandassa pahīnattā nekkhammatthaṃ sandassetī’’tiādinā nayena paṭhanti. Tesaṃ ujukameva sotūnaṃ dosappahāne guṇapaṭilābhe ca kate sikhāppattaṃ desanāñāṇaṃ hotīti dassanatthaṃ ayaṃ nayo vuttoti veditabbo.
अत्थसन्दस्सनञाणनिद्देसवण्णना निट्ठिता।
Atthasandassanañāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / पटिसम्भिदामग्गपाळि • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ३९. अत्थसन्दस्सनञाणनिद्देसो • 39. Atthasandassanañāṇaniddeso